7
Jan Tarasin | "Podwójny magazyn", 1981/1986
Estymacja:
160,000 zł - 250,000 zł
Sprzedane
180,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Jan Tarasin (1926 - 2009)
Wymiary
90 x 130 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 90 x 130 cm, sygnowany i datowany u dołu: 'Jan Tarasin 1981/86', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'JAN TARASIN | 1981 "PODWÓJNY MAGAZYN"' oraz nalepka z Galerii Krzysztofory na krośnie malarskim
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Cieszy mnie, że z ograniczonych elementów mogą powstawać niezliczone sytuacje. Chodzi o maksymalne zbliżenie się do świata, do jego mechanizmów. (…)Chcemy go poznać, gdyż jesteśmy jego cząstką. Odczuwamy dużą satysfakcję, kiedy przekonujemy się, że uprawiając sztukę, mówimy wspólnym językiem z całkiem nieznanym człowiekiem zupełnie innej profesji”.
Jan Tarasin
WYJŚĆ POZA PRZEDMIOT
Jan Tarasin swoją twórczością wpisuje się w obszary malarskie naznaczone pomiędzy rzeczywistością a abstrakcją. Świat materialny artysty tworzą martwe natury i pejzaże. Powszechnienie znane i używane przedmioty o fizycznej strukturze zakorzenionej w realności w dziełach artysty stają się impulsem i źródłem do powstania sztuki kontemplacji nad przyjętą naturą rzeczy. Jak zauważyła Krzysztofa Kornacka, kuratorka ostatniej wystawy prac artysty w Molski Gallery: „Studium materialności przedmiotu jawi się jako przyczyna rodząca potrzebę odkrycia sensu w tym, co niewidzialne, ale warunkujące istnienie owych bytów. Zaczyna rozwijać się proces odejścia od formy zmierzający do poznania jej granicy. Tarasin dąży do możliwie jak najodleglejszego rozszerzenia ram znaczeniowych określających istnienie przedmiotu, w efekcie prowadzących do jego uabstrakcyjnienia. Kształty obiektów pochodzących z rzeczywistości zostają poddane redukcji, by niejako podważyć trwałość sensu ich istnienia” (Krzysztofa Kornacka, Jan Tarasin. Ciągi znaczeń, [w:] Jan Tarasin. Ciągi znaczeń, kat. wyst., MOLSKI galery & collection, Poznań 2023, s. 11).
Przedmioty stanowiące stały repertuar tematów podejmowanych przez Tarasina pojawiły się w jego twórczości w II połowie lat 50. Powstające wówczas obrazy odzwierciedlały alegorie przedmiotów, a także przetwarzały elementy rzeczywistości w osobne byty funkcjonujące na granicy tego, co przedstawiające i przedstawiane. Tarasin początkowo bliski kubistom i surrealistom konsekwentnie zgłębiał problem przedmiotu przez kolejne 50 lat swojej twórczości. Szczególny przełom w jego działalności artystycznej wyznacza rok 1966, kiedy to zmęczony różnorodnością elementów w dotychczasowych kompozycjach podjął decyzję o stopniowym uproszczeniu, ujednoliceniu form oraz wydobyciu pewnej uniwersalności w swoich dalszych dziełach. Porządkując formy w wieloelementowe zbiory, analizował relacje zachodzące pomiędzy zestawami, ich poszczególnymi czynnikami a przestrzenią, w której je umieszczał. Jednym z takich zestawów była seria „Magazynów”, ukazująca zapis przedmiotów wyobrażonych i symulacji stworzonych w momencie, kiedy wizerunek rzeczywistości w systemie kapitalistycznym nabierał innego znaczenia. Porządek uzyskany w kompozycjach Tarasina był porównywalny do muzycznych partytur, kaligrafii i elektrokardiogramów, będących połączeniem zaplanowanych i przypadkowych zdarzeń. Osobistym pamiętnikiem i jednocześnie wzorcem prac malarskich były słynne „Zeszyty” – kolekcja autorskich zdjęć i szkiców zbieranych przez kilka lat od połowy lat 70. Zapiski te stanowiły podstawę do dalszego formułowania się jego malarstwa w kierunku ukazania sprzecznych sił, ciągłej zmienności, budowania układów cząstek pozostających ze sobą w różnych związkach.
