Powrót do DESA.PL
23 of Liczba obiektów: 59
23
Pinchas Burstein Maryan | Postać, 1973
Estymacja:
250,000 zł - 400,000 zł
Sprzedane
230,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
87,5 x 95 cm
Opis
olej/płótno, 87,5 x 95 cm, sygnowany i datowany p.d.: 'Maryan 73',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


INTYMNOŚĆ EMOCJONALNA

W 1968 w Zachęcie Centralnym Biurze Wystaw Artystycznych w Warszawie odbyła się Wystawa Współczesnego Malarstwa Francuskiego’68, gdzie wśród artystów biorących udział po raz pierwszy można było spotkać się z twórczością Pinchasa Bursteina. W katalogu ekspozycji przy krótkiej adnotacji o życiu artysty znajdują się informacje o szczególnej udręce przeżyć wojennych, które pozostawiły niezatarte ślady w jego twórczości. Z kolei prezentowane w ramach jego kompozycji postacie były opisywane jako karykaturalne, tragiczne i zamknięte w przestrzeni przypominającej świat Kafki. Jego pseudonim Maryan jest również wymieniany w dalszym tekście towarzyszącym ekspozycji: „Ujrzymy więc na naszej wystawie kilku artystów, którzy, wbrew tak silnie w ostatnim dwudziestoleciu napierającym prądom sztuki abstrakcyjnej, utrzymali się w kręgu pewnych form figuratywnych. Wymieniamy najpierw ekspresjonistów: oto Pignon, Artias i Maryan, udręczony koszmarem obozów koncentracyjnych (…)”. (Maurice Allemand, wstęp do katalogu, [przekł.] Helena Kęszycka, [w:] Wystawa Współczesnego Malarstwa Francuskiego 1968, kat. wyst., Ministerstwo Kultury i Sztuki, Warszawa 1968, nlb.). Jednocześnie wystawa ta wieńczyła francuski okres twórczości Pinchasa Bursteina, zapoczątkowany w okresie edukacji w l’Ecole Nationale Supérieure des Beaux-Arts w Paryżu oraz kontynuowany karierą malarską od końca lat 50. Jego twórczość dosyć szybko została doceniona i wyróżniona nagrodą Prix des Critiques d`Art à la Biennale de Paris w 1959. W latach 60. artysta przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie otrzymał amerykańskie obywatelstwo. W 1976 otrzymał francuskie odznaczenie państwowe – kawalerski Order Sztuki i Literatury.

Po upływie 44 lat od wystawy w warszawskiej Zachęcie twórczość i postać Maryana zostały na nowo odkryte w Polsce dzięki wystawie „Pokój Maryana” w Galerii Dawna Synagoga w Nowym Sączu. Na potrzeby tej niezwykle interesującej inicjatywy wdowa po artyście przywiozła z jego mieszkania na Manhattanie kilkadziesiąt pudeł pamiątek po nim. Zgromadzone meble, ozdoby i inne wyposażenia odzwierciedlały świat Maryana – jego dzienny pokój i jednocześnie utracone dzieciństwo. Prezentowane rzeczy stanowiły uzupełnienie i komentarz do jego twórczości, z której wyłania się obraz człowieka pełnego goryczy i zmagającego się z chorobą psychiczną. Maryan podświadomie tęsknił do beztroskich czasów spędzonych w Polsce, które przerwała wojna, Auschwitz i amputacja nogi w 1945. W prezentowanym obrazie można również dostrzec ową refleksję na temat życia i niesprawiedliwości. Z niezwykle intymnego i prawdziwego przedstawienia wręcz biją emocje, będące upustem jego smutku. Wszystkie te elementy przyniosły artyście określenie mianem zapomnianego prekursora sztuki Holocaustu, które to pojawiło się w ostatnim czasie na wystawie w Muzeum Sztuki w Tel Awiwie otwartej w grudniu 2022 (kuratorowanej przez Alison Gingeras i Noę Rosenberg). Również wcześniejsza ekspozycja w North Miami umieściła Maryana w szerszym kontekście ówczesnych mu Europejczyków i Amerykanów, takich jak Asger Jorn, Constant, Egill Jacobsen czy członków grupy COBRA.
Polski malarz i grafik żydowskiego pochodzenia. Podczas okupacji wraz z rodziną został uwięziony w KL Auschwitz, gdzie przeżył jako jedyny. Wskutek wypadku stracił nogę. W 1947 wyjechał do Palestyny i uczęszczał do Bezalel Art Institute, gdzie podjął studia w dziedzinie grafiki. Od 1950 zamieszkał w Paryżu, gdzie odbył studia w pracowni Fernanda Légera w École Nationale Supérieure des Beaux. W 1952 miała miejsce jego wystawa w galerii Bretau, a od 1956 nawiązał współpracę z Galerie de France. W 1962 przeniósł się do Nowego Jorku, gdzie prezentował swoje prace w ramach ekspozycji w Allan Frumkin Gallery. 15 grudnia 1976 otrzymał kawalerski Order Sztuki i Literatury - francuskie odznaczenie państwowe.

Dzieła Bursteina znajdują się m.in. w zbiorach Museum of Modern Art w Nowym Jorku, Musee National d’Art Moderne Centre George Pompidou w Paryżu, Art Institute of Chicago, Smithsonian Institution w Waszyngtonie.W 2021 w MoCA North Miami swoją premierę miała jedna z najważniejszych wystaw retrospektywnych Maryana zatytułowana „My Name is Maryan”.

Description:
Figure, 1973
oil/canvas, 87.5 x 95 cm; signed and dated lower right: 'Maryan 73', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany p.d.: 'Maryan 73'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Francja; Rossini, Francja 2020; kolekcja prywatna, Polska