113
Victor Vasarely | "AXO-3", 1968
Estymacja:
800,000 zł - 1,500,000 zł
Sprzedane
700,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Op-Art i Abstrakcja Geometryczna
Artysta
Victor Vasarely (1906 - 1997)
Wymiary
160 x 160 cm
Kategoria
Opis
akryl/płótno, 160 x 160 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Vasarely | "AXO-3" | 160 x 160 | 1968 | Vasarely' oraz nalepki transportowe,
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
FOLKLOR PLANETARNY W PERCEPCJI GESTALTU
Od lat 60. Vasarely swoją sztukę definiował pojęciem tzw. folkloru planetarnego, a każda stworzona przez niego „jednostka plastyczna” odpowiadała strukturze wszechświata. W zaprezentowanym obrazie „AXO-3” za ów moduł posłużyły warianty kolorystyczne odcienia niebieskiego, gdzie głęboki granat występuje w zestawieniu z jasnym błękitem. Dla wzmocnienia wyrazu komponenty dzieła w postaci kwadratów i prostokątów zostały oddzielone czarnoszarym konturem. Koniec lat 60., przypadający na powstanie omawianego dzieła, był okresem szczególnych sukcesów artystycznych Vasarelyego. Węgiersko-francuski modernista stał się wówczas artystą globalnym, dostrzeganym i wyróżnianym przez krytyków, podziwianym przez odbiorców i zapraszanym do współpracy przez najważniejsze instytucje. Jedną z nich była nowojorskie Museum of Modern Art., realizujące w 1965 kultową wystawę „The Responsive Eye”, gdzie można było podziwiać dzieła Vasarelyego wśród 120 dzieł innych, najważniejszych reprezentantów dla kierunku op-artu. Kurator Wiliam C. Seitz w doborze artystów kierował się ich sposobami obrazowania oddziaływania światła, koloru oraz wzroku na ludzkie oko. Spośród nich to właśnie Vasarely jako jeden z pierwszych podjął poszukiwania i badania mechanizmu widzenia w sztukach plastycznych, opierając swoje działania na fascynacji teorią percepcji sformułowaną przez twórców Gestaltu. Jego czysto plastyczne eksperymenty nieustannie badały relację formy i barwy. Owe działania pojawiały się już w jego wczesnych pracach, stanowiących analizę związków pomiędzy pojedynczymi motywami w obrazie a całością kompozycji, wykraczającą poza ramy sumy poszczególnych elementów. Początkowo, posługując się ograniczoną paletą mocnych kontrastów, np. koloru białego i czarnego oraz konkretnych figur, Vasarely podejmował problematykę sposobu rejestracji ruchu przez zmysł wzroku. Wraz z późniejszymi pracami artysta zdecydowanie wyprzedzał swoją epokę. Swoimi nieskazitelnymi, geometrycznymi kształtami, przy wykorzystaniu podstawowych środków wyrazu, był coraz bliższy aktualnej grafice cyfrowej. Tym samym przewidział sposoby, jakimi technologia wpłynęła na ludzkość dekady później.
Twórczość Vasarelyego, szczególnie promowana na wystawie „Le Mouvement” przez galerię Denise René w 1955, stanowiła novum na ówczesnej powojennej scenie artystycznej we Francji, która, jak zauważyła Maria Poprzęcka w artykule „Przypomnienie opartowskiej sukienki”, była zdominowana przez „epigonów kubizmu, surrealizmu, przez taszyzm, zwany też abstrakcją liryczną czy też sentymentalny mizerabilizm, któremu dopisywano filozoficzne, egzystencjalne treści”. Abstrakcja geometryczna miała stanowić wówczas przywrócenie jasności, stabilności i ładu jako remedium na traumatyczne doświadczenie II wojny światowej. Jednak Vasarely przyjmował postawę buntu wobec sztuki geometrycznej, obarczonej łatką akademizmu, szczególnie znanej od początków XX wieku. Wyrazem jego niezależności od przyjętych norm było wprowadzenie w obrębie kompozycji iluzji optycznych, które wcześniej stosował w projektach użytkowych. Podejmując ideę wirtualnego ruchu, nawiązywał do przedwojennych mobili Aleksandra Caldera oraz Marcela Duchampa, pogłębiając swój związek z przedwojenną, lewicującą awangardą. Fizyczny ruch przypisywany dadaistom w dziełach op-artowych został przemieniony w działania ożywiające powierzchnię płótna. Również odbiór dzieła został przesunięty z twórcy na odbiorcę poprzez odpowiedni dobór form geometrycznych, odnoszących się do fizjologii widzenia. Na wspomnianej ekspozycji „Le Mouvement” Vasarely oddał hołd nauce i technice, czego dowodem byłoby skonstruowanie „Mathematics” – maszyny rysującej w postaci robota, wykonującego prace na papierze przy użyciu flamastra. Artysta całą swoją twórczość uznawał bardziej za programowanie dzieł sztuki, aniżeli malowanie w tradycyjnym tego słowa rozumieniu. Do końca życia pozostał prawdziwym modernistą, marzącym o „nowym, wspaniałym świecie”, który podzielał wiarę dawnych awangard w uniwersalność języka abstrakcji opartego na racjonalistycznych systemach.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.
