Powrót do DESA.PL
21 of Liczba obiektów: 58
21
Leopold Gottlieb (1879 - 1934) | Portret Adolfa Baslera, przed/lub 1913
Estymacja:
500,000 zł - 700,000 zł
Sprzedane
480,000 zł
Aukcja na żywo
École de Paris
Wymiary
111 x 111 cm
Opis
olej/płótno, 111 x 111 cm, sygnowany l.g.: 'l. gottlieb' oraz opisany p.d.: 'Paris', na krośnie malarskim stemple: 'N', 'A4', '424', na odwrociu opisany: 'Portrait | de M. Adolph Basler'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Adolf Basler to niewątpliwie jedna z najważniejszych postaci polskiej kolonii artystycznej w Paryżu, animator kultury, a przede wszystkim krytyk o szerokich, międzynarodowych kontaktach, żywo zaangażowany w promocję sztuki swojego kraju. Urodził się w 1876 roku w Tarnowie. Podczas nauki w gimnazjach w Krakowie i Nowym Sączu zaprzyjaźnił się z młodym Stanisławem Gierszyńskim – później publicystą i działaczem niepodległościowym. Od młodych lat zaangażowany był w kółka socjalistyczno-niepodległościowe organizowane na terenie galicyjskich gimnazjów przez Ignacego Daszyńskiego i Wilhelma Feldmana. W młodości współpracował z szeregiem ważnych czasopism lewicowych, wreszcie debiutował, anonimowo, pisząc krótkie notki na łamach „Głosu Wolnego”. Już od 1898 roku przebywał w Paryżu, pełniąc później rolę łącznika między Polską a Francją w czasopiśmie „Naprzód” związanym z Ignacym Daszyńskim. Basler przyjaźnił się również ze znanym żydowskim krytykiem sztuki, poetą, filozofem i działaczem anarchistycznym Mieczysławem Goldbergiem.

Basler od początku stawiał sobie za cel promowanie pozycji rodzimych artystów w Paryżu, debiutując w roli krytyka sztuki przy okazji wystawy malarstwa polskiego organizowanej w przez Gustawa Gwozdeckiego w Galerie Georges Petit. Krytyk łączył wtedy wyraźnie swoje wyraziście lewicowe poglądy z pojęciem sztuki narodowej stojącej w opozycji do kultury arystokratycznej. Swoje rozważania kontynuował na łamach czasopisma „La Plume”, w którym publikował obok tak znanych postaci jak poeci Guillaume Apollinaire, Jean Moréas, patafizyk Alfred Jarry czy ze strony polskiej krytyk Jan Topass i pisarz Stanisław Przybyszewski. Tam też opublikował tekst związany z twórczością Bolesława Biegasa, w którym dał pełen wyraz mitowi tego „chłopskiego” rzeźbiarza-naturszczyka. Oprócz tego publikował w wydawanej przez Antoniego Potockiego elitarnej „Sztuce”. Basler był również w latach 1906 i 1907 roku sekretarzem Apollinaire’a, znacząco wpływając na jego gusta artystyczne oraz przedstawiając mu artystów z kolonii polskiej, w tym późniejszego ilustratora „Alkoholi”, Ludwika Markusa (Louisa Marcoussisa). Mógł też, jak sugeruje Anna Wierzbicka, zwrócić na funkcjonowanie polskich artystów uwagę znanego krytyka André Salmona. Antyakademickie skłonności Baslera uczyniły go jednym z ważniejszych propagatorów sztuki nowoczesnej w początkach XX wieku. We wczesnym okresie skupiał się na dziełach reprezentujących szeroko rozumiane nurty symbolizmu, protoekspresjonizmu i postimpresjonizmu. Później odegrał kluczową rolę w budowaniu pozycji artystów takich jak Elie Nadelman czy przybyły w 1911 roku do Paryża malarz Mojżesz Kisling. Wśród Polaków, których dokonania komentował znajdują się artyści tacy jak Eugeniusz Zak, Tadeusz Makowski, Mela Muter, Louis Marcoussis, Roman Kramsztyk czy Leopold Gottlieb. Oprócz tego opublikował szereg komentarzy na temat artystów zagranicznych, w tym Henriego Matisse’a, Pabla Picassa, Maurice’a Utrilla, André Deraina, Henriego Rousseau czy Amedeo Modiglianiego. Basler stał wyraźnie na stanowisku sztuki nowoczesnej rozumianej w duchu ruchów z przełomu wieków. Widział w wypracowanym przez artystów kręgu École de Paris języku rodzaj uniwersalnej ekspresji artystycznej, nowoczesnej, wolnej od obciążeń akademickich, jednak opierającej się powszechnej mechanizacji języka sztuki, tak charakterystycznego dla międzywojennych awangard.

Autora swojego portretu Basler charakteryzował następująco: „Szalona brawura tkwi w portretach Gottlieba. Są to dzieła głównie dowcipu. Ogromny charakter, wdzięk i zuchwałość pewną cechują jego studia portretowe, których wystawił sześć w Salonie. Nie konstrukcją, ani substancją wyszukaną, ale swym nadzwyczajnym wyrazem czarują one widza. Gottlieb ma wrodzony dar do syntetycznego chwytania charakterów w portretach”. Krytyk wpisywał jego malarstwo w nurt, który drogi do nowoczesności poszukuje w odwołaniu do wzorców francuskich. Choć droga ta nie była tak jednoznaczna, Basler swoimi wypowiedziami podkreślał światową klasę portretów artysty, które w sposób niezwykle trafny ujmują typy charakterologiczne modeli, wyrazistość i samodzielność jego sztuki.
Wybitny malarz polski, zarazem jeden z najciekawszych przedstawicieli tzw. "Ecole de Paris". Uczeń J. Malczewskiego i T. Axentowicza w krakowskiej ASP, kontynuował studia w Monachium u Ažbego. W 1904 pracował i wystawiał w Paryżu, z przerwami - w 1910 prowadził w Jerozolimie katedrę malarstwa, a w l. 1914 - 1918 służył w I Brygadzie Legionów, utrzymując stały kontakt z krajem. W latach 90-tych jego twórczość przypomniały wystawy w warszawskim Muzeum Narodowym - kolekcje Ewy i Wojciecha Fibaków, Bolesława i Liny Nawrockich, a także "Kisling i przyjaciele" oraz "Paryż i artyści polscy1900 - 1918". Był młodszym bratem malarza Maurycego Gottlieba, urodzonym już po jego śmierci.

Description:
Portrait of Adolphe Basler, przed/lub 1913
oil/canvas, 111 x 111 cm; signed upper left: 'l. gottlieb' and inscribed lower right: 'Paris', on the stretcher stamps: 'N', 'A4', '424', on the reverse inscribed: 'Portrait | de M. Adolph Basler',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

Stan zachowania
0
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany l.g.: 'l. gottlieb' oraz opisany p.d.: 'Paris'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Francja; kolekcja prywatna, Polska; DESA Unicum, grudzień 2021; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
Artur Tanikowski, Wizerunki człowieczeństwa, rytuały powszedniości. Leopold Gottlieb i jego dzieło, Kraków 2011, s. 62 (wzmiankowany); Arpad Weixlgärtner, Leopold Gottlieb, "Die Graphischen Künste" 1920, XLIII, s. 81 (wzmiankowany)
Wystawiany
Salon Jesienny, Paryż, 1913