27
Jan Stanisławski | "W Tatarch"
Estymacja:
140,000 zł - 180,000 zł
Sprzedane
130,000 zł
Aukcja na żywo
Zakopane, Zakopane!
Artysta
Jan Stanisławski (1860 - 1907)
Wymiary
16 x 21 cm
Kategoria
Opis
olej/tektura, 16 x 21 cm, sygnowany l.d.: 'JAN STANISŁAWSKI', opisany na odwrociu niebieską kredką: '358 (w okręgu) T| 123', poniżej farbą: '1688', papierowa nalepka wystawowa Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie oraz papierowa nalepka z opisem z tekstem atramentem i czerwonym tuszem: '26. N.8728. | W Tatrach | cena 250 K'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
TATRZAŃSKI SYMBOLIZM JANA STANISŁAWSKIEGO
„Na dnie twórczości jego spoczywała WIARA W NATURĘ; wiara, że tu, w niej - wszystko nieomal poetyczne jest, poetyczne przez to, że jest naturą”.
Adam Grzymała-Siedlecki, Jan Stanisławski. Wystawa Pośmiertna, wstęp, Kraków 1907, s. nlb
W malarstwie pejzażowym Jan Stanisławski był symbolistą, choć symbolami w sensie dosłownym nie operował. Przebywając w latach 1885-1885 w Paryżu artysta zetknął się z malarstwem impresjonistów, jednak wykorzystał płynącą z niego lekcję do własnych celów. Pejzaże Stanisławskiego nigdy nie były jedynie zapisem momentalnych wrażeń i stanów natury. Jego malarstwo nie ograniczało się do badania powierzchni zjawisk. Świat natury był dla artysty niewyczerpanym źródłem piękna. Artysta intuicyjnie dążył do przeniknięcia świata natury, odkrycia ukrytych i nieprzeniknionych jej treści. W warstwie formalnej, jego twórczość ma charakter syntetyczny. Eliminował z kompozycji wszelkie czynniki przypadkowe i subiektywne.
Pejzaże Stanisławskiego, pozbawione narracji, wolne od interpretacji alegorycznych, zaliczyć można do pejzaży „czystych’. Symboliczna postawa artysty uzewnętrzniała się właśnie przez wyizolowanie pewnych motywów z krajobrazu. Istoty symbolizmu Stanisławskiego, badacze polskiego modernizmu, dopatrują w dążeniu artysty do docierania do życia psychicznego w przedmiotach natury. Jego pejzaże wychodząc z naturalistycznej tradycji i obserwacji zjawisk przyrody, zapowiadają już ekspresjonistyczną interpretację świata, jako rzeczywistość „duchową”, oglądaną i rejestrowaną z indywidulanego punktu widzenia. Wiesław Juszczak pisał o pejzaż Stanisławskiego w następujących słowach: „Stanisławski posiada zdolność «symbolizowania» zjawisk, to znaczy «zamykania w pojedynczym szczególe przeczucia całej natury». Rewolucja formy zmierzając u niego w stronę swoistej abstrakcji, syntetyzm widzenia, łączy się tu niekiedy ze stylizacją linii i transpozycją barw, dających w sumie obraz «czysto rytmicznych esencji natury» (Wiesław Juszczak, Jan Stanisławski, Warszawa 1972, s. 77). Stanisławski tworzył liczne miniaturowe krajobrazy z okolic Krakowa, a także Ukrainy, Tatr i Podhala oraz słonecznej Italii. Fascynował go oświetlony słonecznym blaskiem lub zatopiony w świetle księżyca szeroki pejzaż, z oddalaną linią horyzontu i wyraźnie zaznaczonym pierwszym planem, na którym najchętniej umieszczał barwne kwiaty, suche stepowe trawy lub taflę wody mieniącą się barwnymi refleksami.
Stanisławski należał do pierwszych propagatorów Tatr wśród młodopolskich twórców. Fascynacja tatrzańską przyrodą należała do kluczowych fenomenów, które pozwalały rozwijać się malarstwu zarówno Stanisławskiego, jak i całej grupie malarzy polskiego modernizmu. Artyści urzeczeni surowym pięknem gór wyobrażali je w ich wzniosłej potędze lub ulotności atmosferycznych zjawisk. Niedostępne tatrzańskie skały, piargi, stawy z odbiciami skalnych urwisk stały się ważnym elementem malarstwa nie tylko Stanisławskiego, ale również między innymi Leona Wyczółkowskiego czy Władysława Ślewińskiego. Stanisławski w tatrzańskich pejzażach nieodłącznie operował syntezą i symbolicznym nastrojem, chcąc dotknąć duszy natury. Stanisławski w Tatry udał się po raz pierwszy w 1884 roku, aby w kolejnych latach powracać tam wielokrotnie, później wraz z kręgiem uczniów z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Prezentowany w ofercie aukcji „Pejzaż Tatrzański” jest wybitnym przykładem pejzażowego malarstwa artysty, w którym uwidacznia się posunięte do granic uproszczenie widzianego pejzażu oraz panteistyczne rozumienie natury Stanisławskiego. Kom pozycja przedstawia widziane z oddali ośnieżone górskie szczyty częściowo ukryte w ciemnoniebieskim cieniu, częściowo oświetlone zimowym słońcem. Pierwszy plan budują rozciągająca się przykryta śniegiem polana oraz przedstawiony z prawej strony kompozycji pień świerku, który nie jako zamyka kompozycję w wycinkowym, przypadkowym kadrze. Takie zakomponowanie pejzażu wskazuje na popularne wówczas inspiracje Stanisławskiego drzeworytami japońskimi. Jest to dekoracyjna, ciekawie kadrowana kompozycja, zbudowana na zasadzie kontrasty panującego w ocienionych i mocno oświetlonych partiach gór.
Ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Instytucie Technologicznym w Petersburgu. Malarstwa początkowo uczył się w Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona w Warszawie, następnie w latach 1884-85 w Paryżu u Carolusa – Durana (właściwie Charles Émile Auguste Durand). Odbył wiele podróży artystycznych m. in. do Włoch, Hiszpanii, Austrii i Czech. W 1895 roku przebywał w Berlinie i współpracował z Wojciechem Kossakiem przy realizacji panoramy „Przejście przez Berezynę”. W 1897 zamieszkał w Krakowie, gdzie wykładał malarstwo krajobrazowe w Szkole Sztuk Pięknych. Jako pedagog w pracowni pejzażowej wprowadził metodę studiów plenerowych, która dała początek rozwojowi tego gatunku malarstwa w sztuce polskiej na początku XX stulecia. Był współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Malował przede wszystkim małe, nastrojowe, syntetyczne pejzaże budowane za pomocą szerokich pociągnięć pędzla.
Description:
"In the Tatra Mountains"
oil/paperboard, 16 x 21 cm; signed lower left: 'JAN STANISLAWSKI', on the reverse with blue crayon: '358 (in cricle) T| 123', below with paint: '1688', paper exhibiton label of the Society of Friends of Fine Arts in Krakow and a paper label with a description in bleu and red ink: '26. N.8728. | W Tatrach | cena 250 K',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
TATRZAŃSKI SYMBOLIZM JANA STANISŁAWSKIEGO
„Na dnie twórczości jego spoczywała WIARA W NATURĘ; wiara, że tu, w niej - wszystko nieomal poetyczne jest, poetyczne przez to, że jest naturą”.
Adam Grzymała-Siedlecki, Jan Stanisławski. Wystawa Pośmiertna, wstęp, Kraków 1907, s. nlb
W malarstwie pejzażowym Jan Stanisławski był symbolistą, choć symbolami w sensie dosłownym nie operował. Przebywając w latach 1885-1885 w Paryżu artysta zetknął się z malarstwem impresjonistów, jednak wykorzystał płynącą z niego lekcję do własnych celów. Pejzaże Stanisławskiego nigdy nie były jedynie zapisem momentalnych wrażeń i stanów natury. Jego malarstwo nie ograniczało się do badania powierzchni zjawisk. Świat natury był dla artysty niewyczerpanym źródłem piękna. Artysta intuicyjnie dążył do przeniknięcia świata natury, odkrycia ukrytych i nieprzeniknionych jej treści. W warstwie formalnej, jego twórczość ma charakter syntetyczny. Eliminował z kompozycji wszelkie czynniki przypadkowe i subiektywne.
Pejzaże Stanisławskiego, pozbawione narracji, wolne od interpretacji alegorycznych, zaliczyć można do pejzaży „czystych’. Symboliczna postawa artysty uzewnętrzniała się właśnie przez wyizolowanie pewnych motywów z krajobrazu. Istoty symbolizmu Stanisławskiego, badacze polskiego modernizmu, dopatrują w dążeniu artysty do docierania do życia psychicznego w przedmiotach natury. Jego pejzaże wychodząc z naturalistycznej tradycji i obserwacji zjawisk przyrody, zapowiadają już ekspresjonistyczną interpretację świata, jako rzeczywistość „duchową”, oglądaną i rejestrowaną z indywidulanego punktu widzenia. Wiesław Juszczak pisał o pejzaż Stanisławskiego w następujących słowach: „Stanisławski posiada zdolność «symbolizowania» zjawisk, to znaczy «zamykania w pojedynczym szczególe przeczucia całej natury». Rewolucja formy zmierzając u niego w stronę swoistej abstrakcji, syntetyzm widzenia, łączy się tu niekiedy ze stylizacją linii i transpozycją barw, dających w sumie obraz «czysto rytmicznych esencji natury» (Wiesław Juszczak, Jan Stanisławski, Warszawa 1972, s. 77). Stanisławski tworzył liczne miniaturowe krajobrazy z okolic Krakowa, a także Ukrainy, Tatr i Podhala oraz słonecznej Italii. Fascynował go oświetlony słonecznym blaskiem lub zatopiony w świetle księżyca szeroki pejzaż, z oddalaną linią horyzontu i wyraźnie zaznaczonym pierwszym planem, na którym najchętniej umieszczał barwne kwiaty, suche stepowe trawy lub taflę wody mieniącą się barwnymi refleksami.
