3
Henryk Stażewski | Relief nr 77, 1973
Estymacja:
160,000 zł - 220,000 zł
Sprzedane
240,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Henryk Stażewski (1894 - 1988)
Wymiary
50 x 50 cm
Kategoria
Opis
akryl, relief/płyta pilśniowa, 50 x 50 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'nr. 77 | 1973 | H. Stażewski',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Obraz Stażewskiego nie jest bezbarwną, bezprzedmiotową energią wyrażającą – jak w suprematyzmie Malewicza – dynamiczny ruch wszechświata. Obraz Stażewskiego jest określonym istnieniem jednorodnie zbudowanego przedmiotu sztuki. Nie manifestuje zresztą tego istnienia wulgarną agresywnością materialnej struktury, jest egzystencją czystą, spokojną, wysublimowaną”.
Wiesław Borowski, Stażewski 1961, katalog wystawy „Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters”, Fundacja Rodziny Staraków, Warszawa 2016, s. 40
Od połowy lat pięćdziesiątych do początku lat siedemdziesiątych, reliefy Stażewskiego, uznawane za najbardziej ikoniczny etap jego twórczości, były postrzegane przez krytyków sztuki jako „autonomiczne i obiektywne”, co wpisywało się w założenia konstruktywistycznej awangardy, z której Stażewski się wywodził. Konstruktywizm przywiązywał wagę do formy mającej wartość zarówno pojęciową, jak i materialną, ale prace Stażewskiego wyróżniały się jeszcze bardziej rozbudowaną treścią, co podkreślał Wiesław Borowski.
Relief nr 77 autorstwa Henryka Stażewskiego to dzieło z bardzo charakterystycznego okresu jego twórczości, przypadającego na lata siedemdziesiąte. Prezentuje prostą kompozycję dziewięciu równomiernie rozmieszczonych kwadratów, uszeregowanych w trzy rzędy pionowo i poziomie. Stażewski, w swoim kolorystycznym podejściu, opierał się na tabelach naukowych, eksplorując nieskończoną gamę możliwości w zakresie jasności, nasycenia i temperatury barw, przy jednoczesnym zachowaniu ścisłych liczbowych proporcji. W latach 1972-73 artysta eksperymentował z połączeniem barwy i realnej przestrzeni reliefu z iluzoryczną przestrzenią malarską, tworząc efekt przypominający załamanie się intensywnego światła na tle reliefu, które następnie rozchodziło się po kwadratach. Stażewski nadawał barwie znaczenie psychologiczne, wyzwalając z geometrycznych struktur kwadratów kolor, który tworzył przejrzystości zgodne z zasadami optyki. Powierzchnia barwy była płaska, jednolita i czysta.
W procesie tworzenia reliefów ten wybitny awangardzista posługiwał się różnorodnymi materiałami, takimi jak tektura, drewno, płyta drewnopochodna, papier, tworzywa sztuczne i metal. Jego wczesne reliefy, wykonane na płycie pilśniowej, miały luźną strukturę i były oprawione w autorską ramę, z elementami wycinanymi z tektury, sklejki i drewna, które przywodziły na myśl formy organiczne. Późniejsze serie charakteryzowały się wizualnie grubszych podłożami, a ramy zastąpiono listwami montowanymi na odwrociu wzdłuż krawędzi. Od 1967 roku Stażewski skupił się na badaniu koloru, często wykorzystując kwadraty i trójkąty. W późniejszych pracach artysta badał właściwości koloru na różne sposoby, stosując kontrastowe połączenia barw i kształtów, rozbicie formy kwadratu, kompozycje diagonalne i zestawienia niewielkich powierzchni koloru z monochromatycznym tłem. Reliefy te były tworzone zgodnie z konstrukcyjnym schematem, z modułami oddzielonymi od podłoża i montowanymi na wspornikach.
Henryk Stażewski to legenda sztuki awangardowej w Polsce. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913-20. W początkach kariery malował martwe natury. Przejściowo wystawiał z ugrupowaniem "Formiści" (1922). Wziął też udział w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie w 1923 roku. O tego czasu tworzył pod wpływem konstruktywizmu. Obok kompozycji malarskich zajmował się grafiką książkową, projektował wnętrza, sprzęty, a także scenografie - były to w większości prace teoretyczne i studyjne. Polskie i międzynarodowe ugrupowania awangardy, z którymi wystawiał i współpracował jako publicysta, to kolejno: "Blok" (1924-26), "Praesens" (1926-30), "Cercle et Carré" (1929-31), "Abstraction-Création" (1931-39), "a.r." (1932-39). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-39). W 1930 roku był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi). Po II wojnie mieszkał i działał w Warszawie. W latach 40. i 50. podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej. Z tego okresu pochodzą rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956 roku, uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję o konstruktywistycznym rodowodzie. Tworzył cykle prac będących studiami płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Przy pozorach chłodnej perfekcji umiał nasycić je emocją bezpośredniego dotknięcia, śladu ręki. Obok malarstwa i form pochodnych, jak kolaże, reliefy, multiple, tworzył formy przestrzenne i grafikę (autoryzował serigraficzne repliki swoich prac).
Description:
Relief nr 77, 1973
acrylic, relief/fiberboard, 50 x 50 cm; signed, dated and described on the reverse: 'nr. 77 | 1973 | H. Stazewski', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Obraz Stażewskiego nie jest bezbarwną, bezprzedmiotową energią wyrażającą – jak w suprematyzmie Malewicza – dynamiczny ruch wszechświata. Obraz Stażewskiego jest określonym istnieniem jednorodnie zbudowanego przedmiotu sztuki. Nie manifestuje zresztą tego istnienia wulgarną agresywnością materialnej struktury, jest egzystencją czystą, spokojną, wysublimowaną”.
