Powrót do DESA.PL
18 of Liczba obiektów: 72
18
Franciszek Żmurko | Portret kobiety w czerwonym kapeluszu
Estymacja:
45,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
65,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie
Wymiary
57 x 45 cm
Opis
olej/tektura, 57 x 45 cm, sygnowany p.d.: 'Fr. Żmurko', opisany piórem na odwrociu: 'Nabyto od p. (nieczytelnie) | dnia 4 grudnia 1939 | W(nieczytelnie)'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Franciszek Żmurko i kobiety



„Czy to w studyach, czy w wielkich kompozycyach, zawsze i wszędzie pierwszoplanową postacią jest u Żmurki kobieta. Po prostu niema obrazu tego artysty bez kobiety. Stanowi ona dla niego oś, około której cała jego twórczość się obraca”.

Kazimierz Daniłowicz-Strzelbicki, Franciszek Żmurko, Warszawa 1902, s. 37



Malarstwo Franciszka Żmurki kojarzone jest dzisiaj głównie z portretami kobiet. Zaznaczyć należy, że tak było i w jego epoce. Już w roku 1902 Kazimierz Daniłowicz-Strzelbicki tak charakteryzował twórczość artysty – „Czy to w studyach, czy w wielkich kompozycyach, zawsze i wszędzie pierwszoplanową postacią jest u Żmurki kobieta. Po prostu niema obrazu tego artysty bez kobiety. Stanowi ona dla niego oś, około której cała jego twórczość się obraca” (Kazimierz Daniłowicz- -Strzelbicki, Franciszek Żmurko, Warszawa 1902, s. 37).

Żmurko niewątpliwie patrzył na kobietę poprzez pryzmat swojej epoki. Kreował zmysłowe i przepojone erotyzmem wizerunki femme fatale – kobiety fatalnej. Jego modelki to złowrogie i zalotne wampiry. Patrząc z obrazów, prowadzą z widzem pewnego rodzaju grę i wciągają go w niebezpieczny świat swoich intryg. Odbiorcą tym jest zawsze, co oczywiste, mężczyzna. Jak pisała Barbara Kokoska, „Żmurko zyskał w Warszawie całe grono wiernych zwolenników, ale prawdziwą karierę zrobił, podobnie jak Szyndler, na arystokratycznych i burżuazyjnych salonach Europy, gdzie podziwiano jego fotograficzną wręcz precyzję w oddawaniu przedmiotów i doskonały warsztat malarski. Jednak nie walory malarskie decydowały o owej popularności, ale przede wszystkim ogromny ładunek erotyki, którą w swych obrazach przemycał (…) W ówczesnej prasie wychwalano delikatny erotyzm owych wizji, bez których ponoć żaden poważny warszawski męski gabinet również nie mógł się obejść” (Barbara Kokoska, Akt w malarstwie polskim, Kraków 2015, s. 11).

Żmurko umieszczał kobiety już na swoich wielkoformatowych płótnach o charakterze akademickim. Następnie, niemal zupełnie, poświęcił się malarstwu portretowemu, dzięki czemu zdobył ogromną popularność. W 1906 roku stworzył ikoniczny wizerunek „Hetery”, który później chętnie powtarzał w licznych replikach autorskich. Wydaje się, że podobnie było w przypadku prezentowanego w katalogu portretu damy w kapeluszu. Analogiczną kompozycję widzimy już na archiwalnej fotografii wykonanej około 1900 roku, ukazującej wnętrze paryskiego atelier Żmurki. Być może oferowane dzieło jest nieco późniejszym powtórzeniem tego właśnie motywu.
Franciszek Żmurko naukę rysunku i malarstwa rozpoczął u Franciszka Tepy we Lwowie, a kontynuował w latach 1874- 81 u Jana Matejki w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych oraz w Wiedniu, Rzymie i w monachijskiej Akademii u A. Wagnera (1878- 80). Po studiach, do roku 1882, mieszkał w Krakowie, później osiadł w Warszawie. Wiele podróżował- zwiedził Francję, Niemcy, Holandię, Petersburg. Prace artysty cieszyły się wielkim uznaniem krytyki i publiczności; brał udział w licznych wystawach w kraju (w Warszawie, Krakowie, Lwowie, Wilnie, Żytomierzu) i za granicą, m.in. we Francji, Niemczech, Holandii, Anglii, a także w Chicago i San Francisco. Malował akademickie kompozycje o tematyce antycznej, alegoryczno- symbolicznej, a niekiedy historycznej i religijnej oraz portrety.

Description:
Portrait of a woman in a red hat
oil/paperboard, 57 x 45 cm; signed lower right: 'Fr. Zmurko', described with a pen on the reverse: 'Nabyto od p. (illegible) | dnia 4 grudnia 1939 | W(illegible)',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

Technika
olej/tektura
Sygnatura
sygnowany p.d.: 'Fr. Żmurko'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Warszawa (zakup w Salonie Desy przy ul. Nowy Świat w Warszawie, 1992)
Literatura
porównaj: Kazimierz Daniłowicz-Strzelbicki, Franciszek Żmurko, Warszawa 1902, s. 11, 41 i 46 (il.); porównaj: pocztówka archiwalna Atélier de l'artiste. Collection Fra. Żmurko, wydawnictwo A. Ch., Warszawa 1902; porównaj: Zygmunt Sarnecki, Franciszek Żmurko, "Tygodnik Ilustrowany" 1900, nr 4, s. 63