Powrót do DESA.PL
113 of Liczba obiektów: 44
113
Wojciech Fangor | "SU 14", 1971
Estymacja:
1,300,000 zł - 1,500,000 zł
Sprzedane
1,200,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Op-Art i Abstrakcja Geometryczna
Wymiary
128 x 128 cm
Opis
olej/płótno, 128 x 128 cm, sygnowany, opisany i datowany na odwrociu: 'FANGOR | SU 14 1971 | 50 x 50'

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
- Obiekt importowany spoza terytorium UE na podstawie odprawy czasowej. Importowy podatek VAT w wysokości 8% kwoty wylicytowanej, będzie doliczony do ceny sprzedaży obiektu.

Prezentowana w katalogu kompozycja „SU 14”, powstała w 1971, w czasie kiedy Wojciech Fangor był u szczytu swojej amerykańskiej kariery. W 1970 w Muzeum Solomona Guggenheima w Nowym Jorku odbyła się indywidualna wystawa Fangora. Była to pierwsza w historii tej instytucji indywidualna ekspozycja prac artysty pochodzącego z Polski. Tytuł dzieła rozpoczynający się literami SU to oznaczenie pracowni w miejscowości Summit w stanie Nowy Jork, w którym powstała praca. Z kolei liczba 14 jest numerem porządkowym obrazów z omawianej serii.

Abstrakcyjne płótna przywodzące na myśl pulsujące kręgi i fale, podobnie jak prezentowany „SU 14” mogą przypominać obserwowanie nieba przez teleskop, podczas którego, próbując uzyskać odpowiedni obraz, oglądający wyostrza i rozmywa go. Równocześnie płótna Fangora, poprzez charakterystyczne dla jego pędzla sfumato, zdają się nieustannie wibrować, i tak jak ciała niebieskie pozostają w ciągłym ruchu kulistym. Sam artysta wielokrotnie przyznawał się do tego powinowactwa, a nawet tworzył prace inspirowane astronomią, która była wielką pasją artysty.

Kiedy Wojciech Fangor przebywał w Stanach Zjednoczonych, wraz z żoną kupił w 1969 posiadłość we wspomnianej miejscowości Summit, w której mieszkali do 1989. W okolicy starego domu farmerskiego w 1985 wybudował profesjonalne obserwatorium służące mu do obserwacji nieboskłonu. Obserwowaniem kosmosu zainteresował się już jako dziecko – po zobaczeniu w szkolnym podręczniku fotografii Księżyca, na którym dojrzeć mógł po raz pierwszy z bliska powierzchnię i kratery Srebrnego Globu. Wkrótce też własnoręcznie skonstruował z podarowanej przez ojca miedzianej rury i zakupionych u optyka soczewek lunetę, która pozwoliła mu na obserwację nieboskłonu. Jak okazało się z biegiem czasu, nie była to jedynie przelotna fascynacja, a zaczątek wielkiej pasji, w której odnalazł inspirację i ucieczkę od miejskiego zgiełku. W okresie II wojny światowej artysta przez kilka lat współpracował z Polskim Towarzystwem Miłośników Astronomii, tuż po jej zakończeniu brał udział w reaktywacji oddziału w Warszawie. Pomagał również astronomom z Obserwatorium UW w Warszawie w usuwaniu zniszczeń po wojnie i budowaniu lunet, pisał również artykuły do naukowych czasopism oraz wygłaszał odczyty astronomiczne. W momencie kiedy popularność jego sztuki zaczęła się przekładać na profity finansowe, zarobione pieniądze przeznaczył także na rozwinięcie swoich astronomicznych zainteresowań. We wspomnianym Summit – sielankowej okolicy pełnej wzgórz i lasów, skąd nocami rozciągał się niezakłócany światłami miasta widok na rozgwieżdżone niebo – wybudował niewielkie obserwatorium astronomiczne.

