8
Marek Sobczyk | "O Stanisławie Brzozowskim", 1984
Estymacja:
45,000 zł - 60,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Ekspresja Przełomu Wieków
Artysta
Marek Sobczyk (1955)
Wymiary
116 x 116 cm
Opis
olej/płótno, 116 x 116 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Marek Sobczyk 1984 | O Stanisławie Brzozowskim | 116 x 116 cm olej',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Zdziwienie jest zaczynem filozofii, a przynajmniej filozofowania. Filozofowanie natomiast podważa ustalony porządek rzeczy, wnosi podejrzany ferment w obowiązujący opis świata i doprowadza do poczucia zagrożenia nawet najlepszych uczniów – tych, którzy umieją dokładnie powtórzyć zadaną lekcję i nie dziwią się na własną rękę. W końcu wiadomo, że nauczyciel nam wszystko wyjaśni, kiedy przyjdzie pora. I już doprawdy nie wiadomo, co lepsze: być prymusem, czy dziwić się światu?”.
Anda Rottenberg
FASCYNACJE LITERACKIE W EKSPRESYJNEJ ODSŁONIE
Debiut Marka Sobczyka w ramach Gruppy nastąpił w momencie szczególnego przesilenia generacyjnego w polskiej sztuce, które zaznaczyło się dynamicznymi i wyrazistymi fenomenami życia artystycznego. Zanim jednak twórca zapisał się na trwałe w tych działaniach, przeszedł intensywny proces twórczy w ramach przygotowań do dyplomu, który w 1980 składał się z dwóch części – cyklu dziesięciu obrazów zatytułowanych: „Zdjęcie rozbawionych panów” i pracy teoretycznej „Rodowód twórczości plastycznej”. Obrazy dyplomowe ukazywały ogromny potencjał rozwiązań formalnych i treści, po które artysta często sięgał w swojej późniejszej twórczości. Prezentowane dzieło powstało w okresie przełomu ścieżki Sobczyka, poprzedzonego dziełami o wyraźnym przejściu od abstrakcji ku rozwiniętym strukturom figuratywnym, po których nastąpił czas pełnego rozwinięcia malarstwa przedstawiającego o niezwykle szerokim zakresie tematów i rozbudowanej strukturze narracyjnej. Sam tytuł obrazu „O Stanisławie Brzozowskim” świadczy o erudycji Sobczyka, który w ramach swojej twórczości pogłębiał studia filozoficzne, religioznawcze, antropologiczne, a także uzewnętrzniał swoje fascynacje literackie. Jednocześnie szczególnie odczuwana jest tutaj oddziałująca na odbiorcę bogata kolorystyka i faktura malarska, a sama kompozycja obrazu zdaje się złożona z dwóch warstw, które łączy tytułowa postać pisarza – młodopolskiego filozofa, publicystę, krytyka teatralnego i literackiego, przeciwstawiającego się XIX-wiecznemu pozytywizmowi i utylitaryzmowi. Do myśli Stanisława Brzozowskiego nawiązywali również Karol Irzykowski, Teresa Landy, Andrzej Trzebiński, Stanisław Ignacy Witkiewicz, a sam Czesław Miłosz uważał go za górującego nad wszystkimi sławami ówczesnych mu czasów.
Marek Sobczyk pytany w jednym z wywiadów o jego proces twórczy w latach 80. zwrócił uwagę na poszukiwanie „koloru” – politycznego, osobistego, ciała, koloru „bezradności widzenia pojedynczego”, odcienia strategii wobec społeczności, aż kończąc na barwach dziecięcej wrażliwości,. Mówiąc o swojej twórczości, poruszył dalsze istotne wątki: „Malując, myślałem o sprawach społecznych, o ciele, które jest różowe, o wstydzie; różowy jest kolorem dziecięcej układanki, kolorem święta, zabawy; myślałem o estetycznych predylekcjach, ale też o różowym użytym w represji. Moje życie nie było wtedy lekkie: jestem artystą, uczą mnie malować widoki z okna, jak polskich reżyserów, więc zacząłem analizować sytuację. Ja jako nomenklatura: rzeczy nazwane istnieją, artysta nada nazwy. Przygotowałem pracę teoretyczną, w której przeprowadziłem rozmowy z 20 malującymi osobami o ich pracy, te rozmowy miały dystansująco ’naukowy’, ale też analityczny charakter. Zrobiłem to, żeby moje malarstwo wzmocnić od strony nomenklaturowej, konceptualnej” (Marek Sobczyk w rozmowie z Tomaszem Fudalą [w:] Co po Cybisie?, red. Michał Jachuła i Małgorzata Jurkiewicz, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 2018, s. 297).
Studia odbył w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1975-1980 w pracowni Stefana Gierowskiego. Na początku lat 80. malował abstrakcyjne, wielobarwne kompozycje złożone z powtarzalnych elementów bądź uproszczonych, syntetycznych kształtów naturalnych. W 1983 roku związał się z Gruppą, uczestnicząc w niemal wszystkich jej wystąpieniach, współredagując też jej pismo “Oj dobrze już”, w którym zamieszczał liczne teksty teoretyczne. W początku lat 80 - tych malował obrazy nawiązujące do stanu wojennego (Gandzia, 1983), podejmując też charakterystyczną dla tego czasu i kręgu tematykę “indiańską” jako aktualną metaforę. Poza malarstwem artysta tworzy instalacje i obiekty przestrzenne. Pisze teksty teoretyczne i literackie.
