43
Stanisław Stefan Jackowski (1887 - 1951) | "Żniwiarka", 1919
Estymacja:
80,000 zł - 100,000 zł
Sprzedane
70,000 zł
Aukcja na żywo
Rzeźba i Formy Przestrzenne
Wymiary
116 x 46 x 33,5 cm
Kategoria
Opis
brąz patynowany, 116 x 46 x 33,5 cm, sygnowany, datowany i opisany na podstawie: 'a mon cher ami. | G. Petisné | Varsovie Stanisław Jackowski | 1919', Redukcja pomnika "Żniwiarki" wykonanego około 1920 roku, znajdującego się obecnie w parku przypałacowym w Śmiełowie.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Przeciwstawieniem tancerki jest ‘Żniwiarka’: młoda kobieta, krocząca z naręczem ściętych kłosów, uosabia żywiołową siłę zespoloną z naturą wsi. Symbol pracy i obfitego plonu”.
Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst: Stanisław Turczyński, Warszawa 1939
Na przełomie XIX i XX stulecia współistniało obok siebie wiele różnorodnych nurtów. Twórczość akademików przeplatała się z modernizmem. Stylistyka klasycyzmu łączyła się z ożywionymi tendencjami romantycznymi, a secesyjna, falista linia współgrała z rozedrganymi powierzchniami impresjonistów. Owa mnogość kierunków i stylów skłaniała artystów do kreatywnych poszukiwań i formalnych eksperymentów. Jedni z nich pozostawali wierni raz obranej drodze, inni wciąż ewoluowali na polu swojej działalności plastycznej. Ta różnorodność zapewne przyczyniła się do rozwoju idei Gesamtkunstwerku – totalnego dzieła sztuki. Dzieło stworzone w myśl tejże koncepcji miało jednocześnie oddziaływać na wiele zmysłów widza, toteż prace malarskie czy rzeźbiarskie często podejmowały wątki muzyczne lub literackie. Idea Correspondance des arts pozwalała na przemycenie do dzieła plastycznego ukrytych treści i symbolicznych przekazów. Była ona tworem, rzecz jasna, o wiele starszym. Jej genezy upatrywać należałoby już w twórczości romantyków, przede wszystkim Richarda Wagnera. Podchodząc do tematu skrupulatnie trzeba by natomiast cofnąć się w czasie jeszcze dalej, aż do pełnej mistycyzmu epoki baroku.
Twórczość Stanisława Jackowskiego, która z pełny impetem zaczęła rozwijać się w latach 20. XX stulecia, wciąż silnie nawiązywała do okresu fin de siècle’u, co z punktu widzenia historii sztuki było zjawiskiem już nieco anachronicznym. Zwrócił na to uwagę Tadeusz Dobrowolski, sytuując Jackowskiego jeszcze w gronie twórców młodopolskich – „(...) chociaż większa część jego dzieł powstała już po pierwszej wojnie światowej, dowodzą one, że artysta bardzo długo hołdował ideałom przyswojonym sobie w dobie secesji. wahając się między realizmem (akademizmem), impresjonizmem i rytmiczną dekoratywnością” (Tadeusz Dobrowolski, Sztuka Młodej Polski, Warszawa 1963, s. 163). Stanisław Turczyński pisał wcześniej, bo w 1939 roku, czyli w momencie szczytowego rozkwitu kariery rzeźbiarza w następujący sposób– „Umiłowanie piękna, radości i życia pełnej renesansowego spokoju i umiaru, klasyczna prostota w kompozycji, realizm pozbawiony brutalności – oto charakterystyczne cechy wszechstronnej rzeźbiarskiej twórczości Stanisława Jackowskiego” (Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst Stanisław Turczyński, Warszawa 1939, s. 3).
