Powrót do DESA.PL
126 of Liczba obiektów: 102
126
Włodzimierz Tetmajer | Pejzaż wiejski ze stadem bocianów, około1900
Estymacja:
500,000 zł - 700,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie • Sesja II
Wymiary
101 x 151 cm
Opis
olej/płótno, 101 x 151 cm, sygnowany monogramem i znakiem autorskim p.d.: 'W.T.', na odwrociu notatka konserwatorska

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


Najważniejsze dzieła malarskie Włodzimierza Tetmajera powstają od około 1890 do 1914 roku. Po okresie studiów monachijskich, a przede wszystkim paryskich malarz wypracował charakterystyczną malarską poetykę płaskiej plamy barwnej. Tworząc dużego formatu dzieła, jak choćby „Krajobraz wiejski ze stadem bocianów”, używał miękko modelowanej tkanki malarskiej, która służyła mu do komponowania wielopostaciowych scen folkloru lub rozległych małopolskich pejzaży. Popularne dzieła Tetmajera stały się na przełomie wieków malarstwem salonowym, a wkrótce zaczęły być przekładane przez krakowskich i małopolskich wydawców na szeroko funkcjonujące pocztówki.

W historiografii dotyczącej okresu Młodej Polski do tej pory kluczowym odczytaniem pozostaje „Modernizm” Wiesława Juszczaka (wyd. 1977 oraz 2004), w którym autor postrzega malarstwo polskiego modernizmu raczej jako kontynuację romantycznych tradycji niż otwarcie się na awangardowe eksperymenty. Jako najważniejsze manifesty Młodej Polski przytacza się teksty literackie zawierające dialektykę nowoczesności z tradycją. Tutaj przywołać należy przede wszystkim zapowiadające neoromantyczny symbolizm Zenona Miriama Przesmyckiego „Maurycy Maeterlinck i jego stanowisko we współczesnej poezji belgijskiej” („Świat” 1891) czy Artura Górskiego „Młodą Polskę” („Życie” 1898). Za ważką cezurę uchodzi przyjazd jesienią 1898 roku do Krakowa Stanisława Przybyszewskiego, pisarza i filozofa, wokół którego ukonstytuował się krąg dekadenckiej cyganerii.

Na tym tle gesty „performatywne” polskich artystek/artystów pozostają niedocenione. Czyż Julian Fałat, który w 1885 roku odbywa podróż do Japonii (a właściwie dookoła świata) nie jest pierwszym, który podważa normatywną optykę malarską? Czy Podkowiński, który tnie nożem w warszawskiej „Zachęcie” swój „Szał uniesień” (1893, Muzeum Narodowe w Krakowie) nie zapowiada modernistycznego ikonoklazmu dzieła sztuki? Czy Pautsch, Sichulski i Jarocki, którzy w 1904 roku wyjeżdżają na Huculszczyznę, do Tatarowa nad Prutem, nie są założycielami polskiego prymitywizmu?

Do tego należy dodać jedną kardynalną datę, tj. sierpień 1890 roku – czyli datę ślubu Włodzimierza Tetmajera z bronowicką dziewczyną Anną Mikołajczykówną. Gest ten, choć rozpoczął tzw. chłopomanię, w ramach której zaistniała seria ślubów krakowskich inteligentów i artystów z chłopkami, pozostał w Krakowie niezrozumiały. Tadeusz Boy-Żeleński stwierdzał, że małżeństwo „stanowiło przez szereg lat niewyczerpany przedmiot rozmów i dociekań krakowskiej sosjety”. Sam Tetmajer pisał: „Wszyscy, cały Kraków odwrócił się ode mnie, mniejsza o to było, nie dbam o tę całą gromadę marnych filistrów. Ale co gorzej, szkodzą mi wszyscy na każdym kroku. Nie rozumiem, dlaczego fakt ten, dlatego że nie jest zupełnie przeciętnym, że zrobiłem coś takiego, czego nie robi zwykły filister, wywołuje taką zaciętą do mnie nienawiść całego starożytnego grodu. Z rodziną mam fatalne przejścia, bo ojciec znać mnie nie chce”. Ich małżeństwo, choć wieloletnie i udane, stanowiło, można zaryzykować twierdzenie, fragment artystycznego programu Tetmajera.

Tetmajerowie od 1890 roku zamieszkali w Bronowicach Małych, najpierw w domostwie pobudowanym na gruncie ojca Anny, później w pofranciszkańskim dworku, gdzie artysta żył do śmierci w 1923 roku. Artysta porzucił konwencjonalne życie na rzecz wiejskiego eskapizmu i chęci, poprzez to, odnowy sztuki. W jego twórczości malarskiej na stale zagościł temat chłopskiego życia i rytuału, który miał sankcjonować moralne wartości związane z wizją rdzennie polskiej kultury
Był przyrodnim bratem poety Kazimierza. Malarz, grafik i poeta. Ukończył studia na kierunku filozofii i filologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W latach 1882-1886 kontynuował naukę w SSP w Krakowie u W. Łuszczkiewicza, F. Cynka i L. Löffera oraz w latach 1889-1895 u J. Matejki. Naukę uzupełnił w Monachium w latach 1886-1889 u A. Wagnera oraz w Paryżu i Wiedniu (u C. Griepenkerkla). W 1980 ożenił się z A. Mikołajczykówną; w 1895 zamieszkał w Bronowicach, wsi pod Krakowem. Należał do TAP "Sztuka" i grupy "Zero". Od 1901 prowadził szkołę malarstwa dla kobiet. Malował głównie sceny rodzajowe, przedstawiające często folklor wsi podkarpackich. Tworzył także polichromie, w których łączył motyw ludowy z secesyjną stylizacją. Zajmował się też ilustrowaniem książek oraz projektowaniem witraży.

Description:
Village landscape with a flock of storks, circa 1900
oil/canvas, 101 x 151 cm; signed with monogram and author's sign lower right: 'W.T.', on the reverse restorer's note,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany monogramem i znakiem autorskim p.d.: 'W.T.'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
Literatura
pocztówka z reprodukcją obrazu, wyd. Stella, Bochnia
Wystawiany
0