307
Eugeniusz Markowski (1912 - 2007) | "Na linie - nauka chodzenia"
Estymacja:
100,000 zł - 150,000 zł
Sprzedane
140,000 zł
Aukcja na żywo
Grażyna Kulczyk Collection. Pasja. Markowski. Chlanda. Szewczyk
Wymiary
150 x 140 cm
Kategoria
Opis
olej/folia celuloidowa 150 x 140 cm, sygnowany l.d.: 'E. Markowski' oraz opisany p.g.: 'NA LINIE - NAUKA | CHODZENIA',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
SPRZECIW WOBEC PRZESZŁOŚCI
Dzieło Eugeniusza Markowskiego „Na linie – nauka chodzenia” jest unikalnym szkicem do cyklu obrazów artysty inspirowanych sztuką cyrkową powstałych w latach 60. XX wieku. Jedno z dzieł tego okresu zatytułowane „Na linie” znajduje się obecnie w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie.
W latach 1938-39 artysta odbył staż scenograficzny, podczas którego mógł obserwować postać ludzką w pełnej jej fizyczności. Doświadczenie to Markowski przepisał na swój własny język malarski – mocny, ekspresyjny i „dziki”, tak bardzo charakterystyczny dla nowej figuracji, głównego kierunku w sztuce po II wojnie światowej. Sztuka cyrkowa jest dla artysty szerszym medium, przez które solidaryzuje się z walczącymi i ofiarami wojny oraz wyraża sprzeciw wobec swojej przeszłości. Rysunek Markowskiego imponuje wyostrzeniem wizji osiągającej jedność z egzystencją.
Sztuka Markowskiego jednoczy ze sobą treść i formę, które nie są ani przypadkowe, ani dekoracyjne. Kolor jest podstawą konstrukcji i ekspresji dzieła. Artysta jako znakomity obserwator życia z determinacją wykreował na papierze świat znaków i znaczeń.
„Według Markowskiego prawda o człowieku ujawnia się w tym, co w nim prymarne, czyste, dzikie. (…) Kultura i cywilizacja tworzyły jedynie kamuflaż dla tej niezmienności ludzkiej zamkniętej w świecie tych samych zmysłów. Same przeżycia nie są zatem czymś wyjątkowym. O ich wyjątkowości decydować może jedynie ich intensywność i intymizm. I w tym sensie sztuka Markowskiego osiąga jedność treści i formy (…). Dotyczy to zarówno obrazów, jak i rysunków Markowskiego z lat ostatnich. Do głosu dochodzi w nich i wybujała erotyka, i drastyczna brutalność, i zachłanność nieokiełznana… Powtarzające się układy kompozycyjne, sceny, motywy i postaci wzmacniają przesłanie tej sztuki. W pewnym sensie jeden obraz tłumaczy drugi, wynika z niego i powoduje kolejny” (Mariusz Rosiak, „Teatr wyzwolonych żywiołów” w informacji o wystawie w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu, źródło: https://arsenal.art.pl/exhibition/archiwum2272/, dostęp: 6.09.2022).
Prezentowany obraz jest opatrzony obszernym opisem – cytatem słów Pascala, który stanowi uzupełnienie brutalistycznej wizji walki zobrazowanej przez Markowskiego. Artysta kładzie nacisk na silną, podkreśloną czarnym grubym konturem, deformację, która upodabnia występujące postacie do zwierząt na arenie. Bohaterowie są zmysłowi i witalni, ale też i niedopowiedzeni, co czyni ich groteskowymi. „Zdeformowane od emocji postacie Markowskiego, ukazane nago, dosłownie i w przenośni, nie wyrażają żadnego kanonu estetycznego. Są aestetyczne, prymitywne, ukazywane w momentach jakiejś odwiecznej walki, miłości, gniewu czy też ironii” (Irena Klisowska-Filipczuk, we wstępie do katalogu wystawy „Eugeniusz Markowski. Rysunek”, Muzeum w Zielonej Górze, 1996).
Technika rysunkowa pozwala bliżej przyjrzeć się niezwykłej sprawności warsztatowej Markowskiego i wydobywa siłę wyrazu – tak bardzo widoczną w innych płótnach artysty. Rysunek, który jest przedmiotem aukcji, zdumiewa osiągniętym wyrazem poprzez redukcję środków artystycznych. Praca swoim dużym formatem wykracza również poza charakterystyczne dla Markowskiego rozmiary płócien i tym samym uderza totalnym zaangażowaniem w kreowanie tej wizji świata, której artysta pozostaje wierny.
