1
Teresa Pągowska | "Czajnik" z cyklu "Przedmioty", 1995
Estymacja:
40,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
40,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Teresa Pągowska (1926 - 2007)
Wymiary
46 x 46 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 46 x 46 cm, sygnowany l.d.: 'TP.', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'TERESA PĄGOWSKA 1995 (CZAJNIK) 46 x 46 | Z CYKLU PRZEDMIOTY' oraz wskazówka montażowa
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Najważniejsze jest, aby istniał POWÓD OBRAZU. Tym powodem może być wszystko, byleby było odczute przeze mnie z taką siłą, która sięga głębiej, niż moje ‘wiem’. Mieści się w tym radość i rozpacz jednocześnie, zmaganie nie tylko ze sobą, ale czymś tak ludzkim, że aż pozaludzkim, zmaganie się z tym, co przekracza pole naszej bezpośredniej obserwacji…”.
Teresa Pągowska
NIEDOPOWIEDZIANE I NIEOKREŚLONE – PRZEDMIOTY PĄGOWSKIEJ
W cyklu „Przedmioty”, z którego pochodzi prezentowany obraz, Teresa Pągowska rezygnuje z malarskiego wyrafinowania na rzecz prostych form. Cykl wpisuje się w trzeci etap twórczości artystki, rozpoczęty w latach 90., nazywany etapem psychologicznym. Jak zauważył Krzysztof Lipka, w tym czasie na płótnach Pągowskiej pejzaże, zwierzęta, rośliny i przedmioty są niedopowiedziane i niedookreślone, podobnie jak dotychczas przedstawiane przez artystkę postaci ludzkie. Na cykl „Przedmioty” składają się małoformatowe realizacje, w których za pomocą niewielu pociągnięć pędzla autorka przedstawiała pojedyncze elementy. Bohaterami tych płócien stają się obiekty z życia codziennego. W pracach z cyklu malarka operuje większymi dysonansami oraz kontrastami, a za pomocą najoszczędniejszych środków wyrazu stara się powiedzieć jak najwięcej. Kształty na jej płótnach są jedynie zasugerowane, a liczba użytych elementów zdaje się zapraszać widza do współuczestnictwa w akcie twórczym i pobudza go do wykorzystania własnej wyobraźni i wrażliwości do dokończenia, domknięcia dzieła. Oprócz energicznych pociągnięć pędzla charakterystycznym pozostaje również kolor – intensywne czerwienie, czyste biele i głębokie czernie.
Niezwykła wrażliwość na barwy i ich relacje były zauważalne w twórczości Pągowskiej od wczesnych lat 50., a ich ekspresyjny wydźwięk osiągnął szczyt w latach 60. Wtedy też, w 1964, w Polsce zaczęła rozwijać się „nowa figuracja” inspirowana deformacjami oraz kompozycjami kolorystycznymi zaczerpniętymi z płócien Bacona. Jak pisała Bożena Kowalska, Pągowska związała się z tym nurtem i została jedną z jego najbardziej eksponowanych reprezentantek. Jednak jej rola we współtworzeniu nowego nurtu wychodziła raczej z postawy patronującej starszej koleżanki z pokolenia arsenałowców (podczas wystawy w Arsenale w 1955 dostała nagrodę za całość prac) niż przedstawicielki ówczesnej nowej sztuki).
Użycie barw i uwaga skierowana na ich relacje łączyły Pągowską z tradycją kolorystyczną, charakterystyczną dla dorobku reprezentantów tzw. szkoły sopockiej. Wspomnianą już ekspresyjność języka barw artystka rozwinęła w dużej mierze pod wpływem Piotra Potworowskiego, z którym znała się i współpracowała w gdańskiej PWSSP. Jednak w przeciwieństwie do Potworowskiego, który w swoim malarstwie modernizował pejzaż i wyszedł z niego do abstrakcji, Pągowska przez większość pracy twórczej skupiała się na postaci ludzkiej, poszukując cech uniwersalnych, pozwalających zawrzeć na płótnie to, co ogólne dla każdego człowieka. Aż do lat 90., kiedy ucieczkę od psychologizmu i idiosynkratyczności zamieniła na jednostkowość i ekstrapolowała ją na tematy człowieka otaczające, tj. właśnie przedmioty, zwierzęta i pejzaż.
