Powrót do DESA.PL
18 of Liczba obiektów: 65
18
Victor Vasarely | "Lila", około 1975/1987
Estymacja:
500,000 zł - 800,000 zł
Sprzedane
440,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
135 x 124 cm
Opis
akryl/płótno, 135 x 124 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'VASARELY - | P. 1319 "LILA" | 135 x 124 (1975-87) | Vasarely-',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


„Na szali nie leży już ‘serce’, ale siatkówka oka, a koneser sztuki stał się teraz obiektem badań dla psychologii eksperymentalnej. Ostre kontrasty czerni i bieli, nieznośne wibracje kolorów komplementarnych, migotanie sieci linii i struktur permutacyjnych… Wszystko to są elementy mojej pracy, której zadaniem nie jest już pogrążanie widza w słodkiej melancholii, ale stymulowanie go”.

Victor Vasarely

ILUZJA TRÓJWYMIAROWEJ STRUKTURY

Victor Vasarely w latach 80., będących okresem powstania prezentowanej pracy, był już uznanym i wielokrotnie nagradzanym twórcą światowej skali. Ścieżkę międzynarodowej kariery wytyczyła mu kultowa wystawa „The Responsive Eye” w MOMie otwarta w 1965, gdzie wśród 123 prac można było oglądać również jego realizacje. Vasarely już wtedy prezentował się jako niekwestionowany twórca op-artu, a także jeden z pierwszych artystów poszukujących i badających mechanizm widzenia w sztukach plastycznych, zafascynowany teorią percepcji twórców Gestaltu. W 1970 otworzył swoje pierwsze muzeum w Gordes, a pięć lat później powołano kolejno fundację w Aix-en-Provence oraz centrum w jego rodzinnym mieście Peczu.

Czynnikiem wyróżniającym dzieła Vasarelyego było odpowiednie zestawienie kolorów i kontrastujących ze sobą kształtów, które podporządkowane odpowiedniemu oświetleniu miały odpowiednio oddziaływać na zmysły widza. Barwa, będąca najważniejszym środkiem wyrazu prac artysty, w przypadku prezentowanego obrazu „Lila” szczególnie oddziałuje odcieniami błękitu, fioletu oraz różu. Ich kontrastowe zestawienie potęguje wrażenie trójwymiarowości w obrębie jednej płaszczyzny. W latach 1960-80 Vasarely był twórcą alfabetu plastycznego zatytułowanego „Folklor planetarny”, który jest uznany za największe osiągnięcie sztuki XX wieku. Opatentował w nim piętnaście form opartych na wariacjach koła, trójkąta i kwadratu, występujących w gamie 20 różnych odcieni. Ułożenie poszczególnych elementów alfabetu było możliwe w nieskończenie wielu kombinacjach przy wykorzystaniu również nieograniczonej ilości obrazów. Ich zmiana była rozłożona na różne okresy, w czasie których m.in. ograniczał się jedynie do używania koloru białego i czarnego oraz konkretnych figur, a innym razem określona paleta barw służyła mu do wielokrotnego malowania zaledwie jednej formy, by dzięki specyficznej konfiguracji uzyskać iluzyjną trójwymiarową strukturę. Towarzyszący koncepcji tej zestaw „reguł gramatycznych” wyznacza możliwości użycia poszczególnych elementów i łączenia ich z innymi członami. Swoją koncepcją „Alfabetu plastycznego” Vasarely ugruntował nowe rozumienie aktu twórczego jako czysto naukowego procesu. Precyzyjne wzory komponowane przez Vasarelyego czyniły jego twórczość przepowiadającą erę technologii komputerowej. Nieskazitelne, geometryczne kształty uzyskane przy wykorzystaniu jedynie podstawowych środków wyrazu były bardzo bliskie aktualnej grafice cyfrowej. W tym kontekście artysta przewidział sposoby, jakimi będzie oddziaływała technologia na ludzkość w późniejszych dekadach.

Bliskie technologii komputerowej było również podejście Vasarelyego związane z mottem „sztuka dla wszystkich”, wraz z którym uważał, że sztuka może pozostać aktualna tylko wtedy, gdy stanie się ogólnodostępna. Szczególnie istotny dla ukształtowania tej postawy okazał się być tzw. Żółty manifest, w którym w 1955 postulował porzucenie tradycyjnego podziału sztuki na takie dziedziny jak malarstwo czy rzeźba, a także pisał wprost, że sztuka przyszłości albo będzie wspólna, albo jej nie będzie. Równie znamienny był tu także postulat integracji sztuki z otaczającym środowiskiem, wyjście z budynku muzeum na ulicę i „wszechobecność artefaktu”, stanowiąca podstawę koncepcji ekspansji dzieła sztuki poprzez jego powielanie. Kluczową dla realizacji manifestu była wystawa „Le Mouvement”, która miała miejsce w 1955 w paryskiej Galerie René. W ramach ekspozycji można było poznać prace Vasarelyego zrealizowane w innych technikach, np. „głębokie reliefy” wykonane ze szkła akrylowego z przeźroczystymi wzorami geometrycznymi. Czyniąc krok dalej, Vasarely w pełni popierał również masową popularyzację jego twórczości na ubraniach, pocztówkach, produktach komercyjnych i reklamach. Tym samym jego prace zdobyły szczególne uznanie wśród ówczesnych mu ikon muzyki i mody. Wśród gwiazd znalazł się m.in. David Bowie, dla którego Vasarely zaprojektował okładkę singla „Space Oddity”, wydanego równocześnie z lądowaniem człowieka na Księżycu w 1969.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.

Description:
"Lila", circa 1987
acrylic/canvas, 135 x 124 cm; sigend, dated and described on the reverse: 'VASARELY - | p. 1319 "LILA" | 135 x 124 (1975-87) | Vasarely-', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
akryl/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'VASARELY - | P. 1319 "LILA" | 135 x 124 (1975-87) | Vasarely-'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Francja; Sotheby's, Paryż, 2017; kolekcja prywatna, Polska