5
Janusz Orbitowski | "15/91", 1991
Estymacja:
80,000 zł - 100,000 zł
Sprzedane
65,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Janusz Orbitowski (1940 - 2017)
Wymiary
150 x 110 cm
Kategoria
Opis
akryl, sznurek/płótno, 150 x 110 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Janusz ORBITOWSKI 1991 | 15/91 | 150 x 110'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
ROZEDRGANA NARRACJA
Charakterystyczne dla twórczości Janusza Orbitowskiego są monochromatyczne kompozycje geometryczne, utrzymane w czystej bieli. Ten wybór koloru nie jest przypadkowy; wynika z przemyślanych reedukacji artysty oraz jego dążenia do ascezy w sztuce.
Kluczowymi elementami zainteresowań artysty są przestrzeń, światło i ruch. Jego pierwsze reliefy były skomponowane z listewek, nakładanych na obraz w skośnych wiązkach. Później artysta zaczął eksperymentować z niewielkimi prostokątnymi elementami, które zestawiał w rytmiczne układy. Kompozycje uwidaczniają zainteresowanie artysty naturą, przypominają bowiem ruch fal, marszczenie wody pod wpływem wiatru czy układy żyłek na liściach. Są pełne harmonii, równowagi i porządku. Reliefy na pierwszy rzut oka mogą sprawiać wrażenie jednakowych, jednak po dłuższej obserwacji zaczyna być dostrzegalna ich różnorodność polegająca na zmianach prezentowanych układów, raz zagęszczanych, raz rozluźnianych przez autora. Jednym z kluczowych elementów wykorzystywanych przez Orbitowskiego jest światło, które wprawia całe dzieło w ruch, a zestawienie elementów pod różnym kątem podkreśla ponadto wrażenie migotania płaszczyzny. Gra światła i cienia stanowi bardzo istotny element kompozycji Orbitowskiego. Zmiana kąta padania wiązek światła uwydatnia drobne fragmenty, które mogą być niewidoczne przy pierwszym oglądzie. Uwidaczniają się wypukłości czy zagłębienia, których ekspozycja jest zależna także od punktu widzenia odbiorcy. Światło i ruch pozwalają także dostrzec wszystkie składowe pracy i jej przestrzenny układ. Przy zbliżeniu do obrazów zaczynają one wprowadzać w stan iluzji, gdzie granica między przestrzenią wyobrażoną a rzeczywistym obiektem staje się płynna.
Jak zauważył Michał Zawada, „Światło zyskuje tu swoją własną materialność – wnikliwy ogląd prac sprawia, iż pozbawione wszelkiego odniesienia abstrakcyjne obiekty emanują je ze szczególną mocą. Gdy zbliżamy się do ich powierzchni, zaczynamy je odczuwać wręcz fizjologicznie. Obrazy zaczynają razić (…). Orbitowski wciąga widza w niekończący się proces łudzenia ich wizualną strukturą: nie wiadomo, gdzie kończy się przestrzeń wyobrażona, gdzie zaczyna się realny obiekt, gdzie kończą się konkretne linie kompozycji, a gdzie zaczyna przypadkowy, uzależniony od oświetlenia system cieni. Nie ma tu już tej pozornej niewinności plastycznej gry. Struktura obrazu zmusza do nawiązania dialogu. Do rozerwania początkowej aporii (…)”.
W swojej sztuce Janusz Orbitowski nawiązuje do różnych nurtów artystycznych, takich jak op-art, minimalizm i abstrakcja geometryczna. Jego prace stanowią obszar badań i analiz artystycznych, a cykle malarskie są poświęcone wybranym zagadnieniom. W jego twórczości można dostrzec kontynuację myśli powojennej awangardy. Od początku wierny formule abstrakcji geometrycznej rozwijał koncepcję obrazów- -reliefów, którą z czasem zradykalizował: wyeliminował z nich kolor na rzecz kompozycji o walorach wyłącznie przestrzennych. Trójwymiarowość wprowadził do swoich prac na przełomie lat 60. i 70. poprzez dołączanie do powierzchni płótna drewnianych listewek. W efekcie zaczęły powstawać na wpół reliefowe dzieła, inspirowane dorobkiem Henryka Stażewskiego.
