Powrót do DESA.PL
12 of Liczba obiektów: 64
12
Tadeusz Brzozowski | "Pokuśnica", 1985
Estymacja:
100,000 zł - 150,000 zł
Sprzedane
80,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Ekspresja Przełomu Wieków
Wymiary
40 x 30 cm
Opis
olej/płótno, 40 x 30 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'góra upside | t. Brzozow. | -ski. | '85.', sygnowany i opisany na krośnie: 'T. BRZOZOWSKI | "POKUŚNICA"'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


„W obrazach pokazuję kalekich ludzi, kalekie uczucia, pokazuję to, co szare, zwyczajne. Wtedy zawstydzam rzeczy ładne. Bo sztuka to nie kontemplacja piękna, lecz przeżywanie ludzkich spraw”.

Tadeusz Brzozowski

ALCHEMIK KOLORU

Tadeusz Brzozowski w latach 80. był już artystą o ugruntowanej pozycji w środowisku artystycznym i dorobku złożonym z licznych wystaw zarówno w kraju, jak i za granicą. Na okres ten przypada charakterystyczna stylistyka obrazów artysty z postaciami o stylizowanej, abstrakcyjnie skomponowanej ludzkiej twarzy, często wręcz o karykaturalnej deformacji. Motyw ten był szczególnie znamienny dla ostatnich lat działalności artysty, który z magmy kolorów, kształtów i form wydobywał fantastyczne wytwory ludzkiej wyobraźni. Szczególnego wyrazu dodaje tu właśnie odpowiednie zestawienie barw, na które zwrócił uwagę Maciej Gutowski: „Pełna, intensywna czerń kraplaków lub cynobrów, sąsiadująca z całymi obszarami różów, emanuje sama światło, zdaje się widoczna nawet w nocy. A obok kształtujące przestrzeń wszystkie możliwe odmiany zieleni. Kolory opalizują dzięki rozlicznym laserunkom i werniksom, tworzy się szlachetna i nasycona materia, bardziej przenikliwa niż emalie. Nie zawsze, bo czasem przeważają biele, a całość drutują pasma farby wyciśnięte wprost z tuby i one też, bywa, swym rysunkiem dopowiadają okrucieństwa groteskowej dziwaczności ludzkich stworów. Gdzież więc owa szarość, zwyczajność, która ‚zawstydza rzeczy piękne’? Ależ jest, oczywiście, bo to nie piękno zewnętrzne ma być zawstydzone, lecz zawstydza się piękno samego obrazu. To w nim istnieje świat, do świata zewnętrznego równoważny, i to właśnie piękno opowieścią o ludzkiej kondycji jest zawstydzane. Ale skoro jest to świat równoważny, to właśnie jest to wszystko nieprawdą i Tadeusz zawstydza piękno świata ułomnością kondycji ludzkiej. Ale ponieważ i tak kondycja, tak cudownie, bajecznie fantastyczna, też wcale nie jest szara i bezbarwna, któż, na Boga, kogo zawstydza, aczkolwiek jedno jest pewne – to fakt owego zawstydzania, który niewątpliwie istnieje. Przejawia się jednak w pysze i bezwstydności całkowitej wspaniałego malowania” (Maciej Gutowski, [w:] W pysze i bezwstydzie, Tadeusz Brzozowski. Rekwizytornia, katalog wystawy, Galeria Kordegarda, Warszawa 1993, s. 14).

Prezentowana „Pokuśnica” jest niezwykle ekspresyjną, barwną i żywiołową kompozycją nasyconą głębokimi emocjami. Wypracowana stylistyka Brzozowskiego była określana przez Aleksandra Wojciechowskiego, który nazwał ją „alchemią koloru” i szczególnego zjawiska w sztuce europejskiej XX wieku. Późne dzieła artysty są niezwykłe i pełne tajemniczych obszarów tworzących uniwersalną opowieść o konfliktach, przeciwieństwach oraz radościach wpisanych w ludzką egzystencję. Dodatkowego znaczenia dodają tytuły o żartobliwym charakterze w pełni odzwierciedlające stosunek Brzozowskiego do sztuki, którą wyrażał nie tylko w malarstwie sztalugowym, ale również i rysunku, grafice, scenografii, malarstwie ściennym oraz projektowaniu tkanin. Podejmowane przez niego eksperymenty formalne dodawały jego dziełom eksperymentalnego wyrazu i podkreślały organiczno-alchemiczną ich strukturę malarską.
Od 1936 studiował malarstwo w ASP w Krakowie, w latach 1940-1942 kontynuując naukę w Kunstgewerbeschule, powstałej w miejsce Akademii. W czasie okupacji związany był z Teatrem Podziemnym Tadeusza Kantora - grał w Balladynie (1943) i główną rolę w Powrocie Odysa (1944). W tym okresie zajmował się też konserwacją dzieł sztuki, co okazało się owocne dla jego własnej techniki malarskiej w przyszłości. W 1945 ostatecznie ukończył studia w krakowskiej ASP. Do 1948 wystawiał z Grupą Młodych Plastyków, uczestnicząc w najważniejszych wystawach młodego ruchu artystycznego, aż do narzucenia przez władze socrealizmu jako obowiązującego stylu obrazowania. W 1954 przeniósł się do Zakopanego, gdzie podjął pracę pedagogiczną w Szkole Kenara. W tym okresie, w toku samodzielnych prób i doświadczeń stał się wirtuozem techniki malarskiej. Kolor, faktura, gra laserunków i walorów, cała „alchemia“ jaką stosował w swoich obrazach złożyły się na niepowtarzalne zjawisko malarstwa abstrakcyjnego, które zdolne było „opowiadać“ samą swą formą. W 1955 powrócił do udziału w wystawach, uczestnicząc w licznych pokazach w Polsce i za granicą, organizując też wiele wystaw indywidualnych.

Description:
"Pokusnica", 1985
oil/canvas, 40 x 30 cm; signed, dated and described on the reverse: 'gora upside | t. Brzozow. | -ski. | '85.', signed and described on the loom: 'T. BRZOZOWSKI | "POKUSNICA"',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'góra upside | t. Brzozow. | -ski. | '85.'
Literatura
Tadeusz Brzozowski 1918-1987, kat. wyst., red. Anna Żakiewicz, Muzeum Narodowe w Warszawie, 1997, poz. kat. 493, s. 243 (katalog raisonné, oprac. Wawrzyniec Brzozowski, Anna Żakiewicz); Tadeusz Brzozowski - z kolekcji rodzinnej. Malarstwo i rysunek, kat. wyst., BWA w Bydgoszczy, 1998, poz. kat. 19, nlb
Wystawiany
„Tadeusz Brzozowski u przyjaciół. Wystawa w pierwszą rocznicę śmierci”, BWA w Zakopanem, 1-14.04.1988; „Tadeusz Brzozowski. Malarstwo, rysunek”, BWA w Krakowie, 1.06-1.07.1992; Stała ekspozycja w Galerii Tadeusza Brzozowskiego, dawnej pracowni artysty, Zakopane (stan z 1996); „Tadeusz Brzozowski - z kolekcji rodzinnej. Malarstwo i rysunek”, BWA w Sieradzu, 1998; wyst. następnie w: BWA w Bydgoszczy, 1999; BWA w Jeleniej Górze, 1999; „110 lat ZPAP okręgu zakopiańskiego”, BWA w Rzeszowie, 3.02-6.03.2022