5
Stanisław Ignacy Witkiewicz Witkacy | Portret Bogumiły Trzaskowskiej-Kurkowej, 1938
Estymacja:
160,000 zł - 240,000 zł
Sprzedane
240,000 zł
Aukcja na żywo
Zakopane, Zakopane!
Wymiary
64 x 48,5 cm (w świetle oprawy)
Kategoria
Opis
pastel/papier, 64 x 48,5 cm (w świetle oprawy), sygnowany, datowany i opisany p.d.: '[P]1938 VIII | Ignacy Witkiewicz (T.B+E)',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
ZIELONOOKA DAMA
PORTRET ZAKOPIAŃSKIEJ DENTYSTKI WITKACEGO
Przechowywany w rodzinie od momentu powstania, nigdy nie pokazywany na publicznej wystawie – „Portret Bogumiły Trzaskowskiej” z 1938 roku to drugi znany wizerunek tej modelki. Pierwszy portret Trzaskowskiej został sprzedany w DESA Unicum w listopadzie 2018 roku. Bogumiła Trzaskowska, urodzona w 1911 roku w Warszawie, należała do pokolenia, które swoją młodość przeżywało w odrodzonej II Rzeczpospolitej. Choć interesowała się sztukami plastycznymi i zdawała na warszawską Akademię Sztuk Pięknych, to ostatecznie wybrała karierę lekarską. Uczyła się stomatologii w Akademii Stomatologicznej, której patronował Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. Do Zakopanego przyjechała w styczniu 1938 roku, aby pozostać tam do końca życia. Wówczas miała zastępować doktor Mieczysławę Skąpską, jedną z trzech dentystek w mieście, która wyjeżdżała zagranicę. Skąpska posiadała gabinet przy Krupówkach, blisko skrzyżowania z ulicą Piłsudskiego, gdzie pracowała także młoda Trzaskowska. Tam też poznała Witkacego, który był stałym bywalcem tej praktyki stomatologicznej. Artysta, zafascynowany postacią nieznajomej z Warszawy, został jej pacjentem (miał powiedzieć, że „i tak patrzy ciągle na nową smarkulę”), a wkrótce obydwoje poznali się lepiej na gruncie towarzyskim.
Trzaskowska była gościem Ottona Fedorowicza, dyrektora gospodarczego sanatorium Czerwonego Krzyża położonego przy Chramcówkach w Zakopanem, brata meteorologa Józefa Fedorowicza zwanego Pimkiem. Na przyjęciu, które opisuje Joanna Siedlecka w książce „Mahatma Witkac”, bazując na wspomnieniach Trzaskowskiej, Witkacy kazał usadzić się obok stomatolożki, tłumacząc, że „i tak będzie się jej przyglądał”. Tego wieczoru powstał pierwszy portret Trzaskowskiej. „Dali mu szybko kawałek węgla, którym naszkicował ją – czarną, złą, wściekłą. I tak pewnie wyglądała – namawiał ją na seans w ‚Witkiewiczówce’, ale bała się – uważała go trochę za wariata”. Mimo początkowej niechęci kobiety, „Wariat z Krupówek” wykonał jeszcze sześć portretów Trzaskowskiej. Zapraszał ją do „Witkiewiczówki”, willi położonej na Antałówce, gdzie w latach 30. XX wieku mieszkał i tworzył Witkacy. „Poszła (…) z duszą na ramieniu i przez moment żałowała – zaraz wyszedł, zostawił samą wśród portretów o niesamowitych twarzach, szalonych, dzikich oczach”. Po powrocie namalował niczym w transie cztery portrety: jako grzeczną i niegrzeczną dziewczynkę, całą na niebiesko i jeden z dużymi zielonymi oczami. Podczas kolejnego seansu powstały dwa wizerunki Trzaskowskiej. Wizerunek o dużych zielonych oczach należy zapewne wiązać z prezentowanym pastelem
