17
Antoni Rząsa | Krzyż, pocz. 70. XX w./2016
Estymacja:
40,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
38,000 zł
Aukcja na żywo
Zakopane, Zakopane!
Artysta
Antoni Rząsa (1919 - 1980)
Wymiary
78 x 24 x 10 cm
Kategoria
Opis
odlew/brąz, 78 x 24 x 10 cm, odlew wykonany przez Galerię Antoniego Rząsy w Zakopanem na podstawie drewnianej figury z lat 70. XX w.
numerowany i opisany: 'MR 1/6'
odlew współczesny
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Chociaż ikonografia rzeźb Antoniego Rząsy jest wybitnie religijna, przełamuje ona tradycyjną XIX-wieczną konwencję przedstawiania postaci Ukrzyżowanego, w której idealizacja góruje nad cierpieniem i bólem. Sam artysta wzbraniał się zresztą przed określaniem swojej wyznaniowej przynależności, a treść prac uważał za wyrażenie uniwersalizmu ludzkiego cierpienia. Dlatego najczęściej podejmował tematykę pasyjną - wykonał siedem cykli pasyjnych oraz wiele pojedynczych rzeźb. „Krzyże” były pierwszym zrealizowany przez rzeźbiarza niewielkim cyklem, na który złożyło się raptem trzynaście rzeźb. Artysta pracował nad nim już po ukończeniu prowadzonej przez Antoniego Kenara szkoły. Drewniana forma, z której wykonany został prezentowany w ofercie aukcji odlew powstała w latach 70. XX wieku, i chociaż nie należy bezpośrednio do wspomnianego cyklu, swoją formą i wyrazem zdecydowanie się z nim łączy. Powstanie cyklu „Krzyży” wiąże się z doświadczeniem ciężkiej choroby pierwszego nauczyciela i przyjaciela artysty. Cierpienia i śmierci bliskiej osoby niewątpliwie wywarło wpływ na formę i tematykę powstałych wówczas rzeźb, w których ukrzyżowany Chrystus stanowi archetypiczną alegorię ludzkiego cierpienia.
Podstawowym materiałem, w którym tworzył artysta, było drewno. Miał do niego szczególne, emocjonalne podejście – najczęściej ciosał postaci z jednego kawałka pnia, utożsamiając układ słojów z anatomią postaci. Nawiązania do sztuki ludowej widoczne są nie tylko w sposobie kształtowania postaci, ale również w opracowaniu materiału - artysta posługiwał się wyłącznie niewielkich rozmiarów siekierą. Taka technika pozwalała mu na nadanie hieratycznym figurom walorów ekspresyjnych.
Taki jest również prezentowany w ofercie aukcji „Krzyż”. W omawianej pracy Rząsa korzysta z najprostszych środków wyrazu przy oddaniu maksymalnej symboliki cierpienia – zbyt duża głowa, szczupłe ciało, wydłużone górny kończyny i walcowate nogi. Jest on skupiony i wyczekujący, który jak Jezus-człowiek, a nie heros, poddaje się bólowi. Tak o nowym obrazowaniu Rząsy pisała Halina Micińska-Kenarowa: „Wyłomu tego dokonał artysta bynajmniej nie rewolucyjny ani awangardowy, ale cichy, skupiony, naiwnie natchniony – niby Cimabue czasów pogardy i rozdarcia. Raz jeden był przez kilka miesięcy we Włoszech: wypatrzył tam sobie świat romańskich Chrystusów, gotyckich Bolesnych, Pietę Rondanini, Magdalenę Donatella. Renesans był mu obcy, z trudem wyzbywał się we własnej twórczości ornamentu, niby pokusy. Pod wpływem przyjaciela Hasiora dodawał niekiedy do drew na łańcuchy i gwoździe – narzędzia Męki Pańskiej z polskich przydrożnych krzyży. Środków wyrazu używał świadomie najprostszych: drewno barwione na ciemno, frontalność figur, piony, poziomy i skosy, kontrast między bizantyńsko- egzotycznymi, bezosobowymi twarzami a gwałtownym ruchem wzniesionych rąk, między gładkimi powierzchniami a z nagła realistycznym detalem żylastych, spracowanych dłoni, niczym u Stwosza czy Dürera. Im węższe były te środki, niby narzucone sobie przykazania – tym większe ciśnienie wyrazu: ból skamieniały, ból pokorny, ból melancholia, ból zgryzota, ból heroiczny i ból protest, ból czyniący z ciała zwłok i łachman. Ta obsesyjność przywodzi na myśl kroplę wody spadającą nieustannie w to samo miejsce w ciemnej, skrytej grocie. Niektóre rzeźby przypominają stalaktyty, inne – konary drzew miotane halnym. Każda jest modlitwą i ofiarowaniem, pokutą i zadośćuczynieniem” (Halina Micińska-Kenarowa, Boży drwal, 1980, dostępny na: http://antonirzasa.pl/antoni- -rzasa/teksty/halina-kenarowa/)
Uczył się w Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem w 1938. Po II wojną światową, kontynuował naukę w tej samej szkole, od 1947 noszącej nazwę Państwowego Liceum Technik Plastycznych, pod kierunkiem Antoniego Kenara. Ukończył ją w 1952 i bezpośrednio potem objął tam posadę nauczyciela rzeźby. Bliska współpraca z Kenarem trwały do jego śmierci w 1959. Był spadkobiercą idei pedagogicznych i estetycznych zmarłego dyrektora, które kontynuował przez cały czas swej pracy w szkole, tj. do 1973. Wkrótce po odejściu ze szkoły, w 1974 Rząsa zaczął budować i urządzać autorską galerię swych rzeźb, którą otworzył dla publiczności w 1976. Formalne korzenie sztuki Rząsy tkwią w rzeźbie ludowej, a także w samej naturze - rzeźbiarz postępował za naturalnym kształtem pni i konarów (tworzył niemal wyłącznie w drewnie). Siła ekspresji jego prac wywodzi się z charakteru i usposobienia twórcy.
Description:
Cross, pocz. 70. XX w./2016
cast/bronze, 78 x 24 x 10 cm; , cast made by the Antoni Rzasa Gallery in Zakopane based on a wooden figure from the 1970s
numbered and described: 'MR 1/6'
contemporary casting,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
numerowany i opisany: 'MR 1/6'
odlew współczesny
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Chociaż ikonografia rzeźb Antoniego Rząsy jest wybitnie religijna, przełamuje ona tradycyjną XIX-wieczną konwencję przedstawiania postaci Ukrzyżowanego, w której idealizacja góruje nad cierpieniem i bólem. Sam artysta wzbraniał się zresztą przed określaniem swojej wyznaniowej przynależności, a treść prac uważał za wyrażenie uniwersalizmu ludzkiego cierpienia. Dlatego najczęściej podejmował tematykę pasyjną - wykonał siedem cykli pasyjnych oraz wiele pojedynczych rzeźb. „Krzyże” były pierwszym zrealizowany przez rzeźbiarza niewielkim cyklem, na który złożyło się raptem trzynaście rzeźb. Artysta pracował nad nim już po ukończeniu prowadzonej przez Antoniego Kenara szkoły. Drewniana forma, z której wykonany został prezentowany w ofercie aukcji odlew powstała w latach 70. XX wieku, i chociaż nie należy bezpośrednio do wspomnianego cyklu, swoją formą i wyrazem zdecydowanie się z nim łączy. Powstanie cyklu „Krzyży” wiąże się z doświadczeniem ciężkiej choroby pierwszego nauczyciela i przyjaciela artysty. Cierpienia i śmierci bliskiej osoby niewątpliwie wywarło wpływ na formę i tematykę powstałych wówczas rzeźb, w których ukrzyżowany Chrystus stanowi archetypiczną alegorię ludzkiego cierpienia.
Podstawowym materiałem, w którym tworzył artysta, było drewno. Miał do niego szczególne, emocjonalne podejście – najczęściej ciosał postaci z jednego kawałka pnia, utożsamiając układ słojów z anatomią postaci. Nawiązania do sztuki ludowej widoczne są nie tylko w sposobie kształtowania postaci, ale również w opracowaniu materiału - artysta posługiwał się wyłącznie niewielkich rozmiarów siekierą. Taka technika pozwalała mu na nadanie hieratycznym figurom walorów ekspresyjnych.
