Powrót do DESA.PL
62 of Liczba obiektów: 64
62
Bolesław Cybis | Portret wiejskiej kobiety, według Pietera Bruegela Starszego, około 1930
Estymacja:
35,000 zł - 50,000 zł
Sprzedane
30,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie • Sesja I
Wymiary
14,5 x 14 cm
Opis
olej/sklejka, 14,5 x 14 cm, pierwowzór z lat 1560-1565 w zbiorach Alte Pinakothek w Monachium
opisany na odwrociu numerem: '30' (w owalu)

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Bolesław Cybis pozostaje jedną z najważniejszych postaci kręgu Bractwa św. Łukasza, ugrupowania założonego przez Tadeusza Pruszkowskiego, wybitnego pedagoga Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie. Cybis urodził się w folwarku Massandra na Krymie. Na wczesnym etapie kariery wykazywał silne zainteresowanie ruchami awangardowymi, szczególnie tymi ukształtowanymi na znajomym mu gruncie rosyjskim. Zwrot w jego karierze wyznacza kontakt z Pruszkowskim, który kształcił swoich uczniów według wzorców zaczerpniętych ze sztuki dawnych mistrzów. Jak pokazuje ostatni pokaz płócien Łukaszowców (Muzeum Narodowe w Warszawie) przygotowanych na Wystawę Światową w Nowym Jorku w 1939, przyjęli oni niemalże cechowy etos, tworząc wspólnie dzieła kształtujące specyficznie rozumiany styl narodowy, niewolny jednak od subtelnego pastiszu dawnych konwencji malarskich.

