Powrót do DESA.PL
105 of Liczba obiektów: 57
105
Stanisław Fijałkowski (1922 - 2020) | "24.IX.89", 1989
Estymacja:
180,000 zł - 250,000 zł
Sprzedane
160,000 zł
Aukcja na żywo
Grażyna Kulczyk Collection. Awangarda
Wymiary
86 x 65 cm
Opis
olej/płótno, 86 x 65 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'S. Fijałkowski 24 IX 89 Las 12/89',

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
- Obiekt importowany spoza terytorium UE na podstawie odprawy czasowej. Importowy podatek VAT w wysokości 8% kwoty wylicytowanej, będzie doliczony do ceny sprzedaży obiektu.

Tuż po zakończeniu drugiej wojny światowej w 1945 w Łodzi powstała Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych. Jednym z członków jej kadry został Władysław Strzemiński, którego twórczość i koncepcja dydaktyczna przyciągały wielu studentów. Wokół tego wybitnego artysty gromadziło się wielu adeptów sztuki, pragnących uczyć się od samego mistrza. Jednym z nich był Stanisław Fijałkowski. Na początku swojej drogi młody twórca buntował się przeciwko estetyce Strzemińskiego, odwołując się do doświadczeń impresjonizmu i kubizmu. Pragnąc stworzyć własny rys twórczy, poszukiwał inspiracji w tradycji i dorobku innych wybitnych artystów. Relacja ze Strzemińskim nie ucierpiała przez artystyczne poszukiwania Fijałkowskiego, który został asystentem mistrza. Dołączył także do grupy łódzkich awangardzistów z „kręgu Strzemińskiego”, propagujących myśl twórczą swojego wykładowcy.

Pod koniec studiów Fijałkowskiego zafascynowały środki wyrazu wykorzystywane w malarstwie abstrakcyjnym. Szczególną uwagę zwrócił na informel, w którym ekspresja była wyrażana za pomocą symbolu. W jego obrazach zaczęły pojawiać się figury geometryczne, rytmy i cyfry. Jednak dla Fijałkowskiego najważniejszym zadaniem było nasycenie ich sensem. Jego dzieła odznaczały się ascezą środków malarskich, skupieniem, harmonią między emocjami a intelektem. Od widza artysta wymagał wyważenia intuicji i świadomości, umiejętności rozumienia ekspresji indywidualnej, ale także znajomości treści powszechnych. Zabiegiem charakterystycznym dla jego twórczości, wyróżniającym jego dzieła, było utrzymanie stonowanej i chłodnej kolorystyki.

W trakcie poszukiwań swojego stylu artysta czerpał inspiracje z pism Kandinsky’ego i Mondriana oraz dokonań surrealistów. W latach 50. szczególnie uwidoczniło się jego dążenie do osiągnięcia formy otwartej, pozwalającej na wolność interpretacyjną. Sztuka Fijałkowskiego otwierała się na odbiorcę, zapraszała do swojego świata, jednocześnie pozostawiając możliwość eksplorowania własnej wrażliwości i doświadczeń. Otwartość formy artysta odnajdywał w skromności, oszczędności i niedopowiedzeniu, tworząc kompozycje oparte na prostych, schematycznych zasadach. W swoich dziełach na jednolitym tle przedstawiał obiekty odwołujące się do figur geometrycznych o łagodnych krawędziach. Fijałkowski nie stosował wyrazistych kontrastów i intensywnych zabiegów. Pozostawione dla odbiorcy tropy były bardzo subtelne, opierały się na zmianie odcienia tła, jednak cały czas pozostając w bardzo stonowanej palecie barw. Dzięki tym rozwiązaniom sztuka tego artysty uzyskała wymiar poetycki, liryczny, niepozbawiony jednak napięcia.

Interpretacja dzieł Fijałkowskiego stanowi wymagające zadanie, zawarty w nich uniwersalizm i dążenie do formy otwartej, zasadniczo pozwalają na dowolność w tym zakresie. Pomimo monotonii i jednostajności twórczość tego artysty urzeka oszczędnością środków malarskich i skupieniem. Pociągająca dla odbiorcy staje się także tajemnica, która stoi za dziełami. Nawet ich tytuły nie są zwykle interpretacyjną pomocą, ponieważ od lat 80. Fijałkowski zrezygnował z ich nadawania, podpisując swoje obrazy jedynie datą. Lata 80. stały się cezurą kolejnego ograniczenia środków ekspresji w twórczości artysty, który ograniczył ikonografię swoich dzieł i zredukował do niemal jednolitych powierzchni. Sztuka Fijałkowskiego, odchodząc od estetyzacji, przybrała charakter kontemplacyjny, nakłaniający odbiorcę do poszukiwania ładu i harmonii, pozwalających na odnalezienie siebie.
Studia odbył w latach 1946–51 w łódzkiej PWSSP. W początkowym okresie twórczości nawiązywał do doświadczeń impresjonizmu, w końcu lat 50. przeżył fascynację informelem. Przemiany, jakie zachodzą w jego malarstwie, skupiają się głównie na stopniowym odchodzeniu od formy wprost, zbyt dosłownej. Tworzył prace, które wykorzystują sugestie „przedmiotowe” i odnoszą się np. do ikonografii chrześcijańskiej, cykle kompozycji abstrakcyjnych (np. „Wąwozy”, „Wariacje na temat liczby cztery”, „Studia talmudyczne”) czy sięgających do własnych przeżyć autora („Autostrady”). Artysta reprezentował Polskę na Biennale w Sao Paulo (1969) i na Biennale w Wenecji (1972). W roku 1977 wyróżniono go Nagrodą Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida, a w 1990 roku uhonorowany został prestiżową Nagrodą im. Jana Cybisa

Description:
"24.IX.89", 1989
oil/canvas, 86 x 65 cm; signed, dated and described on the reverse: 'S. Fijalkowski 24 IX 89 Las 12/89', ,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
- This lot has been imported from outside the EU and placed under Temporary Admission regime. Import VAT is payable at 8% on the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'S. Fijałkowski 24 IX 89 Las 12/89'
Proweniencja
0
Literatura
Stanisław Fijałkowski. Droga, katalog wystawy, Muzeum Sztuki w Łodzi, Centrum Sztuki w Bytomiu, Galeria Kronika, Łódź 1996, s. 69, poz. 3
Wystawiany
Stanisław Fijałkowski, Malerei Grafik, Universitätsmuseum für Kunst und Kulturgeschichte, Marburg / Lahn, 1989; Stanisław Fijałkowski, Grafik, Xylon - Werkstätten und Museum Schweitzingen, 1989; Stanisław Fijałkowski, Paintings and Graphics, Polish Cultural Institut, Londyn, 1990 ; Stanisław Fijałkowski, Wystawa malarstwa, Galeria T, Łódź, 1991; Stanisław Fijałkowski, Galerie Ucher, Kolonia, 1995; „Stanisław Fijałkowski, Droga”, Galeria Kordegarda, Warszawa, 1995; „Stanisław Fijałkowski, Droga”, Muzeum Sztuki w Łodzi, MN - Galeria Pałacowa, Gdańsk - Oliwa, Centrum Sztuki - Galeria Kronika, Bytom, 1996 ; „Stanisław Fijałkowski - lata nauki i warsztat”, Galeria 86, Łódź, 2002