Taki jest również prezentowany w ofercie aukcji „Krzyż”. W omawianej pracy Rząsa korzysta z najprostszych środków wyrazu przy oddaniu maksymalnej symboliki cierpienia – zbyt duża głowa, szczupłe ciało, wydłużone górny kończyny i walcowate nogi. Jest on skupiony i wyczekujący, który jak Jezus-człowiek, a nie heros, poddaje się bólowi. Tak o nowym obrazowaniu Rząsy pisała Halina Micińska-Kenarowa: „Wyłomu tego dokonał artysta bynajmniej nie rewolucyjny ani awangardowy, ale cichy, skupiony, naiwnie natchniony – niby Cimabue czasów pogardy i rozdarcia. Raz jeden był przez kilka miesięcy we Włoszech: wypatrzył tam sobie świat romańskich Chrystusów, gotyckich Bolesnych, Pietę Rondanini, Magdalenę Donatella. Renesans był mu obcy, z trudem wyzbywał się we własnej twórczości ornamentu, niby pokusy. Pod wpływem przyjaciela Hasiora dodawał niekiedy do drew na łańcuchy i gwoździe – narzędzia Męki Pańskiej z polskich przydrożnych krzyży. Środków wyrazu używał świadomie najprostszych: drewno barwione na ciemno, frontalność figur, piony, poziomy i skosy, kontrast między bizantyńsko- egzotycznymi, bezosobowymi twarzami a gwałtownym ruchem wzniesionych rąk, między gładkimi powierzchniami a z nagła realistycznym detalem żylastych, spracowanych dłoni, niczym u Stwosza czy Dürera. Im węższe były te środki, niby narzucone sobie przykazania – tym większe ciśnienie wyrazu: ból skamieniały, ból pokorny, ból melancholia, ból zgryzota, ból heroiczny i ból protest, ból czyniący z ciała zwłok i łachman. Ta obsesyjność przywodzi na myśl kroplę wody spadającą nieustannie w to samo miejsce w ciemnej, skrytej grocie. Niektóre rzeźby przypominają stalaktyty, inne – konary drzew miotane halnym. Każda jest modlitwą i ofiarowaniem, pokutą i zadośćuczynieniem” (Halina Micińska-Kenarowa, Boży drwal, 1980, dostępny na: http://antonirzasa.pl/antoni- -rzasa/teksty/halina-kenarowa/)
Uczył się w Szkole Przemysłu Drzewnego w Zakopanem w 1938. Po II wojną światową, kontynuował naukę w tej samej szkole, od 1947 noszącej nazwę Państwowego Liceum Technik Plastycznych, pod kierunkiem Antoniego Kenara. Ukończył ją w 1952 i bezpośrednio potem objął tam posadę nauczyciela rzeźby. Bliska współpraca z Kenarem trwały do jego śmierci w 1959. Był spadkobiercą idei pedagogicznych i estetycznych zmarłego dyrektora, które kontynuował przez cały czas swej pracy w szkole, tj. do 1973. Wkrótce po odejściu ze szkoły, w 1974 Rząsa zaczął budować i urządzać autorską galerię swych rzeźb, którą otworzył dla publiczności w 1976. Formalne korzenie sztuki Rząsy tkwią w rzeźbie ludowej, a także w samej naturze - rzeźbiarz postępował za naturalnym kształtem pni i konarów (tworzył niemal wyłącznie w drewnie). Siła ekspresji jego prac wywodzi się z charakteru i usposobienia twórcy.
Description:
Cross, pocz. 70. XX w./2016
cast/bronze, 78 x 24 x 10 cm; , cast made by the Antoni Rzasa Gallery in Zakopane based on a wooden figure from the 1970s
numbered and described: 'MR 1/6'
contemporary casting,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
odlew/brąz
Sygnatura
0
Proweniencja
0
Literatura
0
Wystawiany
0