Pągowska aktywnie uczestniczyła w życiu artystycznym od samego debiutu. W latach 1950-54 brała udział w dorocznych Ogólnopolskich Wystawach Plastyki. Na Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi” zorganizowanej w 1955 w warszawskim Arsenale wystawiła nagrodzone prace, a w 1959 zaprezentowała swoją twórczość podczas Biennale Młodych w Paryżu. Inne prace z cyklu „Przedmioty” to m.in. „Klucze” z 1996 oraz „Butelka i papier” z 1996.
Skończyła poznańską Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych – malarstwo i techniki ścienne pod kierunkiem Wacława Taranczewskiego i Eustachego Wasilkowskiego. W okresie studiów była asystentką Jacka Piaseckiego. W latach 1950-64 była pedagogiem w gdańskiej PWSSP, po czym przeniosła się do Warszawy. Po kilkuletniej przerwie kontynuowała pracę pedagogiczną: w latach 1971-73 w łódzkiej PWSSP (aktualnie ASP), a następnie przez wiele lat w akademii warszawskiej. W roku 1988 uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Artystka zawsze zdradzała nieprzeciętną wrażliwość kolorystyczną, rozwiniętą pod wpływem sztuki Piotra Potworowskiego. Skupiła się jednak na postaci ludzkiej. W latach 60. jej malarstwo zdominował motyw silnie zdeformowanej, traktowanej skrótowo, ludzkiej (głównie kobiecej) figury, ukazywanej często w nieoczekiwanych, dynamicznych, często tanecznych, układach. Od tamtej pory postać ludzka jest w tym malarstwie obecna jako pozbawiona rysów indywidualnych zwarta, mocna sylweta. Artystka chętnie operowała gwałtownymi spięciami sumarycznych kształtów oraz kontrastami plam jednolitego koloru. Przez tę umowność odbiera bohaterom jednoznaczny charakter.
Description:
"Kettle" from the "Objects" series, 1995
oil/canvas, 46 x 46 cm; signed lower left: 'TP.', signed, dated and described on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA 1995 (CZAJNIK) 46 x 46 | Z CYKLU PRZEDMIOTY' and assamble tip,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Najważniejsze jest, aby istniał POWÓD OBRAZU. Tym powodem może być wszystko, byleby było odczute przeze mnie z taką siłą, która sięga głębiej, niż moje ‘wiem’. Mieści się w tym radość i rozpacz jednocześnie, zmaganie nie tylko ze sobą, ale czymś tak ludzkim, że aż pozaludzkim, zmaganie się z tym, co przekracza pole naszej bezpośredniej obserwacji…”.
Teresa Pągowska
NIEDOPOWIEDZIANE I NIEOKREŚLONE – PRZEDMIOTY PĄGOWSKIEJ
W cyklu „Przedmioty”, z którego pochodzi prezentowany obraz, Teresa Pągowska rezygnuje z malarskiego wyrafinowania na rzecz prostych form. Cykl wpisuje się w trzeci etap twórczości artystki, rozpoczęty w latach 90., nazywany etapem psychologicznym. Jak zauważył Krzysztof Lipka, w tym czasie na płótnach Pągowskiej pejzaże, zwierzęta, rośliny i przedmioty są niedopowiedziane i niedookreślone, podobnie jak dotychczas przedstawiane przez artystkę postaci ludzkie. Na cykl „Przedmioty” składają się małoformatowe realizacje, w których za pomocą niewielu pociągnięć pędzla autorka przedstawiała pojedyncze elementy. Bohaterami tych płócien stają się obiekty z życia codziennego. W pracach z cyklu malarka operuje większymi dysonansami oraz kontrastami, a za pomocą najoszczędniejszych środków wyrazu stara się powiedzieć jak najwięcej. Kształty na jej płótnach są jedynie zasugerowane, a liczba użytych elementów zdaje się zapraszać widza do współuczestnictwa w akcie twórczym i pobudza go do wykorzystania własnej wyobraźni i wrażliwości do dokończenia, domknięcia dzieła. Oprócz energicznych pociągnięć pędzla charakterystycznym pozostaje również kolor – intensywne czerwienie, czyste biele i głębokie czernie.
