Powrót do DESA.PL
6 of Liczba obiektów: 89
6
Julian Fałat | Dzieci artysty z niańką, 1906
Estymacja:
150,000 zł - 200,000 zł
Sprzedane
125,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. Prace na papierze
Artysta
Julian Fałat (1853 - 1929)
Wymiary
71 x 126 cm
Opis
akwarela/papier, 71 x 126 cm, sygnowany i datowany l.d.: 'Jul Fałat | 1906'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 18%.

Status akwareli jako techniki malarskiej znacząco wzrósł w XIX stuleciu. W epoce romantyzmu obrazy wykonywane akwarelą były przede wszystkim szkicami z pleneru czy podróży, służącymi do notacji pewnej idei, żywiołowości przyrody albo subiektywnego wrażenia artysty. Fałat swoje zainteresowanie tą techniką rozwinął już w czasach studiów w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych w latach 1869-71. Następnie, gdy wyjechał do zachodniej Europy, coraz częściej sięgał po pędzel nasączany farbą wodną. Żywe zainteresowanie artysty tą techniką, jak i istotne w niej osiągnięcia artystyczne, można obserwować w latach 80., na które przypada czas „wędrówki” artysty. Wówczas wiele podróżował, a najważniejszą eskapadą tego czasu była „podróż dookoła świata” w 1885 roku. Podróżując drogą morską i lądową, wyruszył z Marsylii i przez Afrykę, a następnie Azję, dotarł do Stanów Zjednoczonych, aż wreszcie do Niemiec. Styl jego prac był wówczas wysoce realistyczny. Fałat brawurowo oddawał na papierze detal, co znalazło uznanie w oczach publiczności. Od 1886 roku został na kolejne 10 lat nadwornym malarzem księcia, potem króla Prus i cesarza Niemiec Wilhelma II. Powróciwszy do Polski, artysta stopniowo przetwarzał formułę malarstwa akwarelowego. Technika, w której wypowiadał się stale, znalazła zastosowanie jako wehikuł światła. Fałat wybrał dla swojej twórczości luministyczny, przesycony kolorem styl. Szczegółowe widzenie natury zastąpiła malarska synteza dająca wrażenie ogólności przedmiotu przy jednoczesnym nasyceniu wizerunku wrażeniem twórcy. Artystę mianowano w 1895 roku dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych, co doprowadziło do przeobrażenia jej programu nauczania. Nowi profesorowie odrzucali akademickie kanony, prezentując progresywną postawę twórczą.
Przemiany w malarskim oeuvre artysty pokrywały się wraz z metamorfozą świata sztuki. W tym czasie Fałat osiągnął również rodzinną harmonię. W 1901 roku przyszła na świat jego córka Helena, a w 1903 roku syn Lucjan. Prezentowana akwarela to uważne studium dzieci artysty. Nieoczywisty wybór stanowi horyzontalnie wydłużony format arkusza papieru. Artysta ukazał postaci w niepełnej figurze, od kolan, co sytuuje widza „blisko” portretowanych. Po prawej stronie kompozycji znajduje się służąca ubrana w krakowski kaftan, unosząca ręką sukienkę i krzątająca się wokół dzieci. Fałat ukazał ją w pochylonej nad synem Lucjanem pozie, dzięki czemu jej sylwetka zamyka kompozycję. W lewej części płótna, za sprawą diagonalnych linii, odpowiada jej postać Heleny. Centralnie wyobrażony chłopiec jako jedyny patrzy w stronę ojca-malarza, jednocześnie widza sceny. Córka artysty trzyma w rękach lalkę, jakby dużą marionetkę, która rozmiarami zbliżona jest do jej własnego ciała. Artysta podobnie opracował twarze dzieci – lekko pękate, perłowe w kolorycie, z małymi ciemnymi oczami odpowiadają twarzy lalki. Fałat tego rodzaju gestem prezentuje się jako świetny obserwator życia dzieci. Zestawiając Helenę i Lucjana z zabawką, wskazał na istnienie trudnego do przeniknięcia, fantastycznego, dziecięcego świata, którego istnienie zdradza wyraz ich twarzy – nieobecny, niezależny od obserwatora. Prezentując służącą w regionalnym stroju, nawiązał do żywego wówczas zainteresowania artystów kulturą ludową. Jednym z aspektów tej fascynacji było przekonanie, że chłopi, będąc blisko natury, żyją w sposób autentyczny i niezafałszowany, podobnie jak dzieci. Kolorystyką Fałat wydobył jednak nie młodzieńczą żywiołowość, lecz melancholię i psychiczną introwersję. Na szmaragdowo-turkusowym tle rozlał perłowe, cieliste i błękitne odcienie, tworząc dominanty z brązów i czerwieni.

Warsztatu malarskiego uczył go ojciec - Jacek. Studiował filozofię, architekturę i agronomię w Wiedniu w latach I wojny światowej. Od 1917 do 1939 mieszkał w Zakopanem (wspomnienia z tego okresu opisał w książce "Pępek świata"). Był członkiem Towarzystwa Sztuka Podhalańska, a od 1929 Stowarzyszenia "Rytm". Stworzył własny styl odrealnionych, rozległych pejzaży. Malował najchętniej techniką akwareli, która pozwala na szybkie notowanie pomysłów malarskich. Losy wojenne rzuciły go do Ameryki, a w 1942 mieszkał na stałe w Montrealu. Odbył wiele podróży po kontynencie amerykańskim. Malował pejzaże, zwłaszcza ulubione motywy górskie.

Description:
Artist's children with the nanny, 1906
watercolour/paper, 71 x 126 cm; signed and dated lower left: 'Jul Falat | 1906',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 18 % of the hammer price.
Technika
akwarela/papier
Sygnatura
sygnowany i datowany l.d.: 'Jul Fałat | 1906'
Literatura
Sprawozdanie Komitetu Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych za rok 1925; „Tygodnik Ilustrowany” 1925, nr. 8, s. 151 (il.)
Wystawiany
Wystawa zbiorowa prac Juliana Fałata, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, 1925