Stanisławski należał do pierwszych propagatorów Tatr wśród młodopolskich twórców. Fascynacja tatrzańską przyrodą należała do kluczowych fenomenów, które pozwalały rozwijać się malarstwu zarówno Stanisławskiego, jak i całej grupie malarzy polskiego modernizmu. Artyści urzeczeni surowym pięknem gór wyobrażali je w ich wzniosłej potędze lub ulotności atmosferycznych zjawisk. Niedostępne tatrzańskie skały, piargi, stawy z odbiciami skalnych urwisk stały się ważnym elementem malarstwa nie tylko Stanisławskiego, ale również między innymi Leona Wyczółkowskiego czy Władysława Ślewińskiego. Stanisławski w tatrzańskich pejzażach nieodłącznie operował syntezą i symbolicznym nastrojem, chcąc dotknąć duszy natury. Stanisławski w Tatry udał się po raz pierwszy w 1884 roku, aby w kolejnych latach powracać tam wielokrotnie, później wraz z kręgiem uczniów z krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Prezentowany w ofercie aukcji „Pejzaż Tatrzański” jest wybitnym przykładem pejzażowego malarstwa artysty, w którym uwidacznia się posunięte do granic uproszczenie widzianego pejzażu oraz panteistyczne rozumienie natury Stanisławskiego. Kom pozycja przedstawia widziane z oddali ośnieżone górskie szczyty częściowo ukryte w ciemnoniebieskim cieniu, częściowo oświetlone zimowym słońcem. Pierwszy plan budują rozciągająca się przykryta śniegiem polana oraz przedstawiony z prawej strony kompozycji pień świerku, który nie jako zamyka kompozycję w wycinkowym, przypadkowym kadrze. Takie zakomponowanie pejzażu wskazuje na popularne wówczas inspiracje Stanisławskiego drzeworytami japońskimi. Jest to dekoracyjna, ciekawie kadrowana kompozycja, zbudowana na zasadzie kontrasty panującego w ocienionych i mocno oświetlonych partiach gór.
Ukończył studia matematyczne na Uniwersytecie Warszawskim oraz w Instytucie Technologicznym w Petersburgu. Malarstwa początkowo uczył się w Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona w Warszawie, następnie w latach 1884-85 w Paryżu u Carolusa – Durana (właściwie Charles Émile Auguste Durand). Odbył wiele podróży artystycznych m. in. do Włoch, Hiszpanii, Austrii i Czech. W 1895 roku przebywał w Berlinie i współpracował z Wojciechem Kossakiem przy realizacji panoramy „Przejście przez Berezynę”. W 1897 zamieszkał w Krakowie, gdzie wykładał malarstwo krajobrazowe w Szkole Sztuk Pięknych. Jako pedagog w pracowni pejzażowej wprowadził metodę studiów plenerowych, która dała początek rozwojowi tego gatunku malarstwa w sztuce polskiej na początku XX stulecia. Był współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. Malował przede wszystkim małe, nastrojowe, syntetyczne pejzaże budowane za pomocą szerokich pociągnięć pędzla.
Description:
"In the Tatra Mountains"
oil/paperboard, 16 x 21 cm; signed lower left: 'JAN STANISLAWSKI', on the reverse with blue crayon: '358 (in cricle) T| 123', below with paint: '1688', paper exhibiton label of the Society of Friends of Fine Arts in Krakow and a paper label with a description in bleu and red ink: '26. N.8728. | W Tatrach | cena 250 K',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
olej/tektura
Sygnatura
sygnowany l.d.: 'JAN STANISŁAWSKI'
Proweniencja
dom aukcyjny Agra-Art, październik 2010; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
Jan Stanisławski. Wystawa pośmiertna, katalog wystawy, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków 1907, ss. nlb. nr kat. 26 (W Tatrach); Jan Stanisławski. Wystawa pośmiertna, katalog wystawy Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskiem, Warszawa, ss. nlb. nr kat. 26 (W Tatrach)
Wystawiany
Jan Stanisławski. Wystawa pośmiertna, Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych, Kraków 1907; Jan Stanisławski. Wystawa pośmiertna, Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskiem, Warszawa, kwiecień-maj 1907
