10
Józef Doskowski | Fantazja scenograficzna, około 1925
Estymacja:
7,500 zł - 10,000 zł
Sprzedane
6,500 zł
Aukcja na żywo
Zakopane, Zakopane!
Artysta
Józef Doskowski (1894 - 1979)
Wymiary
28,5 x 20 cm (w świetle oprawy)
Kategoria
Opis
kredka, ołówek, węgiel/papier, 28,5 x 20 cm (w świetle oprawy), sygnowany p.d.: 'J. DOSKOWSKI', zgodnie z przekazem rodzinnym praca stanowi szkic scenograficzny do dramatu "Wariat i pielęgniarka - Nowe Wyzwolenie" Witkacego, premiera: 21 marca 1925 roku, Zakopane, Towarzystwo Teatralne.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Józef Doskowski, pomimo przynależności do grupy Formistów, kluczowego ugrupowania
awangardowego w Polsce, pozostaje do dnia dzisiejszego na uboczu polskiej
historii sztuki. O znaczeniu i wartości twórczości Doskowskiego, świadczy chociażby
fakt włączenia przez Władysława Strzemińskiego niezachowanej do dnia dzisiejszego
kompozycji artysty „Baletnica” w skład założonej w lutym 1931 roku przez grupę twórczą
„a.r.” Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej w łódzkim Muzeum Historii
i Sztuki.
Większość plastycznego dorobku Doskowskiego uległa rozproszeniu w czasie wojny,
zaginęła lub została zniszczona. Spośród dokumentów przybliżających formę dzieł,
które były mu najbliższe, pokazywanych na pierwszych wystawach w Krakowie i Lwowie,
przetrwało jedynie kilka niewielkich fotografii. Kompozycje „W świetle” (1922),
„Baletnica” (1922) i „Kwiat” (1924) są wykładnią artystycznych postulatów zarówno
Doskowskiego jak i jak pozostałych członków grupy Formistów. Łączyło ich negowanie
realizmu, tradycji mimesis i iluzji, ale również dystans do modernistycznych
koncepcji symbolizmu, często o mistycznym zabarwieniu.
Prezentowany w ofercie aukcji rysunek „Fantazja scenograficzna” stanowi znakomity
przykład twórczości artysty. Przedstawiona postać, zakomponowana w samym centrum
kompozycji, skonstruowana jest z rytmicznie ułożonych elementów: linii, łuków
i płaszczyzn. Głównym tematem pracy jest ruch oraz próba porządkowania procesu
wyodrębniania poszczególnych jego stadiów. Przenikanie linii, planów oraz konkretnych
brył, wskazujących kierunki, w jakich przemieszcza się postrzegana zmysłowo
forma nadaje unoszącym się w przestrzeni kształtom magiczną „jedność w wielości”,
porównywalną z budową utworu muzycznego. Siła przekazu zawarta jest w rytmie
abstrakcyjnych form, w których postać ulega dekompozycji.
Doskowski od początku 1925 roku uczestniczył w spotkaniach, odczytach i dyskusjach
organizowanych przez Towarzystwo „Sztuka Podhalańska” w Zakopanem. Był również
aktywnym członkiem nowo powołanego zespołu teatralnego. 13 lipca 1925 roku
Stanisław Ignacy Witkiewicz dokonał odczytu „Nieporozumienia teatralne”, który był
wykładnią koncepcji „Czystej Formy” w teatrze. Odczyt odbył się w sali hotelu Morskie
Oko w Zakopanem. Zgodnie z przekazem rodzinnym, „Fantazja scenograficzna”
stanowi szkic scenograficzny do dramatu „Wariat i pielęgniarka — Nowe Wyzwolenie”
Witkacego, którego premiera odbyła 21 marca 1925 roku, w Zakopanem, w Towarzystwie
Teatralnym. W kontekście interpretacji ważnym podkreślenia jest fakt, iż Witkacy
, obok Tytus Czyżewski i Leon Chwistka był czołowym teoretykiem grupy. Projekt
scenografii do sztuki teatralnej Witkacego stworzonej w ramach działalności Teatru
Formistycznego stanowi niezwykle ciekawy i rzadki dokument epoki oraz przykład
artystycznej działalności Formistów.
Polski malarz, rysownik, karykaturzysta, pisarz, a także członek grupy awangardowej „Formiści”. W 1920 roku skończył studia na wydziale malarstwa w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Stanisława Dębickiego. Jako rysownik tworzył charakterystycznie uproszczone zgeometryzowane prace które publikowano w satyryczno-politycznych tygodnikach. Jednak on sam nigdy nie angażował się w działalności polityczne. Brał aktywny udział w życiu artystycznym Lwowa, Krakowa i Zakopanego. Wystawiał swoje prace w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie i w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie i Krakowie. Zmarł w 1979 w Krakowie.
