100 x 150 cm

olej/płótno, 100 x 150 cm, sygnowany, datowany i opisany na blejtramie na odwrociu: 'NS 28 | Józef Hałas. 91'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Prezentowana w niniejszym katalogu kompozycja zatytułowana „NS 28” to dzieło Józefa Hałasa, jednego z najwybitniejszych przedstawicieli wrocławskiej szkoły malarstwa. Z Wrocławiem artysta był związany niemal przez całe swoje życie. To tam w 1954 ukończył Państwową Wyższą Szkołę Sztuk Plastycznych (obecnie Akademię Sztuk Pięknych), gdzie następnie pracował jako pedagog i wykładowca. Tam też współtworzył słynną Grupę X oraz Grupę Wrocławską. Mimo że Hałas związał swoje życie z Wrocławiem, wspomnieniami powracał do Nowego Sącza – miasta swojego dzieciństwa i wczesnej młodości. Zapamiętany tamtejszy krajobraz był dla artysty źródłem inspiracji i najczęściej pojawiającym się motywem w jego twórczości.

Głównym tematem malarstwa Józefa Hałasa pozostaje pejzaż. Zmysłowy zachwyt nad urodą świata był dla niego jednak głównie inspiracją do namysłu nad możliwościami artystycznego przetworzenia indywidualnego przeżycia w uniwersalne w odbiorze dzieło sztuki. Malarz, wychodząc od wspomnianego bezpośredniego doznania, bardzo szybko dochodził do jego uogólnień, chęć porządkowania, syntetyzowania, była bowiem naczelnym motorem jego sztuki. Temat pejzażu był wielokrotnie przez autora przekształcany i doprowadzany do coraz oszczędniejszej, syntetycznej formy. Doskonale widać to w prezentowanej na aukcji kompozycji o tytule „NS 28”, w której górzysty krajobraz Nowego Sącza został sprowadzony do obecnego w naturze horyzontalnego podziału na niebo i ziemię. W tak skomponowanym obrazie pojawiły się uwypuklone abstrakcyjne elementy charakterystyczne dla malarstwa Hałasa – piony i ukosy. Jak pisał Bogusław Deptuła: „Najważniejsze dla Józefa Hałasa były jednak spotkania z naturą, a nie z czyjąkolwiek sztuką. Pozostał oczarowany wielkim widowiskiem natury, z jego uniwersalnym, teatralnym niejako, przeciwstawieniem poziomej linii ziemi i pionu nieba. Wiem, niebo nie zawsze jest pionowe, ale bywa – kiedy lecą z niego strugi deszczu – takim na pewno się staje. To przeciwstawienie wielokrotnie powraca w szkicach, rysunkach, grafikach i obrazach wrocławskiego malarza. Urodzony w Nowym Sączu, dotarł nad morze jeszcze przed wojną i już wtedy zobaczył ów odwieczny teatr, który był pożywką dla tylu pokoleń artystów, którzy nawet widząc ten sam pejzaż, przedstawiali go na wiele różnych sposobów. Zatem deszcz zszywa niebo z ziemią, a co więcej scala przeciwności, wszak w naszej kulturze nie ma większej opozycji niż między niebem a ziemią. Tak jest w języku potocznym, tak jest w horoskopach, które odradzają taką zodiakalną koniunkcję, ale nie musi tak być – w przypadku sztuki. Ma zresztą malarstwo pejzażowe wyjątkową pozycję wśród malarskich gatunków” (Bogusław Deptuła, Błogosławiona niepewność. O malarstwie Józefa Hałasa, [w:] Poszukiwania / In Persuit. Józef Hałas, katalog wystawy, Muzeum Architektury we Wrocławiu, Wrocław 2017, s. 5).

Obrazy Józefa Hałasa najczęściej były malowane grubą warstwą farby, która w naturalny sposób tworzyła mięsistą fakturę. Walory estetyczne płócien najlepiej jawią się w zamkniętych przestrzeniach, gdy zostaną oświetlone skupioną i jednocześnie delikatną wiązką światła. Takie eksponowanie pozwala wydobyć z pozornie monochromatycznych obrazów mnogość niuansów kolorystycznych i walorów tonalnych. Wyjątkowość obrazów Hałasa kryje się właśnie w głębi zastosowanego koloru. Dokładnie przemyślane barwy zostawały podporządkowane głównej koncepcji, jednak nigdy nad nią nie dominując. Artysta chętnie sięgał po farby o odcieniach błękitu, żółcieni czy brązów.

Dzieła Józefa Hałasa podporządkowują sobie przestrzeń i tym samym wytwarzają rodzaj intymnej sytuacji z odbiorcą. Uzyskują kontemplacyjny charakter, który odwołuje do metafizycznego dualizmu, ciągłych konfrontacji i nieoznaczoności wyborów. W sytuacji zetknięcia się widza z obrazem ma on możliwość zagłębienia się w rozważaniach sfery estetycznej. Natomiast w sferze znaczeniowej tych kompozycji pojawią się pewne napięcia i niepokoje, które pozostają w świadomości widza. Spokój płynący z zastosowanych zabiegów formalnych zostaje zestawiony z mocną wymową jego płócien. Malarstwo Hałasa nie może znudzić, ponieważ pozwala nieustannie odkrywać nowe znaczenia i dostarcza różnych, niezwykle interesujących doznań wzrokowych.
Absolwent wrocławskiej PWSSP (obecnie ASP), gdzie kształcił się pod okiem Eugeniusza Gepperta. Dyplom obronił w roku 1954, a w latach 1957-60 pracował tam jako pedagog. Członek i współtwórca powstałej w 1956 roku Grupy X, w skład której wchodzili także: Małgorzata Grabowska, Krzesława Maliszewska i Alfons Mazurkiewicz. Od 1961 związany ze Szkołą Wrocławską. Pozostawał krótko pod wpływem twórczości Paula Klee i Tadeusza Makowskiego. Stopniowo dążył do coraz większego syntetyzowania kształtów ku sztuce abstrakcyjnej. Następnie zwrócił się w stronę geometrycznych pejzaży, inspirowanych często znajomymi krajobrazami Nowego Sącza i okolic.

Description:
"NS 28", 1991
oil/canvas, 100 x 150 cm; signed, dated and described on the stretcher on the reverse: 'NS 28 | Jozef Halas. 91'

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

olej/płótno

sygnowany, datowany i opisany na blejtramie na odwrociu: 'NS 28 | Józef Hałas. 91'