18
Teresa Pągowska | "Dzień dwudziesty trzeci", 1966
Estymacja:
300,000 zł - 350,000 zł
Sprzedane
280,000 zł
Aukcja na żywo
Feminizm. Sztuka Kobiet
Artysta
Teresa Pągowska (1926 - 2007)
Wymiary
170 x 138 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 170 x 138 cm, sygnowany i datowany na odwrociu: 'TERESA PĄGOWSKA | 1966', opisany autorsko na odwrociu: ‘TERESA PĄGOWSKA 1966 | 170 x 138 cm | DZIEŃ DWUDZIESTY TRZECI’ oraz stempel kolekcji na krośnie malarskim: ‘Wojciech Fibak | Monte Carlo’
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Tematem jej obrazów są przeważnie akty. Pągowska wraca z bardzo daleka do tak tradycyjnego wątku plastycznego. Te akty są dramatycznymi esejami o strukturze doczesności, których autor odbył długą podróż po zdumiewającej krainie świadomości człowieka z końca dwudziestego wieku. W tych aktach widzę próby dotarcia do początków życia, widzę okrucieństwo śmierci czające się w połaciach ciała, widzę konfrontację tego, co ziemskie z tym, co nierozpoznane, kryjące się w odległych galaktykach”.
Tadeusz Konwicki
Prezentowany obraz „Dzień dwudziesty trzeci” wpisuje się w charakterystyczny dla ówczesnego malarstwa Teresy Pągowskiej styl ukazujący silne zdeformowaną, traktowaną skrótowo figurę ludzką o nieoczekiwanych, dynamicznych układach i skrótach perspektywicznych. Jednocześnie przedstawiane postacie są ukazane w sposób umowny, często pozbawione jednoznacznego charakteru. Najpełniejszą formą ukazującą śmiałe rozwiązania kolorystyczne i stylistyczne był dla Pągowskiej akt, który stał się przedmiotem cyklu zatytułowanego „Dni”. Do serii tych prac, powstałych w latach 60., należy również prezentowany obraz. Dzieła oddające seryjne odmierzanie czasu ukazują jednocześnie poddawaną tu zmienność figury ludzkiej w umownej, niedookreślonej przestrzeni. Ekspresyjne formowanie plam barwnych jest dla Pągowskiej odpowiednikiem ekspresji figury ludzkiej przyjmującej dynamiczny układ ciała.
Obraz „Dzień dwudziesty trzeci” powstał dwa lata po okresie zatrudnienia Pągowskiej na stanowisku pedagoga w gdańskiej PWSSP, gdzie szczególny wpływ na jej twórczość wywarła znajomość i współpraca z Piotrem Potworowskim. Jednak inspiracje te, zakorzenione w malarstwie pejzażowym, artystka przekształciła na swój własny język artystyczny, który najpełniejszy wyraz odnajdywał w ukazywanych postaciach ludzkich. W efekcie malarstwo Pągowskiej w latach 60. zdominował motyw figury ludzkiej. Artystka, oddając dynamizm postaci, deformuje je i przedstawia w nieoczywistych pozach i układach. W wydobyciu odważnej, surowej formy towarzyszyły tu gwałtowne spięcia sumarycznych kształtów oraz kontrasty plam jednolitego koloru. Lata 60. przyniosły również artystce szczególny rozgłos, a jej twórczość spotkała się z licznymi szczególnymi wyróżnieniami. W 1961 Pągowska została wpisana przez Petera Selza do nieformalnego kanonu polskiej sztuki powojennej, poprzez obecność na wystawie „Fifteen Polish Painters” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Do 1962 pełniła funkcję przewodniczącej komitetu organizacyjnego Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie. Od 1963 należała również do grupy Realites Nouvelles i Nouvelle Ecole de Paris. Okres ten w pełni ukształtował język artystyczny Pągowskiej, który w latach 80. odnalazł odzwierciedlenie w jej obrazach reprezentujących tzw. szkołę nowej figuracji. Przewijające się przez późniejsze malarstwo artystki sylwetki postaci, zwierząt i realne ich otoczenie są na jej płótnach przefiltrowane przez doświadczenie abstrakcji wytyczanej przez autonomiczną siłę plam, koloru, kompozycji i proporcji. W efekcie elementy kompozycji Pągowskiej są pozbawione jednoznacznego charakteru, a swoją formą przypominają widma oraz niematerialne refleksy cielesnych pierwowzorów. Jednocześnie, przy mnogości form, obrazy Pągowskiej są utrzymane w atmosferze intymnych zbliżeń i napięć między ukazywanymi osobami. Istotną rolę w twórczości Pągowskiej odgrywały duże formaty obrazów, w których często wykorzystywała efekt niegruntowanego płótna. Jednocześnie ruch pędzla uważała za początek prawdziwego procesu twórczego, swoistego dialogu z obrazem.