Pomimo pewnego tradycjonalizmu rzeźby Jackowskiego cieszyły się w jego epoce niezwykłą popularnością. Formy o dekoracyjnym, pełnym finezji charakterze znajdowały licznych odbiorców, szczególnie pośród bogatego mieszczaństwa i fabrykantów wykorzystujących je jako elementy wystroju mieszkań i willi. O powodzeniu jakim mógł poszczycić się twórca w środowisku kulturalnym II Rzeczpospolitej zaświadcza także i jego ożywiona działalność na polu rzeźby pomnikowej. Jackowski jest bowiem autorem figury Jana Kilińskiego znajdującego się obecnie na warszawskim Starym Mieście, jak także postaci chłopca z krokodylem usytuowanej na Placu Jana Henryka Dąbrowskiego. Zdaje się jednak, że najbardziej popularnymi jego formami były postaci roztańczonych, młodych dziewcząt ujętych w różnorodnych pozach. Niewątpliwie jedna z prac artysty zasłużyła już dzisiaj na miano ikony. Mowa tutaj o „Tancerce” z Parku Skaryszewskiego w Warszawie. To właśnie ją zestawił Stanisław Turczyński z oferowaną podczas aukcji formą, pisząc: „Przeciwstawieniem tancerki jest ‘Żniwiarka’: młoda kobieta, krocząca z naręczem ściętych kłosów, uosabia żywiołową siłę zespoloną z naturą wsi. Symbol pracy i obfitego plonu” (Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst Stanisław Turczyński, Warszawa 1939). Wykonany około 1920 roku pomnik znajduje się obecnie w parku przypałacowym w Śmiełowie. Pomimo że nie mamy tu do czynienia ze zwiewną postacią jednej z tancerek artysty, to figura żniwiarki zachowuje lekkość i finezję towarzyszące pracom Jackowskiego. Wersja prezentowana w katalogu to redukcja tegoż pomnika, wzbogacona dodatkowo o odautorską dedykację
W latach 1909 - 11 studiował rzeźbę krakowskiej AKS u Konstantego Laszczki i jednocześnie historię na UJ. Studia rzeźbiarskie uzupełniał w Paryżu - na przełomie 1911/12 - w pracowni, m.in. F. Colarossiego. Po powrocie do kraju mieszkał na stałe w Warszawie. Od 1915 roku był członkiem TPSP, a także członkiem i wieloletnim prezesem Towarzystwa Rzeźba. We Francji przebywał ponownie w latach 1923 - 26. Po drugiej wojnie światowej, podczas które uległy zniszczeniu jego dwie pracownie warszawskie, zamiszkał w Katowicach. Wystawiał w Paryżu (1911), Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Łodzi. W 1926 roku jego popiersie 'Młodość' zakupiono do Muzeum Luksemburskiego w Paryżu. Tworzył portrety, kompozycje figuralne i alegoryczne oraz rzeźby nagrobne i pomniki.
Description:
"Harvester", circa 1920
patinated bronze, 116 x 46 x 33.5 cm; signed, dated and inscribed at the base: 'a mon cher ami. | G. Petisné | Varsovie Stanislaw Jackowski | 1919', A reduction of the "Harvester" monument, executed circa 1920 and located in the palace park in Smielow,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
„Przeciwstawieniem tancerki jest ‘Żniwiarka’: młoda kobieta, krocząca z naręczem ściętych kłosów, uosabia żywiołową siłę zespoloną z naturą wsi. Symbol pracy i obfitego plonu”.
Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst: Stanisław Turczyński, Warszawa 1939
Na przełomie XIX i XX stulecia współistniało obok siebie wiele różnorodnych nurtów. Twórczość akademików przeplatała się z modernizmem. Stylistyka klasycyzmu łączyła się z ożywionymi tendencjami romantycznymi, a secesyjna, falista linia współgrała z rozedrganymi powierzchniami impresjonistów. Owa mnogość kierunków i stylów skłaniała artystów do kreatywnych poszukiwań i formalnych eksperymentów. Jedni z nich pozostawali wierni raz obranej drodze, inni wciąż ewoluowali na polu swojej działalności plastycznej. Ta różnorodność zapewne przyczyniła się do rozwoju idei Gesamtkunstwerku – totalnego dzieła sztuki. Dzieło stworzone w myśl tejże koncepcji miało jednocześnie oddziaływać na wiele zmysłów widza, toteż prace malarskie czy rzeźbiarskie często podejmowały wątki muzyczne lub literackie. Idea Correspondance des arts pozwalała na przemycenie do dzieła plastycznego ukrytych treści i symbolicznych przekazów. Była ona tworem, rzecz jasna, o wiele starszym. Jej genezy upatrywać należałoby już w twórczości romantyków, przede wszystkim Richarda Wagnera. Podchodząc do tematu skrupulatnie trzeba by natomiast cofnąć się w czasie jeszcze dalej, aż do pełnej mistycyzmu epoki baroku.
