46
Xawery Dunikowski (1875 - 1964) | "Chrystus", 1910-1912
Estymacja:
65,000 zł - 80,000 zł
Sprzedane
190,000 zł
Aukcja na żywo
Rzeźba i Formy Przestrzenne
Artysta
Xawery Dunikowski (1875 - 1964)
Wymiary
109 x 92 x 40 cm
Kategoria
Opis
brąz patynowany, 109 x 92 x 40 cm, inne tytuły: Studium do głowy Chrystusa, Popiersie Chrystusa
opisany u dołu, po prawej numerem edycji: 'III/6'
odlew z 2008 roku
edycja: III/6
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
DUNIKOWSKI I SZTUKA SAKRALNA
Postępująca na przestrzeni XIX stulecia laicyzacja sztuki doprowadziła do osobliwego połączenia sfery sacrum i profanum, które zaczęły się płynnie przenikać w sztukach plastycznych, szczególnie silnie około roku 1900. Tematyka religijna pociągała zarówno malarzy, jak i rzeźbiarzy okresu Młodej Polski. Echa sztuki zachodniej docierały wówczas na nasze ziemie różnymi drogami. Znacząco wpływały na strukturę naszej sztuki i wzbogacały repertuar jej form. Zeświecczenie motywów sakralnych około roku 1900 osiągnęło swoje apogeum. Wlastimil Hofman kreował wówczas swoje wizerunki wiejskich Madonn, które przyodziane w stroje krakowskie zasiadały wśród pól. Stanisław Wyspiański zaprojektował witraże dla katedry we Lwowie, pośród których pojawiła się postać Madonny – wiejskiej dziewczyny tulącej do siebie dziecko. Prezentacje tych dzieł wywoływały nierzadko w swojej epoce liczne skandale, a ich forma budziła niemałe kontrowersje. Powstawały wówczas nawet wizerunki wręcz obrazoburcze, jak chociażby „Madonna” Edvarda Muncha, który ukazał na swoim płótnie zamiast świętej dziewicy erotyczny akt kobiety w ekstazie. W tej jakże ambiwalentnej epoce zdarzały się jednak oczywiście także i projekty oraz przedsięwzięcia stricte o charakterze sakralnym, w których sfera sacrum odgrywała kluczową rolę i nie ulegała aż tak znacznym przemianom.
„Wszystkie siły motoryczne kształtujące naszą sztukę schyłku XIX i początków XX w. wycisnęły swe znamię na rzeźbie tego czasu. Symbolizm, secesja, impresjonizm, nawet chłopomańskie skłonności złożyły się na jej treść i formę. Koryfeusze nowej rzeźby odnosili się z niechęcią do tradycji artystycznej XIX wieku, a Przybyszewski wyrażał się o niej w sposób wręcz pogardliwy”.
Tadeusz Dobrowolski, Sztuka Młodej Polski, Warszawa 1963, s. 94
Jedną z takich realizacji była budowa krakowskiego kościoła jezuitów pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ten monumentalny gmach połączył z architekturą malarstwo i rzeźbę, tworząc silnie oddziałujący Gesamtkunstwerk – totalne, całościowe dzieło sztuki na miarę swojej epoki. Projektantem budowli był słynny architekt Franciszek Mączyński, autor Domu pod Globusem czy Pałacu Sztuki. Struktura ta łączyła w sobie przeszłość z modernizmem. Od strony ulicy Kopernika wzniesiono portal, którego dekoracja odnosiła się do wezwania kościoła i duchowej misji zakonu jezuitów. Frontalnie ustawiona figura Chrystusa projektu Dunikowskiego odkuta została w kamieniu przez Karola Hukana. Ponadto flankowana była ona przez ludzkie postaci odlane z ołowiu. Całość symbolizować miała utrudzoną ludzkość szukającą pocieszenia i ukojenia w wierze i miłości Chrystusa. Oczywiście finalne kompozycje poprzedziły liczne studia i modele. Jedną z takich form jest właśnie popiersie Jezusa, które pierwotnie wykonał Dunikowski w gipsie, podczas prac nad całym założeniem w latach 1910-1912.
