8
Jerzy Nowosielski | Portret, 1993
Estymacja:
35,000 zł - 50,000 zł
Sprzedane
80,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Prace na papierze
Artysta
Jerzy Nowosielski (1923 - 2011)
Wymiary
60 x 40 cm
Kategoria
Opis
tusz/papier, 60 x 40 cm, sygnowany i datowany wzdłuż lewej krawędzi: 'JERZY NOWOSIELSKI 93'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Nowosielski jest czułym malarzem. Nie odbiera postaciom ich
swoistego uroku, zadumy, głębokiego zapatrzenia się. Dyskretnie, ale zdecydowanie podkreśla walory ciała-ruchu, ciała-bryły, ciała-materii. W ich wieloznaczności, w ich symbolicznej pozie-lustrze, pozie-akcie, mieści się cała wiedza artysty o człowieku, człowieku transcendentnie istniejącym”.
Zbigniew Strzałkowski
W ramach obchodów roku Jerzego Nowosielskiego, z okazji 100 rocznicy jego urodzin, prezentujemy wyjątkowy rysunek ukazujący prosty, zgeometryzowany zarys sylwetki ludzkiej. Artysta przystąpił do stworzenia szkicu w 1993 – tym samym roku, w którym otrzymał nagrodę polskiej fundacji Wielka Fundacja Kultury. W 2000 kolejnym znaczącym wyróżnieniem był nadany mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
w Krakowie. W szkicach postaci Nowosielskiego uzyskana forma charakteryzuje
się mocnym zarysowaniem, wydłużoną postawą ciała, pociągłą twarzą i oczami o migdałowym obrysie. Głównymi źródłami twórczości i narzędziami działań dla artysty był współczesny język artystyczny i ikonopisarstwo, którego wpływ jest widoczny w omawianym rysunku. Jerzy Nowosielski już jako nastolatek znajdował się w kręgu oddziaływania zarówno obrządku unickiego, jak i ortodoksyjnego prawosławia. Trwały ślad
w jego twórczości odcisnęła także wizyta w muzeum ukraińskim we Lwowie z bogatą kolekcją ikon. Równolegle bliska mu była sztuka europejska XX wieku, którą początkowo poznawał tylko z reprodukcji, a później osobiście doświadczał w ramach licznych podróży artystycznych. Podejmowane przez Nowosielskiego tematy świeckie i religijne często były opatrzone odpowiednio dobranym słowem pisanym. Jak zauważał sam artysta, pomiędzy
jego dziełami na granicy sacrum i profanum występowała wewnętrzna jedność formy. Figuratywne tematy Nowosielski poddawał „abstrakcyjnej zasadzie organizacji”, gdzie nowopowstałe formy były poddane konsekwentnemu, geometrycznemu schematowi. Portrety Nowosielskiego zyskały na znaczeniu już w latach 50. Szczególne podobieństwo można dostrzec w głowach postaci i serii obrazów ukazujących półakty ludzkiej
sylwetki, w których często artysta nawiązywał do sztuki Persji, Indii czy Bizancjum. Tematyka świecka szczególnie była nasilona w późniejszych pracach, co podkreślał sam Nowosielski: „Chcę być malarzem, całkiem po prostu malarzem. I dlatego właśnie, w ostatnich latach zacząłem eliminować różnicę pomiędzy tzw. ikonami, które maluję, i moimi obrazami świeckimi. Na szczęście eliminowanie różnic ani nie eliminuje wszystkich
reminiscencji zmysłowych w ikonach, ani myślenia religijnego w obrazach świeckich…” (Jerzy Nowosielski, Od 28 marca…, „Atelier” – Kwartalnik Artystyczny, Poznań, nr 2, 1993; tamże: Janusz Marciniak, Odpowiedź ikony. Refleksja na marginesie wystawy Jerzego Nowosielskiego).