Idea znaków określanych przez artystę mianem „rzeczy na półkach” odnalazła swe najpełniejsze odzwierciedlenie w omawianej serii „Magazynów” wraz z ukazanym tu zestawem zróżnicowanych motywów przypominających formy organiczne, piktogramy, litery, proste figury geometryczne, łuki, owale, kwadraty, krzyże, koła, kropki i kreski występujących w wielu kombinacjach. O świadomej rezygnacji z wszelkich wizerunków na rzecz przedmiotów wspominał Tarasin w swoich anegdotach: „Człowiek nie stanowi pępka wszechświata, jest weń wpisany. Jak u Breughla, a nie jak u Michała Anioła. Zresztą dopiero wiek XIX zaczął aspekty ogólne traktować jako wartości samoistne, niczym wąskie specjalizacje w nauce. Dzisiaj wątki poszczególne przestają być wystarczające, trzeba uogólniać. Dyktatorskie dwa nurty – postkonstruktywny, racjonalny i emocjonalny wywodzące się z informelu – zaczynają nas uwierać. Mnie interesowała zawsze wypadkowa tych dwóch sił, moment, kiedy się ścierają. (…) Życie zawiera w sobie oba te elementy, a polowanie na moment ich zderzenia podnieca artystów. W nim tkwi tajemnica idealnego zapisu”. (Jan Tarasin, [w:] Artyści mówią, Warszawa 2012, s. 244).
W 1951 ukończył malarstwo w krakowskiej ASP w pracowni prof. Zbigniewa Pronaszki. Jako student zadebiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w latach 1948-49. Od 1962 jest członkiem Grupy Krakowskiej. W 1974 podjął pracę pedagogiczną w warszawskiej ASP, a w latach 1987-90 był rektor tej uczelni. W 1984 otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa. W 1995 w warszawskiej Zachęcie miała miejsce monograficzna wystawa prac artysty.
Description:
"Double magazine", 1981/1986
oil/canvas, 90 x 130 cm; signed and dated lower: 'Jan Tarasin 1981/86', signed, dated and described on the reverse: 'JAN TARASIN | 1981 "PODWOJNY MAGAZYN"' and the sticker from the Krzysztofory Gallery on the loom,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Cieszy mnie, że z ograniczonych elementów mogą powstawać niezliczone sytuacje. Chodzi o maksymalne zbliżenie się do świata, do jego mechanizmów. (…)Chcemy go poznać, gdyż jesteśmy jego cząstką. Odczuwamy dużą satysfakcję, kiedy przekonujemy się, że uprawiając sztukę, mówimy wspólnym językiem z całkiem nieznanym człowiekiem zupełnie innej profesji”.
Jan Tarasin
WYJŚĆ POZA PRZEDMIOT
Jan Tarasin swoją twórczością wpisuje się w obszary malarskie naznaczone pomiędzy rzeczywistością a abstrakcją. Świat materialny artysty tworzą martwe natury i pejzaże. Powszechnienie znane i używane przedmioty o fizycznej strukturze zakorzenionej w realności w dziełach artysty stają się impulsem i źródłem do powstania sztuki kontemplacji nad przyjętą naturą rzeczy. Jak zauważyła Krzysztofa Kornacka, kuratorka ostatniej wystawy prac artysty w Molski Gallery: „Studium materialności przedmiotu jawi się jako przyczyna rodząca potrzebę odkrycia sensu w tym, co niewidzialne, ale warunkujące istnienie owych bytów. Zaczyna rozwijać się proces odejścia od formy zmierzający do poznania jej granicy. Tarasin dąży do możliwie jak najodleglejszego rozszerzenia ram znaczeniowych określających istnienie przedmiotu, w efekcie prowadzących do jego uabstrakcyjnienia. Kształty obiektów pochodzących z rzeczywistości zostają poddane redukcji, by niejako podważyć trwałość sensu ich istnienia” (Krzysztofa Kornacka, Jan Tarasin. Ciągi znaczeń, [w:] Jan Tarasin. Ciągi znaczeń, kat. wyst., MOLSKI galery & collection, Poznań 2023, s. 11).
Przedmioty stanowiące stały repertuar tematów podejmowanych przez Tarasina pojawiły się w jego twórczości w II połowie lat 50. Powstające wówczas obrazy odzwierciedlały alegorie przedmiotów, a także przetwarzały elementy rzeczywistości w osobne byty funkcjonujące na granicy tego, co przedstawiające i przedstawiane. Tarasin początkowo bliski kubistom i surrealistom konsekwentnie zgłębiał problem przedmiotu przez kolejne 50 lat swojej twórczości. Szczególny przełom w jego działalności artystycznej wyznacza rok 1966, kiedy to zmęczony różnorodnością elementów w dotychczasowych kompozycjach podjął decyzję o stopniowym uproszczeniu, ujednoliceniu form oraz wydobyciu pewnej uniwersalności w swoich dalszych dziełach. Porządkując formy w wieloelementowe zbiory, analizował relacje zachodzące pomiędzy zestawami, ich poszczególnymi czynnikami a przestrzenią, w której je umieszczał. Jednym z takich zestawów była seria „Magazynów”, ukazująca zapis przedmiotów wyobrażonych i symulacji stworzonych w momencie, kiedy wizerunek rzeczywistości w systemie kapitalistycznym nabierał innego znaczenia. Porządek uzyskany w kompozycjach Tarasina był porównywalny do muzycznych partytur, kaligrafii i elektrokardiogramów, będących połączeniem zaplanowanych i przypadkowych zdarzeń. Osobistym pamiętnikiem i jednocześnie wzorcem prac malarskich były słynne „Zeszyty” – kolekcja autorskich zdjęć i szkiców zbieranych przez kilka lat od połowy lat 70. Zapiski te stanowiły podstawę do dalszego formułowania się jego malarstwa w kierunku ukazania sprzecznych sił, ciągłej zmienności, budowania układów cząstek pozostających ze sobą w różnych związkach.
