115
Ryszard Winiarski | "Obszar 95", 1972
Estymacja:
800,000 zł - 900,000 zł
Sprzedane
700,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Op-Art i Abstrakcja Geometryczna
Artysta
Ryszard Winiarski (1936 - 2006)
Wymiary
100 x 100 x 9,7 cm
Kategoria
Opis
akryl, relief/płyta, drewno, 100 x 100 x 9,7 cm, sygnowany, datowany i opisany na ramie: 'WINIARSKI SURFACE 95 ACRYL 100 x 100 cm. 1972.', na odwrociu nalepka z opisem pracy i opisem gry: 'Próba penetracji przestrzeni realnej z wylosowaną losowo strefą przestrzeni iluzorycznej. Zmienna losowa - kosta do gry - tablica liczb przypadkowych. Akryl, 100 x 100 cm, 1972'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Winiarski jest docenianym przez krytyków i chętnie poszukiwanym artystą na rynku dzieł sztuki. Zajął już stałe miejsce w kanonie polskiej sztuki współczesnej. Jego prace okazują się wciąż aktualne, a wręcz ponadczasowe w postępującej nieustannie cyfryzacji. Winiarski zaczął tworzyć w latach 60. XX wieku, czyli we wczesnej dobie komputerów. Inspiracje łączenia sztuki z nauką były wtedy bardzo wyraźne. Twórczość Winiarskiego może przywodzić na myśl systemy binarne, czy dziś powszechnie używane kody QR. Innowacyjność teorii Winiarskiego zdecydowanie wyprzedzała swój czas.
Ryszard Winiarski był pionierem sztuki konceptualnej oraz głównym przedstawicielem indeterminizmu w sztuce polskiej II połowy XX wieku. Sztuka konceptualna, według swoich założeń, koncentruje się na samym procesie twórczym oraz idei przyświecającej artyście, które stają się ważniejsze od efektu, czyli ukończonego dzieła. W pracach Ryszarda Winiarskiego również najważniejsza okazuje się być metoda tworzenia obrazów. Opis zastosowanego algorytmu zamieszczał na odwrociach, co potwierdza tylko, że uważał genezę ich powstania za najważniejszą. Algorytmiczne myślenie artysty, wykorzystywanie zdarzeń losowych i przypadku były środkiem do uzyskania efektu odpersonalizowania i zobiektywizowania dzieł.
W pracach Ryszarda Winiarskiego już na pierwszy rzut oka widać silne inspiracje matematyką. Jego obrazy ściśle łączą w sobie naukę ze sztuką. Można stwierdzić, że pomysł na syntezę tych dwóch dziedzin pojawił się w głowie Winiarskiego już w okresie studiów. Studia wyższe rozpoczął na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej na Politechnice Warszawskiej, ukończył je w 1959. Następnie podjął się nauki na Wydziale Malarstwa warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1966 bronił pracę dyplomową, w której podjął się problemu „wizualnej reprezentacji rozkładów statystycznych”, co okazało się bazą jego późniejszej formuły artystycznej, kontynuowanej do końca życia artysty. Można stwierdzić, że broniąc pracę dyplomową na warszawskiej ASP, artysta miał już przygotowaną wizję programu artystycznego, którą w kolejnych latach konsekwentnie rozwijał.
Początkowo w swojej twórczości Winiarski wykorzystywał wyłącznie motyw biało-czarnych małych kwadratów ułożonych w równych rzędach. W późniejszych pracach artysta zaczął wykorzystywać geometryczne, trójwymiarowe elementy, formy stawały się coraz bardziej skomplikowane i wypukłe. W pewnym momencie obok bieli i czerni zaczął też wprowadzać dodatkowy kolor. Modyfikacje podstawowych założeń nie zaburzały jednak matematycznej harmonii. Chłód i spokój bijący z obrazów budzi zainteresowanie i podziw, intryguje i przykuwa uwagę, zatrzymując wzrok widza na dłuższą chwilę.
Biało-czarne kwadraciki stały się znakiem rozpoznawczym Winiarskiego. Mimo że niekiedy obrazy wydają się do siebie bardzo podobne, to nie ma dwóch identycznych. Za to, które kwadraty pozostały białe, a które zamalowane na czarno decydował przypadek. Winiarski oparł swą twórczość na rachunku prawdopodobieństwa – ograniczył tym swój wpływ na ostateczny wygląd dzieła. „Każdy z owych wykonanych przez niego obiektów był dokładnie zaprogramowany: w zakresie alternatywnych wielkości kwadratów, na które ma być podzielona płaszczyzna operacji, wyboru narożnika obrazu, od którego ma rozpocząć się wypełnianie kwadratów kolorem, a także rodzaju kodu. Resztą rządził przypadek wyzwalany przez źródło zmiennej losowej. Bywał nim rzut monetą (np. orzeł – czerń, reszka – biel) czy kostka do gry, a także tablice liczb przypadkowych, serie liczb z tabeli giełdowych itp.” (Bożena Kowalska, Artysta, matematyk, filozof, [w:] Ryszard Winiarski Event – Information – Image, katalog wystawy, Spectra Art Space, Warszawa 2017). Z racji tego, że obraz był tylko efektem ubocznym procesu myślowego, Winiarski nie nazywa swoich prac obrazami a „Próbami wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych”. Jego koncepcja twórcza opierała się nie tylko na rachunku prawdopodobieństwa, ale też m.in. na statystyce czy teorii gier. To one stanowią podstawę jego koncepcji „programowania obrazów”.
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).
