17 x 23,5 cm

olej/płótno, 17 x 23,5 cm, sygnowany i datowany l.d.: 'J Ch 1872', na odwrociu trudno czytelna czerwona pieczęć monachijskiego składu przyborów malarskich

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


MONACHIJSKA PRZYGODA JÓZEFA CHEŁMOŃSKIEGO

Na oczekiwane i wymarzone dalsze studia w Monachium wyjechał Chełmoński pod koniec 1871 roku. Zapisał się do monachijskiej Akademii. Naukę rozpoczął zgodnie z obowiązującą wówczas metodą nauczania od studiów w „Antiken-Klasse”, prowadzonej przez Alexandra Strähubera oraz w klasie rysunków z natury Hermana Anschütza. Pod ich wpływem rysunek artysty nabrał śmiałości i pewności. W kontekście pobytu artysty w stolicy Bawarii należy wspomnieć również kontakty ze słynnym akademikiem Alexandrem Wagnerem. Chociaż współczesna Chełmońskiemu krytyka deprecjonowała związki artysty z monachijskim malarzem scen historycznych, współcześnie specjaliści wskazują na pewne zależności malarstwa Chełmońskiego od twórczości Wagnera, szczególnie podobieństwo w komponowaniu i przedstawianiu sylwetek koni oraz rozpędzonych „trójek” i „czwórek”. W Monachium Chełmoński był wystawiony na oddziaływanie dwojakich czynników. Z jednej strony w stolicy Bawarii miał okazję zetknąć się ze sztuką dawnych mistrzów, którą oglądał wAlte Pinakothek. Zgromadzona tam rozbudowana kolekcja holenderskich płócien małych mistrzów, tak ważna w kontekście dziewiętnastowiecznego realizmu, musiały wywrzeć na nim wpływ i utwierdzić w jego zainteresowaniach malarskich i fascynacji rodzimym pejzażem. Jednak zadecydowanie ważniejszym punktem odniesienia dla twórczości młodego artysty było zetknięcie z kręgiem znaczącej w tym okresie ilościowo i jakościowo kolonii artystów polskich, na czele z Józefem Brandtem i Maksymilianem Gierymskim. Obaj artyści byli dla Chełmońskiego przykładem, świadczącym o możliwości zachowania własnej formuły malarskiej w obcym środowisku artystycznym. „Spośród podniet idących od Brandta szczególnie wrażliwy okazał się Chełmoński na swoistą brandtowską ekspresję, wyrażoną dynamicznymi układami kompozycyjnymi, silnymi skrótami perspektywicznymi, wykorzystaniem nade wszystko pierwszego planu, licznymi osiami diagonalnymi i żywiołowym, szybkim śladem pędzla. ” (Tadeusz Matuszczak, Józef Chełmoński. Wstęp, katalog wystawy monograficznej Józefa Chełmońskiego, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Poznań 1987, s. 22). Tematyka polskich dworków i wsi, sceny powstańcze oraz rozwiązania kompozycyjne wiążą również wczesną twórczość artysty z malarstwem Maksymilian Gierymskiego. Wspólnym elementem kompozycji obu malarzy był realizm naznaczony piętnem nastrojowości i poetyczności. „Jego sztuka wychodząca zawsze od naocznej obserwacji, od studium natury – posługująca się szkicem, notatką czy nawet fotografią – jest zawsze malarskim uogólnieniem i transpozycją realnych doświadczeń i postrzeżeń. Obserwacja i szczegół są w jego obrazie zawsze podane ogólnej idei i emocji porządkującej i hierarchizującej” (Halina Stępień, Malarstwo Maksymiliana Gierymskiego, Wrocław-Warszawa-Kraków- -Gdańsk, 1979, s. 82-83). Pod wpływem tych impulsów w Monachium doszło do wykrystalizowania się tematyki malarstwa Chełmońskiego. Pierwszoplanowymi postaciami stały się koń i człowiek umieszczeni w krajobrazie polskiej wsi. Przywiązany emocjonalnie do rodzimej ziemi, szybką zaczął odczuwać tęsknotę do kraju. Jest ona dostrzegalna niejako w tematyce obrazów tworzonych w Monachium, zapewniała im ów rys sentymentalny i nastrojowy. Tematykę czerpał wówczas Chełmoński głównie z utrwalonych w pamięci widoków i wspomnień. Podczas pobytu w Monachium powstały tak znaczące dlań dzieła jak: „Przed deszczem” (1872), „Przed wójtem” (1873), czy „Powrót z balu” (1873), które zapewniły artyście rozgłos i uznanie. Kompozycja „Powrót z balu” zapoczątkowała niejako tematykę „trójek” i „czwórek”, która w późniejszym okresie zdefiniowała malarstwo artysty. Obrazy te zostały przez Chełmońskiego wysłane na wystawę do Zachęty, gdzie zyskały uznanie i aprobatę rodzimej krytyki. Malarz chwalony był między innymi za świetnie wyczuty i oddany nastrój przesiąkniętej deszczem przyrody. Obrazy artysty zostały również docenione za oryginalność w traktowaniu motywów charakterystycznych dla polskiej wsi, malowniczość i pomysłowość ujęcia. Krytyka chwaliła również chwytanie życia, śmiałość w szkicowaniu postaci, zauważając jednak pojawiający się czasami brak należytego wykończenia oraz niekiedy zbyt pobieżne malowanie. Artysta bardzo szybko wszedł w „mechanizmy” funkcjonowania monachijskiego świata artystycznego. Malował, wystawiał w Kunstverein, od czasu do czasu sprzedawał. Rodzajową wiejską tematykę porusza również prezentowany w ofercie „Pocztarek wiejski”. Obraz przedstawia na pierwszym planie dwukołowy powóz z postacią siedzącą oraz drugą stojącą przy powozie. Ciemne sylwetki zostały przedstawione na tle szarego nieba. Obraz posiada charakterystyczny dla malarstwa Chełmońskiego rys sentymentalny. Napis „Warszawa” na tyle powozu wyrazie sytuuje scenę na tle mazowieckim pejzażu. Szeroko malowana kompozycja, bez drobiazgowości w oddaniu detalu, jest zapewne jednym z wcześniejszych obrazów artysty stworzonych w Monachium. Chełmoński pomimo zdecydowanie oryginalnej wizji artystycznej i szybko czynionych postępów, nie odniósł w Monachium sukcesu. Trawiony nostalgią, po 3 latach pobytu, postanowił wracać do Warszawy, do której droga dla Chełmońskiego wiodła przez Ukrainę, w której zatrzymał się na kilka miesięcy.