Xawery Dunikowski jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy urodził się w 1875 w Krakowie, zmarł w 1964 roku w Warszawie. Naukę rzeźby rozpoczął w 1894 roku w warszawskiej pracowni Bolesława Syrewicza, później uczył się u Leopolda Wasilkowskiego. W latach 1896-98 studiował rzeźbę pod kierunkiem Alfreda Dauna w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Do 1903 roku kontynuował naukę w krakowskiej uczelni pod kierunkiem Konstantego Laszczki. W 1902 roku w TPSP w Krakowie odbyła się jego pierwsza wystawa indywidualna. W latach 1904-10 pełnił funkcję profesora rzeźby w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Około 1906 roku wyruszył w podróż artystyczną na Bliski Wschód (Syria, Palestyna) i do Włoch. W roku 1908 przyłączył się do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, z którym wystawiał już od 1903 roku. W latach od 1915 do 1921 roku mieszkał w Paryżu. Od 1920 roku, aż do wybuchu II wojny światowej był profesora rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Aresztowany w 1940 roku, aż do wyzwolenia uwięziony był w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Od roku 1946 wykładał na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1954 roku przeniósł się do Warszawy i podjął pracę dydaktyczną na Akademii Sztuk Pięknych, a od 1959 roku prowadził również katedrę rzeźby w Państwowej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Jego muzą i partnerką była artystka Sara Lipska (1882-1973), świetna dekoratorka wnętrz i projektantka wnętrz tworząca w Paryżu. Dunikowski tworzył rzeźby w duchu symbolicznym, niezwykłe popiersia i studia portretowe, był też autorem wielu projektów pomników monumentalnych.
Description:
"Christ", 1910-1912
patinated bronze, 109 x 92 x 40 cm; another titles: Studium do glowy Chrystusa, Popiersie Chrystusa
inscribed at the bottom on the right with edition number: 'III/6'
cast executed 2008
edition: III/6,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
opisany u dołu, po prawej numerem edycji: 'III/6'
odlew z 2008 roku
edycja: III/6
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
DUNIKOWSKI I SZTUKA SAKRALNA
Postępująca na przestrzeni XIX stulecia laicyzacja sztuki doprowadziła do osobliwego połączenia sfery sacrum i profanum, które zaczęły się płynnie przenikać w sztukach plastycznych, szczególnie silnie około roku 1900. Tematyka religijna pociągała zarówno malarzy, jak i rzeźbiarzy okresu Młodej Polski. Echa sztuki zachodniej docierały wówczas na nasze ziemie różnymi drogami. Znacząco wpływały na strukturę naszej sztuki i wzbogacały repertuar jej form. Zeświecczenie motywów sakralnych około roku 1900 osiągnęło swoje apogeum. Wlastimil Hofman kreował wówczas swoje wizerunki wiejskich Madonn, które przyodziane w stroje krakowskie zasiadały wśród pól. Stanisław Wyspiański zaprojektował witraże dla katedry we Lwowie, pośród których pojawiła się postać Madonny – wiejskiej dziewczyny tulącej do siebie dziecko. Prezentacje tych dzieł wywoływały nierzadko w swojej epoce liczne skandale, a ich forma budziła niemałe kontrowersje. Powstawały wówczas nawet wizerunki wręcz obrazoburcze, jak chociażby „Madonna” Edvarda Muncha, który ukazał na swoim płótnie zamiast świętej dziewicy erotyczny akt kobiety w ekstazie. W tej jakże ambiwalentnej epoce zdarzały się jednak oczywiście także i projekty oraz przedsięwzięcia stricte o charakterze sakralnym, w których sfera sacrum odgrywała kluczową rolę i nie ulegała aż tak znacznym przemianom.
„Wszystkie siły motoryczne kształtujące naszą sztukę schyłku XIX i początków XX w. wycisnęły swe znamię na rzeźbie tego czasu. Symbolizm, secesja, impresjonizm, nawet chłopomańskie skłonności złożyły się na jej treść i formę. Koryfeusze nowej rzeźby odnosili się z niechęcią do tradycji artystycznej XIX wieku, a Przybyszewski wyrażał się o niej w sposób wręcz pogardliwy”.