Rysunek, zdaniem Nowosielskiego, powinien być odtworzeniem sposobu porozumiewania się i jednocześnie nie może zastąpić obrazu ani tekstu. Artysta wiąże z nim szczególną więź, unikał prezentacji go na wystawach, wolał obcować z tym medium w życiu codziennym, jak dodaje: „Czy to jest jakieś przygotowanie do malarstwa, czy też coś, co od malarstwa jest
zupełnie odmienne. Ja osobiście podejrzewam, że rysunek jest rodzajem PISMA – to słowo szczególnie podkreślam, ponieważ rysunek jest taką praktyką artystyczną, kiedy o jakimś zjawisku, o jakimś przeżyciu nie można tak po prostu ‘opowiedzieć‘. Nie można też tego ‘namalować’. Można to ‘opisać’, z tym że ten opis nie będzie po prostu pisaniem słów za pomocą znaków ‘umownych’, liter, ale będzie rodzajem hieroglifu, który nie jest ani
malarstwem, ani alfabetem” (Jerzy Nowosielski, Rysunek – co to takiego? [w:] Jerzy Nowosielski. Rysunki / Drawings, kat. wyst., Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 1994, s. 1). Jednym z miejsc, które wpłynęło na proces twórczy Nowosielskiego, były jego własne pracownie – w Krakowie i Łodzi. Od 1962 finalnym miejscem pracy twórczej został dom przy ul. Narzymskiego 19 w Krakowie. Jak zauważył Mieczysław Porębski, artysta
rozstawiał w pracowniach m.in. swoje szkice pod ścianami, rozkładał na podłodze, zestawiał w zmienne, przypadkowe układy. Tym samym obrazy przystawały do siebie i się łączyły, tworząc spójną całość. Zarysy kompozycji Nowosielskiego można było dostrzec również na powierzchniach szaf, skrzyni, taboretów i luster. Przy tych wszelkich ingerencjach w przestrzeń wnętrze ostatniej pracowni pozostawała nowoczesna, prosta i funkcjonalna i była trwałym świadectwem unikalnej postawy twórczej artysty.
W 1940 roku rozpoczął studia w krakowskiej Kunstgewerbeschule. Od 1944 roku członek Polskiej Akademii Umiejętności. Członek Grupy Młodych Plastyków i Grupy Krakowskiej. W latach 1976-92 był profesorem ASP w Krakowie. Malarz, rysownik, scenograf, twórca kompozycji figuralnych, martwych natur, aktów, pejzaży i obrazów sakralnych, w których łączył elementy nowoczesne z wpływami sztuki bizantyjskiej. Jego niepowtarzalny styl charakteryzuje się stosowaniem płaskiego układu barwnych plam obwiedzionych czystą linią konturu i syntetyzującym widzeniem codzienności. Jest autorem licznych polichromii w kościołach (m. in. w kościoła św. Ducha w Nowych Tychach, kościoła w Wesołej k. Warszawy, cerkwi w Lourdes we Francji) oraz ikonostasów (m. in. w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Krakowie). Prace artysty znajdują się w licznych zbiorach muzealnych w Polsce i w kolekcjach prywatnych (USA, Kanada, Francja, Niemcy). W 1993 roku został laureatem Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury.
Description:
Portrait, 1993
ink/paper, 60 x 40 cm; signed and dated along the left edgei: 'JERZY NOWOSIELSKI 93'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„Nowosielski jest czułym malarzem. Nie odbiera postaciom ich
swoistego uroku, zadumy, głębokiego zapatrzenia się. Dyskretnie, ale zdecydowanie podkreśla walory ciała-ruchu, ciała-bryły, ciała-materii. W ich wieloznaczności, w ich symbolicznej pozie-lustrze, pozie-akcie, mieści się cała wiedza artysty o człowieku, człowieku transcendentnie istniejącym”.
Zbigniew Strzałkowski
W ramach obchodów roku Jerzego Nowosielskiego, z okazji 100 rocznicy jego urodzin, prezentujemy wyjątkowy rysunek ukazujący prosty, zgeometryzowany zarys sylwetki ludzkiej. Artysta przystąpił do stworzenia szkicu w 1993 – tym samym roku, w którym otrzymał nagrodę polskiej fundacji Wielka Fundacja Kultury. W 2000 kolejnym znaczącym wyróżnieniem był nadany mu tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego
w Krakowie. W szkicach postaci Nowosielskiego uzyskana forma charakteryzuje
się mocnym zarysowaniem, wydłużoną postawą ciała, pociągłą twarzą i oczami o migdałowym obrysie. Głównymi źródłami twórczości i narzędziami działań dla artysty był współczesny język artystyczny i ikonopisarstwo, którego wpływ jest widoczny w omawianym rysunku. Jerzy Nowosielski już jako nastolatek znajdował się w kręgu oddziaływania zarówno obrządku unickiego, jak i ortodoksyjnego prawosławia. Trwały ślad
w jego twórczości odcisnęła także wizyta w muzeum ukraińskim we Lwowie z bogatą kolekcją ikon. Równolegle bliska mu była sztuka europejska XX wieku, którą początkowo poznawał tylko z reprodukcji, a później osobiście doświadczał w ramach licznych podróży artystycznych. Podejmowane przez Nowosielskiego tematy świeckie i religijne często były opatrzone odpowiednio dobranym słowem pisanym. Jak zauważał sam artysta, pomiędzy
jego dziełami na granicy sacrum i profanum występowała wewnętrzna jedność formy. Figuratywne tematy Nowosielski poddawał „abstrakcyjnej zasadzie organizacji”, gdzie nowopowstałe formy były poddane konsekwentnemu, geometrycznemu schematowi. Portrety Nowosielskiego zyskały na znaczeniu już w latach 50. Szczególne podobieństwo można dostrzec w głowach postaci i serii obrazów ukazujących półakty ludzkiej
sylwetki, w których często artysta nawiązywał do sztuki Persji, Indii czy Bizancjum. Tematyka świecka szczególnie była nasilona w późniejszych pracach, co podkreślał sam Nowosielski: „Chcę być malarzem, całkiem po prostu malarzem. I dlatego właśnie, w ostatnich latach zacząłem eliminować różnicę pomiędzy tzw. ikonami, które maluję, i moimi obrazami świeckimi. Na szczęście eliminowanie różnic ani nie eliminuje wszystkich
reminiscencji zmysłowych w ikonach, ani myślenia religijnego w obrazach świeckich…” (Jerzy Nowosielski, Od 28 marca…, „Atelier” – Kwartalnik Artystyczny, Poznań, nr 2, 1993; tamże: Janusz Marciniak, Odpowiedź ikony. Refleksja na marginesie wystawy Jerzego Nowosielskiego).
