118
Jan Berdyszak | "Requiem XI - gregoriańskie", 1968
Estymacja:
220,000 zł - 280,000 zł
Sprzedane
200,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Op-Art i Abstrakcja Geometryczna
Artysta
Jan Berdyszak (1934 - 2014)
Wymiary
170 x 134 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 170 x 134 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: '"REQUIEM | XI. - gregoriańskie | JAN | BER | DYSZ | AK | 1968' oraz nalepka z wystawy Jana Berdyszaka w Muzeum Narodowego w Poznaniu,
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
MIĘDZY NIEOBECNOŚCIĄ A OBECNOŚCIĄ
Prezentowany obraz należy do serii „Requiem” realizowanej przez Jana Bedyszaka w latach 1965-1969. W cyklu tym artysta po raz pierwszy podjął tematykę opartą na sprecyzowanej symbolice zarówno w warstwie kolorystycznej jak i formalnej. Wraz z dalszymi dziełami, jego kompozycje ulegały silnej geometryzacji i uproszczeniu barw. Berdyszak w całej swojej twórczości prowadził dialog ze sztuką tradycyjną, począwszy od nawiązywania do zasad warsztatowych dawnych mistrzów, aż na poszukiwaniach nowej definicji malarskiej przestrzeni kończąc. W cyklu „Requiem” szczególnie znamienna jest kompozycja obrazów pozostająca w kontrze do klasycznych reguł, czemu wyraz nadaje również często pojawiający się tutaj plan przywodzący na myśl płytę nagrobkową lub tablice Mojżeszowe z Dekalogiem. O samym cyklu pisała Bożena Kowalska w publikacji o Janie Berdyszaku z 1979: „U źródeł każdej z prac tego cyklu leżał intencjonalnie opracowany przez twórcę, określony program ideowo-symboliczny. Posiłkował się tu artysta znakami zaczerpniętymi z różnych obszarów ikonografii. Był to pierwszy cykl w twórczości Berdyszaka, gdzie przekazywana treść posiadała swoje wyraźne odniesienia kodyfikacyjne, tak w sensie użytych form, jak stosowanych kolorów. (…) W cyklu ‘Requiem’ odwoływał się twórca do symboliki katolickiej, prawosławnej, judaistycznej, znaków kultur przedchrześcijańskich, kultur starożytności, dawnych zapomnianych symboli i umownych powszechnych oznaczeń”.
Realizacja cyklu „Requiem” wiąże się ze szczególnym okresem w twórczości Berdyszaka, kiedy to poszukiwał indywidualnej formy wyrazu i własnego języka wypowiedzi plastycznej. Efektem tych zainteresowań są wielkoformatowe, abstrakcyjne kompozycje malarskie, utrzymane w oszczędnej kolorystyce, przedstawiające rozległe kształty. Berdyszak owe malarskie zagadnienia wypracowywał konkretną metodologią bazującą na dwóch sposobach – pracował bardzo długo nad jedną kompozycją lub podejmował rozwiązanie problemu poprzez wielokrotne powtarzanie tego samego motywu. O stopniu skomplikowania, z jakim mierzył się Berdyszak podczas procesu dochodzenia do form znanych w późniejszych latach twórczości, świadczą jego notatniki zawierające zapiski i notatki malarskie. Dla artysty również istotna była problematyka doświadczania przez sztukę potencjalności, przestrzeni, przezroczystości i relacji pomiędzy nieobecnością a obecnością. Owe czynniki w dziełach Berdyszaka spajają nieustannie światło, cień i ciemność i jak zauważył Sebastian Dudzik: „Eksponowana przez Berdyszaka wartość pośrednia, a nie skrajne, przywraca cieniowi należne miejsce w tym komplementarnym zestawie. W wizji artysty tytułowe zjawiska stają się materią rozważań na pograniczu sztuki, fizyki i filozofii. Dokonane przez niego syntezy pozwalają dostrzec w odmiennych wydawałoby się obszarach ludzkiego poznania pokrewne wątki i wzajemne inspiracje. Prawa fizyki stanowią tu punkt wyjścia, modularną podstawę” (Sebastian Dudzik, Fizyka i metafizyka cienia [w:] Jan Berdyszak. Gęstość cienia. Pomiędzy światłem a ciemnością, kat. wyst., Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu, Toruń, 2012, s. 36).
Rzeźbiarz, malarz, grafik, autor instalacji. Studiował rzeźbę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Od wczesnego okresu jego twórczość skupiała się na zagadnieniach przestrzeni (cykl KOŁA PODWÓJNE, 1962-1964 i 1967-1969). Kolejnym etapem poszukiwań było wprowadzenie do obrazu przestrzeni rzeczywistej w postaci otworu wyciętego w płótnie. Twórczość Berdyszaka obejmuje także akcje efemeryczne. Brał udział w wielu artystycznych imprezach w kraju i zagranicą. Otrzymał Nagrodę Artystyczną Klubu "Od Nowa" w Poznaniu za debiut w dziedzinie malarstwa i rysunku (1960) oraz Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania (1994).
