Powrót do DESA.PL
27 of Liczba obiektów: 75
27
Tadeusz Makowski | "Życzenia" - Troje dzieci z bukietami kwiatów, około 1930
Estymacja:
60,000 zł - 80,000 zł
Sprzedane
85,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. Prace na Papierze
Wymiary
19 x 22 cm
Opis
akwarela, kredka, ołówek/papier, 19 x 22 cm, sygnowany i opisany na odwrociu: 'Mes meilleurs voeux | de bonheur | et mes hommages aux Parents. | T.M.' oraz opisany u góry: 'Bonne Fête" i datowany l.d.: '09 Nov', na odwrociu pieczęć: 'CADROR | PIERRE MASSICOT | 24, Rue des Cormelites, 24 | NANTES'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


„Patrząc na dziecko, stara się i on na świat patrzeć oczami dziecka, oczami rozszerzonymi ciekawością świata i bogactwem dziecięcej wyobraźni”.
Antoni Wieczorkiewicz, Obrazy Tadeusza Makowskiego w Warszawie, „Polska Zbrojna”, 28 października 1936

DZIECIĘCY ŚWIAT OCZAMI TADEUSZA MAKOWSKIEGO

Tadeusz Makowski jest zaliczany do grona najważniejszych polskich artystów I połowy XX wieku. Zajmował się malarstwem, rysunkiem oraz grafiką. Uczył się pod okiem młodopolskich mistrzów – Józefa Mehoffera oraz Jana Stanisławskiego, studiując jednocześnie filologię na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 1908 roku, po ukończeniu Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, na przełomie 1908 i 1909 roku udał się do Paryża. Początkowo planował zostać w stolicy Francji przez rok, natomiast pozostał tam do końca życia. Paryż oddziaływał na twórczość Makowskiego dwojako. Z jednej strony młody artysta studiował dzieła znajdujące się w Luwrze, będąc pod ich wielkim urokiem, z drugiej strony zaś przyglądał się nowo powstającym awangardowym kierunkom. Początkowo przyglądał się im z niechęcią i dystansem. Przechadzając się po paryskich salonach, zauważał, że są one „stekiem najrozmaitszych manier” i że „należy być odpornym, by się nie dać porwać tym błyskotliwym na zewnątrz sposobom malowania”. Dopiero kontakt z malarstwem Puvisa de Chavannesa i Paula Cézanne’a stanowił pierwszy krok ku porozumieniu z paryską sztuką współczesną. Od 1918 roku w jego dziele zjawiał się emblematyczny dla całego dorobku temat: przedstawienia dzieci.

Pierwszym dziełem, które reprezentuje tę tematykę wśród jego prac, jest kompozycja „Vita brevis, ars longa”, obecnie w zbiorach Muzeum Narodo wego w Warszawie. W tym czasie Makowski był już doświadczonym artystą, który zintegrował w swoim malarstwie lekcję kubizmu. Latem 1913 za namową Henri’ego Le Fauconniera wyjechał do bretońskiej miejscowości Ploumanach, co pozwoliło mu przezwyciężyć formalny rygor awangardowego kierunku. Po wybuchu Wielkiej Wojny przeniósł się do Doëlan, gdzie mieszkał u Ślewińskiego, następnie osiadł na farmie Keranquernat koło Le Pouldu. Bretoński pejzaż stał się dla twórcy źródłem nowej harmonii malarskiej, stymulował powrót do konkretu przedmiotów. Lekcja kubizmu okazała się jednak dla Makowskiego fundamentalna, zaważyła bowiem na poszukiwaniu przez niego praw konstrukcji i architektoniki obrazu. W dal szych latach jego działalności ujawniły się inspiracje sztuką Niderlandów, przede wszystkim Holandii oraz Belgii, przejawiające się w scenach rodzajowych oraz pejzażach – wykazujących związku z dziełami Pietera Bruegla, Davida Teniersa oraz Jakoba Ruysdaela.

