101
Aleksandra Jachtoma | Kompozycja, 1988
Estymacja:
12,000 zł - 18,000 zł
Sprzedane
17,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Op-Art i Abstrakcja Geometryczna
Artysta
Aleksandra Jachtoma (1932)
Wymiary
50,5 x 50,5 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 50,5 x 50,5 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'ALEKSANDRA JACHTOMA | WYM. 50,5 x 50,5 | TECH. OLEJ | ROK. 1988 | 15.06.1988'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
MISTYCZNA TAJEMNICA ŚWIATŁA
Aleksandra Jachtoma już na początku lat 70. była zafascynowana wibrującymi, kontrastowymi zestawieniami barw. W późniejszych latach zaczęła stopniowo wyciszać kompozycje kolorystycznie poprzez monochromatyczne zestawienia barwne. Zawsze malowała przy świetle dziennym, unikając sztucznego oświetlenia, które jej zdaniem zniekształcało postrzeganie koloru. To właśnie ten aspekt był istotnym czynnikiem w kompozycjach Jachtomy, co jest szczególnie widoczne w jej ostatnich dziełach przesyconych światłem na całej ich powierzchni, czyniąc materię malarską porównywalną do rozrzedzonego powietrza. Prostota i minimalistyczne podejście Jachtomy do przedstawianego tematu, szczególnie docenione przez krytykę, są wynikiem niezwykle wnikliwych i skrupulatnych przemyśleń oraz holistycznego ujęcia powierzchni płótna. Jak zauważył Ryszard Kapuściński: „Na poszukiwaniu tego światła polega sens i znakomitość malarstwa Jachtomy, jego inność, jego wyróżniająca się, fascynująca odrębność. Zwykliśmy patrzeć na obraz jako na pewną złożoną relację barw, linii, kształt, ba, nawet faktur i zapachów. Jachtoma porzuca tę drogę i oczyszcza swoje płótna ze wszystkiego, co mogłoby zmącić i zakłócić jej wizję świata – świata, jaki dla niej składa się nie z kształtów, brył i figur, ale z różnych odcieni, natężeń i rozjarzeń światła. Światła, które w pełnym napięcia, skupionym wysiłku tworzenia odnajduje w głębinach barw, aby potem rozjaśnić i utrwalić. Jest to malarstwo w sposób doskonały sprowadzone do jednej myśli, jednej pasji, jednej wizji” (Ryszard Kapuściński, [cyt. za:] Aleksandra Jachtoma, [red.] Aleksandra Jachtoma, Wydawnictwo Małe s.c., Warszawa 1998, s. 8).
Jachtoma w swoich dziełach ogranicza się zaledwie do kilku plam barwnych, które często wydobywała kolorową bordiurą, nadając im matematyczny rytm, łagodzący emanującymi świetlnymi smugami. Postrzegała ona kolor przez całe spektrum wzbudzanych emocji. Jak często wspominała, długi kontakt z barwą wpływał na zmianę świadomości oraz pozwalał obcować z czymś wyższym, pozwalającym wznieść się ponad przyziemność i codzienność. Malarstwo Jachtomy wykracza poza oczywiste interpretacje i opisy, co zauważyła w 1988 Krystyna Namysłowska: „Trudno bowiem stosować taki zabieg wobec obrazów, których jedyną materią jest jednolity kolor, miejscami tylko rozjaśniony lub zmieniony w ten sposób, że ta zmiana sugeruje podział płaszczyzny według elementarnych prawideł geometrii. Nazywała jej malarstwo rozważaniami nad mistyczną tajemnicą światła” („Odgłosy”, nr 44, 1988). Twórczość artystki przekracza również kategorię minimalizmu, która może nasuwać się przy pierwszym wrażeniu spotkania z jej obrazami. Bogactwo barw i niuansów wyklucza pojęcie „ascetyzmu”. Z kolei powierzchnia płótna traktowana całościowo, pokryta cienkimi warstwami farby wyklucza możliwość przypadkowego pociągnięcia pędzla. W celu uzyskania konkretnego odcienia Jachtoma często nakładała na siebie liczne warstwy koloru tak długo, aż uznała dzieło za ukończone. Pełną harmonię jej dzieł, stanowiących wysmakowane studium barw, podkreślał często wykorzystywany przez artystkę kwadratowy format płótna. W owym ładunku emocjonalnym i formalnym tkwiła nieustanna wiara Jachtomy w tajemnicę malarstwa, które miało czynić człowieka lepszym i zapewniać mu nieustanne przeżycia wewnętrzne.
Skończyła studia w krakowskiej, a następnie w warszawskiej ASP. Dyplom z wyróżnieniem otrzymała w pracowni K. Tomorowicza w 1958 Była członkiem warszawskiej grupy “Rekonesans” założonej w 1963 Zajmowała się problemem koloru i światła. Tworzy zdyscyplinowane kompozycje ze skondensowanych jednolitych plam. Matematyczny rygor jest w nich zmiękczony delikatnością rozwiązań barwnych. Brała udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych.
