Powrót do DESA.PL
6 of Liczba obiektów: 73
6
Tadeusz Kantor | "Monsieur Incroyable", 1980
Estymacja:
1,500,000 zł - 2,500,000 zł
Sprzedane
1,250,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Tadeusz Kantor (1915 - 1990)
Wymiary
146 x 120 cm
Opis
akryl/deska, płótno, 146 x 120 cm, sygnowany p.d.: 'Kantor', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 't. Kantor | SIGNÉE | en 1989'
na odwrociu nalepka z Galerie de France oraz nalepka transportowa

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


PRZEDMIOTY UNIEWAŻNIONE

W latach 80. Tadeusz Kantor niemal całkowicie poświęcił się sztuce teatralnej. W tym czasie stworzył najbardziej uznane spektakle, poczynając od „Wielopole, Wielopole” (1980), „Niech sczezną artyści” (1985), „Nigdy już tu nie powrócę” (1988) oraz wystawione pośmiertnie „Dziś są moje urodziny” (1991). Pasmo sukcesów teatralnych uzupełnia monumentalna, indywidualna wystawa artysty w Galerie de France w Paryżu, zatytułowana „Métamorphoses”, na której został pokazany prezentowany tu obraz. Nakładem Edition Chene/Hachette i Galerie de France zostaje wydana także publikacja Métamorphoses, zawierająca zbiór tekstów i esejów Tadeusza Kantora. W Polsce ukazuje się od dawna oczekiwana książka Wiesława Borowskiego: „Tadeusz Kantor”, zawierająca obszerny wywiad przeprowadzony z artystą w latach 1973-74. Cykle malarskie Kantora z tego okresu stają się coraz bliższe stylistyce teatru i stanowią pewnego rodzaju pożegnanie z malarstwem, a przynajmniej okresem eksperymentów i intensywnego poszukiwania nowych, formalnych rozwiązań. W latach 70. Kantor powraca do obrazów figuratywnych. Charakterystyczne dla 2 połowy dekady i początku lat 80. są szczegółowe studia postaci, których obecność zaznacza się także w utworach scenicznych artysty. Są wśród nich postaci kanoniczne dla teatru Kantora, jak chociażby człowiek-manekin. Bodaj najpełniej rozwija się ta tendencja w licznych, ekspresyjnych szkicach na papierze. Kantor tworzy sztukę totalną, w której teatr nieodłącznie splata się z malarstwem – powstające wówczas cykle prac stanowią świadectwo dojrzewania jego artystycznej wizji wizualnej strony przedstawień. Już zresztą w czasie pracy nad spektaklem „Umarła klasa”, którego premiera odbyła się w 1975, powstała cała seria kompozycji pod tym samym tytułem.

Omawiana kompozycja wpisuje się w tendencje rozwijane w latach 80. Centralny punkt dzieła stanowi studium samotnej postaci, tytułowego „Monsieur”. Aleksander Wojciechowski słusznie dopatruje się w nich związków z twórczością Brunona Schulza: „Dekoracje teatralne budował Kantor ze szmat, worków, przedmiotów zniszczonych, które określił po latach mianem ‘przedmiotów unieważnionych’ czy też ‘przedmiotów w stanie porzucenia’. Brzozowski również sięgał chętnie do lamusa; żywił kult starych gratów, tandety, rupieci. Była to widać naleciałość galicyjska, której najwspanialszy pomnik wystawił w swych dziełach Bruno Schulz” (Aleksander Wojciechowski, Młode malarstwo polskie 1944-1974, Wrocław 1983, s. 24). Skojarzenia z utworami Brunona Schulza nasuwa również idea człowieka- pojęcia, człowieka-atrapy, której prototyp odnajdujemy w Schulzowych „manekinach”. W zredukowaniu człowieka do artefaktu, metafory, odnajdujemy wiele zbieżnych z koncepcją pisarza, który tak charakteryzował swoje manekiny: „Ich role będą krótkie, lapidarne, ich charaktery – bez dalszych planów, często dla jednego gestu, dla jednego słowa podejmiemy się trudu powołania ich do życia (…). Naszą ambicję pokładać będziemy w dewizie: dla każdego gestu inny aktor. Dla obsługi każdego słowa, każdego czynu powołamy do życia osobnego człowieka”.
W 1939 roku ukończył ASP w Krakowie. Był jednym z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej awangardy artystycznej doby powojennej, a przede wszystkim twórcą polskiego teatru awangardowego eksperymentalnego teatru podziemnego, a od 1956 teatru Cricot 2 w Krakowie. Był współzałożycielem i członkiem Grupy Plastyków Nowoczesnych w 1945 roku. W 1955 odbył podróż do Paryża, gdzie zetknął się z najnowszymi tendencjami w sztuce światowej. W jego twórczości główną formą wypowiedzi artystycznej było malarstwo abstrakcyjne, zwłaszcza typu informel, zajmował się także grafiką; aranżował happeningi, zajmował się scenografią i filmem. Prowadził działalność pedagogiczną: w 1948 i 1968 roku w ASP w Krakowie i w 1961 w akademii w Hamburgu. Laureat m.in. nagrody Fundacji im. Goethego w 1978 w Szwajcarii.

Description:
"Monsieur Incroyable", 1980
acrylic/panel, canvas, 146 x 120 cm; signed lower right: 'Kantor', signed, dated and described on the reverse: 't. Kantor | SIGNÉE | en 1989'
on the reverse a sticker from Galerie de France and a transport sticker,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
akryl/deska, płótno
Sygnatura
sygnowany p.d.: 'Kantor'
Proweniencja
Galerie de France, Paryż; Polswiss Art, 2004; kolekcja Grażyny Kulczyk; DESA Unicum, 2022; kolekcja prywatna, Warszawa
Literatura
Métamorphoses, katalog wystawy, Galerie de France, Paryż 1982; Tadeusz Kantor. Ma Création, Mon Voyage, katalog wystawy, Galerie de France, wstęp: Guy Scarpetta , Paryż 1991, nr 28; Tadeusz Kantor, My Creation, my journey, katalog wystawy, [red.] Oka Shigemi, Suzuki Takashi, Tokio, 1994; Paweł Leszkowicz, GK Collection #1, Poznań 2007, s. 209 (il.)