22
Zbigniew Dłubak (1921 - 2005) | "Movens-21", 1970
Estymacja:
65,000 zł - 80,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Zbigniew Dłubak (1921 - 2005)
Wymiary
66 x 96 cm
Kategoria
Opis
akryl/płótno, 66 x 96 cm, sygnowany, datowany i opisany na blejtramie na odwrociu: 'Zbigniew Dłubak "MOVENS-21" - 66 x 96 cm 1970 akryl',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
INTELEKTUALISTA SZTUKI
Cykl „Movens” Zbigniewa Dłubaka powstawał między 1965 a 1973. Premierowa prezentacja obrazów z tego cyklu odbyła się w 1966 podczas wystawy w warszawskiej Galerii Foksal. W eksponowanych pracach artysta zajmował się analizą abstrakcyjnego problemu energii poruszających się form, przedstawiając go jako zestawienia oddziałujących na siebie dwóch lub więcej barw, między którymi zachodzą relacje optyczne. W swoim malarstwie programowo rozwiązywał problemy artystyczne. Dłubak badał widmo świetlne, komponował układy form o prostych kształtach na kolorowych płaszczyznach. Robił eksperymenty ze znaczeniami form i sposobu istnienia malarstwa oraz niesionej przez nie energii. Jak pisała we wstępie do wystawy Anka Ptaszkowska: „Zbigniew Dłubak rozwiązuje problemy nowego malarstwa w oparciu o tradycyjne elementy obrazu (płaszczyzna, forma, kolor), ale bez udziału tradycyjnych środków malarskiego działania. Robi malarstwo bez udziału malarstwa” (Hanna Ptaszkowska, Zbigniew Dłubak. Malarstwo, katalog wystawy, Galeria Foksal, Warszawa 1966, s. nlb.).
W cyklu „Movens” Zbigniew Dłubak rozwiązuje artystyczny problem pokazania ruchu. To jedno z pierwszych bardzo świadomie wymyślonych i zrealizowanych działań artystycznych twórcy, który w późniejszym okresie przeniósł swoje zainteresowania na fotografię w jej konceptualnym wymiarze. I to właśnie tworzone przez niego fotografie stały się najbardziej rozpoznawalną częścią jego twórczości. Jednak sam artysta traktował obie dziedziny sztuki równorzędnie. W jednej z rozmów z Martą Stokfisz mówił: „Malarstwem i fotografią zajmuję się na równi. Dawniej bardziej absorbowało mnie malarstwo. (…) Przystępując do pracy, nie zastanawiam się, jak będą odbierane jej efekty. Nie wiem, czy będą to przedmioty oglądane przez ludzi i przez jakich ludzi. Kiedy zaś wystawiam swoje obrazy lub fotografie, chciałbym poprzez nie zasygnalizować sposób rozwiązania tych problemów, które mnie interesują i wprowadzić rezultaty mojej działalności do świadomości ludzi zajmujących się sztuką”.
Dłubaka fascynowała tajemnica ludzkiego umysłu. Mówił o niej w ten sposób: „Umysł ludzki jest to pewna ‘bardzo tajemnicza’ struktura. Jawi się nam ona w sposób bardzo nieokreślony, ale ona wynika z tego, czym umysł ludzki jest. Umysł ludzki w ogóle, a nie pojedynczy umysł. Raczej umysł jako pewna interakcja między nami. To, co w sztuce jest takie istotne: artysta pozostawia ślad, odbiorca zaczyna na to reagować, powstaje pewna interakcja między tymi dwoma czynnikami” (Jerzy Wójcik, Asymetryczność świata, „Rzeczpospolita” nr 84, 8.04.1992, za: https:// fototapeta.art.pl/2001/dlb.php).
W katalogu do wystawy Dłubaka Anka Ptaszkowska opisywała, czym są obrazy z cyklu „Movens”: „Płaszczyzna obrazu pokryta jest kolorem o idealnie równym nasyceniu. Jej powierzchnia jest idealnie gładka. Od kolorowej płaszczyzny odcinają się ostro proste formy, kształtem zbliżone do wydłużonego prostokąta. Formy te przypominają figury geometryczne, ale nimi nie są. Niekiedy ich obrys tworzy linię postrzępioną, lub ich zasadniczy kierunek podlega uchyleniom i wygięciom. Ale nawet w przypadkach zaawansowanej nieregularności – forma nie pojawia się w obrazie, jako ślad po swobodnym ruchu pędzla. Płaszczyzna pokryta jest kolorem niezróżnicowanym w walorze, nasyceniu i blasku. Każdy fragment płaszczyzny ma wartość równorzędną. Płaszczyzna nie posiada żadnego centrum, a więc nie istnieje żaden czynnik, który determinowałby jej krańce” (Hanna Ptaszkowska, tamże).