Description:
Composition, 1988
oil/canvas, 50.5 x 50.5 cm; signed, dated and described on the reverse: 'ALEKSANDRA JACHTOMA | WYM. 50,5 x 50,5 | TECH. OLEJ | ROK. 1988 | 15.06.1988', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
MISTYCZNA TAJEMNICA ŚWIATŁA
Aleksandra Jachtoma już na początku lat 70. była zafascynowana wibrującymi, kontrastowymi zestawieniami barw. W późniejszych latach zaczęła stopniowo wyciszać kompozycje kolorystycznie poprzez monochromatyczne zestawienia barwne. Zawsze malowała przy świetle dziennym, unikając sztucznego oświetlenia, które jej zdaniem zniekształcało postrzeganie koloru. To właśnie ten aspekt był istotnym czynnikiem w kompozycjach Jachtomy, co jest szczególnie widoczne w jej ostatnich dziełach przesyconych światłem na całej ich powierzchni, czyniąc materię malarską porównywalną do rozrzedzonego powietrza. Prostota i minimalistyczne podejście Jachtomy do przedstawianego tematu, szczególnie docenione przez krytykę, są wynikiem niezwykle wnikliwych i skrupulatnych przemyśleń oraz holistycznego ujęcia powierzchni płótna. Jak zauważył Ryszard Kapuściński: „Na poszukiwaniu tego światła polega sens i znakomitość malarstwa Jachtomy, jego inność, jego wyróżniająca się, fascynująca odrębność. Zwykliśmy patrzeć na obraz jako na pewną złożoną relację barw, linii, kształt, ba, nawet faktur i zapachów. Jachtoma porzuca tę drogę i oczyszcza swoje płótna ze wszystkiego, co mogłoby zmącić i zakłócić jej wizję świata – świata, jaki dla niej składa się nie z kształtów, brył i figur, ale z różnych odcieni, natężeń i rozjarzeń światła. Światła, które w pełnym napięcia, skupionym wysiłku tworzenia odnajduje w głębinach barw, aby potem rozjaśnić i utrwalić. Jest to malarstwo w sposób doskonały sprowadzone do jednej myśli, jednej pasji, jednej wizji” (Ryszard Kapuściński, [cyt. za:] Aleksandra Jachtoma, [red.] Aleksandra Jachtoma, Wydawnictwo Małe s.c., Warszawa 1998, s. 8).
Jachtoma w swoich dziełach ogranicza się zaledwie do kilku plam barwnych, które często wydobywała kolorową bordiurą, nadając im matematyczny rytm, łagodzący emanującymi świetlnymi smugami. Postrzegała ona kolor przez całe spektrum wzbudzanych emocji. Jak często wspominała, długi kontakt z barwą wpływał na zmianę świadomości oraz pozwalał obcować z czymś wyższym, pozwalającym wznieść się ponad przyziemność i codzienność. Malarstwo Jachtomy wykracza poza oczywiste interpretacje i opisy, co zauważyła w 1988 Krystyna Namysłowska: „Trudno bowiem stosować taki zabieg wobec obrazów, których jedyną materią jest jednolity kolor, miejscami tylko rozjaśniony lub zmieniony w ten sposób, że ta zmiana sugeruje podział płaszczyzny według elementarnych prawideł geometrii. Nazywała jej malarstwo rozważaniami nad mistyczną tajemnicą światła” („Odgłosy”, nr 44, 1988). Twórczość artystki przekracza również kategorię minimalizmu, która może nasuwać się przy pierwszym wrażeniu spotkania z jej obrazami. Bogactwo barw i niuansów wyklucza pojęcie „ascetyzmu”. Z kolei powierzchnia płótna traktowana całościowo, pokryta cienkimi warstwami farby wyklucza możliwość przypadkowego pociągnięcia pędzla. W celu uzyskania konkretnego odcienia Jachtoma często nakładała na siebie liczne warstwy koloru tak długo, aż uznała dzieło za ukończone. Pełną harmonię jej dzieł, stanowiących wysmakowane studium barw, podkreślał często wykorzystywany przez artystkę kwadratowy format płótna. W owym ładunku emocjonalnym i formalnym tkwiła nieustanna wiara Jachtomy w tajemnicę malarstwa, które miało czynić człowieka lepszym i zapewniać mu nieustanne przeżycia wewnętrzne.
Skończyła studia w krakowskiej, a następnie w warszawskiej ASP. Dyplom z wyróżnieniem otrzymała w pracowni K. Tomorowicza w 1958 Była członkiem warszawskiej grupy “Rekonesans” założonej w 1963 Zajmowała się problemem koloru i światła. Tworzy zdyscyplinowane kompozycje ze skondensowanych jednolitych plam. Matematyczny rygor jest w nich zmiękczony delikatnością rozwiązań barwnych. Brała udział w wielu wystawach krajowych i zagranicznych.
Description:
Composition, 1988
oil/canvas, 50.5 x 50.5 cm; signed, dated and described on the reverse: 'ALEKSANDRA JACHTOMA | WYM. 50,5 x 50,5 | TECH. OLEJ | ROK. 1988 | 15.06.1988', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'ALEKSANDRA JACHTOMA | WYM. 50,5 x 50,5 | TECH. OLEJ | ROK. 1988 | 15.06.1988'