W latach 1867-71 odbył studia malarskie w Klasie Rysunkowej oraz w prywatnej pracowni Wojciecha Gersona w Warszawie. W latach 1871-74 studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium, gdzie związany był z polską kolonią artystyczną skupioną wokół Józefa Brandta i Maksymiliana Gierymskiego. Momentem formatywnym dla twórczości Chełmońskiego były podróże na Podole i Ukrainę (1872 i 1874-75). Do 1887 roku mieszkał w Paryżu, gdzie jego malarstwo cieszyło się dużą popularnością. Następnie powrócił do kraju, osiedlając się w Kuklówce k. Grodziska Mazowieckiego. Był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy pejzażystów drugiej połowy XIX oraz początku XX stulecia. Malował realistyczne i nastrojowe w charakterze krajobrazy i sceny rodzajowe inspirowane mazowiecką czy kresową przyrodą. Obrazy Chełmońskiego znajdują się w najważniejszych kolekcjach publicznych Polsce, a także europejskich i amerykańskich zbiorach prywatnych.

Description:
"Country postman", 1872
oil/canvas, 17 x 23.5 cm; signed and dated lower left: 'J Ch 1872', on the reverse hard legible red stamp of storehouse of painting supplies in Munich,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

olej/płótno

sygnowany i datowany l.d.: 'J Ch 1872'