63
Janusz Tarabuła (1931) | Bez tytułu, 1959
Estymacja:
50,000 zł - 70,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Janusz Tarabuła (1931)
Wymiary
91 x 67 cm
Kategoria
Opis
technika własna/płótno, 91 x 67 cm, sygnowany i datowany na odwrociu: 'Tarabuła 1959',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Początkowo Janusz Tarabuła tworzył w konwencji surrealistycznej oraz kubistycznej, by w 1959 zacząć eksplorować ideę malarstwa materii. Wtedy dają się zauważyć pierwsze próby włączenia materiałów niemalarskich do powierzchni płótna. Zabieg ten pozwalał na uzyskanie przestrzennych efektów budowanych symetrycznie na osiach kompozycji. Początek lat 60. w twórczości Tarabuły wyznacza też rezygnacja z koloru i ograniczanie środków ekspresji.
W 1961 artysta dołączył do słynnej powojennej Grupy Krakowskiej, wcześniej jednak wsławił się jako współzałożyciel ugrupowania założonego w Nowej Hucie. Grupa Nowohucka (zwana Grupą 5-ciu) powstała na fali popaździernikowej odwilży w 1956 i zrzeszała piątkę artystów: oprócz Tarabuły jej członkami byli Julian Jończyk, Danuta Urbanowicz, Witold Urbanowicz i Jerzy Wroński. Było to jedno z najważniejszych krakowskich ugrupowań powojennych, w ramach którego ugruntował się nurt polskiego malarstwa materii. Dążenia młodych artystów Grupy Nowohuckiej wynikały z panujących na akademii tendencji kapistowskich, tak bardzo nieprzystających do powojennej rzeczywistości i trudnych do zaakceptowania. We wstępie do katalogu krakowskich wystaw Janusza Tarabuły w 2015 Joanna Gościel-Lewińska pisała: „Jej członków bardziej niż jakikolwiek wspólny program artystyczny łączyła niechęć do dogmatów estetycznych, otwartość na eksperymenty formalne i żywe zainteresowanie przeciekającymi przez żelazną kurtynę z Zachodu informacjami o nowych kierunkach w sztuce”. Prezentowana praca pochodzi z okresu prężnej działalności Grupy Nowohuckiej, na dwa lata przed połączeniem jej z ugrupowaniem krakowskim. Wtedy też najlepiej rozwijało się w kraju malarstwo materii. Marta Tarabuła pisze o latach 1958-63 jako o najciekawszym okresie: „wtedy, po pierwszych eksperymentach, ugruntowały się różnice postaw i indywidualnych języków w ramach wspólnego nurtu. Grupa Nowohucka przynosi jedną z najbardziej wyrazistych propozycji artystycznych tego okresu. Jej artyści z prostotą i pokorą dostrzegają zdumiewający fakt, że obraz nie tylko powstaje w czasie, lecz również tworzony jest przez czas, który odciska swój ślad w materiale. Swoje podejście do czasu wyrażają różnie: od zainteresowania samym procesie niszczenia i przekształcania, właściwym Wrońskiemu, po odniesienia do transcendentnej sfery niezmiennych praw, charakterystyczne dla Tarabuły. Specyficzna, ’reliktowa’ uroda ich dzieł rzuca się w oczy i nasuwa pytanie o związki z ‘miejscem’, w którym powstały” (Malarstwo materii 1958-1963. Grupa Nowohucka, [red.] Marta Tarabuła, Kraków 2000, s. 7-8).
Dzieło reprezentuje cechy pierwszych prób Tarabuły w tej dziedzinie: jest symetrycznie ułożoną kompozycją zbudowaną z różnych materiałów rozłożonych na powierzchni płótna. Wyraźnie widać też redukcję gamy barwnej do minimum. W późniejszym okresie w jego pracach zaczęły pojawiać się kolejne „niemalarskie” materiały: siatki, tkaniny, elementy fotografii, które stanowiły o jeszcze bardziej przestrzennej konstrukcji obrazów.
Studiował w krakowskiej ASP (u Z. Pronaszki, W. Taranczewskiego i Cz. Rzepińskiego). W 1955 był współzałożycielem Grupy Pięciu (zwanej później Grupą Nowohucką), opowiadającej się za malarstwem materii. Od 1961 jest członkiem Grupy Krakowskiej, do której przyłączyła się Grupa Pięciu. W latach 1974-1976 był wykładowcą Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, od 1982 jest wykładowcą krakowskiej ASP (profesor od 1996). Uprawia malarstwo sztalugowe i monumentalne (polichromia kościoła w Niemysłowicach na Opolszczyźnie, 1963), rysunek, grafikę, enviroments (Kształtowanie, 1972, 1973). Przeszedł ewolucję od strukturalizmu i malarstwa materii do minimal artu. W latach 90. artysta dokonał syntezy swych osiągnięć artystycznych, tworząc kompozycje metaforyczne (Patrzymy na Zachód, 1994; Miasto, 1996).