Jego ojcem był znany krytyk, malarz i pisarz, twórca tzw. "stylu zakopiańskiego" w architekturze Stanisław Witkiewicz. W latach 1905-10 studiował niesystematycznie w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Józefa Mehoffera oraz u Władysława Ślewińskiego w Poroninie. Podróżował do Włoch, Francji i Niemiec. W roku 1914 uczestniczył w etnograficznej ekspedycji Bronisława Malinowskiego do Australii, skąd na wiadomość o wybuchu I wojny światowej wrócił do Europy. Wczesna twórczość malarska pozostawała pod znakiem Młodej Polski i wpływem P. Gauguina i Wł. Ślewińskiego. Później doszedł do swoistego ekspresjonizmu. Z czasem w wyniku teoretycznych przemyśleń na temat formy zrezygnował z twórczości malarskiej. Założył jednoosobową "Firmę Portretową" i ograniczył się do zarobkowego wykonywania pastelowych portretów, tworzonych niejednokrotnie pod wypływem używek pozwalających na eksperymentowanie z formą. Stanisław Ignacy Witkiewicz napisał 4 powieści, ponad 40 dramatów, liczne artykuły i eseje dotyczące malarstwa, literatury, teatru i filozofii. W okresie dwudziestolecia międzywojennego mieszkał głównie w Zakopanem. Po wybuchu II wojny światowej uciekł przed Niemcami na kresy wschodnie, gdzie we wsi Jeziory na Polesiu 18 września 1939 roku popełnił samobójstwo.
Description:
Portrait of Bogumila Trzaskowska-Kurkowa, 1938
pastel/paper, 64 x 48.5 cm (dimensions in frame); signed dated and described: '[P]1938 VIII | Ignacy Witkiewicz (T.B+E)',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
ZIELONOOKA DAMA
PORTRET ZAKOPIAŃSKIEJ DENTYSTKI WITKACEGO
Przechowywany w rodzinie od momentu powstania, nigdy nie pokazywany na publicznej wystawie – „Portret Bogumiły Trzaskowskiej” z 1938 roku to drugi znany wizerunek tej modelki. Pierwszy portret Trzaskowskiej został sprzedany w DESA Unicum w listopadzie 2018 roku. Bogumiła Trzaskowska, urodzona w 1911 roku w Warszawie, należała do pokolenia, które swoją młodość przeżywało w odrodzonej II Rzeczpospolitej. Choć interesowała się sztukami plastycznymi i zdawała na warszawską Akademię Sztuk Pięknych, to ostatecznie wybrała karierę lekarską. Uczyła się stomatologii w Akademii Stomatologicznej, której patronował Wydział Lekarski Uniwersytetu Warszawskiego. Do Zakopanego przyjechała w styczniu 1938 roku, aby pozostać tam do końca życia. Wówczas miała zastępować doktor Mieczysławę Skąpską, jedną z trzech dentystek w mieście, która wyjeżdżała zagranicę. Skąpska posiadała gabinet przy Krupówkach, blisko skrzyżowania z ulicą Piłsudskiego, gdzie pracowała także młoda Trzaskowska. Tam też poznała Witkacego, który był stałym bywalcem tej praktyki stomatologicznej. Artysta, zafascynowany postacią nieznajomej z Warszawy, został jej pacjentem (miał powiedzieć, że „i tak patrzy ciągle na nową smarkulę”), a wkrótce obydwoje poznali się lepiej na gruncie towarzyskim.
