58 x 58 cm

olej/płótno, 58 x 58 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR | M9 | 1966',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


„Dzisiaj tajemnica znajduje się gdzie indziej niż w przeszłości. Nie istnieje dzisiaj w przeciwstawienie człowieka jako zamkniętej skończonej osobowości wobec skończonej i zamkniętej konstrukcji obrazu. Tak pojęty człowiek i obraz nie mają sobie wiele do powiedzenia. Wydaje mi się, że dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek jednostka odczuwa zależność od otoczenia i względność swego położenia. Interesuje mnie, jak wobec tych zmian uprawiać sztukę”.

Wojciech Fangor

ROMANTYK NA GRANICY NIEMOŻLIWOŚCI

Twórczość Wojciecha Fangora zajmuje szczególne miejsce w historii kultury polskiej, a jego dzieła stanowią szczególną opowieść o historii XX-wiecznego malarstwa, rzeźby, sztuki publicznej, plakatu, environment, sztuki socjologicznej i form przestrzennych. Tworzone przez niego od 1958 do 1973 koła, fale, formy ameboidalne, przyniosły mu szczególny rozgłos i uznanie na całym świecie. W 1961 wyjechał z Polski, by początkowo mieszkać w innych częściach Europy (Wiedeń, Paryż, Berlin, Londyn), a w latach 1966-98 osiąść w Stanach Zjednoczonych. Powstałe wówczas obrazy są uznawane także za zapowiadające sztukę socjologiczną (krytyczną). Postawa artystyczna Fangora jest porównywana do artystycznej osobowości romantycznej, podejmującej działania na granicy niemożliwości. Jego najbardziej charakterystyczne i uznane dzieła, do których zalicza się prezentowany obraz, stanowią spójną opowieść o sprzeczności, napięciach, kontrastach nawet w tych obszarach, gdzie są nieuchwytne. W procesie twórczym odnajdywał harmonię pomiędzy „sercem” a „głową” i jak zwykł powtarzać: „formowałem się w ogniu kontrastujących sił zewnętrznych i wewnętrznych”.

Prezentowany obraz należy do serii dzieł powstałych w latach 1965-70 w pracowni Fangora w Madison. Wyróżniają się one szczególnymi przejściami kolorystycznymi, które odpowiednio manewrują zmysłem wzroku odbiorcy, próbującego odnaleźć nieobecne granice, które rozpłynęły się w nieuchwytnym przenikaniu się ze sobą kolorów. Otwarte kompozycje obrazów są porównywane do fragmentów wszechświata. Jak zauważyła Bożena Kowalska: „Twórczość ta jest niebywałym dociekaniem i odkrywaniem właściwości koloru, światła i przestrzeni. (…) Ta umiejętność Fangora polega na tym, że potrafi on uzyskać pulsowanie kolorów w stopniu, który prawie powoduje ból, kiedy się na nie patrzy. Te wibracje ‘sfumato’, które porażają oczy, sprawiają, że jego kolory rozpływają się i przesuwają intensywnie w różnych kierunkach. (…) Zakłócenia przestrzeni i światła, które z tego wynikają, są (…) oślepiające. Ale kiedy oko przyzwyczai się do tego efektu, odkrywamy harmonijną konstrukcję jego abstrakcyjnych kształtów (przeważnie w kształcie ameby lub kół) i ostateczny efekt jest olśniewającą i piękną lekcją tworzenia sztuki optycznej, w jej najgłębszej i najbardziej lirycznej postaci” (Bożena Kowalska, Fangor. Malarz przestrzeni, Warszawa 2001, s. 179).

Należy mieć na uwadze fakt, że dzieła Fangora nie zawsze spotykały się z przychylnymi opiniami. Szczególnie brakowało ich wśród pierwszych recenzentów, którzy nie mogli odnaleźć w jego dziełach swojego wyobrażenia o sztuce i znanej im rzeczywistości (Ignacy Witz) lub uznawali „z góry” je za niedopracowane (Jerzy Stajuda). Mimo to Fangor pozostał konsekwentny w swoich działaniach twórczych i przekroczył granicę definicji „obrazu”, jednocześnie nie naruszając jego materialności i fizyczności, a powszechnie uznane zagadnienia malarstwa ustawił w nowym świetle. Słynne „koła” Fangora są klasycznymi przykładami dzieł, gdzie artysta podejmował w obrębie jednego płótna całokształt odkrytej przez niego definicji „czasoprzestrzennych relacji”. Pierwsze tego typu obrazy były czarnobiałe bądź utrzymane w podstawowej kolorystyce. W 1960 artysta zwrócił uwagę na aspekt twórczy, który powinien być ukierunkowany na emanację powierzchni obrazu od zewnątrz, a uzyskana w efekcie nowa forma działań powinna włączać czasoprzestrzeń do malarstwa.
W czasie okupacji studiował prywatnie u Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Uzyskał dyplom w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1946. Na festiwal Młodzieży i Studentów w Warszawie wraz z Henrykiem Tomaszewskim zaprojektował dekorację przestrzenną w plenerze. Odtąd prace malarskie były realizowane w relacji do przestrzeni poza obrazem - jak w słynnym “Studium przestrzeni" z 1958 roku, poprzedzającym światowe realizacje environments. Instalacje malarskie z lat 50. i 60., złożone z kolorowych kontrastujących kręgów i fal, dotykały problemów optycznych i były bliskie sztuce op-art. Ukoronowaniem tego okresu była indywidualna wystawa w Guggenheim Museum w Nowym Jorku (1970). Prowadził działalność pedagogiczną na uniwersytetach w Anglii i USA. Jego prace znajdują się w największych kolekcjach na świecie.

Description:
"M 9", 1966
oil/canvas, 58 x 58 cm; signed, dated and described on the reverse: 'FANGOR | M9 | 1966', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

olej/płótno

sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR | M9 | 1966'