Niezwykła wrażliwość na barwy i ich relacje były zauważalne w twórczości Pągowskiej od wczesnych lat 50., a ich ekspresyjny wydźwięk osiągnął szczyt w latach 60. Wtedy też, w 1964, w Polsce zaczęła rozwijać się „nowa figuracja” inspirowana deformacjami oraz kompozycjami kolorystycznymi zaczerpniętymi z płócien Bacona. Jak pisała Bożena Kowalska, Pągowska związała się z tym nurtem i została jedną z jego najbardziej eksponowanych reprezentantek. Jednak jej rola we współtworzeniu nowego nurtu wychodziła raczej z postawy patronującej starszej koleżanki z pokolenia arsenałowców (podczas wystawy w Arsenale w 1955 dostała nagrodę za całość prac) niż przedstawicielki ówczesnej nowej sztuki).
Użycie barw i uwaga skierowana na ich relacje łączyły Pągowską z tradycją kolorystyczną, charakterystyczną dla dorobku reprezentantów tzw. szkoły sopockiej. Wspomnianą już ekspresyjność języka barw artystka rozwinęła w dużej mierze pod wpływem Piotra Potworowskiego, z którym znała się i współpracowała w gdańskiej PWSSP. Jednak w przeciwieństwie do Potworowskiego, który w swoim malarstwie modernizował pejzaż i wyszedł z niego do abstrakcji, Pągowska przez większość pracy twórczej skupiała się na postaci ludzkiej, poszukując cech uniwersalnych, pozwalających zawrzeć na płótnie to, co ogólne dla każdego człowieka. Aż do lat 90., kiedy ucieczkę od psychologizmu i idiosynkratyczności zamieniła na jednostkowość i ekstrapolowała ją na tematy człowieka otaczające, tj. właśnie przedmioty, zwierzęta i pejzaż.
Pągowska aktywnie uczestniczyła w życiu artystycznym od samego debiutu. W latach 1950-54 brała udział w dorocznych Ogólnopolskich Wystawach Plastyki. Na Ogólnopolskiej Wystawie Młodej Plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi” zorganizowanej w 1955 w warszawskim Arsenale wystawiła nagrodzone prace, a w 1959 zaprezentowała swoją twórczość podczas Biennale Młodych w Paryżu. Inne prace z cyklu „Przedmioty” to m.in. „Klucze” z 1996 oraz „Butelka i papier” z 1996.
Skończyła poznańską Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych – malarstwo i techniki ścienne pod kierunkiem Wacława Taranczewskiego i Eustachego Wasilkowskiego. W okresie studiów była asystentką Jacka Piaseckiego. W latach 1950-64 była pedagogiem w gdańskiej PWSSP, po czym przeniosła się do Warszawy. Po kilkuletniej przerwie kontynuowała pracę pedagogiczną: w latach 1971-73 w łódzkiej PWSSP (aktualnie ASP), a następnie przez wiele lat w akademii warszawskiej. W roku 1988 uzyskała tytuł profesora zwyczajnego. Artystka zawsze zdradzała nieprzeciętną wrażliwość kolorystyczną, rozwiniętą pod wpływem sztuki Piotra Potworowskiego. Skupiła się jednak na postaci ludzkiej. W latach 60. jej malarstwo zdominował motyw silnie zdeformowanej, traktowanej skrótowo, ludzkiej (głównie kobiecej) figury, ukazywanej często w nieoczekiwanych, dynamicznych, często tanecznych, układach. Od tamtej pory postać ludzka jest w tym malarstwie obecna jako pozbawiona rysów indywidualnych zwarta, mocna sylweta. Artystka chętnie operowała gwałtownymi spięciami sumarycznych kształtów oraz kontrastami plam jednolitego koloru. Przez tę umowność odbiera bohaterom jednoznaczny charakter.
Description:
"Kettle" from the "Objects" series, 1995
oil/canvas, 46 x 46 cm; signed lower left: 'TP.', signed, dated and described on the reverse: 'TERESA PAGOWSKA 1995 (CZAJNIK) 46 x 46 | Z CYKLU PRZEDMIOTY' and assamble tip,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany l.d.: 'TP.'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