Trzaskowska była gościem Ottona Fedorowicza, dyrektora gospodarczego sanatorium Czerwonego Krzyża położonego przy Chramcówkach w Zakopanem, brata meteorologa Józefa Fedorowicza zwanego Pimkiem. Na przyjęciu, które opisuje Joanna Siedlecka w książce „Mahatma Witkac”, bazując na wspomnieniach Trzaskowskiej, Witkacy kazał usadzić się obok stomatolożki, tłumacząc, że „i tak będzie się jej przyglądał”. Tego wieczoru powstał pierwszy portret Trzaskowskiej. „Dali mu szybko kawałek węgla, którym naszkicował ją – czarną, złą, wściekłą. I tak pewnie wyglądała – namawiał ją na seans w ‚Witkiewiczówce’, ale bała się – uważała go trochę za wariata”. Mimo początkowej niechęci kobiety, „Wariat z Krupówek” wykonał jeszcze sześć portretów Trzaskowskiej. Zapraszał ją do „Witkiewiczówki”, willi położonej na Antałówce, gdzie w latach 30. XX wieku mieszkał i tworzył Witkacy. „Poszła (…) z duszą na ramieniu i przez moment żałowała – zaraz wyszedł, zostawił samą wśród portretów o niesamowitych twarzach, szalonych, dzikich oczach”. Po powrocie namalował niczym w transie cztery portrety: jako grzeczną i niegrzeczną dziewczynkę, całą na niebiesko i jeden z dużymi zielonymi oczami. Podczas kolejnego seansu powstały dwa wizerunki Trzaskowskiej. Wizerunek o dużych zielonych oczach należy zapewne wiązać z prezentowanym pastelem
Jego ojcem był znany krytyk, malarz i pisarz, twórca tzw. "stylu zakopiańskiego" w architekturze Stanisław Witkiewicz. W latach 1905-10 studiował niesystematycznie w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u Józefa Mehoffera oraz u Władysława Ślewińskiego w Poroninie. Podróżował do Włoch, Francji i Niemiec. W roku 1914 uczestniczył w etnograficznej ekspedycji Bronisława Malinowskiego do Australii, skąd na wiadomość o wybuchu I wojny światowej wrócił do Europy. Wczesna twórczość malarska pozostawała pod znakiem Młodej Polski i wpływem P. Gauguina i Wł. Ślewińskiego. Później doszedł do swoistego ekspresjonizmu. Z czasem w wyniku teoretycznych przemyśleń na temat formy zrezygnował z twórczości malarskiej. Założył jednoosobową "Firmę Portretową" i ograniczył się do zarobkowego wykonywania pastelowych portretów, tworzonych niejednokrotnie pod wypływem używek pozwalających na eksperymentowanie z formą. Stanisław Ignacy Witkiewicz napisał 4 powieści, ponad 40 dramatów, liczne artykuły i eseje dotyczące malarstwa, literatury, teatru i filozofii. W okresie dwudziestolecia międzywojennego mieszkał głównie w Zakopanem. Po wybuchu II wojny światowej uciekł przed Niemcami na kresy wschodnie, gdzie we wsi Jeziory na Polesiu 18 września 1939 roku popełnił samobójstwo.
Description:
Portrait of Bogumila Trzaskowska-Kurkowa, 1938
pastel/paper, 64 x 48.5 cm (dimensions in frame); signed dated and described: '[P]1938 VIII | Ignacy Witkiewicz (T.B+E)',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Stan zachowania
0
Technika
pastel/papier
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany p.d.: '[P]1938 VIII | Ignacy Witkiewicz (T.B+E)'
Proweniencja
zbiory Bogumiły Trzaskowskiej, Zakopane, 1938-2006; zbiory spadkobierców sportretowanej, Kraków
Literatura
postać Bogumiły Trzaskowskiej-Kurkowej oraz jej portrety autorstwa Witkacego opisane w: Joanna Siedlecka, Mahatma Witkac, Warszawa 1992, podrozdział Dama Pikowa, s. 273-276 (wyd. 2, Warszawa 1998, s. 190-192 oraz wyd. 3, Warszawa 2014, s. 228-230); Stanisław Ignacy Witkiewicz 1885 - 1939, katalog dzieł malarskich oprac. Irena Jakimowicz, Anna Żakiewicz, Warszawa 1990, s. 142, nr kat. 2153
Wystawiany
0