„Markowski przywraca treści literackie malarstwu, które tak od nich uporczywie stroni od dłuższego czasu. (…) Można by dla świętej zgody i arki przymierza dowodzić, że przecież wyraża treści (a więc tę swoją literaturę) poprzez kolor, poprzez ekspresyjnie liryczną deformację formy. I jest tak naprawdę. Ale lepiej powiedzieć sobie radykalnie, że chodzi także o samą literaturę, o jej zuchwałe wprowadzenie i jej wyzywająco jaskrawą rolę w tych obrazach. Kto wie, czy to właśnie nie jest najbardziej nowoczesnym rysem malarstwa Markowskiego” (Zdzisław Kępiński we wstępie do katalogu wystawy „Eugeniusz Markowski. Malarstwo i Rysunek”, Zachęta, marzec 1962).
Malarz, grafik, scenograf. W 1938 uzyskał dyplom warszawskiej ASP w pracowni prof. T. Pruszkowskiego. Przez wiele lat pracował jako dziennikarz i dyplomata, m.in. w Kanadzie i we Włoszech. Właśnie w Italii miał możliwość zapoznania się zarówno z twórczością klasyków renesansu jak i włoskich futurystów. Tam też związał się z grupą Libera Associazione Arti Figurative, z którą wielokrotnie wystawiał swoje prace. Do kraju powrócił w 1955. Od 1969 był pedagogiem w macierzystej uczelni. Należał do nurtu nowej figuracji. Bohaterem jego obrazów jest człowiek poddany ciśnieniu negatywnych emocji, zdeformowany człowiek - potworek, na poły śmieszny, na poły tragiczny. Bogata faktura obrazów a także ich groteskowy wyraz zbliżają jego sztukę do poetyki art brut i twórczości J. Dubuffeta. Pomimo tego obecne jest u Markowskiego dążenie do podskórnej harmonii, widoczne są odwołania do antyku i renesansu. W 1963 artysta brał udział w Biennale w Sao Paulo. Jest laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. C. K. Norwida z 1984 oraz ustanowionej w Poznaniu Nagrody Kolekcjonerów im. dr L. Siudy z 1998.
Description:
"On the line - learning to walk"
oil/celluloid foil, 150 x 140 cm; signed lower left: 'E. Markowski' and described upper right: 'NA LINIE - NAUKA | CHODZENIA', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
SPRZECIW WOBEC PRZESZŁOŚCI
Dzieło Eugeniusza Markowskiego „Na linie – nauka chodzenia” jest unikalnym szkicem do cyklu obrazów artysty inspirowanych sztuką cyrkową powstałych w latach 60. XX wieku. Jedno z dzieł tego okresu zatytułowane „Na linie” znajduje się obecnie w kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie.
W latach 1938-39 artysta odbył staż scenograficzny, podczas którego mógł obserwować postać ludzką w pełnej jej fizyczności. Doświadczenie to Markowski przepisał na swój własny język malarski – mocny, ekspresyjny i „dziki”, tak bardzo charakterystyczny dla nowej figuracji, głównego kierunku w sztuce po II wojnie światowej. Sztuka cyrkowa jest dla artysty szerszym medium, przez które solidaryzuje się z walczącymi i ofiarami wojny oraz wyraża sprzeciw wobec swojej przeszłości. Rysunek Markowskiego imponuje wyostrzeniem wizji osiągającej jedność z egzystencją.
Sztuka Markowskiego jednoczy ze sobą treść i formę, które nie są ani przypadkowe, ani dekoracyjne. Kolor jest podstawą konstrukcji i ekspresji dzieła. Artysta jako znakomity obserwator życia z determinacją wykreował na papierze świat znaków i znaczeń.
„Według Markowskiego prawda o człowieku ujawnia się w tym, co w nim prymarne, czyste, dzikie. (…) Kultura i cywilizacja tworzyły jedynie kamuflaż dla tej niezmienności ludzkiej zamkniętej w świecie tych samych zmysłów. Same przeżycia nie są zatem czymś wyjątkowym. O ich wyjątkowości decydować może jedynie ich intensywność i intymizm. I w tym sensie sztuka Markowskiego osiąga jedność treści i formy (…). Dotyczy to zarówno obrazów, jak i rysunków Markowskiego z lat ostatnich. Do głosu dochodzi w nich i wybujała erotyka, i drastyczna brutalność, i zachłanność nieokiełznana… Powtarzające się układy kompozycyjne, sceny, motywy i postaci wzmacniają przesłanie tej sztuki. W pewnym sensie jeden obraz tłumaczy drugi, wynika z niego i powoduje kolejny” (Mariusz Rosiak, „Teatr wyzwolonych żywiołów” w informacji o wystawie w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu, źródło: https://arsenal.art.pl/exhibition/archiwum2272/, dostęp: 6.09.2022).
