Powrót do DESA.PL
11 of Liczba obiektów: 70
11
Wojciech Fangor | "B 29", 1965
Estymacja:
2,500,000 zł - 3,500,000 zł
Sprzedane
2,300,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
177,5 x 134 cm
Opis
olej/płótno, 177,5 x 134 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR| B29 1965',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


„Ta umiejętność Fangora polega na tym, że potrafi on uzyskać pulsowanie kolorów w stopniu, który prawie powoduje ból, kiedy się na nie patrzy. (…) Ale kiedy oko przyzwyczai się do tego efektu, odkrywamy harmonijną konstrukcję jego abstrakcyjnych kształtów (przeważnie w kształcie ameby lub kół) i ostateczny efekt jest olśniewającą i piękną lekcją tworzenia sztuki optycznej, w jej najgłębszej i najbardziej lirycznej postaci”.
John Gruen

Prezentowany obraz „B 29”, o charakterystycznym efekcie wizualnym, porównywalnym przez krytyków do techniki sfumato, należy do serii najbardziej uznanych dzieł Wojciecha Fangora. Dzieło zostało zatytułowane przez artystę według przyjętego schematu, gdzie litera symbolizuje miejsce stworzenia pracy. Lokalizacją tą był Berlin Zachodni, gdzie artysta realizował stypendium Fundacji Forda.

Pierwsze abstrakcyjne kompozycje z formami o zatartych konturach powstały już w 1956 równolegle z figuratywnymi pracami artysty. Ówczesne barwne kształty o niesprecyzowanych, mgławicowych konturach, zdające się odrywać od płaszczyzny płótna, odnalazły swoje rozwinięcie w późniejszych pracach odkrywających „iluzyjną przestrzeń pozytywną”. Obok okręgów o szerszych lub węższych pasmach obwodu to właśnie kształt fali był dla Fangora istotnym rozwiązaniem do przekroczenia definicji „obrazu”, ustawiając w nowym świetle materialność i fizyczną strukturę dzieła.

Dzieła Fangora z lat 60. stanowią najpełniejszą formę scjentystycznej przestrzeni, na którą zwróciła uwagę Bożena Kowalska: „Wszystkie formy otoczone były aureolami sfumato, przechodząc od swojej właściwej barwy do, najczęściej neutralnego, koloru tła. Fangor zdaje się w owych czterech czy pięciu latach po 1957 poszukiwać najtrafniejszej formy dla zastosowania swojego odkrycia. Cieszy go złudny ruch, wywoływany trudnościami akomodacyjnymi oczu, na próżno usiłujących wydobyć skonkretyzowany kształt z jego zamglonych zarysów. Cieszy go przywidzenie pulsowania obrzeży form, zbliżania się ich i oddalania, niemożność koncentracji wzorku. Zjawisko urojonej pulsacji skłania do użycia kształtów obłych i form falistych, by sprawdzić, jak iluzja oczu nakładać się będzie na zbliżone do złudnych, rzeczywiste formy malarskie” (Bożena Kowalska, Fangor. Malarz przestrzeni, Warszawa 2001, s. 105-106). Jednocześnie artysta swoją postawą pozostawał niezależny od filozoficznego zaplecza głównych twórców op-artu, skupiających się na istocie zależności geometrii i koloru. Fangor koncentrował się przede wszystkim na kolorze, jego wartościach i oddziaływaniu na oglądającego, na co zwróciła uwagę Margitt Rowell, kuratorka wystawy w Muzeum Guggenheima: „Biorąc pod uwagę iluzjonistyczną grę i nacisk na kolor w malarstwie Fangora, porównanie go zarówno do malarstwa op-artu, jak i koloryzmu (color painting), wydaje się słuszne. Jednak, w przeciwieństwie do wielu twórców op-artowych, obrazy Fangora nie są dyktowane przesłankami formalnymi. Nie są ani przesycone myślą, ani surowe, nie są też poddane żadnemu programowi, ani nie narzucają jednej słusznej interpretacji. Przeciwnie, obrazy Fangora odwołują się głównie do innego aspektu widzenia – przyjemności. Są szlachetne w warstwie kolorystycznej, zmysłowe w formie i ekspresyjne w przekazie. Wybór barwy odbywa się intuicyjnie i dlatego prowokuje też emocjonalne reakcje. Organiczne kształty ostatnich prac Fangora mają bogaty i nieograniczający charakter. Duże nasycenie barw, otwartość formy i nieskończona witalność kinetyczna zniechęcają do doszukiwania się w nich powiązań z konceptualizmem”. (Margit Rowell, wstęp do katalogu wystawy Fangora w Museum Salomon Guggenheim, s. 13).
W czasie okupacji studiował prywatnie u Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Uzyskał dyplom w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1946. Na festiwal Młodzieży i Studentów w Warszawie wraz z Henrykiem Tomaszewskim zaprojektował dekorację przestrzenną w plenerze. Odtąd prace malarskie były realizowane w relacji do przestrzeni poza obrazem - jak w słynnym “Studium przestrzeni" z 1958 roku, poprzedzającym światowe realizacje environments. Instalacje malarskie z lat 50. i 60., złożone z kolorowych kontrastujących kręgów i fal, dotykały problemów optycznych i były bliskie sztuce op-art. Ukoronowaniem tego okresu była indywidualna wystawa w Guggenheim Museum w Nowym Jorku (1970). Prowadził działalność pedagogiczną na uniwersytetach w Anglii i USA. Jego prace znajdują się w największych kolekcjach na świecie.

Description:
"B 29", 1965
oil/canvas, 177.5 x 134 cm; signed, dated and described on reverse: 'FANGOR| B29 1965', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR| B29 1965'
Proweniencja
kolekcja Wojciecha Fibaka; kolekcja instytucjonalna, Polska
Literatura
Fangor, katalog wystawy, Galerie Springer, Berlin 1965, poz. kat. 36, nlb (il.); Nowe obrazy. Kolekcja Olgi i Wojciecha Fibaków, [red.] C. Ślaziński, Warszawa 2010, s. 45 (il.); Widzieć jasno w zachwyceniu. Fangor/Nowacki, katalog wystawy, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, 2011, ss. 22-23 (il.)
Wystawiany
„Fangor”, Galerie Springer, Berlin, 10.1965; „Widzieć jasno w zachwyceniu. Fangor/Nowacki”, Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie, Sopot, 19.05.2011-26.06.2011