Idea znaków określanych przez artystę mianem „rzeczy na półkach” odnalazła swe najpełniejsze odzwierciedlenie w omawianej serii „Magazynów” wraz z ukazanym tu zestawem zróżnicowanych motywów przypominających formy organiczne, piktogramy, litery, proste figury geometryczne, łuki, owale, kwadraty, krzyże, koła, kropki i kreski występujących w wielu kombinacjach. O świadomej rezygnacji z wszelkich wizerunków na rzecz przedmiotów wspominał Tarasin w swoich anegdotach: „Człowiek nie stanowi pępka wszechświata, jest weń wpisany. Jak u Breughla, a nie jak u Michała Anioła. Zresztą dopiero wiek XIX zaczął aspekty ogólne traktować jako wartości samoistne, niczym wąskie specjalizacje w nauce. Dzisiaj wątki poszczególne przestają być wystarczające, trzeba uogólniać. Dyktatorskie dwa nurty – postkonstruktywny, racjonalny i emocjonalny wywodzące się z informelu – zaczynają nas uwierać. Mnie interesowała zawsze wypadkowa tych dwóch sił, moment, kiedy się ścierają. (…) Życie zawiera w sobie oba te elementy, a polowanie na moment ich zderzenia podnieca artystów. W nim tkwi tajemnica idealnego zapisu”. (Jan Tarasin, [w:] Artyści mówią, Warszawa 2012, s. 244).
W 1951 ukończył malarstwo w krakowskiej ASP w pracowni prof. Zbigniewa Pronaszki. Jako student zadebiutował na I Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Krakowie w latach 1948-49. Od 1962 jest członkiem Grupy Krakowskiej. W 1974 podjął pracę pedagogiczną w warszawskiej ASP, a w latach 1987-90 był rektor tej uczelni. W 1984 otrzymał Nagrodę im. Jana Cybisa. W 1995 w warszawskiej Zachęcie miała miejsce monograficzna wystawa prac artysty.
Description:
"Double magazine", 1981/1986
oil/canvas, 90 x 130 cm; signed and dated lower: 'Jan Tarasin 1981/86', signed, dated and described on the reverse: 'JAN TARASIN | 1981 "PODWOJNY MAGAZYN"' and the sticker from the Krzysztofory Gallery on the loom,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany u dołu: 'Jan Tarasin 1981/86'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Europa
Literatura
Jan Tarasin, katalog wystawy, red. Elżbieta Fuchs, BWA w Łodzi, 1988, poz. kat. 3, s. 10; Grupa Krakowska (dokumenty i materiały), cz. IX, red. Józef Chrobak, Stowarzyszenie Artystyczne Grupa Krakowska, Kraków 1992, s. 91 (wykaz kserokopii, poz. 31); Jan Tarasin. Malarstwo i prace na papierze 2005-1959, katalog wystawy, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, 2006, s. 65 (spis prac z wystawy indywidualnej w Galerii Zapiecek, Warszawa, 1981, poz. 15)
Wystawiany
Jan Tarasin, Galeria Zapiecek, Warszawa, 9-28.03.1981; Jan Tarasin, Galeria Krzysztofory, Kraków, 19.12.1986-10.01.1987; Jan Tarasin, Ośrodek Propagandy Sztuki, Łódź, luty-marzec 1988; Jan Tarasin, Galerii BWA Arsenał, Poznań, kwiecień 1988; Jan Tarasin, Galerii DKST Klub 13 Muz, BWA, Szczecin, maj-czerwiec 1988; Jan Tarasin, Biuro Wystaw Artystycznych, Zamość, czerwiec-lipiec 1988; Jan Tarasin, Biuro Wystaw Artystycznych, Białystok, wrzesień 1988; Jan Tarasin, Biuro Wystaw Artystycznych, Płock, październik 1988; Jan Tarasin, Galerii Sztuki Współczesnej BWA, Kalisz, styczeń 1989; Jan Tarasin, Galerii Sztuki Współczesnej, Ostrów Wielkopolski, styczeń 1989