Description:
"Requiem XI - Gregorian", 1968
oil/canvas, 170 x 134 cm; signed, dated and described on the reverse: '"REQUIEM | XI. - gregorianskie | JAN | BER | DYSZ | AK | 1968' and the sticker from exhibition Jan Berdyszak in National Museum in Poznan, ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
MIĘDZY NIEOBECNOŚCIĄ A OBECNOŚCIĄ
Prezentowany obraz należy do serii „Requiem” realizowanej przez Jana Bedyszaka w latach 1965-1969. W cyklu tym artysta po raz pierwszy podjął tematykę opartą na sprecyzowanej symbolice zarówno w warstwie kolorystycznej jak i formalnej. Wraz z dalszymi dziełami, jego kompozycje ulegały silnej geometryzacji i uproszczeniu barw. Berdyszak w całej swojej twórczości prowadził dialog ze sztuką tradycyjną, począwszy od nawiązywania do zasad warsztatowych dawnych mistrzów, aż na poszukiwaniach nowej definicji malarskiej przestrzeni kończąc. W cyklu „Requiem” szczególnie znamienna jest kompozycja obrazów pozostająca w kontrze do klasycznych reguł, czemu wyraz nadaje również często pojawiający się tutaj plan przywodzący na myśl płytę nagrobkową lub tablice Mojżeszowe z Dekalogiem. O samym cyklu pisała Bożena Kowalska w publikacji o Janie Berdyszaku z 1979: „U źródeł każdej z prac tego cyklu leżał intencjonalnie opracowany przez twórcę, określony program ideowo-symboliczny. Posiłkował się tu artysta znakami zaczerpniętymi z różnych obszarów ikonografii. Był to pierwszy cykl w twórczości Berdyszaka, gdzie przekazywana treść posiadała swoje wyraźne odniesienia kodyfikacyjne, tak w sensie użytych form, jak stosowanych kolorów. (…) W cyklu ‘Requiem’ odwoływał się twórca do symboliki katolickiej, prawosławnej, judaistycznej, znaków kultur przedchrześcijańskich, kultur starożytności, dawnych zapomnianych symboli i umownych powszechnych oznaczeń”.
Realizacja cyklu „Requiem” wiąże się ze szczególnym okresem w twórczości Berdyszaka, kiedy to poszukiwał indywidualnej formy wyrazu i własnego języka wypowiedzi plastycznej. Efektem tych zainteresowań są wielkoformatowe, abstrakcyjne kompozycje malarskie, utrzymane w oszczędnej kolorystyce, przedstawiające rozległe kształty. Berdyszak owe malarskie zagadnienia wypracowywał konkretną metodologią bazującą na dwóch sposobach – pracował bardzo długo nad jedną kompozycją lub podejmował rozwiązanie problemu poprzez wielokrotne powtarzanie tego samego motywu. O stopniu skomplikowania, z jakim mierzył się Berdyszak podczas procesu dochodzenia do form znanych w późniejszych latach twórczości, świadczą jego notatniki zawierające zapiski i notatki malarskie. Dla artysty również istotna była problematyka doświadczania przez sztukę potencjalności, przestrzeni, przezroczystości i relacji pomiędzy nieobecnością a obecnością. Owe czynniki w dziełach Berdyszaka spajają nieustannie światło, cień i ciemność i jak zauważył Sebastian Dudzik: „Eksponowana przez Berdyszaka wartość pośrednia, a nie skrajne, przywraca cieniowi należne miejsce w tym komplementarnym zestawie. W wizji artysty tytułowe zjawiska stają się materią rozważań na pograniczu sztuki, fizyki i filozofii. Dokonane przez niego syntezy pozwalają dostrzec w odmiennych wydawałoby się obszarach ludzkiego poznania pokrewne wątki i wzajemne inspiracje. Prawa fizyki stanowią tu punkt wyjścia, modularną podstawę” (Sebastian Dudzik, Fizyka i metafizyka cienia [w:] Jan Berdyszak. Gęstość cienia. Pomiędzy światłem a ciemnością, kat. wyst., Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu, Toruń, 2012, s. 36).
Rzeźbiarz, malarz, grafik, autor instalacji. Studiował rzeźbę w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu. Od wczesnego okresu jego twórczość skupiała się na zagadnieniach przestrzeni (cykl KOŁA PODWÓJNE, 1962-1964 i 1967-1969). Kolejnym etapem poszukiwań było wprowadzenie do obrazu przestrzeni rzeczywistej w postaci otworu wyciętego w płótnie. Twórczość Berdyszaka obejmuje także akcje efemeryczne. Brał udział w wielu artystycznych imprezach w kraju i zagranicą. Otrzymał Nagrodę Artystyczną Klubu "Od Nowa" w Poznaniu za debiut w dziedzinie malarstwa i rysunku (1960) oraz Nagrodę Artystyczną Miasta Poznania (1994).
Description:
"Requiem XI - Gregorian", 1968
oil/canvas, 170 x 134 cm; signed, dated and described on the reverse: '"REQUIEM | XI. - gregorianskie | JAN | BER | DYSZ | AK | 1968' and the sticker from exhibition Jan Berdyszak in National Museum in Poznan, ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: '"REQUIEM | XI. - gregoriańskie | JAN | BER | DYSZ | AK | 1968' oraz nalepka z wystawy Jana Berdyszaka w Muzeum Narodowego w Poznaniu
Proweniencja
kolekcja Wojciecha Fibaka
Literatura
Jan Berdyszak, kat. wyst., BWA „Arsenał”, Poznań 1968, poz. kat. 9 (il.); Jan Berdyszak. Malarstwo, rzeźba, grafika, „Zachęta”, Warszawa 1969, poz. kat. 13 (il.); Andrzej Kostołowski, Jan Berdyszak, „Współczesność”, nr 13, 1969 (il.); Katalog wystawy Jana Berdyszaka, red. Maria Berdyszakowa, Muzeum Narodowe w Poznaniu 1974, poz. kat. 69, nlb
Wystawiany
„Jan Berdyszak”, BWA „Arsenał”, Poznań 1968; „Jan Berdyszak. Malarstwo”, rzeźba, grafika”, „Zachęta”, Warsaw 1969; „Jan Berdyszak”, Muzeum Narodowe w Poznaniu, 5.04-18.08.1974
