103
Jerzy Kujawski (1921 - 1998) | Bez tytułu, 1965
Estymacja:
70,000 zł - 90,000 zł
Sprzedane
150,000 zł
Aukcja na żywo
Grażyna Kulczyk Collection. Awangarda
Artysta
Jerzy Kujawski (1921 - 1998)
Wymiary
127 x 73 cm
Kategoria
Opis
technika mieszana/papier naklejony na płótno, 127 x 73 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'JERZY KUJAWSKI | (127 x 73) | 1965',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Obraz „Kompozycja” z 1965 jest reprezentatywny dla twórczości Jerzego Kujawskiego z II połowy lat 60. W pracach tych zawiera się niejako synteza doświadczeń artysty na polu sztuki abstrakcyjnej i figuratywnej. Surrealistyczną scenę rozgrywającą się na pograniczu jawy i snu cechuje liryczny nastrój, subtelna erotyka zdradza rozwijające się w następnych dziesięcioleciach zainteresowanie cielesnością, a eksperymentalne środki formalne wywołują wrażenie efemeryczności. Znamienna dla prac powstających w tym okresie jest także defragmentacja ludzkiej postaci – dynamiczne, zgeometryzowane formy najczęściej łączą się z elementami realistycznymi w postaci kobiecych portretów, w tym przypadku jednym, przewrotnie umieszczonym na wysokości pośladków. Około 1965 Kujawski porzucił ekspresyjną abstrakcję na rzecz powrotu do malarstwa figuratywnego, w jego kompozycjach kluczową rolę znów zaczęła odgrywać surrealistyczna wyobraźnia, tym razem uwspółcześniona w stosunku do „ortodoksyjnej” sztuki z kręgu Bretona i wzbogacona o ikonosferę świata mediów. Charakterystyczne dla tego okresu jest również zgłębianie fakturowych efektów, jakie osiągał za pomocą łączenia ze sobą wielu różnych technik, często zapożyczonych z grafiki warsztatowej – monotypii, serigrafii czy kalkomanii. Sam Kujawski określił ten epizod swojej twórczości mianem „pornografii metafizycznej”.
Jerzy Kujawski, dziś pozostający nieco w cieniu innych wywodzących się z krakowskiego środowiska twórców, odegrał znaczącą rolę jako ich łącznik ze światem sztuki zachodnioeuropejskiej. Jak pisał Jerzy Turowski w katalogu retrospektywnej wystawy artysty w Zachęcie: „był artystą, którego wkład w tworzenie awangardy europejskiej XX wieku jest znakomitym przykładem związków, jakie łączyły polskich artystów z międzynarodowym modernizmem. Kujawski współtworzył w Europie zręby powojennego surrealizmu, był jednym z pierwszych malarzy abstrakcji lirycznej, w sztuce abstrakcyjnej eksperymentował z materią, w malarstwie figuratywnym dyskutował z kulturą popularną, a wreszcie w odwołaniu do nieortodoksyjnej tradycji surrealizmu stworzył podwaliny pod późniejszą sztukę ciała”. Studiował w krakowskiej ASP, związany był z kręgiem młodych twórców skupionych wokół Tadeusza Kantora, z którymi tworzył pierwszy teatr podziemny, byli wśród nich Tadeusz Brzozowski czy Jerzy Nowosielski. Nieobce było mu także środowisko warszawskie, przyjaźnił się między innymi z Marianem Boguszem. Do Paryża wyemigrował na stałe w 1945, szybko nawiązał nowe kontakty artystyczne i zbliżył się do środowiska surrealistów z kręgu Bretona. Już dwa lata później zaprezentował swoje prace na Międzynarodowej Wystawie Surrealizmu w Galerii Maeght w Paryżu. Charakterystyczne dla płócien z tego okresu są organiczne formy, pejzaże są w swoim kształcie bliskie wyobrażonym światom Rolanda Topora. Artyści byli przyjaciółmi, bliskie relacje łączyły Kujawskiego także z Aliną Szapocznikow czy Romanem Cieślewiczem. W 1957, w warszawskiej galerii Krzywe Koło, odbyła się pierwsza indywidualna wystawa artysty w Polsce. Kujawski przez całe okres emigracji utrzymywał żywe kontakty z rodzimym środowiskiem – artystami z kręgu grupy krakowskiej, Boguszem, Jerzym Skarżyńskim, Alfredem Lenicą. Szczególnie w lirycznych abstrakcjach tego ostatniego daje się odnaleźć wiele dowodów na pokrewieństwo wrażliwości i wymianę doświadczeń obu artystów. Od końca lat 40. do mniej więcej II połowy dekady lat 50. Kujawski uprawiał sztukę abstrakcyjną, należał do grupy międzynarodowych pionierów informel, systematyczne kontakty z polskimi twórcami pozwalają na tezę, że inspiratorem taszystowskiej zawieruchy, która przetoczyła się nad polskim malarstwem lat 50., w dużej mierze był Kujawski. Początek lat 60. to zainteresowanie przede wszystkim malarstwem materii. Artysta pozostał abstrakcjonistą, eksperymentował z różnymi technikami – nieoczekiwane skojarzenia wywoływała faktura olejnych obrazów malowanych na papierze i naklejanych na płótno. W tym okresie odbyło się wiele indywidualnych wystaw artysty na całym świecie, a jego prace trafiły do prywatnych i instytucjonalnych kolekcji. W II połowie lat 60. porzucił abstrakcję, „w jego obrazach zagęściła się surrealistyczna poetyka pokawałkowanego ciała i erotycznych obsesji. (…) Formy coraz bardziej efemeryczne nabrały przezroczystości muślinowej materii. Ten typ twórczości, skierowany wyraźnie ku sztuce końca wieku, będzie dominował aż po ostatnią dekadę minionego wieku” (Andrzej Turowski). Począwszy od lat 70. Kujawski wycofywał się z życia artystycznego, nie uczestniczył w wystawach i zerwał kontakty ze środowiskiem, tworzył głównie dla siebie i przyjaciół. Zmarł w 1998 w Paryżu.