Description:
Untitled, 1959
mixed media/canvas, 91 x 67 cm; signed and dated on the reverse: 'Tarabula 1959', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Początkowo Janusz Tarabuła tworzył w konwencji surrealistycznej oraz kubistycznej, by w 1959 zacząć eksplorować ideę malarstwa materii. Wtedy dają się zauważyć pierwsze próby włączenia materiałów niemalarskich do powierzchni płótna. Zabieg ten pozwalał na uzyskanie przestrzennych efektów budowanych symetrycznie na osiach kompozycji. Początek lat 60. w twórczości Tarabuły wyznacza też rezygnacja z koloru i ograniczanie środków ekspresji.
W 1961 artysta dołączył do słynnej powojennej Grupy Krakowskiej, wcześniej jednak wsławił się jako współzałożyciel ugrupowania założonego w Nowej Hucie. Grupa Nowohucka (zwana Grupą 5-ciu) powstała na fali popaździernikowej odwilży w 1956 i zrzeszała piątkę artystów: oprócz Tarabuły jej członkami byli Julian Jończyk, Danuta Urbanowicz, Witold Urbanowicz i Jerzy Wroński. Było to jedno z najważniejszych krakowskich ugrupowań powojennych, w ramach którego ugruntował się nurt polskiego malarstwa materii. Dążenia młodych artystów Grupy Nowohuckiej wynikały z panujących na akademii tendencji kapistowskich, tak bardzo nieprzystających do powojennej rzeczywistości i trudnych do zaakceptowania. We wstępie do katalogu krakowskich wystaw Janusza Tarabuły w 2015 Joanna Gościel-Lewińska pisała: „Jej członków bardziej niż jakikolwiek wspólny program artystyczny łączyła niechęć do dogmatów estetycznych, otwartość na eksperymenty formalne i żywe zainteresowanie przeciekającymi przez żelazną kurtynę z Zachodu informacjami o nowych kierunkach w sztuce”. Prezentowana praca pochodzi z okresu prężnej działalności Grupy Nowohuckiej, na dwa lata przed połączeniem jej z ugrupowaniem krakowskim. Wtedy też najlepiej rozwijało się w kraju malarstwo materii. Marta Tarabuła pisze o latach 1958-63 jako o najciekawszym okresie: „wtedy, po pierwszych eksperymentach, ugruntowały się różnice postaw i indywidualnych języków w ramach wspólnego nurtu. Grupa Nowohucka przynosi jedną z najbardziej wyrazistych propozycji artystycznych tego okresu. Jej artyści z prostotą i pokorą dostrzegają zdumiewający fakt, że obraz nie tylko powstaje w czasie, lecz również tworzony jest przez czas, który odciska swój ślad w materiale. Swoje podejście do czasu wyrażają różnie: od zainteresowania samym procesie niszczenia i przekształcania, właściwym Wrońskiemu, po odniesienia do transcendentnej sfery niezmiennych praw, charakterystyczne dla Tarabuły. Specyficzna, ’reliktowa’ uroda ich dzieł rzuca się w oczy i nasuwa pytanie o związki z ‘miejscem’, w którym powstały” (Malarstwo materii 1958-1963. Grupa Nowohucka, [red.] Marta Tarabuła, Kraków 2000, s. 7-8).
Dzieło reprezentuje cechy pierwszych prób Tarabuły w tej dziedzinie: jest symetrycznie ułożoną kompozycją zbudowaną z różnych materiałów rozłożonych na powierzchni płótna. Wyraźnie widać też redukcję gamy barwnej do minimum. W późniejszym okresie w jego pracach zaczęły pojawiać się kolejne „niemalarskie” materiały: siatki, tkaniny, elementy fotografii, które stanowiły o jeszcze bardziej przestrzennej konstrukcji obrazów.
Studiował w krakowskiej ASP (u Z. Pronaszki, W. Taranczewskiego i Cz. Rzepińskiego). W 1955 był współzałożycielem Grupy Pięciu (zwanej później Grupą Nowohucką), opowiadającej się za malarstwem materii. Od 1961 jest członkiem Grupy Krakowskiej, do której przyłączyła się Grupa Pięciu. W latach 1974-1976 był wykładowcą Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, od 1982 jest wykładowcą krakowskiej ASP (profesor od 1996). Uprawia malarstwo sztalugowe i monumentalne (polichromia kościoła w Niemysłowicach na Opolszczyźnie, 1963), rysunek, grafikę, enviroments (Kształtowanie, 1972, 1973). Przeszedł ewolucję od strukturalizmu i malarstwa materii do minimal artu. W latach 90. artysta dokonał syntezy swych osiągnięć artystycznych, tworząc kompozycje metaforyczne (Patrzymy na Zachód, 1994; Miasto, 1996).
Description:
Untitled, 1959
mixed media/canvas, 91 x 67 cm; signed and dated on the reverse: 'Tarabula 1959', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
technika własna/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany na odwrociu: 'Tarabuła 1959'