Rysunek, zdaniem Nowosielskiego, powinien być odtworzeniem sposobu porozumiewania się i jednocześnie nie może zastąpić obrazu ani tekstu. Artysta wiąże z nim szczególną więź, unikał prezentacji go na wystawach, wolał obcować z tym medium w życiu codziennym, jak dodaje: „Czy to jest jakieś przygotowanie do malarstwa, czy też coś, co od malarstwa jest
zupełnie odmienne. Ja osobiście podejrzewam, że rysunek jest rodzajem PISMA – to słowo szczególnie podkreślam, ponieważ rysunek jest taką praktyką artystyczną, kiedy o jakimś zjawisku, o jakimś przeżyciu nie można tak po prostu ‘opowiedzieć‘. Nie można też tego ‘namalować’. Można to ‘opisać’, z tym że ten opis nie będzie po prostu pisaniem słów za pomocą znaków ‘umownych’, liter, ale będzie rodzajem hieroglifu, który nie jest ani
malarstwem, ani alfabetem” (Jerzy Nowosielski, Rysunek – co to takiego? [w:] Jerzy Nowosielski. Rysunki / Drawings, kat. wyst., Międzynarodowe Centrum Kultury, Kraków 1994, s. 1). Jednym z miejsc, które wpłynęło na proces twórczy Nowosielskiego, były jego własne pracownie – w Krakowie i Łodzi. Od 1962 finalnym miejscem pracy twórczej został dom przy ul. Narzymskiego 19 w Krakowie. Jak zauważył Mieczysław Porębski, artysta
rozstawiał w pracowniach m.in. swoje szkice pod ścianami, rozkładał na podłodze, zestawiał w zmienne, przypadkowe układy. Tym samym obrazy przystawały do siebie i się łączyły, tworząc spójną całość. Zarysy kompozycji Nowosielskiego można było dostrzec również na powierzchniach szaf, skrzyni, taboretów i luster. Przy tych wszelkich ingerencjach w przestrzeń wnętrze ostatniej pracowni pozostawała nowoczesna, prosta i funkcjonalna i była trwałym świadectwem unikalnej postawy twórczej artysty.
W 1940 roku rozpoczął studia w krakowskiej Kunstgewerbeschule. Od 1944 roku członek Polskiej Akademii Umiejętności. Członek Grupy Młodych Plastyków i Grupy Krakowskiej. W latach 1976-92 był profesorem ASP w Krakowie. Malarz, rysownik, scenograf, twórca kompozycji figuralnych, martwych natur, aktów, pejzaży i obrazów sakralnych, w których łączył elementy nowoczesne z wpływami sztuki bizantyjskiej. Jego niepowtarzalny styl charakteryzuje się stosowaniem płaskiego układu barwnych plam obwiedzionych czystą linią konturu i syntetyzującym widzeniem codzienności. Jest autorem licznych polichromii w kościołach (m. in. w kościoła św. Ducha w Nowych Tychach, kościoła w Wesołej k. Warszawy, cerkwi w Lourdes we Francji) oraz ikonostasów (m. in. w cerkwi Zaśnięcia Matki Bożej w Krakowie). Prace artysty znajdują się w licznych zbiorach muzealnych w Polsce i w kolekcjach prywatnych (USA, Kanada, Francja, Niemcy). W 1993 roku został laureatem Nagrody Wielkiej Fundacji Kultury za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury.
Description:
Portrait, 1993
ink/paper, 60 x 40 cm; signed and dated along the left edgei: 'JERZY NOWOSIELSKI 93'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
tusz/papier
Sygnatura
sygnowany i datowany wzdłuż lewej krawędzi: 'JERZY NOWOSIELSKI 93'
Proweniencja
Galeria Starmach, Kraków; Galeria Gest, Łódź; kolekcja prywatna, Polska