Orbitowski studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, na Wydziale Malarstwa i Grafiki, w pracowni Adama Marczyńskiego. W 1967 otrzymał dyplom z wyróżnieniem. W 1970 związał się zawodowo z macierzystą uczelnią, gdzie w latach 1987-93 pracował jako docent. Doktoryzował się w 1976, w 1986 habilitował, tytuł profesora sztuk plastycznych uzyskał w 1993, a w 2001 został profesorem nadzwyczajnym. Twórcy poświęcono ponad 20 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, uczestniczył w ponad stu wystawach zbiorowych. Był stypendystą m.in. Fondazione Romana (1972), Fundacji Kościuszkowskiej (1983), The Pollock-Krasner Foundation (2002). Jego dzieła znajdują się w zbiorach najważniejszych instytucji w kraju, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu i Gdańsku czy Muzeum Sztuki w Łodzi. Dodatkowo współtworzą liczne kolekcje prywatne w Polsce oraz za granicą, m.in. we Francji, Szwecji, Niemczech oraz Stanach Zjednoczonych.
Ukończył Wydział Malarstwa i Grafiki na ASP w Krakowie. Od 1968 roku wystawia swoje prace, miedzy innymi w Nowym Jorku. Większość jego obrazów zbudowana jest z rombów i prostokątów. Pod koniec lat 60., artysta nadał swym geometrycznym konstrukcjom - trójwymiarowość; naklejane na powierzchnie tworzą reliefy. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa i Grafiki w pracowni Aadama Marczyńskiego. Dyplom z wyróżnieniem otrzymał w 1967 roku. Jest profesorem zwyczajnym macierzystej uczelni. Miał dwadzieścia wystaw indywidualnych w kraju i za granicą; uczestniczył w ponad stu wystawach zbiorowych reprezentujących nurt abstrakcji geometrycznej. Głównym obiektem zainteresowań Janusza Orbitowskiego są: przestrzeń, światło, ruch i ich wzajemne relacje. Od 1970 roku istotnym środkiem wyrazu jest dla malarza relief. Obrazy Janusza Orbitowskiego znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz wielu kolekcjach prywatnych w Polsce, Francji, Szwecji. Niemczech i Stanach Zjednoczonych.
Description:
"15/91", 1991
acrylic, string/canvas, 150 x 110 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Janusz ORBITOWSKI 1991 | 15/91 | 150 x 110', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
ROZEDRGANA NARRACJA
Charakterystyczne dla twórczości Janusza Orbitowskiego są monochromatyczne kompozycje geometryczne, utrzymane w czystej bieli. Ten wybór koloru nie jest przypadkowy; wynika z przemyślanych reedukacji artysty oraz jego dążenia do ascezy w sztuce.
Kluczowymi elementami zainteresowań artysty są przestrzeń, światło i ruch. Jego pierwsze reliefy były skomponowane z listewek, nakładanych na obraz w skośnych wiązkach. Później artysta zaczął eksperymentować z niewielkimi prostokątnymi elementami, które zestawiał w rytmiczne układy. Kompozycje uwidaczniają zainteresowanie artysty naturą, przypominają bowiem ruch fal, marszczenie wody pod wpływem wiatru czy układy żyłek na liściach. Są pełne harmonii, równowagi i porządku. Reliefy na pierwszy rzut oka mogą sprawiać wrażenie jednakowych, jednak po dłuższej obserwacji zaczyna być dostrzegalna ich różnorodność polegająca na zmianach prezentowanych układów, raz zagęszczanych, raz rozluźnianych przez autora. Jednym z kluczowych elementów wykorzystywanych przez Orbitowskiego jest światło, które wprawia całe dzieło w ruch, a zestawienie elementów pod różnym kątem podkreśla ponadto wrażenie migotania płaszczyzny. Gra światła i cienia stanowi bardzo istotny element kompozycji Orbitowskiego. Zmiana kąta padania wiązek światła uwydatnia drobne fragmenty, które mogą być niewidoczne przy pierwszym oglądzie. Uwidaczniają się wypukłości czy zagłębienia, których ekspozycja jest zależna także od punktu widzenia odbiorcy. Światło i ruch pozwalają także dostrzec wszystkie składowe pracy i jej przestrzenny układ. Przy zbliżeniu do obrazów zaczynają one wprowadzać w stan iluzji, gdzie granica między przestrzenią wyobrażoną a rzeczywistym obiektem staje się płynna.