W swoim komentarzu Ptaszkowska podkreślała równorzędność formy i koloru w obrazach: „Płaszczyzna obrazu pokryta jest farbą olejną. Kolor występuje więc w materialnym kontekście przywiązanym doń wielowiekową tradycją malarstwa olejnego. Znaczenie owego materialnego kontekstu zostało sprowadzone do minimum. Obraz daje czysto wizualną kwintesencję koloru oczyszczonego z indywidualnej materialnej jakości, wyabstrahowanego niejako z materialnego podłoża. Kolor płaszczyzny i kolor umieszczonej weń formy mają równą intensywność i identyczną jakość malarską” (tamże).
Prezentowana w katalogu praca „Movens 21” z 1970 jest jednym z późniejszych obrazów cyklu. Jednak idealnie odzwierciedlają się w nim idee założone przez autora. Na mocnym zielonym tle widzimy dwa zgeometryzowane motywy. Diagonalna biała linia przecinająca powierzchnię płótna została skonfrontowana z poszarpaną i sprawiającą wrażenie połamanej linią o pomarańczowej barwie. Ta abstrakcyjna dekonstrukcja formalna, wprowadzenie geometrycznych kształtów, nadanie rytmu, który potęguje oddziaływanie koloru i motywów są charakterystyczne dla rozbudowanego programu teoretycznego Dłubaka, który właśnie dlatego był nazywany „intelektualistą sztuki”.
Czołowy przedstawiciel polskiej fotografii awangardowej. Od 1948 członek ZPAP i ZPAF; w latach 1979-1982 prezes Związku, a od 1973 członek honorowy. Jeden z założycieli Klubu Młodych Artystów i Naukowców w Warszawie (1947). Uczestnik Wystawy Sztuki Nowoczesnej w Krakowie z 1948 Współpracował z szeregiem galerii w całym kraju. Jeden z założycieli Grupy 55. W latach 1953 -1972 redaktor naczelny miesięcznika Fotografia. W okresie 1966-1975 był wykładowcą PWSFTViT oraz PWSSP (obecnie ASP) w Łodzi. Autor licznych artykułów i odczytów. Wielokrotnie nagradzany odznaczeniami, m.in. Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki (1975), Nagrodą Państwową I Stopnia (1979).
Description:
"Movens-21", 1970
acrylic/canvas, 66 x 96 cm; signed, dated and described on the stretcher on the reverse: 'Zbigniew Dlubak "MOVENS-21" - 66 x 96 cm 1970 akryl' , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
INTELEKTUALISTA SZTUKI
Cykl „Movens” Zbigniewa Dłubaka powstawał między 1965 a 1973. Premierowa prezentacja obrazów z tego cyklu odbyła się w 1966 podczas wystawy w warszawskiej Galerii Foksal. W eksponowanych pracach artysta zajmował się analizą abstrakcyjnego problemu energii poruszających się form, przedstawiając go jako zestawienia oddziałujących na siebie dwóch lub więcej barw, między którymi zachodzą relacje optyczne. W swoim malarstwie programowo rozwiązywał problemy artystyczne. Dłubak badał widmo świetlne, komponował układy form o prostych kształtach na kolorowych płaszczyznach. Robił eksperymenty ze znaczeniami form i sposobu istnienia malarstwa oraz niesionej przez nie energii. Jak pisała we wstępie do wystawy Anka Ptaszkowska: „Zbigniew Dłubak rozwiązuje problemy nowego malarstwa w oparciu o tradycyjne elementy obrazu (płaszczyzna, forma, kolor), ale bez udziału tradycyjnych środków malarskiego działania. Robi malarstwo bez udziału malarstwa” (Hanna Ptaszkowska, Zbigniew Dłubak. Malarstwo, katalog wystawy, Galeria Foksal, Warszawa 1966, s. nlb.).
W cyklu „Movens” Zbigniew Dłubak rozwiązuje artystyczny problem pokazania ruchu. To jedno z pierwszych bardzo świadomie wymyślonych i zrealizowanych działań artystycznych twórcy, który w późniejszym okresie przeniósł swoje zainteresowania na fotografię w jej konceptualnym wymiarze. I to właśnie tworzone przez niego fotografie stały się najbardziej rozpoznawalną częścią jego twórczości. Jednak sam artysta traktował obie dziedziny sztuki równorzędnie. W jednej z rozmów z Martą Stokfisz mówił: „Malarstwem i fotografią zajmuję się na równi. Dawniej bardziej absorbowało mnie malarstwo. (…) Przystępując do pracy, nie zastanawiam się, jak będą odbierane jej efekty. Nie wiem, czy będą to przedmioty oglądane przez ludzi i przez jakich ludzi. Kiedy zaś wystawiam swoje obrazy lub fotografie, chciałbym poprzez nie zasygnalizować sposób rozwiązania tych problemów, które mnie interesują i wprowadzić rezultaty mojej działalności do świadomości ludzi zajmujących się sztuką”.
