50 x 65 cm

olej/płótno, 50 x 65 cm, sygnowany, datowany i opisany p.g.: 'F. Ruszczyc Bohd. | IV 07', na odwrociu ślad dawnej nalepki wystawowej oraz inicjał: 'T. S.', na krośnie malarskim papierowa nalepka własnościowa, nalepka Muzeum Narodowego w Warszawie oraz opisany: 'Dr. Łepkowski Kraków'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


„Ruszczyc posiada rzadki dar kolorystycznego sensu, dzięki któremu wprowadził do naszego malarstwa nowe wartości, rozszerzył jego horyzont, wskazał nowy sposób pojmowania pejzażu”.

Wilhelm Mitarski, w: Sztuka Polska. Malarstwo, pod kierownictwem Feliksa Jasieńskiego i Adama Łada-Cybulskiego, Lwów 1903-1904, tbl. 35

Jest wczesna wiosna 1907 roku. Trzydziestosiedmioletni wówczas Ferdynand Ruszczyc maluje w Bohdanowie obraz „Blade słońce”. Jeszcze nie wie, że dzieło to stanie się obiektem niezmiernie ważnym w jego artystycznym dorobku. W pełni ukształtowany i dojrzały plastycznie malarz odtworzył na owym płótnie z pozoru zwyczajną, acz niezwykle sugestywną scenę. Jest to wycinkowy i niby przypadkowy kadr, niczym z obrazów impresjonistów. Widzimy szczególne dla twórcy miejsce, werandę starego dworu w Bohdanowie. To tam urodził się i wychował Ruszczyc. Z tym miejscem wiązały się dlań zatem silne emocje. Wileńszczyzna na zawsze pozostała w jego artystycznych rozważaniach ziemią szczególną, sferą sacrum, w której obecny był genius loci.
Ruszczyc wielokrotnie powracał do Bohdanowa. Malował, tworzył i żył w tej przestrzeni. Na jego obrazach często przewijają się lokalne motywy. Rodowe siedziby, zarówno stary, jak i nowy dwór stanowią dominantę tej niezwykłej krainy. Budowle określane mianem „gniazda” są u artysty już nie tylko zwykłym budynkiem wzniesionym z drewna czy kamieni. Urastają do rangi świadków historii. Stają się oazą spokoju, do której domownicy powracają szukać schronienia. Ten sielski klimat szczęśliwej prowincji znakomicie obrazuje oświetlona promieniami wiosennego słońca przestrzeń. Oto znajdujemy się na ganku drewnianego dworku w Bohdanowie. Po prawej uchylone nieznacznie drzwi zapraszają gości do wejścia. Po lewej wiklinowy fotel zachęca strudzonych wędrowców do odpoczynku. Światło odgrywa w owej kompozycji kluczową rolę. Promienie leniwie przedzierają się poprzez otwory w kratce podtrzymującej winną latorośl i wpadają spod nisko osadzonego dachu. Wszystkie obiekty wraz z zawieszoną na ścianie budynku latarnią uczynił Ruszczyc „modelami” omawianego przedstawienia. Prozaiczność owej sceny jest jednocześnie jej największą siłą. Malarz z niezwykłym wyczuciem buduje kompozycję. Staje się mistrzem codzienności, która w oczach widza nabiera mistycznego wyrazu.

Ruszczyc obracał się w bohdanowskiej przestrzeni z niezwykłą swobodą. Starał się oddać jak najwierniej otaczającą go przyrodę, dodając jej jednocześnie pewnego monumentalizmu. Ważnym elementem tego mikro świata był też oczywiście ślad ludzkiej obecności. Na płótnach malarza odnajdziemy bowiem nie tylko majestatyczne sylwetki dworów, ale również i ich wnętrza. Wypełnione historią pomieszczenia dekorują meble, bibeloty i rodowe portrety. Nabierają one tutaj znacznie głębszego znaczenia. Są przedmiotami niosącymi ukryte idee, niczym „mówiące” wyposażenie soplicowskiego dworku literacko zobrazowane przez Adama Mickiewicza w „Panu Tadeuszu”. Do repertuaru form związanych z tą ziemią dołączają stare bohdanowskie chaty kryte strzechą, które niczym prasłowiańskie widma strzegą dostępu do tajemnicy tego miejsca. Wielokrotnie pojawia się tam motyw wiekowego młyna, wiejskiego kościółka, sadu z sędziwymi drzewami czy okolicznych krajobrazów, w których przyroda dominuje nad przekazaną jej we władanie przestrzenią.