Prezentowany obraz jest opatrzony obszernym opisem – cytatem słów Pascala, który stanowi uzupełnienie brutalistycznej wizji walki zobrazowanej przez Markowskiego. Artysta kładzie nacisk na silną, podkreśloną czarnym grubym konturem, deformację, która upodabnia występujące postacie do zwierząt na arenie. Bohaterowie są zmysłowi i witalni, ale też i niedopowiedzeni, co czyni ich groteskowymi. „Zdeformowane od emocji postacie Markowskiego, ukazane nago, dosłownie i w przenośni, nie wyrażają żadnego kanonu estetycznego. Są aestetyczne, prymitywne, ukazywane w momentach jakiejś odwiecznej walki, miłości, gniewu czy też ironii” (Irena Klisowska-Filipczuk, we wstępie do katalogu wystawy „Eugeniusz Markowski. Rysunek”, Muzeum w Zielonej Górze, 1996).
Technika rysunkowa pozwala bliżej przyjrzeć się niezwykłej sprawności warsztatowej Markowskiego i wydobywa siłę wyrazu – tak bardzo widoczną w innych płótnach artysty. Rysunek, który jest przedmiotem aukcji, zdumiewa osiągniętym wyrazem poprzez redukcję środków artystycznych. Praca swoim dużym formatem wykracza również poza charakterystyczne dla Markowskiego rozmiary płócien i tym samym uderza totalnym zaangażowaniem w kreowanie tej wizji świata, której artysta pozostaje wierny.
„Markowski przywraca treści literackie malarstwu, które tak od nich uporczywie stroni od dłuższego czasu. (…) Można by dla świętej zgody i arki przymierza dowodzić, że przecież wyraża treści (a więc tę swoją literaturę) poprzez kolor, poprzez ekspresyjnie liryczną deformację formy. I jest tak naprawdę. Ale lepiej powiedzieć sobie radykalnie, że chodzi także o samą literaturę, o jej zuchwałe wprowadzenie i jej wyzywająco jaskrawą rolę w tych obrazach. Kto wie, czy to właśnie nie jest najbardziej nowoczesnym rysem malarstwa Markowskiego” (Zdzisław Kępiński we wstępie do katalogu wystawy „Eugeniusz Markowski. Malarstwo i Rysunek”, Zachęta, marzec 1962).
Malarz, grafik, scenograf. W 1938 uzyskał dyplom warszawskiej ASP w pracowni prof. T. Pruszkowskiego. Przez wiele lat pracował jako dziennikarz i dyplomata, m.in. w Kanadzie i we Włoszech. Właśnie w Italii miał możliwość zapoznania się zarówno z twórczością klasyków renesansu jak i włoskich futurystów. Tam też związał się z grupą Libera Associazione Arti Figurative, z którą wielokrotnie wystawiał swoje prace. Do kraju powrócił w 1955. Od 1969 był pedagogiem w macierzystej uczelni. Należał do nurtu nowej figuracji. Bohaterem jego obrazów jest człowiek poddany ciśnieniu negatywnych emocji, zdeformowany człowiek - potworek, na poły śmieszny, na poły tragiczny. Bogata faktura obrazów a także ich groteskowy wyraz zbliżają jego sztukę do poetyki art brut i twórczości J. Dubuffeta. Pomimo tego obecne jest u Markowskiego dążenie do podskórnej harmonii, widoczne są odwołania do antyku i renesansu. W 1963 artysta brał udział w Biennale w Sao Paulo. Jest laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. C. K. Norwida z 1984 oraz ustanowionej w Poznaniu Nagrody Kolekcjonerów im. dr L. Siudy z 1998.
Description:
"On the line - learning to walk"
oil/celluloid foil, 150 x 140 cm; signed lower left: 'E. Markowski' and described upper right: 'NA LINIE - NAUKA | CHODZENIA', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/folia celuloidowa
Sygnatura
sygnowany l.d.: 'E. Markowski' oraz opisany p.g.: 'NA LINIE - NAUKA | CHODZENIA'
Proweniencja
0
Literatura
Mariusz Rosiak, Eugeniusz Markowski, Poznań 1999, s. 94 (il.)
Wystawiany
0