Dłubaka fascynowała tajemnica ludzkiego umysłu. Mówił o niej w ten sposób: „Umysł ludzki jest to pewna ‘bardzo tajemnicza’ struktura. Jawi się nam ona w sposób bardzo nieokreślony, ale ona wynika z tego, czym umysł ludzki jest. Umysł ludzki w ogóle, a nie pojedynczy umysł. Raczej umysł jako pewna interakcja między nami. To, co w sztuce jest takie istotne: artysta pozostawia ślad, odbiorca zaczyna na to reagować, powstaje pewna interakcja między tymi dwoma czynnikami” (Jerzy Wójcik, Asymetryczność świata, „Rzeczpospolita” nr 84, 8.04.1992, za: https:// fototapeta.art.pl/2001/dlb.php).
W katalogu do wystawy Dłubaka Anka Ptaszkowska opisywała, czym są obrazy z cyklu „Movens”: „Płaszczyzna obrazu pokryta jest kolorem o idealnie równym nasyceniu. Jej powierzchnia jest idealnie gładka. Od kolorowej płaszczyzny odcinają się ostro proste formy, kształtem zbliżone do wydłużonego prostokąta. Formy te przypominają figury geometryczne, ale nimi nie są. Niekiedy ich obrys tworzy linię postrzępioną, lub ich zasadniczy kierunek podlega uchyleniom i wygięciom. Ale nawet w przypadkach zaawansowanej nieregularności – forma nie pojawia się w obrazie, jako ślad po swobodnym ruchu pędzla. Płaszczyzna pokryta jest kolorem niezróżnicowanym w walorze, nasyceniu i blasku. Każdy fragment płaszczyzny ma wartość równorzędną. Płaszczyzna nie posiada żadnego centrum, a więc nie istnieje żaden czynnik, który determinowałby jej krańce” (Hanna Ptaszkowska, tamże).
W swoim komentarzu Ptaszkowska podkreślała równorzędność formy i koloru w obrazach: „Płaszczyzna obrazu pokryta jest farbą olejną. Kolor występuje więc w materialnym kontekście przywiązanym doń wielowiekową tradycją malarstwa olejnego. Znaczenie owego materialnego kontekstu zostało sprowadzone do minimum. Obraz daje czysto wizualną kwintesencję koloru oczyszczonego z indywidualnej materialnej jakości, wyabstrahowanego niejako z materialnego podłoża. Kolor płaszczyzny i kolor umieszczonej weń formy mają równą intensywność i identyczną jakość malarską” (tamże).
Prezentowana w katalogu praca „Movens 21” z 1970 jest jednym z późniejszych obrazów cyklu. Jednak idealnie odzwierciedlają się w nim idee założone przez autora. Na mocnym zielonym tle widzimy dwa zgeometryzowane motywy. Diagonalna biała linia przecinająca powierzchnię płótna została skonfrontowana z poszarpaną i sprawiającą wrażenie połamanej linią o pomarańczowej barwie. Ta abstrakcyjna dekonstrukcja formalna, wprowadzenie geometrycznych kształtów, nadanie rytmu, który potęguje oddziaływanie koloru i motywów są charakterystyczne dla rozbudowanego programu teoretycznego Dłubaka, który właśnie dlatego był nazywany „intelektualistą sztuki”.
Czołowy przedstawiciel polskiej fotografii awangardowej. Od 1948 członek ZPAP i ZPAF; w latach 1979-1982 prezes Związku, a od 1973 członek honorowy. Jeden z założycieli Klubu Młodych Artystów i Naukowców w Warszawie (1947). Uczestnik Wystawy Sztuki Nowoczesnej w Krakowie z 1948 Współpracował z szeregiem galerii w całym kraju. Jeden z założycieli Grupy 55. W latach 1953 -1972 redaktor naczelny miesięcznika Fotografia. W okresie 1966-1975 był wykładowcą PWSFTViT oraz PWSSP (obecnie ASP) w Łodzi. Autor licznych artykułów i odczytów. Wielokrotnie nagradzany odznaczeniami, m.in. Nagrodą Ministra Kultury i Sztuki (1975), Nagrodą Państwową I Stopnia (1979).
Description:
"Movens-21", 1970
acrylic/canvas, 66 x 96 cm; signed, dated and described on the stretcher on the reverse: 'Zbigniew Dlubak "MOVENS-21" - 66 x 96 cm 1970 akryl' , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na blejtramie na odwrociu: 'Zbigniew Dłubak "MOVENS-21" - 66 x 96 cm 1970 akryl'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
0