Wysiedlony w trakcie wojny z Wielkopolski mieszkał na zmianę w Warszawie i Krakowie. Studiował na krakowskiej ASP. Po wojnie zamieszkał w Paryżu. Nawiązał kontakty z paryską awangardą a przede wszystkim André Bretonem. W 1947 wystawiał na słynnej, międzynarodowej, wystawie surrealizmu w Galerii Maeght w Paryżu. Od końca 1949 roku, aż po drugą połowę lat 50., Kujawski był twórcą abstrakcji gestu i malował obrazy, w których podważał zasady kompozycji figuralnej, kładąc nacisk na przypadek, automatyzm, swobodny układ kształtów i kolorów, niekontrolowaną ekspresję. W 1957 miał w Polsce pierwszą wystawę indywidualną w Krzywe Koło w Warszawie, na której pokazał całą serię obrazów informel. Początek lat 60. w sztuce Kujawskiego to zainteresowanie przede wszystkim malarstwem materii. W drugiej połowie lat 60. porzucił abstrakcję i ponownie nawiązał do figuralnej wyobraźni, ale przefiltrowanej przez ikonosferę świata mediów. Inspirował się współczesnym otoczeniem i kliszami zaczerpniętymi z kultury masowej. Coraz częściej sięgał po monotypię, kalkomanię i serigrafię a więc do technikę budowania obrazów stosowanych przez artystów pop kultury. Ten typ twórczości w różnych wariantach, bliski sztuce końca wieku, będzie dominował aż po ostatnie prace z lat 90.
Description:
Untitled, 1965
oil/canvas, 127 x 73 cm; signed, dated and described on the reverse: 'JERZY KUJAWSKI | (127 x 73) | 1965', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Obraz „Kompozycja” z 1965 jest reprezentatywny dla twórczości Jerzego Kujawskiego z II połowy lat 60. W pracach tych zawiera się niejako synteza doświadczeń artysty na polu sztuki abstrakcyjnej i figuratywnej. Surrealistyczną scenę rozgrywającą się na pograniczu jawy i snu cechuje liryczny nastrój, subtelna erotyka zdradza rozwijające się w następnych dziesięcioleciach zainteresowanie cielesnością, a eksperymentalne środki formalne wywołują wrażenie efemeryczności. Znamienna dla prac powstających w tym okresie jest także defragmentacja ludzkiej postaci – dynamiczne, zgeometryzowane formy najczęściej łączą się z elementami realistycznymi w postaci kobiecych portretów, w tym przypadku jednym, przewrotnie umieszczonym na wysokości pośladków. Około 1965 Kujawski porzucił ekspresyjną abstrakcję na rzecz powrotu do malarstwa figuratywnego, w jego kompozycjach kluczową rolę znów zaczęła odgrywać surrealistyczna wyobraźnia, tym razem uwspółcześniona w stosunku do „ortodoksyjnej” sztuki z kręgu Bretona i wzbogacona o ikonosferę świata mediów. Charakterystyczne dla tego okresu jest również zgłębianie fakturowych efektów, jakie osiągał za pomocą łączenia ze sobą wielu różnych technik, często zapożyczonych z grafiki warsztatowej – monotypii, serigrafii czy kalkomanii. Sam Kujawski określił ten epizod swojej twórczości mianem „pornografii metafizycznej”.