Description:
"About Stanislaw Brzozowski", 1984
oil/canvas, 116 x 116 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Marek Sobczyk 1984 | O Stanislawie Brzozowskim | 116 x 116 cm olej' , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Zdziwienie jest zaczynem filozofii, a przynajmniej filozofowania. Filozofowanie natomiast podważa ustalony porządek rzeczy, wnosi podejrzany ferment w obowiązujący opis świata i doprowadza do poczucia zagrożenia nawet najlepszych uczniów – tych, którzy umieją dokładnie powtórzyć zadaną lekcję i nie dziwią się na własną rękę. W końcu wiadomo, że nauczyciel nam wszystko wyjaśni, kiedy przyjdzie pora. I już doprawdy nie wiadomo, co lepsze: być prymusem, czy dziwić się światu?”.
Anda Rottenberg
FASCYNACJE LITERACKIE W EKSPRESYJNEJ ODSŁONIE
Debiut Marka Sobczyka w ramach Gruppy nastąpił w momencie szczególnego przesilenia generacyjnego w polskiej sztuce, które zaznaczyło się dynamicznymi i wyrazistymi fenomenami życia artystycznego. Zanim jednak twórca zapisał się na trwałe w tych działaniach, przeszedł intensywny proces twórczy w ramach przygotowań do dyplomu, który w 1980 składał się z dwóch części – cyklu dziesięciu obrazów zatytułowanych: „Zdjęcie rozbawionych panów” i pracy teoretycznej „Rodowód twórczości plastycznej”. Obrazy dyplomowe ukazywały ogromny potencjał rozwiązań formalnych i treści, po które artysta często sięgał w swojej późniejszej twórczości. Prezentowane dzieło powstało w okresie przełomu ścieżki Sobczyka, poprzedzonego dziełami o wyraźnym przejściu od abstrakcji ku rozwiniętym strukturom figuratywnym, po których nastąpił czas pełnego rozwinięcia malarstwa przedstawiającego o niezwykle szerokim zakresie tematów i rozbudowanej strukturze narracyjnej. Sam tytuł obrazu „O Stanisławie Brzozowskim” świadczy o erudycji Sobczyka, który w ramach swojej twórczości pogłębiał studia filozoficzne, religioznawcze, antropologiczne, a także uzewnętrzniał swoje fascynacje literackie. Jednocześnie szczególnie odczuwana jest tutaj oddziałująca na odbiorcę bogata kolorystyka i faktura malarska, a sama kompozycja obrazu zdaje się złożona z dwóch warstw, które łączy tytułowa postać pisarza – młodopolskiego filozofa, publicystę, krytyka teatralnego i literackiego, przeciwstawiającego się XIX-wiecznemu pozytywizmowi i utylitaryzmowi. Do myśli Stanisława Brzozowskiego nawiązywali również Karol Irzykowski, Teresa Landy, Andrzej Trzebiński, Stanisław Ignacy Witkiewicz, a sam Czesław Miłosz uważał go za górującego nad wszystkimi sławami ówczesnych mu czasów.
Marek Sobczyk pytany w jednym z wywiadów o jego proces twórczy w latach 80. zwrócił uwagę na poszukiwanie „koloru” – politycznego, osobistego, ciała, koloru „bezradności widzenia pojedynczego”, odcienia strategii wobec społeczności, aż kończąc na barwach dziecięcej wrażliwości,. Mówiąc o swojej twórczości, poruszył dalsze istotne wątki: „Malując, myślałem o sprawach społecznych, o ciele, które jest różowe, o wstydzie; różowy jest kolorem dziecięcej układanki, kolorem święta, zabawy; myślałem o estetycznych predylekcjach, ale też o różowym użytym w represji. Moje życie nie było wtedy lekkie: jestem artystą, uczą mnie malować widoki z okna, jak polskich reżyserów, więc zacząłem analizować sytuację. Ja jako nomenklatura: rzeczy nazwane istnieją, artysta nada nazwy. Przygotowałem pracę teoretyczną, w której przeprowadziłem rozmowy z 20 malującymi osobami o ich pracy, te rozmowy miały dystansująco ’naukowy’, ale też analityczny charakter. Zrobiłem to, żeby moje malarstwo wzmocnić od strony nomenklaturowej, konceptualnej” (Marek Sobczyk w rozmowie z Tomaszem Fudalą [w:] Co po Cybisie?, red. Michał Jachuła i Małgorzata Jurkiewicz, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 2018, s. 297).
Studia odbył w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1975-1980 w pracowni Stefana Gierowskiego. Na początku lat 80. malował abstrakcyjne, wielobarwne kompozycje złożone z powtarzalnych elementów bądź uproszczonych, syntetycznych kształtów naturalnych. W 1983 roku związał się z Gruppą, uczestnicząc w niemal wszystkich jej wystąpieniach, współredagując też jej pismo “Oj dobrze już”, w którym zamieszczał liczne teksty teoretyczne. W początku lat 80 - tych malował obrazy nawiązujące do stanu wojennego (Gandzia, 1983), podejmując też charakterystyczną dla tego czasu i kręgu tematykę “indiańską” jako aktualną metaforę. Poza malarstwem artysta tworzy instalacje i obiekty przestrzenne. Pisze teksty teoretyczne i literackie.
Description:
"About Stanislaw Brzozowski", 1984
oil/canvas, 116 x 116 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Marek Sobczyk 1984 | O Stanislawie Brzozowskim | 116 x 116 cm olej' , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Marek Sobczyk 1984 | O Stanisławie Brzozowskim | 116 x 116 cm olej'
Literatura
Gruppa 1982-1992, red. Maryla Sitkowska, Galeria Zachęta, Warszawa 1992, s. 61 (wzmiankowany); Gruppa, red. Agnieszka Szewczyk, Museum Jerke - Jerke Art Foundation, Recklinghausen 2023, s. 333 (il.)
Wystawiany
V Wystąpienie Gruppy, Pracownia Dziekanka, Warszawa, 22-28.01.1985
