Powrót do DESA.PL
25 of Liczba obiektów: 54
25
Jerzy Duda-Gracz (1941 - 2004) | Kompozycja, 1992
Estymacja:
80,000 zł - 120,000 zł
Sprzedane
65,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
61 x 50 cm
Opis
olej/płótno, 61 x 50 cm, sygnowany, datowany i opisany l.g.: 'DUDA GRACZ 1509/92',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Prezentowana w katalogu praca to przykład malarstwa pejzażowego w twórczości Jerzego Dudy-Gracza. Kompozycja powstała w późnym okresie twórczości artysty i ujawnia wrażliwość autora na barwę, a także zauroczenie pięknem i różnorodnością przyrody.

Najczęstszym tematem, który Duda-Gracz podejmował w swojej twórczości, były ludzkie przywary, które komentował w satyryczno-moralizatorski sposób. Artysta w swoich karykaturach w gorzki sposób prezentował ludzkie ułomności i słabości. Wśród nich można wyróżnić ślepą fascynację kulturą amerykańską, lenistwo, chamstwo czy po prostu głupotę, którą potępiał. Do ważnych źródeł inspiracji malarskich autora należało także jego najbliższe otoczenie oraz środowisko, w którym żył, i które obserwował, czyli industrialna metropolia Górnego Śląska i okolic. Malarz urodzony w Częstochowie w pracach bardzo często nawiązywał do swoich rodzinnych stron. To właśnie te rejony mocno wpłynęły na jego pogląd na polskość oraz ukształtowały refleksje na temat społeczeństwa.

W akompaniamencie postaci Duda-Gracz starał się oddać świat, który zanikał w miarę upływu lat. Na swoich płótnach przedstawiał chałupy, kapliczki i inne elementy wpływające na wyjątkowy koloryt lokalnych miasteczek i wsi. Artysta krytycznie podchodził do postępu oraz „amerykanizacji” polskiej kultury. Malując polską rzeczywistość, celowo pomijał niektóre elementy, ponieważ nie pasowały one do realiów, które chciał uchwycić. Jak pisał: „Maluję świat, który odchodzi, umiera, gdzie więcej jest snu, zdarzeń z dzieciństwa, świat w pejzażu przedindustrialnym. Na moich obrazach nie ma drutów telefonicznych, kabli, anten satelitarnych, samochodów, samolotów – tego wszystkiego, co zaprowadzi człowieka z powrotem na drzewo, jeżeli nadal będzie się tak intensywnie rozwijał pod tym względem”.

Malarstwo pejzażowe jest bardzo ciekawym wycinkiem twórczości Dudy-Gracza. W przeciwieństwie do przedstawień ludzi pejzaże, które wyszły spod pędzla artysty, nie ukazywały tematu w sposób karykaturalny. Jest to zupełnie inne podejście aniżeli w przypadku przedstawień satyrycznych – artysta miał na celu zobrazowanie natury jako czegoś ulotnego i niestałego. Aby osiągnąć ten efekt, autor używał delikatnych barw oraz tworzył wrażenie mglistej, zanikającej scenerii.

W twórczości Dudy-Gracza zauważalna jest fascynacja i umiejętne władanie kolorem. W portretach autor używa mocnych i kontrastujących, ciepłych barw, które podkreślają zdeformowane postaci i wzmacniają gorzki wydźwięk prac. Natomiast w pejzażach, w tym prezentowanej kompozycji, stosuje delikatne odcienie błękitu i szarości wprowadzające spokój oraz nostalgię. Użyta kolorystyka sugeruje również porę roku i dnia. Chłodne barwy przywodzą na myśl mroźny, zimowy wieczór. Sceneria mieni się odcieniami błękitu. Wpływ na osiągnięty efekt ma także technika malarska. Duda-Gracz nakłada farbę cienkimi warstwami, niemal laserunkowo, tworząc akwarelowy efekt. Autor stosuje również przecierania jaśniejszych kolorów lub po prostu niezagruntowanego płótna, które prześwituje spod spodu. Obraz wydaje się niedokończony, a artysta tłumaczy ten zabieg w następujący sposób: „w ostatnich latach, kiedy ledwo naszkicuję obraz, gdy tylko pojawi się i odrobinę zmaterializuje jego idea – kończę pracę, bo zależy mi, żeby wyglądał jak duch, jak cień, jak szept”. Wspomniany „cień” i „szept” wyraźnie widać w omawianej kompozycji. Tym samym efekt rzeczywiście jest niezwykle subtelny i doskonale obrazuje nostalgiczny obraz polskiej przyrody.
W 1969 otrzymał dyplom na Wydziale Grafiki w Katowicach. W 1984 jego prace wystawiane były na weneckim Biennale Sztuki. W swej twórczości często posługiwał się pastiszem, groteską, karykaturą postaci ludzkich. Tworzył sceny rodzajowe, oparte na tradycji malarskiego surrealizmu i ekspresjonizmu. Jego obrazy znajdują się w kolekcjach czołowych Muzeów Narodowych (Kraków, Warszawa, Gdańsk, Poznań) a także w Muzeum Sztuki w Łodzi.

Description:
Composition, 1992
oil/canvas, 61 x 50 cm; signed, dated and described upper left: 'DUDA GRACZ 1509/92', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany l.g.: 'DUDA GRACZ 1509/92'
Proweniencja
dar artysty; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
0