Description:
"AXO-3", 1968
acrylic/canvas, 160 x 160 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Vasarely | "AXO-3" | 160 x 160 | 1968 | Vasarely' and the transport's sticker, ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
FOLKLOR PLANETARNY W PERCEPCJI GESTALTU
Od lat 60. Vasarely swoją sztukę definiował pojęciem tzw. folkloru planetarnego, a każda stworzona przez niego „jednostka plastyczna” odpowiadała strukturze wszechświata. W zaprezentowanym obrazie „AXO-3” za ów moduł posłużyły warianty kolorystyczne odcienia niebieskiego, gdzie głęboki granat występuje w zestawieniu z jasnym błękitem. Dla wzmocnienia wyrazu komponenty dzieła w postaci kwadratów i prostokątów zostały oddzielone czarnoszarym konturem. Koniec lat 60., przypadający na powstanie omawianego dzieła, był okresem szczególnych sukcesów artystycznych Vasarelyego. Węgiersko-francuski modernista stał się wówczas artystą globalnym, dostrzeganym i wyróżnianym przez krytyków, podziwianym przez odbiorców i zapraszanym do współpracy przez najważniejsze instytucje. Jedną z nich była nowojorskie Museum of Modern Art., realizujące w 1965 kultową wystawę „The Responsive Eye”, gdzie można było podziwiać dzieła Vasarelyego wśród 120 dzieł innych, najważniejszych reprezentantów dla kierunku op-artu. Kurator Wiliam C. Seitz w doborze artystów kierował się ich sposobami obrazowania oddziaływania światła, koloru oraz wzroku na ludzkie oko. Spośród nich to właśnie Vasarely jako jeden z pierwszych podjął poszukiwania i badania mechanizmu widzenia w sztukach plastycznych, opierając swoje działania na fascynacji teorią percepcji sformułowaną przez twórców Gestaltu. Jego czysto plastyczne eksperymenty nieustannie badały relację formy i barwy. Owe działania pojawiały się już w jego wczesnych pracach, stanowiących analizę związków pomiędzy pojedynczymi motywami w obrazie a całością kompozycji, wykraczającą poza ramy sumy poszczególnych elementów. Początkowo, posługując się ograniczoną paletą mocnych kontrastów, np. koloru białego i czarnego oraz konkretnych figur, Vasarely podejmował problematykę sposobu rejestracji ruchu przez zmysł wzroku. Wraz z późniejszymi pracami artysta zdecydowanie wyprzedzał swoją epokę. Swoimi nieskazitelnymi, geometrycznymi kształtami, przy wykorzystaniu podstawowych środków wyrazu, był coraz bliższy aktualnej grafice cyfrowej. Tym samym przewidział sposoby, jakimi technologia wpłynęła na ludzkość dekady później.
Twórczość Vasarelyego, szczególnie promowana na wystawie „Le Mouvement” przez galerię Denise René w 1955, stanowiła novum na ówczesnej powojennej scenie artystycznej we Francji, która, jak zauważyła Maria Poprzęcka w artykule „Przypomnienie opartowskiej sukienki”, była zdominowana przez „epigonów kubizmu, surrealizmu, przez taszyzm, zwany też abstrakcją liryczną czy też sentymentalny mizerabilizm, któremu dopisywano filozoficzne, egzystencjalne treści”. Abstrakcja geometryczna miała stanowić wówczas przywrócenie jasności, stabilności i ładu jako remedium na traumatyczne doświadczenie II wojny światowej. Jednak Vasarely przyjmował postawę buntu wobec sztuki geometrycznej, obarczonej łatką akademizmu, szczególnie znanej od początków XX wieku. Wyrazem jego niezależności od przyjętych norm było wprowadzenie w obrębie kompozycji iluzji optycznych, które wcześniej stosował w projektach użytkowych. Podejmując ideę wirtualnego ruchu, nawiązywał do przedwojennych mobili Aleksandra Caldera oraz Marcela Duchampa, pogłębiając swój związek z przedwojenną, lewicującą awangardą. Fizyczny ruch przypisywany dadaistom w dziełach op-artowych został przemieniony w działania ożywiające powierzchnię płótna. Również odbiór dzieła został przesunięty z twórcy na odbiorcę poprzez odpowiedni dobór form geometrycznych, odnoszących się do fizjologii widzenia. Na wspomnianej ekspozycji „Le Mouvement” Vasarely oddał hołd nauce i technice, czego dowodem byłoby skonstruowanie „Mathematics” – maszyny rysującej w postaci robota, wykonującego prace na papierze przy użyciu flamastra. Artysta całą swoją twórczość uznawał bardziej za programowanie dzieł sztuki, aniżeli malowanie w tradycyjnym tego słowa rozumieniu. Do końca życia pozostał prawdziwym modernistą, marzącym o „nowym, wspaniałym świecie”, który podzielał wiarę dawnych awangard w uniwersalność języka abstrakcji opartego na racjonalistycznych systemach.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.
Description:
"AXO-3", 1968
acrylic/canvas, 160 x 160 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Vasarely | "AXO-3" | 160 x 160 | 1968 | Vasarely' and the transport's sticker, ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Vasarely | "AXO-3" | 160 x 160 | 1968 | Vasarely' oraz nalepki transportowe
Proweniencja
kolekcja prywatna, Monako; Christie's, Nowy Jork, 2019; kolekcja prywatna, Warszawa
