94 x 94 cm

akryl/płótno, 94 x 94 cm, sygnowany u dołu: 'Vasarely', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: '2986 VASARELY | "FIRAXO" | 92 x 92 | 1977 | [sygnatura]'
opisany na blejtramie: '2986 "FIRAXO" 92 x 92'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Victor Vasarely, uznawany za ojca sztuki optycznej, w swojej twórczości skupiał się przede wszystkim na ujawnianiu mechanizmów rządzących aparatem widzenia. Powstałe wówczas dzieła, oparte na iluzjach optycznych, pokazują, jak w akcie postrzegania konstytuuje się otaczająca nas rzeczywistość. W 1930 Vasarely wyjechał do Paryża, gdzie w 1945 związał się z galerią należącą do Denise Rene – marszandki i galerzystki zainteresowanej sztuką abstrakcyjną, a w szczególności abstrakcją geometryczną. Galeria rozpoczęła wówczas swoją działalność właśnie od prezentacji wystawy prac graficznych Vasarelyego. W 1955 odbyła się ekspozycja „Le Mouvement”, uznana za pierwszą manifestację sztuki kinetycznej i jednym z pierwszych pokazów dzieł op-artu. Tekst programowy towarzyszący wystawie został opublikowany przez Vasarelyego, w którym zawarł tzw. Żółty manifest: „Podczas gdy koncepcja dzieła plastycznego zawierała się dotychczas w dziele rzemieślniczym i w micie ‘dzieła unikalnego‘, dziś znajduje się ona w koncepcji możliwości RE-KREOWANIA, MULTIPLIKACJI, EKSPANSJI. (…) Przyszłość rezerwuje dla nas szczęście w nowym pięknie plastycznym, ruchomym i poruszającym nas” (Urszula Czartoryska, Abstrakcja, wczoraj i jutro, [w:] Galeria Denise René. Sztuka konkretna, [red.] Urszula Czartoryska, Elżbieta Fuchs, Muzeum Sztuki w Łodzi, Łódź 1997, s. 20). W ramach manifestu Vasarely postulował również, aby na zawsze porzucić tradycyjny podział sztuki dyktowany dziedzinami takimi jak malarstwo czy rzeźba. Priorytetowym działaniem w ówczesnej awangardzie stało się zastępowanie różnych form plastycznej kreatywności badaniem reguł i praw konstytuujących rzeczywistość w akcie patrzenia. W tym kontekście, Vasarely jako główny problem badawczy, obrał sposób rejestrowania ruchu przez zmysł wzroku skupionego na nieruchomym dziele sztuki lub głębi przestrzeni na płaszczyźnie formy. Tym samym stawiał również pytanie, w jaki sposób oko wyławia poszczególne formy, ustanawiając figurę i tło. Wkrótce artysta stał się rozpoznawalny również poza Europą. W 1965 brał udział w jednej z najważniejszych wystaw op artu „The Responsive Eye” w nowojorskim MoMA, a w latach 70. wystawiał już na całym świecie, zdobywając nagrody i wyróżnienia w wielu konkursach artystycznych.

We wczesnych pracach artysta poddaje analizie zachodzące w dziełach relacje, jakie powstają pomiędzy pojedynczymi elementami a całością kompozycji, przekraczającą swą formą sumaryczne postrzegane poszczególne części. Prezentowany obraz „Firaxo” powstał w 1977, u szczytu kariery artysty. Przy pomocy geometrii sześcianu Vasarely uzyskał iluzję przestrzeni w podzielonej na cztery pola kompozycji. Zwielokrotnione figury tworzą efekt wypukłości i wklęsłości, co potęguje kontrastowa kolorystyka oraz światłocień. W okresie powstania dzieła Vasarely cieszył się już uznaniem krytyków i odbiorców na całym świecie, był zapraszany do współpracy przez najważniejsze instytucje. Określany mianem „Romantycznego astronauty” stał się najważniejszym twórcą op-artu oraz jedną z najbarwniejszych postaci związanych ze sztuką abstrakcyjną XX wieku.

Vasarely uważał się za kontynuatora poszukiwań artystycznych realizowanych przez Kazimierza Malewicza i Pieta Mondriana. Widoczne jest to w modularności jego obrazów, często złożonych z mniejszych segmentów, takich jak kwadraty, koła czy równoległoboki. Od końca lat pięćdziesiątych Vasarely opracował koncepcję plastycznej jedności dotyczącą połączenia koloru i formy. Również paleta malarska zawierała ścisły zestaw wybranych barw. Eksperymenty te stały się podstawą dla plastycznego alfabetu Vasarely’ego, nawiązującego do uniwersalnego, zrozumiałego dla wszystkich języka. Poprzez wielokrotne powtórzenia, modularne formy występujące w dziełach artysty, tworzyły skomplikowane figury. Z drugiej strony, artysta postulował powielanie sztuki w celu demokratyzacji. Zwielokrotnione motywy miały wiązać się z nowym stosunkiem artysty do statusu sztuki w społeczeństwie.
Z pochodzenia był Węgrem. Dorastał w Budapeszcie. Od 1930 roku działał w Paryżu. Jeden z czołowych przedstawicieli abstrakcji geometrycznej, prekursor op-artu czyli sztuki operującej złudzeniami optycznymi. Od lat 50. starał się określić ją formułując szereg manifestów. Swoją twórczość abstrakcyjną określał mianem plastyki kinetycznej, starając się poprzez stosowane w niej efekty stwarzać wrażenie ruchu. Od roku 1960 artysta w manifestach teoretycznych rozwija koncepcję alfabetu plastycznego zatytułowanego "Folklor planetarny". Swoje pomysły plastyczne chciał wykorzystać do dekoracji budynków.

Description:
"FIRAXO", 1977
acrylic/canvas, 94 x 94 cm; signed lower: 'Vasarely', signed, dated and described on the reverse: '2986 VASARELY | "FIRAXO" | 92 x 92 | 1977 | [signature]'
described on the streatcher: '2986 "FIRAXO" 92 x 92',

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

akryl/płótno

sygnowany u dołu: 'Vasarely'