Tadeusz Dobrowolski, Sztuka Młodej Polski, Warszawa 1963, s. 94
Jedną z takich realizacji była budowa krakowskiego kościoła jezuitów pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Ten monumentalny gmach połączył z architekturą malarstwo i rzeźbę, tworząc silnie oddziałujący Gesamtkunstwerk – totalne, całościowe dzieło sztuki na miarę swojej epoki. Projektantem budowli był słynny architekt Franciszek Mączyński, autor Domu pod Globusem czy Pałacu Sztuki. Struktura ta łączyła w sobie przeszłość z modernizmem. Od strony ulicy Kopernika wzniesiono portal, którego dekoracja odnosiła się do wezwania kościoła i duchowej misji zakonu jezuitów. Frontalnie ustawiona figura Chrystusa projektu Dunikowskiego odkuta została w kamieniu przez Karola Hukana. Ponadto flankowana była ona przez ludzkie postaci odlane z ołowiu. Całość symbolizować miała utrudzoną ludzkość szukającą pocieszenia i ukojenia w wierze i miłości Chrystusa. Oczywiście finalne kompozycje poprzedziły liczne studia i modele. Jedną z takich form jest właśnie popiersie Jezusa, które pierwotnie wykonał Dunikowski w gipsie, podczas prac nad całym założeniem w latach 1910-1912.
Xawery Dunikowski jeden z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy urodził się w 1875 w Krakowie, zmarł w 1964 roku w Warszawie. Naukę rzeźby rozpoczął w 1894 roku w warszawskiej pracowni Bolesława Syrewicza, później uczył się u Leopolda Wasilkowskiego. W latach 1896-98 studiował rzeźbę pod kierunkiem Alfreda Dauna w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych. Do 1903 roku kontynuował naukę w krakowskiej uczelni pod kierunkiem Konstantego Laszczki. W 1902 roku w TPSP w Krakowie odbyła się jego pierwsza wystawa indywidualna. W latach 1904-10 pełnił funkcję profesora rzeźby w Warszawskiej Szkole Sztuk Pięknych. Około 1906 roku wyruszył w podróż artystyczną na Bliski Wschód (Syria, Palestyna) i do Włoch. W roku 1908 przyłączył się do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, z którym wystawiał już od 1903 roku. W latach od 1915 do 1921 roku mieszkał w Paryżu. Od 1920 roku, aż do wybuchu II wojny światowej był profesora rzeźby Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Aresztowany w 1940 roku, aż do wyzwolenia uwięziony był w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu. Od roku 1946 wykładał na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1954 roku przeniósł się do Warszawy i podjął pracę dydaktyczną na Akademii Sztuk Pięknych, a od 1959 roku prowadził również katedrę rzeźby w Państwowej Szkole Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Jego muzą i partnerką była artystka Sara Lipska (1882-1973), świetna dekoratorka wnętrz i projektantka wnętrz tworząca w Paryżu. Dunikowski tworzył rzeźby w duchu symbolicznym, niezwykłe popiersia i studia portretowe, był też autorem wielu projektów pomników monumentalnych.
Description:
"Christ", 1910-1912
patinated bronze, 109 x 92 x 40 cm; another titles: Studium do glowy Chrystusa, Popiersie Chrystusa
inscribed at the bottom on the right with edition number: 'III/6'
cast executed 2008
edition: III/6,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
brąz patynowany
Literatura
porównaj:; Aleksandra Melbechowska-Luty, Kreator: rzeźbiarskie dzieło Xawerego Dunikowskiego, Warszawa 2012, s. 114-115 (il.); Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska, Sztuka Młodej Polski, Kraków 2003, s. 23 (il.); Wojciech Skrodzki, Polska sztuka religijna 1900-1945, Kraków 1989, s. 68 (il.); Rzeźba polska od XVI do początku XX wieku, katalog zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, oprac. Dariusz Kaczmarzyk, Warszawa 1973, nr kat. 230, s. 98 (il.); Tadeusz Dobrowolski, Sztuka Młodej Polski, Warszawa 1963, s. 128 (il.); Mieczysław Treter, Ksawery Dunikowski. Próba estetycznej charakterystyki jego rzeźb, Lwów 1924, s. 17 (il.)