Description:
Scenographic fantasy, circa 1925
crayon, pencil, charcoal/paper, 28.5 x 20 cm (dimensions in frame); signed lower right: 'J. DOSKOWSKI', according to family tradition, the work is a stage design sketch for Witkacy's "The Madman and the Nurse - New Liberation", premiere: March 21, 1925, Zakopane, Towarzystwo Teatralne.,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Józef Doskowski, pomimo przynależności do grupy Formistów, kluczowego ugrupowania
awangardowego w Polsce, pozostaje do dnia dzisiejszego na uboczu polskiej
historii sztuki. O znaczeniu i wartości twórczości Doskowskiego, świadczy chociażby
fakt włączenia przez Władysława Strzemińskiego niezachowanej do dnia dzisiejszego
kompozycji artysty „Baletnica” w skład założonej w lutym 1931 roku przez grupę twórczą
„a.r.” Międzynarodowej Kolekcji Sztuki Nowoczesnej w łódzkim Muzeum Historii
i Sztuki.
Większość plastycznego dorobku Doskowskiego uległa rozproszeniu w czasie wojny,
zaginęła lub została zniszczona. Spośród dokumentów przybliżających formę dzieł,
które były mu najbliższe, pokazywanych na pierwszych wystawach w Krakowie i Lwowie,
przetrwało jedynie kilka niewielkich fotografii. Kompozycje „W świetle” (1922),
„Baletnica” (1922) i „Kwiat” (1924) są wykładnią artystycznych postulatów zarówno
Doskowskiego jak i jak pozostałych członków grupy Formistów. Łączyło ich negowanie
realizmu, tradycji mimesis i iluzji, ale również dystans do modernistycznych
koncepcji symbolizmu, często o mistycznym zabarwieniu.
Prezentowany w ofercie aukcji rysunek „Fantazja scenograficzna” stanowi znakomity
przykład twórczości artysty. Przedstawiona postać, zakomponowana w samym centrum
kompozycji, skonstruowana jest z rytmicznie ułożonych elementów: linii, łuków
i płaszczyzn. Głównym tematem pracy jest ruch oraz próba porządkowania procesu
wyodrębniania poszczególnych jego stadiów. Przenikanie linii, planów oraz konkretnych
brył, wskazujących kierunki, w jakich przemieszcza się postrzegana zmysłowo
forma nadaje unoszącym się w przestrzeni kształtom magiczną „jedność w wielości”,
porównywalną z budową utworu muzycznego. Siła przekazu zawarta jest w rytmie
abstrakcyjnych form, w których postać ulega dekompozycji.
Doskowski od początku 1925 roku uczestniczył w spotkaniach, odczytach i dyskusjach
organizowanych przez Towarzystwo „Sztuka Podhalańska” w Zakopanem. Był również
aktywnym członkiem nowo powołanego zespołu teatralnego. 13 lipca 1925 roku
Stanisław Ignacy Witkiewicz dokonał odczytu „Nieporozumienia teatralne”, który był
wykładnią koncepcji „Czystej Formy” w teatrze. Odczyt odbył się w sali hotelu Morskie
Oko w Zakopanem. Zgodnie z przekazem rodzinnym, „Fantazja scenograficzna”
stanowi szkic scenograficzny do dramatu „Wariat i pielęgniarka — Nowe Wyzwolenie”
Witkacego, którego premiera odbyła 21 marca 1925 roku, w Zakopanem, w Towarzystwie
Teatralnym. W kontekście interpretacji ważnym podkreślenia jest fakt, iż Witkacy
, obok Tytus Czyżewski i Leon Chwistka był czołowym teoretykiem grupy. Projekt
scenografii do sztuki teatralnej Witkacego stworzonej w ramach działalności Teatru
Formistycznego stanowi niezwykle ciekawy i rzadki dokument epoki oraz przykład
artystycznej działalności Formistów.
Polski malarz, rysownik, karykaturzysta, pisarz, a także członek grupy awangardowej „Formiści”. W 1920 roku skończył studia na wydziale malarstwa w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych pod kierunkiem Stanisława Dębickiego. Jako rysownik tworzył charakterystycznie uproszczone zgeometryzowane prace które publikowano w satyryczno-politycznych tygodnikach. Jednak on sam nigdy nie angażował się w działalności polityczne. Brał aktywny udział w życiu artystycznym Lwowa, Krakowa i Zakopanego. Wystawiał swoje prace w Towarzystwie Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie i w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych we Lwowie i Krakowie. Zmarł w 1979 w Krakowie.
Description:
Scenographic fantasy, circa 1925
crayon, pencil, charcoal/paper, 28.5 x 20 cm (dimensions in frame); signed lower right: 'J. DOSKOWSKI', according to family tradition, the work is a stage design sketch for Witkacy's "The Madman and the Nurse - New Liberation", premiere: March 21, 1925, Zakopane, Towarzystwo Teatralne.,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
kredka, ołówek, węgiel/papier
Sygnatura
sygnowany p.d.: 'J. DOSKOWSKI'
Proweniencja
z historycznej kolekcji Józefa Fedorowicza "Pimka" (1893-1963), meteorologa i kierownika stacji meteorologicznej w Zakopanego, artysty i aktora Teatru Formistycznego; kolekcja prywatna, Warszawa (krewni Józefa Fedorowicza)
Literatura
porównaj: Janusz Zagrodzki, Józef Doskowski. Formista, katalog wystawy, Olszewski Gallery, Warszawa 2022, nr kat. 21, 40, 42, 43