Jak zauważył Michał Zawada, „Światło zyskuje tu swoją własną materialność – wnikliwy ogląd prac sprawia, iż pozbawione wszelkiego odniesienia abstrakcyjne obiekty emanują je ze szczególną mocą. Gdy zbliżamy się do ich powierzchni, zaczynamy je odczuwać wręcz fizjologicznie. Obrazy zaczynają razić (…). Orbitowski wciąga widza w niekończący się proces łudzenia ich wizualną strukturą: nie wiadomo, gdzie kończy się przestrzeń wyobrażona, gdzie zaczyna się realny obiekt, gdzie kończą się konkretne linie kompozycji, a gdzie zaczyna przypadkowy, uzależniony od oświetlenia system cieni. Nie ma tu już tej pozornej niewinności plastycznej gry. Struktura obrazu zmusza do nawiązania dialogu. Do rozerwania początkowej aporii (…)”.
W swojej sztuce Janusz Orbitowski nawiązuje do różnych nurtów artystycznych, takich jak op-art, minimalizm i abstrakcja geometryczna. Jego prace stanowią obszar badań i analiz artystycznych, a cykle malarskie są poświęcone wybranym zagadnieniom. W jego twórczości można dostrzec kontynuację myśli powojennej awangardy. Od początku wierny formule abstrakcji geometrycznej rozwijał koncepcję obrazów- -reliefów, którą z czasem zradykalizował: wyeliminował z nich kolor na rzecz kompozycji o walorach wyłącznie przestrzennych. Trójwymiarowość wprowadził do swoich prac na przełomie lat 60. i 70. poprzez dołączanie do powierzchni płótna drewnianych listewek. W efekcie zaczęły powstawać na wpół reliefowe dzieła, inspirowane dorobkiem Henryka Stażewskiego.
Orbitowski studiował na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, na Wydziale Malarstwa i Grafiki, w pracowni Adama Marczyńskiego. W 1967 otrzymał dyplom z wyróżnieniem. W 1970 związał się zawodowo z macierzystą uczelnią, gdzie w latach 1987-93 pracował jako docent. Doktoryzował się w 1976, w 1986 habilitował, tytuł profesora sztuk plastycznych uzyskał w 1993, a w 2001 został profesorem nadzwyczajnym. Twórcy poświęcono ponad 20 wystaw indywidualnych w kraju i za granicą, uczestniczył w ponad stu wystawach zbiorowych. Był stypendystą m.in. Fondazione Romana (1972), Fundacji Kościuszkowskiej (1983), The Pollock-Krasner Foundation (2002). Jego dzieła znajdują się w zbiorach najważniejszych instytucji w kraju, m.in. w Muzeum Narodowym w Krakowie, Warszawie, Wrocławiu i Gdańsku czy Muzeum Sztuki w Łodzi. Dodatkowo współtworzą liczne kolekcje prywatne w Polsce oraz za granicą, m.in. we Francji, Szwecji, Niemczech oraz Stanach Zjednoczonych.
Ukończył Wydział Malarstwa i Grafiki na ASP w Krakowie. Od 1968 roku wystawia swoje prace, miedzy innymi w Nowym Jorku. Większość jego obrazów zbudowana jest z rombów i prostokątów. Pod koniec lat 60., artysta nadał swym geometrycznym konstrukcjom - trójwymiarowość; naklejane na powierzchnie tworzą reliefy. Studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa i Grafiki w pracowni Aadama Marczyńskiego. Dyplom z wyróżnieniem otrzymał w 1967 roku. Jest profesorem zwyczajnym macierzystej uczelni. Miał dwadzieścia wystaw indywidualnych w kraju i za granicą; uczestniczył w ponad stu wystawach zbiorowych reprezentujących nurt abstrakcji geometrycznej. Głównym obiektem zainteresowań Janusza Orbitowskiego są: przestrzeń, światło, ruch i ich wzajemne relacje. Od 1970 roku istotnym środkiem wyrazu jest dla malarza relief. Obrazy Janusza Orbitowskiego znajdują się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie, Warszawie, Gdańsku, Wrocławiu, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz wielu kolekcjach prywatnych w Polsce, Francji, Szwecji. Niemczech i Stanach Zjednoczonych.
Description:
"15/91", 1991
acrylic, string/canvas, 150 x 110 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Janusz ORBITOWSKI 1991 | 15/91 | 150 x 110', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl, sznurek/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Janusz ORBITOWSKI 1991 | 15/91 | 150 x 110'
Proweniencja
Galeria Starmach, Kraków; kolekcja prywatna, Niemcy