Twórczość Stanisława Jackowskiego, która z pełny impetem zaczęła rozwijać się w latach 20. XX stulecia, wciąż silnie nawiązywała do okresu fin de siècle’u, co z punktu widzenia historii sztuki było zjawiskiem już nieco anachronicznym. Zwrócił na to uwagę Tadeusz Dobrowolski, sytuując Jackowskiego jeszcze w gronie twórców młodopolskich – „(...) chociaż większa część jego dzieł powstała już po pierwszej wojnie światowej, dowodzą one, że artysta bardzo długo hołdował ideałom przyswojonym sobie w dobie secesji. wahając się między realizmem (akademizmem), impresjonizmem i rytmiczną dekoratywnością” (Tadeusz Dobrowolski, Sztuka Młodej Polski, Warszawa 1963, s. 163). Stanisław Turczyński pisał wcześniej, bo w 1939 roku, czyli w momencie szczytowego rozkwitu kariery rzeźbiarza w następujący sposób– „Umiłowanie piękna, radości i życia pełnej renesansowego spokoju i umiaru, klasyczna prostota w kompozycji, realizm pozbawiony brutalności – oto charakterystyczne cechy wszechstronnej rzeźbiarskiej twórczości Stanisława Jackowskiego” (Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst Stanisław Turczyński, Warszawa 1939, s. 3).
Pomimo pewnego tradycjonalizmu rzeźby Jackowskiego cieszyły się w jego epoce niezwykłą popularnością. Formy o dekoracyjnym, pełnym finezji charakterze znajdowały licznych odbiorców, szczególnie pośród bogatego mieszczaństwa i fabrykantów wykorzystujących je jako elementy wystroju mieszkań i willi. O powodzeniu jakim mógł poszczycić się twórca w środowisku kulturalnym II Rzeczpospolitej zaświadcza także i jego ożywiona działalność na polu rzeźby pomnikowej. Jackowski jest bowiem autorem figury Jana Kilińskiego znajdującego się obecnie na warszawskim Starym Mieście, jak także postaci chłopca z krokodylem usytuowanej na Placu Jana Henryka Dąbrowskiego. Zdaje się jednak, że najbardziej popularnymi jego formami były postaci roztańczonych, młodych dziewcząt ujętych w różnorodnych pozach. Niewątpliwie jedna z prac artysty zasłużyła już dzisiaj na miano ikony. Mowa tutaj o „Tancerce” z Parku Skaryszewskiego w Warszawie. To właśnie ją zestawił Stanisław Turczyński z oferowaną podczas aukcji formą, pisząc: „Przeciwstawieniem tancerki jest ‘Żniwiarka’: młoda kobieta, krocząca z naręczem ściętych kłosów, uosabia żywiołową siłę zespoloną z naturą wsi. Symbol pracy i obfitego plonu” (Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst Stanisław Turczyński, Warszawa 1939). Wykonany około 1920 roku pomnik znajduje się obecnie w parku przypałacowym w Śmiełowie. Pomimo że nie mamy tu do czynienia ze zwiewną postacią jednej z tancerek artysty, to figura żniwiarki zachowuje lekkość i finezję towarzyszące pracom Jackowskiego. Wersja prezentowana w katalogu to redukcja tegoż pomnika, wzbogacona dodatkowo o odautorską dedykację
W latach 1909 - 11 studiował rzeźbę krakowskiej AKS u Konstantego Laszczki i jednocześnie historię na UJ. Studia rzeźbiarskie uzupełniał w Paryżu - na przełomie 1911/12 - w pracowni, m.in. F. Colarossiego. Po powrocie do kraju mieszkał na stałe w Warszawie. Od 1915 roku był członkiem TPSP, a także członkiem i wieloletnim prezesem Towarzystwa Rzeźba. We Francji przebywał ponownie w latach 1923 - 26. Po drugiej wojnie światowej, podczas które uległy zniszczeniu jego dwie pracownie warszawskie, zamiszkał w Katowicach. Wystawiał w Paryżu (1911), Warszawie, Krakowie, Poznaniu i Łodzi. W 1926 roku jego popiersie 'Młodość' zakupiono do Muzeum Luksemburskiego w Paryżu. Tworzył portrety, kompozycje figuralne i alegoryczne oraz rzeźby nagrobne i pomniki.
Description:
"Harvester", circa 1920
patinated bronze, 116 x 46 x 33.5 cm; signed, dated and inscribed at the base: 'a mon cher ami. | G. Petisné | Varsovie Stanislaw Jackowski | 1919', A reduction of the "Harvester" monument, executed circa 1920 and located in the palace park in Smielow,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
brąz patynowany
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na podstawie: 'a mon cher ami. | G. Petisné | Varsovie Stanisław Jackowski | 1919'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Francja
Literatura
porównaj: Stanisław Jackowski. Rzeźby, tekst Stanisław Turczyński, Warszawa 1939, tabl. XXIII (il.)