Prezentowane studium Cybisa, inspirowane obrazem Petera Bruegela Starszego z Alte Pinakothek w Monachium, wpisuje się w tendencje obecne wśród artystów nowoczesnych, którzy poszukiwali wzorców w malarstwie wielkich mistrzów. Interesujący jest wybór przedstawienia o wyraźnie groteskowym charakterze, dalekim od modnych w owym czasie wzorców antycznych i renesansowych. Niemniej jednak owa groteska w przypadku działalności Bolesława Cybisa staje się aspektem identyfikującym jego artystyczne œuvre. Groteskowość czy wręcz demoniczność jego przedstawień wielokrotnie była podkreślana przez licznych badaczy jego twórczości. Doskonale współgra ona w tym kontekście z malarstwem niderlandzkim XVI stulecia, które operowało analogicznymi środkami wyrazu i stanowiło silną inspirację dla wielu uczniów Pruszkowskiego. Z dziełami Bruegela Cybis zapoznał się dokładnie podczas swojej wyprawy w 1930. Jan Zamoyski w swoich wspomnieniach z owej podróży zanotował skrupulatnie ten fakt, iż podczas wizyty w wiedeńskim Kunsthistorisches Museum Cybisa zainteresowały przede wszystkim monumentalne płótna tego wybitnego Niderlandczyka.
Urodził się w zamożnej rodzinie, w folwarku Massandra zlokalizowanym na Krymie. We wczesnym dzieciństwie i w młodości wraz z rodzicami często zmieniał miejsce zamieszkania. Przebywał w Grodnie i Jałcie, a nauki pobierał w Szkole Realnej w Wilnie. Od 1911 roku mieszkał w Sankt Petersburgu. Rok później rodzina przeprowadziła się już do Charkowa, gdzie rozpoczął się pierwszy, ważny okres w życiu przyszłego artysty. Do 1915 uczęszczał on do Szkoły Realnej profesora Burakowa. Następnie, do 1918 roku studiował w charkowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Już wtedy silnie inspirował się zdobyczami rosyjskiej awangardy. Obok malarstwa zajmował się głównie rzeźbą i dekoracją scenograficzną miejscowych teatrów. W 1917 wstąpił w szeregi ugrupowania propagującego idee kubofuturyzmu nazywanego "Związkiem Siedmiu".
Umocnienie się sowieckiej władzy i ich ekspansja zmusiła młodego Cybisa do ucieczki. 6 września 1919 roku uciekł z Charkowa i poprzez Teodozję dotarł do Stambułu. Wówczas rozpoczął się kolejny okres w jego karierze. W dawnym Konstantynopolu nawiązał bliskie kontakty z innymi rosyjskimi imigrantami związanymi z nurtami awangardy. Żył w biedzie i z trudem się utrzymywał. Zarabiał głównie jako malarz szyldów do kawiarni i teatrów. Trudnił się także wykonywaniem ceramicznych fajek. Z tego czasu pochodzą także pierwsze, znane dzisiaj prace rysunkowe. Cybis z racji deficytu materiałów często opracowywał obie strony papieru. Malował głównie akty i studia anatomiczne, a także sceny z półświatka metropolii - widoki z domów publicznych i podrzędnych knajp.
Od 20 lipca 1923 roku artysta notowany jest już w Warszawie. Początkowo mieszka przy Placu Trzech Krzyży. Pracuje wówczas w zakładzie ceramicznym Andrzeja Wojnackiego i Kazimierza Czechowskiego przy ulicy Czerniakowskiej, wykonując najprawdopodobniej dekoracje malarskie. Od września uczęszcza w charakterze wolnego słuchacza na wykłady w warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Studiuje malarstwo w pracowni Tadeusza Pruszkowskiego oraz grafikę u Władysława Skoczylasa. W 1924 roku pierwszy raz bierze udział w plenerze w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą. Rok 1925 staje się przełomowym w życiu prywatnym i zawodowym Cybisa. Żeni się z Marią Tym. Młode małżeństwo zamieszkuje w przęśle Mostu Poniatowskiego, przy którym pracuje ojciec malarza. Cybis dzięki stypendium wyjeżdża do Paryża, gdzie ogląda Wystawę Światową Sztuki Dekoracyjnej. Bierze udział w kolejnym plenerze w Kazimierzu Dolnym, a po powrocie wraz z innymi kolegami, pod wodzą artystycznego guru, Pruszkowskiego, zakłada "Bractwo Świętego Łukasza" - jedno z najważniejszych ugrupowań plastycznych międzywojennej Polski. Zimą, na przełomie 1925 i 1926 roku przebywa w majątku Soboty u przyjaciela Jana Stokowskiego. Inspiruje się mocno folklorem ziemi łowickiej, co znajduje odzwierciedlenie w jego kompozycjach przedstawiających chłopów i Łowiczanki w barwnych strojach ludowych. W 1927 roku rozpoczyna budowę Placówki na Młocinach, gdzie mieścić ma się jego dom, a także pracownia skupiająca innych twórców. Już około połowy lat 20. zaczyna inspirować się nurtem niemieckiej Neue Sachlichkeit (Nowej Rzeczowości). Pod jej wpływem tworzy kompozycje o onirycznym charakterze - postaci manekinów czy pejzaże z uschniętymi drzewami. W 1928 roku Cybis maluje "Czeszącą się".
W 1930 wraz z żoną i przyjacielem, także malarzem, Janem Zamoyskim, wybiera się w daleką podróż. Trasa owej wędrówki wiedzie przez Wiedeń i Włochy kontynentalne aż na Sycylię. Kończy się natomiast w Afryce Północnej, gdzie podróżnicy odwiedzają Tunis i Trypolis. Podczas wyprawy powstaje wiele szkiców i rysunków. Po powrocie do Warszawy natomiast, cała seria obrazów olejnych. Artysta rozpoczyna wówczas eksperymenty z fakturą. Wprowadza do kompozycji elementy trójwymiarowe. W 1936 powstaje ikoniczna "Primavera". W latach 30. artysta coraz bardziej skłania się do malarstwa monumentalnego. W 1939 roku wyjeżdża do Stanów Zjednoczonych, by dekorować tam Polski Pawilon przygotowywany na Wystawę Światową. Wybuch II wojny światowej uwięzi małżonków za oceanem. Cybis wraz z żoną już na zawsze pozostaje w Stanach. W 1942 roku w Trenton, w stanie New Jersey otwierają oni fabrykę Cordey China Inc. oraz działające przy niej eksperymentalne studio Cybis Porcelain Art, gdzie zajmują się ceramiką. Działalność przynosi Cybisom znaczne dochody i sławę. Sama fabryka natomiast działa jeszcze długu po śmierci małżonków.

Description:
Portrait of peasand woman, according to Pieter Bruegel the Elder, circa 1930
oil/plywood, 14.5 x 14 cm; archetype from 1560-1565 in collection of Alte Pinakothek in Munich
described on the reverse by the number: '30' (in oval),

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

Technika
olej/sklejka
Proweniencja
zbiory spadkobierców artysty; kolekcja prywatna, Polska