Obrazy Pągowskiej przyciągają uwagę licznych krytyków i odbiorców w sposób uwodzicielski i intrygujący, zmysłowy i melancholijny. Jednocześnie ich pełna napięć forma nie przysłania wyrażanych treści – refleksji nad erotyką i intymnością, medytacją nad stanem cielesnego istnienia i tym, co się dzieje poza nim. Artystka wypowiadała jednostkową prawdę i definicję sztuki wrażliwej i niezależnej osobowości. Ścieżkę, świadczącą o jej oryginalnym stylu, wytyczyły podejmowane przez nią zagadnienia ludzkiej cielesności oraz kobiecej figury dalekie od jednoznaczności i arbitralności. Wraz ze swoją twórczością przyjmowała śmiałą osobistą postawę opartą na przekonaniu, że nikła obecność kobiet w sztuce wynika z braku możliwości osiągnięcia w ich procesie twórczym poziomu wyizolowania.
Skończyła poznańską Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych – malarstwo i techniki ścienne pod kierunkiem Wacława Taranczewskiego i Eustachego Wasilkowskiego. W okresie studiów była asystentką Jacka Piaseckiego. W latach 1950-64 była pedagogiem w gdańskiej PWSSP, po czym przeniosła się do Warszawy. Po kilkuletniej przerwie kontynuowała pracę pedagogiczną: w latach 1971-73 w łódzkiej PWSSP (aktualnie ASP), a następnie przez wiele lat w akademii warszawskiej. W roku 1988 uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Artystka zawsze zdradzała nieprzeciętną wrażliwość kolorystyczną, rozwiniętą pod wpływem sztuki Piotra Potworowskiego. Skupiła się jednak na postaci ludzkiej. W latach 60. jej malarstwo zdominował motyw silnie zdeformowanej, traktowanej skrótowo, ludzkiej (głównie kobiecej) figury, ukazywanej często w nieoczekiwanych, dynamicznych, często tanecznych, układach. Od tamtej pory postać ludzka jest w tym malarstwie obecna jako pozbawiona rysów indywidualnych zwarta, mocna sylweta. Artystka chętnie operowała gwałtownymi spięciami sumarycznych kształtów oraz kontrastami plam jednolitego koloru. Przez tę umowność odbiera bohaterom jednoznaczny charakter.
Description:
"Day Twenty-Third", 1966
oil/canvas, 170 x 138 cm; signed and dated on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA | 1966' , described by the author on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA 1966 | 170 x 138cm | DAY TWENTY-THIRD' and a stamp of the collection on a painting loom: 'Wojciech Fibak | Monte Carlo',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Tematem jej obrazów są przeważnie akty. Pągowska wraca z bardzo daleka do tak tradycyjnego wątku plastycznego. Te akty są dramatycznymi esejami o strukturze doczesności, których autor odbył długą podróż po zdumiewającej krainie świadomości człowieka z końca dwudziestego wieku. W tych aktach widzę próby dotarcia do początków życia, widzę okrucieństwo śmierci czające się w połaciach ciała, widzę konfrontację tego, co ziemskie z tym, co nierozpoznane, kryjące się w odległych galaktykach”.
Tadeusz Konwicki
Prezentowany obraz „Dzień dwudziesty trzeci” wpisuje się w charakterystyczny dla ówczesnego malarstwa Teresy Pągowskiej styl ukazujący silne zdeformowaną, traktowaną skrótowo figurę ludzką o nieoczekiwanych, dynamicznych układach i skrótach perspektywicznych. Jednocześnie przedstawiane postacie są ukazane w sposób umowny, często pozbawione jednoznacznego charakteru. Najpełniejszą formą ukazującą śmiałe rozwiązania kolorystyczne i stylistyczne był dla Pągowskiej akt, który stał się przedmiotem cyklu zatytułowanego „Dni”. Do serii tych prac, powstałych w latach 60., należy również prezentowany obraz. Dzieła oddające seryjne odmierzanie czasu ukazują jednocześnie poddawaną tu zmienność figury ludzkiej w umownej, niedookreślonej przestrzeni. Ekspresyjne formowanie plam barwnych jest dla Pągowskiej odpowiednikiem ekspresji figury ludzkiej przyjmującej dynamiczny układ ciała.