Fangor, skupiając się głównie na kolorze, jego wartościach i oddziaływaniu na oglądającego, niejako kontynuował tradycję artystów badających zagadnienia optyki, co unaoczniło się szczególnie w przypadku dokonań impresjonistów oraz postimpresjonistów. W ich przypadku największym odkryciem było rozszczepienie światła białego oraz wczesne badania optyczne pomagające zrozumieć postrzeganie koloru przez nasze oko. Fangor od 1958 badał działanie koloru na przestrzeń. Twórczość artysty w pewien sposób plasuje się więc w granicach op-artu, jednocześnie wymykając się tym ramom ze względu na skupienie bardziej na kolorze niż formie. Jak zauważa Stefan Szydłowski: „Istotną cechą postawy Fangora jest „uczulenie na dychotomię”. Nieokreślonym smugom farby planował przeciwstawiać określone formy plastyczne – jak mówił w różnych wywiadach – znaki w postaci twarzy, rąk itp. Tymczasem ukonstytuowała się zupełnie nowa dychotomia, wyprowadzająca nas poza płótno, między obrazem a otoczeniem, między tym, co miało być jedynie podmalówką, a obrazem jako historyczną formą przedstawiania. Problemem nie była iluzyjność malarstwa, nie chodziło o to, jak przekroczyć granicę iluzji, jak przybliżyć sztukę do rzeczywistości; został tu postawiony problem innej iluzji, problem, który swoim pojawieniem znosił program modernizmu i awangardy przekraczania granicy sztuki i życia. Fangor pokazał złudność i autodestrukcyjność tego programu” (Stefan Szydłowski, Wojciech Fangor. Przestrzeń jako gra, Muzeum Narodowe w Krakowie, Kraków 2012, s. 125).
W czasie okupacji studiował prywatnie u Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Szczęsnego Kowarskiego. Uzyskał dyplom w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w 1946. Na festiwal Młodzieży i Studentów w Warszawie wraz z Henrykiem Tomaszewskim zaprojektował dekorację przestrzenną w plenerze. Odtąd prace malarskie były realizowane w relacji do przestrzeni poza obrazem - jak w słynnym “Studium przestrzeni" z 1958 roku, poprzedzającym światowe realizacje environments. Instalacje malarskie z lat 50. i 60., złożone z kolorowych kontrastujących kręgów i fal, dotykały problemów optycznych i były bliskie sztuce op-art. Ukoronowaniem tego okresu była indywidualna wystawa w Guggenheim Museum w Nowym Jorku (1970). Prowadził działalność pedagogiczną na uniwersytetach w Anglii i USA. Jego prace znajdują się w największych kolekcjach na świecie.

Description:
"SU 14", 1971
oil/canvas, 128 x 128 cm; signed, described and dated on the reverse: 'FANGOR | SU 14 1971 | 50 x 50', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
- This lot has been imported from outside the EU and placed under Temporary Admission regime. Import VAT is payable at 8% on the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, opisany i datowany na odwrociu: 'FANGOR | SU 14 1971 | 50 x 50'
Proweniencja
zakup bezpośrednio od artysty, 2002 kolekcja prywatna, Polska Muzeum Narodowe w Poznaniu (depozyt), 2012-2016 DESA Unicum, 2016 kolekcja prywatna, Szwajcaria
Literatura
Wojciech Fangor - 50 lat malarstwa, katalog wystawy, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa 1990, poz. kat. 83, s. nlb. Wybór - Tadeusz Brzozowski, Wojciech Fangor, Jan Tarasin, Tomasz Ciecierski, Włodzimierz Jan Zakrzewski, Leon Tarasewicz, katalog wystawy w Państwowej Galerii Sztuki, Sopot 2010 Stefan Szydłowski, Wojciech Fangor. Przestrzeń jako gra, Kraków 2012, s. 216 (il.) Praca została umieszczona w katalogu raisonné Wojciecha Fangora pod redakcją Katarzyny Jankowskiej-Cieślik pod numerem: P.859
Wystawiany
„Wojciech Fangor - 50 lat malarstwa”, Zachęta Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa, 1-28.10.1990 „Wojciech Fangor – Malarstwo”, Galeria Sztuki Współczesnej BWA, Katowice, 21.06-28.07.2002 „Wybór - Tadeusz Brzozowski, Wojciech Fangor, Jan Tarasin, Tomasz Ciecierski, Włodzimierz Jan Zakrzewski, Leon Tarasewicz”, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot, 12.08-10.10.2010 „Fangor: Poza płaszczyzną wizualną”, Cosmopolitan, Warszawa, 26.05-1.07.2018