Description:
"Surface 95", 1972
acrylic, relief/board, wood, 100 x 100 x 9.7 cm; signed, dated and described on the streatcher: 'WINIARSKI SURFACE 95 ACRYL 100 x 100 cm. 1972.', sticker with work's and play's description on the reverse: 'Proba penetracji przestrzeni real;nej z wylosowana losowo strefa przestrzeni iluzorycznej. Zmienna losowa - kosta do gry - tablica liczb przypadkowych. Akryl, 100 x 100 cm, 1972',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Winiarski jest docenianym przez krytyków i chętnie poszukiwanym artystą na rynku dzieł sztuki. Zajął już stałe miejsce w kanonie polskiej sztuki współczesnej. Jego prace okazują się wciąż aktualne, a wręcz ponadczasowe w postępującej nieustannie cyfryzacji. Winiarski zaczął tworzyć w latach 60. XX wieku, czyli we wczesnej dobie komputerów. Inspiracje łączenia sztuki z nauką były wtedy bardzo wyraźne. Twórczość Winiarskiego może przywodzić na myśl systemy binarne, czy dziś powszechnie używane kody QR. Innowacyjność teorii Winiarskiego zdecydowanie wyprzedzała swój czas.
Ryszard Winiarski był pionierem sztuki konceptualnej oraz głównym przedstawicielem indeterminizmu w sztuce polskiej II połowy XX wieku. Sztuka konceptualna, według swoich założeń, koncentruje się na samym procesie twórczym oraz idei przyświecającej artyście, które stają się ważniejsze od efektu, czyli ukończonego dzieła. W pracach Ryszarda Winiarskiego również najważniejsza okazuje się być metoda tworzenia obrazów. Opis zastosowanego algorytmu zamieszczał na odwrociach, co potwierdza tylko, że uważał genezę ich powstania za najważniejszą. Algorytmiczne myślenie artysty, wykorzystywanie zdarzeń losowych i przypadku były środkiem do uzyskania efektu odpersonalizowania i zobiektywizowania dzieł.
W pracach Ryszarda Winiarskiego już na pierwszy rzut oka widać silne inspiracje matematyką. Jego obrazy ściśle łączą w sobie naukę ze sztuką. Można stwierdzić, że pomysł na syntezę tych dwóch dziedzin pojawił się w głowie Winiarskiego już w okresie studiów. Studia wyższe rozpoczął na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej na Politechnice Warszawskiej, ukończył je w 1959. Następnie podjął się nauki na Wydziale Malarstwa warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. W 1966 bronił pracę dyplomową, w której podjął się problemu „wizualnej reprezentacji rozkładów statystycznych”, co okazało się bazą jego późniejszej formuły artystycznej, kontynuowanej do końca życia artysty. Można stwierdzić, że broniąc pracę dyplomową na warszawskiej ASP, artysta miał już przygotowaną wizję programu artystycznego, którą w kolejnych latach konsekwentnie rozwijał.
Początkowo w swojej twórczości Winiarski wykorzystywał wyłącznie motyw biało-czarnych małych kwadratów ułożonych w równych rzędach. W późniejszych pracach artysta zaczął wykorzystywać geometryczne, trójwymiarowe elementy, formy stawały się coraz bardziej skomplikowane i wypukłe. W pewnym momencie obok bieli i czerni zaczął też wprowadzać dodatkowy kolor. Modyfikacje podstawowych założeń nie zaburzały jednak matematycznej harmonii. Chłód i spokój bijący z obrazów budzi zainteresowanie i podziw, intryguje i przykuwa uwagę, zatrzymując wzrok widza na dłuższą chwilę.
Biało-czarne kwadraciki stały się znakiem rozpoznawczym Winiarskiego. Mimo że niekiedy obrazy wydają się do siebie bardzo podobne, to nie ma dwóch identycznych. Za to, które kwadraty pozostały białe, a które zamalowane na czarno decydował przypadek. Winiarski oparł swą twórczość na rachunku prawdopodobieństwa – ograniczył tym swój wpływ na ostateczny wygląd dzieła. „Każdy z owych wykonanych przez niego obiektów był dokładnie zaprogramowany: w zakresie alternatywnych wielkości kwadratów, na które ma być podzielona płaszczyzna operacji, wyboru narożnika obrazu, od którego ma rozpocząć się wypełnianie kwadratów kolorem, a także rodzaju kodu. Resztą rządził przypadek wyzwalany przez źródło zmiennej losowej. Bywał nim rzut monetą (np. orzeł – czerń, reszka – biel) czy kostka do gry, a także tablice liczb przypadkowych, serie liczb z tabeli giełdowych itp.” (Bożena Kowalska, Artysta, matematyk, filozof, [w:] Ryszard Winiarski Event – Information – Image, katalog wystawy, Spectra Art Space, Warszawa 2017). Z racji tego, że obraz był tylko efektem ubocznym procesu myślowego, Winiarski nie nazywa swoich prac obrazami a „Próbami wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych”. Jego koncepcja twórcza opierała się nie tylko na rachunku prawdopodobieństwa, ale też m.in. na statystyce czy teorii gier. To one stanowią podstawę jego koncepcji „programowania obrazów”.
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).
Description:
"Surface 95", 1972
acrylic, relief/board, wood, 100 x 100 x 9.7 cm; signed, dated and described on the streatcher: 'WINIARSKI SURFACE 95 ACRYL 100 x 100 cm. 1972.', sticker with work's and play's description on the reverse: 'Proba penetracji przestrzeni real;nej z wylosowana losowo strefa przestrzeni iluzorycznej. Zmienna losowa - kosta do gry - tablica liczb przypadkowych. Akryl, 100 x 100 cm, 1972',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl, relief/płyta, drewno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na ramie: 'WINIARSKI SURFACE 95 ACRYL 100 x 100 cm. 1972.'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Warszawa