Jerzy Kujawski, dziś pozostający nieco w cieniu innych wywodzących się z krakowskiego środowiska twórców, odegrał znaczącą rolę jako ich łącznik ze światem sztuki zachodnioeuropejskiej. Jak pisał Jerzy Turowski w katalogu retrospektywnej wystawy artysty w Zachęcie: „był artystą, którego wkład w tworzenie awangardy europejskiej XX wieku jest znakomitym przykładem związków, jakie łączyły polskich artystów z międzynarodowym modernizmem. Kujawski współtworzył w Europie zręby powojennego surrealizmu, był jednym z pierwszych malarzy abstrakcji lirycznej, w sztuce abstrakcyjnej eksperymentował z materią, w malarstwie figuratywnym dyskutował z kulturą popularną, a wreszcie w odwołaniu do nieortodoksyjnej tradycji surrealizmu stworzył podwaliny pod późniejszą sztukę ciała”. Studiował w krakowskiej ASP, związany był z kręgiem młodych twórców skupionych wokół Tadeusza Kantora, z którymi tworzył pierwszy teatr podziemny, byli wśród nich Tadeusz Brzozowski czy Jerzy Nowosielski. Nieobce było mu także środowisko warszawskie, przyjaźnił się między innymi z Marianem Boguszem. Do Paryża wyemigrował na stałe w 1945, szybko nawiązał nowe kontakty artystyczne i zbliżył się do środowiska surrealistów z kręgu Bretona. Już dwa lata później zaprezentował swoje prace na Międzynarodowej Wystawie Surrealizmu w Galerii Maeght w Paryżu. Charakterystyczne dla płócien z tego okresu są organiczne formy, pejzaże są w swoim kształcie bliskie wyobrażonym światom Rolanda Topora. Artyści byli przyjaciółmi, bliskie relacje łączyły Kujawskiego także z Aliną Szapocznikow czy Romanem Cieślewiczem. W 1957, w warszawskiej galerii Krzywe Koło, odbyła się pierwsza indywidualna wystawa artysty w Polsce. Kujawski przez całe okres emigracji utrzymywał żywe kontakty z rodzimym środowiskiem – artystami z kręgu grupy krakowskiej, Boguszem, Jerzym Skarżyńskim, Alfredem Lenicą. Szczególnie w lirycznych abstrakcjach tego ostatniego daje się odnaleźć wiele dowodów na pokrewieństwo wrażliwości i wymianę doświadczeń obu artystów. Od końca lat 40. do mniej więcej II połowy dekady lat 50. Kujawski uprawiał sztukę abstrakcyjną, należał do grupy międzynarodowych pionierów informel, systematyczne kontakty z polskimi twórcami pozwalają na tezę, że inspiratorem taszystowskiej zawieruchy, która przetoczyła się nad polskim malarstwem lat 50., w dużej mierze był Kujawski. Początek lat 60. to zainteresowanie przede wszystkim malarstwem materii. Artysta pozostał abstrakcjonistą, eksperymentował z różnymi technikami – nieoczekiwane skojarzenia wywoływała faktura olejnych obrazów malowanych na papierze i naklejanych na płótno. W tym okresie odbyło się wiele indywidualnych wystaw artysty na całym świecie, a jego prace trafiły do prywatnych i instytucjonalnych kolekcji. W II połowie lat 60. porzucił abstrakcję, „w jego obrazach zagęściła się surrealistyczna poetyka pokawałkowanego ciała i erotycznych obsesji. (…) Formy coraz bardziej efemeryczne nabrały przezroczystości muślinowej materii. Ten typ twórczości, skierowany wyraźnie ku sztuce końca wieku, będzie dominował aż po ostatnią dekadę minionego wieku” (Andrzej Turowski). Począwszy od lat 70. Kujawski wycofywał się z życia artystycznego, nie uczestniczył w wystawach i zerwał kontakty ze środowiskiem, tworzył głównie dla siebie i przyjaciół. Zmarł w 1998 w Paryżu.
Wysiedlony w trakcie wojny z Wielkopolski mieszkał na zmianę w Warszawie i Krakowie. Studiował na krakowskiej ASP. Po wojnie zamieszkał w Paryżu. Nawiązał kontakty z paryską awangardą a przede wszystkim André Bretonem. W 1947 wystawiał na słynnej, międzynarodowej, wystawie surrealizmu w Galerii Maeght w Paryżu. Od końca 1949 roku, aż po drugą połowę lat 50., Kujawski był twórcą abstrakcji gestu i malował obrazy, w których podważał zasady kompozycji figuralnej, kładąc nacisk na przypadek, automatyzm, swobodny układ kształtów i kolorów, niekontrolowaną ekspresję. W 1957 miał w Polsce pierwszą wystawę indywidualną w Krzywe Koło w Warszawie, na której pokazał całą serię obrazów informel. Początek lat 60. w sztuce Kujawskiego to zainteresowanie przede wszystkim malarstwem materii. W drugiej połowie lat 60. porzucił abstrakcję i ponownie nawiązał do figuralnej wyobraźni, ale przefiltrowanej przez ikonosferę świata mediów. Inspirował się współczesnym otoczeniem i kliszami zaczerpniętymi z kultury masowej. Coraz częściej sięgał po monotypię, kalkomanię i serigrafię a więc do technikę budowania obrazów stosowanych przez artystów pop kultury. Ten typ twórczości w różnych wariantach, bliski sztuce końca wieku, będzie dominował aż po ostatnie prace z lat 90.
Description:
Untitled, 1965
oil/canvas, 127 x 73 cm; signed, dated and described on the reverse: 'JERZY KUJAWSKI | (127 x 73) | 1965', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
technika mieszana/papier naklejony na płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'JERZY KUJAWSKI | (127 x 73) | 1965'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Paryż
Literatura
0
Wystawiany
0