Obraz „Blade słońce” to dzieło z wyjątkowo bogatą historią wystawienniczą. Wedle udokumentowanych przekazów po raz pierwszy został publicznie pokazany podczas wystawie Stowarzyszenia Artystów Polskich „Sztuka” w warszawskiej Zachęcie w 1907 roku. Niewątpliwie musiało to mieć miejsce tuż po namalowaniu kompozycji, bowiem scena datowana na kwiecień 1907 roku pokazana została publicznie jeszcze w tym samym miesiącu. Kolejną, niezmiernie ważną z perspektywy recepcji sztuki polskiego modernizmu w ogóle był ekspozycja wiedeńska 1908 roku. Wówczas to w przestrzeni Hagenbundu odbył się pokaz prac twórców z Towarzystwa „Sztuka”. Ta duża i głośna wystawa odbiła się szerokim echem wśród artystycznej bohemy stolicy Austro-Węgier. Co ważne, zaprezentowano na niej również i „Blade słońce”. Ruszczyc był już wówczas dobrze znany wiedeńskiej publiczności, chociażby za sprawą XV. wystawy Secesji z 1902 roku, na której wystawił kilka prac, a wśród nich monumentalną „Ziemię” (1898, Muzeum Narodowe w Warszawie). Podczas ekspozycji odbywającej się w murach Hagenbundu krytyka dostrzegła i wyeksponowała dorobek Ferdynanda Ruszczyca. W obszernym artykule „Die Krakauer ‘Sztuka’”, zamieszczonym na łamach monachijskiego periodyku „Die Kunst für Alle”, pisał o nim Karl Michael Kuzmány. Nie pominął go także w swoim wywodzie znany krytyk Franz Servaes, który ponadto określił artystę jako „jedną z najsilniejszych nadziei sztuki polskiej”.
W 1890 roku ukończył ze złotym medalem gimnazjum klasyczne w Mińsku Litewskim i rozpoczął studia prawnicze w Petersburgu. W 1892 roku przeniósł się na tamtejszą Akademię Sztuk Pięknych, gdzie od 1897 roku studiował pod kierunkiem I. Szyszkina i A. Kuindżiego. W okresie studiów odbył kilka podróży, m.in. na Krym (1894 i 1895) oraz do Berlina i Szwecji przez Królewiec, Szczecin i Rugię (1896). W 1897 roku osiadł w Bohdanowie, skąd w następnym roku odbył wielką podróż po Europie (Niemcy, Francja, Belgia, Szwajcaria, Włochy). W 1903 roku brał czynny udział w organizowaniu warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, której profesorem był w latach 1904 - 07. W roku akademickim 1907/08 był profesorem krakowskiej ASP. W 1908 powrócił na Wileńszczyznę: mieszkał w Bohdanowie i w Wilnie. W 1918 roku zorganizował Wydział Sztuk Pięknych w Uniwersytecie im. Stefana Batorego; pełnił funkcję profesora tego Wydziału w latach 1919 - 32. Od 1900 roku czynnie działał w Towarzystwie Artystów Polskich "Sztuka" (w 1907 roku był prezesem, organizował kilka wystaw Towarzystwa, m.in. w Wilnie 1903 i Wiedniu 1908, wspólnie z J. Mehofferem). Ferdynand Ruszczyc był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy okresu Młodej Polski. Malował sceny alegoryczne, widoki miejskie i pejzaże.

Description:
"Pale sun", 1907
oil/canvas, 50 x 65 cm; signed, dated and inscribed upper right: 'F. Ruszczyc Bohd. | IV 07', on the reverse a trace of old exhibition label and initials: 'T. S.', on the stretcher paper property label, label of National Museum in Warsaw and inscribed: 'Dr. Lepkowski Krakow',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

olej/płótno

sygnowany, datowany i opisany p.g.: 'F. Ruszczyc Bohd. | IV 07'