Pod koniec lat 20. XX wieku, coraz częściej w swoim malarstwie eksplorował motyw dziecka. Wtedy tez wypracował swój indywidualny język formalny, na który składa się linearyzm, naiwna stylizacja, jasna oraz matowa paleta barwna. Artysta z biegiem lat coraz bardziej upraszczał realistyczne formy, by wreszcie w latach 1928-1932 stworzyć serię prac, w których dzieci stały się marionetkami lub kukiełkami. Portretowane dzieci zamykał w postaciach małych aktorów, którzy zwykle patrzą na widza spojrzeniem radosnym, naiwnym, a przy tym poruszająco głębokim.

Figura dziecka, tak chętnie wykorzystywana w dobie modernizmu, ma u twórcy rodowód symbolistyczny. Dla Makowskiego podobnie jak m.in. dla Witolda Wojtkiewicza dziecięctwo było swego rodzaju stanem innego, być może lepszego człowieczeństwa. Antynaturalistyczne formy, w które ubierali swoich modeli, służyły za rodzaj przykrycia intymnego, uczuciowego świata dziecięcej psychiki. Warto nadmienić, że malarstwie polskiego modernizmu, temat dziecka nie był tematem błahym, nie malowano go jedynie dla „ładności” czy wdzięku, nie na tym koncentrowała się uwaga artystów. Niemal wszystkie dzieci w malarstwie tego okresu są melancholijne i zamyślone jakby odczuwały przepełniony dekadentyzmem klimat epoki. Noszą w sobie również zapowiedź przyszłych cierpień, przeczucie dramatu dorosłości, są osamotnione, wewnętrznie wyizolowane.

Krytyk Wieczorkiewicz pisał o obrazach Tadeusza Makowskiego: „Patrząc na dziecko, stara się i on na świat patrzeć oczami dziecka, oczami rozszerzonymi ciekawością świata i bogactwem dziecięcej wyobraźni” (Antoni Wieczorkiewicz, Obrazy Tadeusza Makowskiego w Warszawie, „Polska Zbrojna”, 28 października 1936). Dziełem, które stało się dla artysty przepustką do wystawiania w ważnych galeriach Paryża, była „Kapela dziecięca”, pokazana na Salonie Niezależnych w 1923 roku (1922, Muzeum Narodowe w Warszawie)


Tadeusz Makowski jest jednym z najwybitniejszych artstów polskich 1 połowy XX wieku. Był malarzem, grafikiem i rysownikiem. W latach 1903-08 uczył się w Akademii krakowskiej u Józefa Unierzyskiego, Józefa Mehoffera i Jana Stanisławskiego; jednocześnie studiował filologię na Uniwersytecie Jagiellońskiem. W roku 1908, przez Monachium, wyjechał do Paryża, gdzie zamieszkał na stałe. Stamtąd wyjeżdżał na letnie sezony do Bretanii, Owerni oraz na południe Francji. Odbył też podróż artystyczną do Holandii i Belgii (1921). W Paryżu przyjaźnił się z wieloma znakomitymi malarzami, pisarzami oraz marszandami. Utrzymywał żywe kontakty z artystami polskimi przebywającymi we Francji i był prezesem paryskiego "Towarzystwa Artystów Polskich". Swoje prace wystawiał w kraju - w Krakowie i Warszawie (od 1907) i Lwowie (1910) oraz za granicą: w Paryżu, Barcelonie, Wiedniu, Budapeszcie i Amsterdamie. Malował kompozycje figuralne, pejzaże, martwe natury i portrety, zwłaszcza dzieci. Eksperymentując z malarstwem kubistycznym wypracował swój indywidualny styl. Formą, kolorem i światłem, a także pewną deformacją budował pełne liryzmu choć czasami nie pozbawione pewnej ironii czy drwiny kompozycje malarskie.

Technika
akwarela, kredka, ołówek/papier
Sygnatura
sygnowany i opisany na odwrociu: 'Mes meilleurs voeux | de bonheur | et mes hommages aux Parents. | T.M.' oraz opisany u góry: 'Bonne Fête" i datowany l.d.: '09 Nov'
Proweniencja
kolekcja Grażyny Kulczyk