Wiesław Borowski, Stażewski 1961, katalog wystawy „Henryk Stażewski. Spectra Art Space Masters”, Fundacja Rodziny Staraków, Warszawa 2016, s. 40
Od połowy lat pięćdziesiątych do początku lat siedemdziesiątych, reliefy Stażewskiego, uznawane za najbardziej ikoniczny etap jego twórczości, były postrzegane przez krytyków sztuki jako „autonomiczne i obiektywne”, co wpisywało się w założenia konstruktywistycznej awangardy, z której Stażewski się wywodził. Konstruktywizm przywiązywał wagę do formy mającej wartość zarówno pojęciową, jak i materialną, ale prace Stażewskiego wyróżniały się jeszcze bardziej rozbudowaną treścią, co podkreślał Wiesław Borowski.
Relief nr 77 autorstwa Henryka Stażewskiego to dzieło z bardzo charakterystycznego okresu jego twórczości, przypadającego na lata siedemdziesiąte. Prezentuje prostą kompozycję dziewięciu równomiernie rozmieszczonych kwadratów, uszeregowanych w trzy rzędy pionowo i poziomie. Stażewski, w swoim kolorystycznym podejściu, opierał się na tabelach naukowych, eksplorując nieskończoną gamę możliwości w zakresie jasności, nasycenia i temperatury barw, przy jednoczesnym zachowaniu ścisłych liczbowych proporcji. W latach 1972-73 artysta eksperymentował z połączeniem barwy i realnej przestrzeni reliefu z iluzoryczną przestrzenią malarską, tworząc efekt przypominający załamanie się intensywnego światła na tle reliefu, które następnie rozchodziło się po kwadratach. Stażewski nadawał barwie znaczenie psychologiczne, wyzwalając z geometrycznych struktur kwadratów kolor, który tworzył przejrzystości zgodne z zasadami optyki. Powierzchnia barwy była płaska, jednolita i czysta.
W procesie tworzenia reliefów ten wybitny awangardzista posługiwał się różnorodnymi materiałami, takimi jak tektura, drewno, płyta drewnopochodna, papier, tworzywa sztuczne i metal. Jego wczesne reliefy, wykonane na płycie pilśniowej, miały luźną strukturę i były oprawione w autorską ramę, z elementami wycinanymi z tektury, sklejki i drewna, które przywodziły na myśl formy organiczne. Późniejsze serie charakteryzowały się wizualnie grubszych podłożami, a ramy zastąpiono listwami montowanymi na odwrociu wzdłuż krawędzi. Od 1967 roku Stażewski skupił się na badaniu koloru, często wykorzystując kwadraty i trójkąty. W późniejszych pracach artysta badał właściwości koloru na różne sposoby, stosując kontrastowe połączenia barw i kształtów, rozbicie formy kwadratu, kompozycje diagonalne i zestawienia niewielkich powierzchni koloru z monochromatycznym tłem. Reliefy te były tworzone zgodnie z konstrukcyjnym schematem, z modułami oddzielonymi od podłoża i montowanymi na wspornikach.
Henryk Stażewski to legenda sztuki awangardowej w Polsce. Studiował w Szkole Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1913-20. W początkach kariery malował martwe natury. Przejściowo wystawiał z ugrupowaniem "Formiści" (1922). Wziął też udział w Wystawie Nowej Sztuki w Wilnie w 1923 roku. O tego czasu tworzył pod wpływem konstruktywizmu. Obok kompozycji malarskich zajmował się grafiką książkową, projektował wnętrza, sprzęty, a także scenografie - były to w większości prace teoretyczne i studyjne. Polskie i międzynarodowe ugrupowania awangardy, z którymi wystawiał i współpracował jako publicysta, to kolejno: "Blok" (1924-26), "Praesens" (1926-30), "Cercle et Carré" (1929-31), "Abstraction-Création" (1931-39), "a.r." (1932-39). Należał też do Koła Artystów Grafików Reklamowych (1933-39). W 1930 roku był współorganizatorem zbiórki dzieł artystów międzynarodowej awangardy przeznaczonych dla muzeum łódzkiego (obecnie w Muzeum Sztuki w Łodzi). Po II wojnie mieszkał i działał w Warszawie. W latach 40. i 50. podejmował próby dostosowania się do postulatów sztuki figuratywnej. Z tego okresu pochodzą rysunkowe i malarskie kompozycje o tematyce pracy, budowy, a także projekty monumentalne. Po 1956 roku, uznawany powszechnie za patrona polskiej awangardy, uprawiał już wyłącznie abstrakcję o konstruktywistycznym rodowodzie. Tworzył cykle prac będących studiami płaszczyzn, linii, kolorów w różnych układach względem siebie. Przy pozorach chłodnej perfekcji umiał nasycić je emocją bezpośredniego dotknięcia, śladu ręki. Obok malarstwa i form pochodnych, jak kolaże, reliefy, multiple, tworzył formy przestrzenne i grafikę (autoryzował serigraficzne repliki swoich prac).
Description:
Relief nr 77, 1973
acrylic, relief/fiberboard, 50 x 50 cm; signed, dated and described on the reverse: 'nr. 77 | 1973 | H. Stazewski', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl, relief/płyta pilśniowa
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'nr. 77 | 1973 | H. Stażewski'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
