Powrót do DESA.PL
9 of Liczba obiektów: 72
9
Wojciech Fangor | "M 1", 1969
Estymacja:
1,600,000 zł - 2,400,000 zł
Sprzedane
1,600,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
122 x 122 cm
Opis
olej/płótno, 122 x 122 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR | M1 1969'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
- Obiekt importowany spoza terytorium UE na podstawie odprawy czasowej. Importowy podatek VAT w wysokości 8% kwoty wylicytowanej, będzie doliczony do ceny sprzedaży obiektu.

POWRÓT FANGORA

Ubiegły rok w rodzimym świecie sztuki obfitował w wystawy poświęcone twórczości Wojciecha Fangora. Rok 2022 markował bowiem setną rocznicę urodzin artysty. Z tej okazji w całym kraju można było obserwować inicjatywy upamiętniające jego malarstwo. Bardzo słusznie zresztą, ponieważ – zdaje się – w kwestii Fangora jest wiele do nadrobienia. Organizowane wystawy – między innymi w gdańskiej Oliwie oraz Elektrowni w Radomiu przypominały różne okresy aktywności artysty: od twórczości kubizującej, przez malarstwo bezkrawędziowe, do obrazów telewizyjnych. Artysta na wiele lat zapomniany staje się nad Wisłą ulubieńcem, co widać szczególnie w wynikach aukcji, na których pojawiają się jego „koła” oraz „fale”. To prace z tego okresu cieszą się największą popularnością wśród kolekcjonerów i triumfują na niemal każdej aukcji poświęconej polskiej sztuce współczesnej po 1945.

W niniejszym katalogu prezentowane są aż trzy płótna z okresu, w którym Fangor rozwinął swój warsztat malarski do perfekcji. To właśnie lata 60. i 70. przyniosły ikoniczne wręcz dzieła, w których realizował swoje odkrycia na temat obrazów i przestrzeni. Szczególnie upodobał sobie nieskończone i niekanciaste formy, jakie stanowiły koła oraz fale. Bożena Kowalska pisała o nich: „Koła artysty były nieustannym, wielostronnym eksperymentem. Sprawdzał w nich wciąż w nowy sposób efekty działania jaskrawości czy stonowanych kolorów w ich zestawieniach, nasycenia i stopnia jasności barwy, wielkości kręgów, większej i mniejszej szerokości jej pasm oraz ich zagęszczenie lub ascetycznej oszczędności i dyskrecji wyrazu. Stosował też artysta w swoich obrazach wszelkie, znane z teorii barw, kontrasty, zwłaszcza zaś kontrasty kolorów występujących i wstępujących, a także zjawiska powidoków”.

Wibrujące koła szczególnie zyskują na wyrazie w bezpośrednim zetknięciu się widza z płótnem. „Bezkrawędziowe” kompozycje, ze względu na swój koncentryczny charakter oraz płynne przejścia pomiędzy zastosowanymi barwami, pulsują i, zdaje się, wychodzą poza zwykły obszar ograniczającego je płótna. W „M 20” oraz w „M 1” jak i innych pracach powstałych w pracowni w Madison (skąd wywodzi się tytuł obrazu) najpełniej realizuje się idea „Pozytywnej przestrzeni iluzyjnej”, którą Wojciech Fangor rozwijał wraz ze Stanisławem Zamecznikiem od 1958. „Artysta przez kilkanaście lat eksperymentował z formą. Najlepszy efekt pozytywnej przestrzeni iluzyjnej dawał format kwadratowy z przedstawieniem koła. Niekiedy sięgał do techniki pointylistycznej, by spotęgować efekt zmieniającego się obrazu – z różnych odległości widzimy w głównej roli bądź przechodzące w siebie barwy, bądź potęgujące się przez kropki odczucie przestrzeni” (Stefan Szydłowski, Wojciech Fangor. Mała retrospektywa, [w:] Fangor. Malarstwo, katalog wydany z okazji wystawy „Fangor. Malarstwo” zorganizowanej przez Wydział Malarstwa ASP w Gdańsku w ramach ceremonii nadania Wojciechowi Fangorowi tytułu doktora honoris causa ASP w Gdańsku, październik 2015, s. 17-18).
Choć w międzynarodowym środowisku artystycznym osiągnął więcej niż jakikolwiek Polak, paradoksalnie w ojczyźnie jego malarstwo doceniono bardzo późno. W rodzinnym kraju był uznanym autorem socrealistycznych kompozycji, wielokrotnie nagradzanych, takich jak słynne „Postaci” i „Matka Koreanka”. Zdaniem Jarosława Modzelewskiego wynikało to ze słabego dostępu do nowych, opartowskich dzieł Fangora, połączonego z „niepokojącymi” obrazami socrealistycznymi, które polska publiczność znała z muzeów: „Skąpe wiadomości o sukcesach Wojciecha Fangora w op-arcie, kilka reprodukcji – to było w zasadzie wszystko, co wtedy wiedziałem o tym mitycznym dla mnie artyście. Sytuację komplikowały jeszcze jego niepokojące obrazy z lat 50., które oglądałem w muzeach. Dorobek Fangora docierał do mnie nierozerwalnie spleciony z historią i jego osobistymi doświadczeniami, których doznawał za jej sprawą” (Jarosław Modzelewski, Recenzja dorobku Wojciecha Fangora w postępowaniu o nadanie tytułu doktora honoris causa Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku, realizowanym na Wydziale Malarstwa, Warszawa 2015).
W czasie okupacji studiował prywatnie u Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Uzyskał dyplom w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1946. Na festiwal Młodzieży i Studentów w Warszawie wraz z Henrykiem Tomaszewskim zaprojektował dekorację przestrzenną w plenerze. Odtąd prace malarskie były realizowane w relacji do przestrzeni poza obrazem - jak w słynnym “Studium przestrzeni" z 1958 roku, poprzedzającym światowe realizacje environments. Instalacje malarskie z lat 50. i 60., złożone z kolorowych kontrastujących kręgów i fal, dotykały problemów optycznych i były bliskie sztuce op-art. Ukoronowaniem tego okresu była indywidualna wystawa w Guggenheim Museum w Nowym Jorku (1970). Prowadził działalność pedagogiczną na uniwersytetach w Anglii i USA. Jego prace znajdują się w największych kolekcjach na świecie.

Description:
"M 1", 1969
oil/canvas, 122 x 122 cm; signed, dated and described on the reverse: 'FANGOR | M1 1969'

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
- This lot has been imported from outside the EU and placed under Temporary Admission regime. Import VAT is payable at 8% on the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'FANGOR | M1 1969'
Proweniencja
Galeria Chalette, Nowy Jork; kolekcja prywatna, Nowy Jork (zakup od powyższego w 1969); Michaan's Auctions, Alameda, 2015; kolekcja prywatna, Europa
Wystawiany
„The Illusive Eye. An International Enquiry on Kinetic and Op Art”, El Museo del Barrio, New York, 3.02-21.05.2016