Powrót do DESA.PL
20 of Liczba obiektów: 54
20
Piotr Michałowski | "Huzar na gniadym koniu", około 1837
Estymacja:
380,000 zł - 500,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie • Sesja I
Wymiary
53 x 43,5 cm
Opis
olej/płótno (dublowane), 53 x 43,5 cm, inne tytuły: "Ułan", "Kawalerzysta na koniu"

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


W połowie września 1835 roku Piotr Michałowski powrócił z Paryża do Krakowa, gdy zaczęły do niego docierać niepokojące informacje o stanie zdrowia ojca, którego nękał nie tylko zaawansowany wiek, ale również głęboka tęsknota za synem. W okresie tym artysta przeżywał czas znacznej prosperity w paryskim środowisku artystycznym i kolekcjonerskim, gdy jego akwarele z motywami koni cieszyły się dużym zainteresowaniem. Chcąc pogodzić relacje rodzinne z pracą twórczą, Michałowski urządził własną pracownię w obszernych pokojach pałacu Wielopolskich oraz by nie zatracić kontaktów z paryskimi marszandami kontynuował pracę nad przedstawieniami zachwycającymi francuski rynek. Tym samym stworzył unikalny cykl malarski, który na gruncie polskiej sztuki stał się bezcennym plastycznym zapisem ówczesnego ducha historii Polski.

W latach około 1835-37 Michałowski rozpoczął prace nad licznymi obrazami olejnymi i akwarelami, przedstawiającymi oddziały kawaleryjskie, kawalerzystów, austriackich huzarów zwanych „błękitnymi”. Artysta świadomie włączał do swoich dzieł, wysyłanych na rynek francuski, pierwiastki lokalnych tematów – „błękitni huzarzy” stacjonowali na krakowskim Podgórzu. Ostatecznie seria huzarska zajmowała Michałowskiego aż do lat 50. XIX wieku, ilustrując zarazem intelektualne i duchowe wzrastanie warsztatu malarza.

Prezentowany „Huzar na gniadym koniu” to konny portret huzara austriackiego w umundurowaniu z drugiej połowy lat 30. XIX wieku. Huzarzy stanowili lekką kawalerię uzbrojoną w szable, karabinki i pistolety (czasem także lance), a ich umundurowanie to w istocie narodowy strój węgierski. Malowniczość tej formacji sprawiła, że poza Węgrami była kopiowana w licznych armiach okresu XVIII i XX wieku, również w wojsku polskim. Huzar pędzla Michałowskiego ma na sobie tzw. „mundur wielki” czyli oficjalne, kompletne, pełne umundurowanie nie używane raczej w boju czy podczas służby garnizonowej ze względu na wyjątkowy duży, zwłaszcza w przypadku huzarów, koszt elementów umundurowania. W pierwszej połowie XIX wieku wszystkie europejskie armie były jeszcze barwnie umundurowane, a to w silny sposób fascynowało i inspirowało Michałowskiego; będąc pod wrażeniem urody i kolorytu ówczesnych umundurowań artysta nierzadko wyprawiał się w podróże zagraniczne również w celach podziwiania i szkicowania lokalnych wojskowych parad.

Prezentowane w katalogu dzieło to przykład doskonałego układu kompozycyjnego wypracowanego przez Michałowskiego. Namalowana z natury scena odsłania niezwykłą u artysty zdolność obserwacji i brawurowego rejestrowania ruchu, wyczucie gamy kolorystycznej i światłocienia. Portret konny z około 1837 roku to przykład na złożoność warsztatu Michałowskiego, technologicznego i ikonograficznego. Znamienną cechą na tym przykładzie wydaje się być lapidarne i sugestywne ujęcie sceny, która w środkach formalnych i atmosferze nasuwa skojarzenia z barokowymi rozwiązaniami sztuki van Dycka. Przede wszystkim jednak Michałowski wciąż żywił ogromne zainteresowanie konglomeratem realizmu figuralnego i pejzażowego, idąc śladem swojego mistrza – Géricaulta. Analizując substancję malarską „Huzara na gniadym koniu”, dostrzec należy również recepcję malarstwa Velázqueza, za pośrednictwem którego Michałowski docenił rolę dominacji koloru nad innymi środkami ekspresji artystycznej. Rezygnując z konturu, dowartościowując plamę barwną dynamicznie budował formę artystyczną. Niejednoznaczne i kontrastowe rozwiązania barwne, stłumione i śmiałe zarazem, wydobywają konkret figuralny z mrocznej głębi. Zabiegi te sprawiają, że obraz Piotra Michałowskiego oddziałuje na odbiorcę nie tylko dynamiką motoryczną, ale tą ukrytą także w błyskach świateł.
W latach 1815-1820 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie oraz w Getyndze (1821 - 1823). Rysunku uczył się prywatnie w Krakowie m.in. u M. Stachowicza, J. Brodowskiego i F. Lampiego. W latach 1832 - 1835 przebywał w Paryżu, gdzie uczył się w pracowni N. T. Charleta i studiował w Luwrze dzieła malarzy hiszpańskich, holenderskich i flamandzkich. W 1835 był w Anglii, następnie wrócił do Krakowa, gdzie w latach 1848 - 1853 był prezesem Rady Administracyjnej. Do 1832 w okresie twórczości amatorskiej, wykonywał rysunki i akwarele głównie pod wpływem A. Orłowskiego i C. J. Verneta. Rysował i malował konie, zaprzęgi, dyliżanse i bydło domowe. Tematem jego obrazów były też sceny batalistyczne z wojen napoleońskich i powstania listopadowego; malował konne portrety wodzów i hetmanów, portrety rodziny i przyjaciół a także, jako pierwszy z polskich artystów, portrety chłopów i Żydów.

Description:
"Hussar on a bay horse", circa 1837
oil/lined canvas, 53 x 43.5 cm; , another historical titles: "Ulan", "Kawalerzysta na koniu",

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
olej/płótno (dublowane)
Proweniencja
kolekcja Ignacego Korwin-Milewskiego, wybitnego kolekcjonera, pisarza politycznego i publicysty (1846-1926); kolekcja Emila Merwina, prawnika (1881-1934), Wiedeń; własność Czesława Bednarczyka, Wiedeń; kolekcja prywatna, Stany Zjednoczone; Galeria Marek, Warszawa; kolekcja prywatna, Warszawa
Literatura
Piotr Michałowski 1800-1855. Wystawa dzieł artysty w dwusetną rocznicę urodzin, katalog wystawy, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2000, poz. XIV (Aneks: obrazy nie wystawione - wybór); Jerzy Sienkiewicz, Bedeutende Gemälde Polnischer Meister, Kunst und Antiquitäten Czeslaw Bednarczyk, Wien 1969, poz. 9, il. 9; Katalog zur Ausstellung Piotr Michałowski [wystawa ze zbiorów Emila Merwina], Galerie Würthle, Wien 1934, poz. 8; Franciszek Klein, Kolekcja Ignacego Korwin Milewskiego, w: "Sztuki Piękne", IV, październik 1927 - wrzesień 1928, il. na osobnej tablicy po s. 436
Wystawiany
Bedeutende Gemälde Polnischer Meister, Kunst und Antiquitäten Czeslaw Bednarczyk, Wiedeń, 1969; Galerie Würthle, Wiedeń, 1934