Obraz „Dzień dwudziesty trzeci” powstał dwa lata po okresie zatrudnienia Pągowskiej na stanowisku pedagoga w gdańskiej PWSSP, gdzie szczególny wpływ na jej twórczość wywarła znajomość i współpraca z Piotrem Potworowskim. Jednak inspiracje te, zakorzenione w malarstwie pejzażowym, artystka przekształciła na swój własny język artystyczny, który najpełniejszy wyraz odnajdywał w ukazywanych postaciach ludzkich. W efekcie malarstwo Pągowskiej w latach 60. zdominował motyw figury ludzkiej. Artystka, oddając dynamizm postaci, deformuje je i przedstawia w nieoczywistych pozach i układach. W wydobyciu odważnej, surowej formy towarzyszyły tu gwałtowne spięcia sumarycznych kształtów oraz kontrasty plam jednolitego koloru. Lata 60. przyniosły również artystce szczególny rozgłos, a jej twórczość spotkała się z licznymi szczególnymi wyróżnieniami. W 1961 Pągowska została wpisana przez Petera Selza do nieformalnego kanonu polskiej sztuki powojennej, poprzez obecność na wystawie „Fifteen Polish Painters” w Museum of Modern Art w Nowym Jorku. Do 1962 pełniła funkcję przewodniczącej komitetu organizacyjnego Festiwalu Sztuk Plastycznych w Sopocie. Od 1963 należała również do grupy Realites Nouvelles i Nouvelle Ecole de Paris. Okres ten w pełni ukształtował język artystyczny Pągowskiej, który w latach 80. odnalazł odzwierciedlenie w jej obrazach reprezentujących tzw. szkołę nowej figuracji. Przewijające się przez późniejsze malarstwo artystki sylwetki postaci, zwierząt i realne ich otoczenie są na jej płótnach przefiltrowane przez doświadczenie abstrakcji wytyczanej przez autonomiczną siłę plam, koloru, kompozycji i proporcji. W efekcie elementy kompozycji Pągowskiej są pozbawione jednoznacznego charakteru, a swoją formą przypominają widma oraz niematerialne refleksy cielesnych pierwowzorów. Jednocześnie, przy mnogości form, obrazy Pągowskiej są utrzymane w atmosferze intymnych zbliżeń i napięć między ukazywanymi osobami. Istotną rolę w twórczości Pągowskiej odgrywały duże formaty obrazów, w których często wykorzystywała efekt niegruntowanego płótna. Jednocześnie ruch pędzla uważała za początek prawdziwego procesu twórczego, swoistego dialogu z obrazem.
Obrazy Pągowskiej przyciągają uwagę licznych krytyków i odbiorców w sposób uwodzicielski i intrygujący, zmysłowy i melancholijny. Jednocześnie ich pełna napięć forma nie przysłania wyrażanych treści – refleksji nad erotyką i intymnością, medytacją nad stanem cielesnego istnienia i tym, co się dzieje poza nim. Artystka wypowiadała jednostkową prawdę i definicję sztuki wrażliwej i niezależnej osobowości. Ścieżkę, świadczącą o jej oryginalnym stylu, wytyczyły podejmowane przez nią zagadnienia ludzkiej cielesności oraz kobiecej figury dalekie od jednoznaczności i arbitralności. Wraz ze swoją twórczością przyjmowała śmiałą osobistą postawę opartą na przekonaniu, że nikła obecność kobiet w sztuce wynika z braku możliwości osiągnięcia w ich procesie twórczym poziomu wyizolowania.
Skończyła poznańską Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych – malarstwo i techniki ścienne pod kierunkiem Wacława Taranczewskiego i Eustachego Wasilkowskiego. W okresie studiów była asystentką Jacka Piaseckiego. W latach 1950-64 była pedagogiem w gdańskiej PWSSP, po czym przeniosła się do Warszawy. Po kilkuletniej przerwie kontynuowała pracę pedagogiczną: w latach 1971-73 w łódzkiej PWSSP (aktualnie ASP), a następnie przez wiele lat w akademii warszawskiej. W roku 1988 uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Artystka zawsze zdradzała nieprzeciętną wrażliwość kolorystyczną, rozwiniętą pod wpływem sztuki Piotra Potworowskiego. Skupiła się jednak na postaci ludzkiej. W latach 60. jej malarstwo zdominował motyw silnie zdeformowanej, traktowanej skrótowo, ludzkiej (głównie kobiecej) figury, ukazywanej często w nieoczekiwanych, dynamicznych, często tanecznych, układach. Od tamtej pory postać ludzka jest w tym malarstwie obecna jako pozbawiona rysów indywidualnych zwarta, mocna sylweta. Artystka chętnie operowała gwałtownymi spięciami sumarycznych kształtów oraz kontrastami plam jednolitego koloru. Przez tę umowność odbiera bohaterom jednoznaczny charakter.
Description:
"Day Twenty-Third", 1966
oil/canvas, 170 x 138 cm; signed and dated on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA | 1966' , described by the author on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA 1966 | 170 x 138cm | DAY TWENTY-THIRD' and a stamp of the collection on a painting loom: 'Wojciech Fibak | Monte Carlo',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany na odwrociu: 'TERESA PĄGOWSKA | 1966'
Proweniencja
kolekcja Wojciecha Fibaka, Monte Carlo; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
Teresa Pągowska, Przesypywanie czasu / Malarstwo 1962-2006, katalog wystawy, Galeria aTAK, 2008, nr il. 26, s. 37; Teresa Pągowska. Malarstwo, katalog wystawy, Związek Polskich Artystów Plastyków, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, Warszawa 1966, nr 21 (il.)
Wystawiany
Teresa Pągowska. Malarstwo, Związek Polskich Artystów Plastyków, Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, wrzesień 1966