11
Józef Mehoffer | Portret Zofii Zemły, 1943
Estymacja:
350,000 zł - 500,000 zł
Pominięte
Aukcja na żywo
Sztuka Dawna. XIX wiek, Modernizm, Międzywojnie
Artysta
Józef Mehoffer (1869 - 1946)
Wymiary
120 x 90 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 120 x 90 cm, sygnowany l.d.: 'Józef Mehoffer', datowany autorsko na odwrociu: 'marzec 1943.'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Mehoffer. Poetyka ornamentu
Eleganckie i wytworne portrety kobiece pojawiały się w twórczości Józefa Mehoffera już na samym początku jego artystycznej kariery. Kiedy to w 1898 roku, podczas I wystawy Secesji Wiedeńskiej malarz wystawił swoją „Śpiewaczkę” (1896, Lwowska Galeria Obrazów), Herman Bahr, jeden z czołowych krytyków wiedeńskiej moderny, napisał w recenzji o tym obrazie jako o „portrecie duszy”. Ponadto porównał dzieło Mehoffera do nastrojowych i przepełnionych melancholią portretów James’a McNeill’a Whistlera. Na tym wczesnym etapie, podczas pobytu w Paryżu poznał Mehoffer swoją przyszłą żonę – Jadwigę oraz jej siostrę – Wandę (sportretowaną jako śpiewaczkę). Obie siostry Janakowskie stały się wówczas jednymi z ulubionych modelek artysty.
Co oczywiste, sylwetka żony przewijać będzie się przez twórczość malarza także iw kolejnych latach. Mehoffer stworzył wiele portretów Jadwigi, a na każdym z nich upozował ją w inny sposób. Z zapałem przedstawiał bogate, ornamentalne stroje wytwornej damy, jak również urządzone ze smakiem wnętrza mieszkalne. Niewątpliwie jednym z najpiękniejszych portretów jego ukochanej jest kompozycja zatytułowana „Na letnim mieszkaniu” (1904, Muzeum Narodowe w Krakowie). Równie interesujący w tym kontekście wydaje się „Portret żony z pegazem” (1913, Muzeum Sztuki w Łodzi). W obu obrazach główną rolę odgrywa kostium modelki – fantazyjne suknie, wykwintne materiały, koronki, falbany, kapelusze z piórami. Mehoffer jednak nie poprzestawał tylko na osobie portretowanej. Ważną rolę w jego sztuce odgrywało otoczenie – ornamentalne tkaniny w tle, wzorzyste dywany, wielobarwne tapicerki.
Malarz był w środowisku krakowskiej bohemy i inteligencji wziętym portrecistą. Bywał na salonach i otrzymywał liczne zlecenia – zarówno przed I wojną światową, jak także w latach 20. i 30. XX stulecia. Malował wizerunki dystyngowanych elegantów i znanych, wytwornych dam. Do tej grupy należy podobizna Izy z Giełgudów Axentowiczowej, żony malarza Teodora Axentowicza. Prezentowany w katalogu portret Zofii Zemły zaliczyć należy do późnych prac artysty. Pomimo to, widoczne są w nim wszystkie najważniejsze cechy jego malarstwa. Rodzina portretowanej była zaprzyjaźniona z Mehofferem i prowadziła znany w Krakowie salon zegarmistrzowski i jubilerski przy Floriańskiej, jednej z głównych ulic Starego Miasta. W kontekście kobiet związanych wówczas z modą wymienić należy jeszcze inną postać, a mianowicie prowadzącą elegancki salon krawiecki Zofię Minderową, którą również portretował twórca (1923, Muzeum Narodowe w Krakowie).
Na obrazach Mehoffera często dzieje się coś zupełnie niezrozumiałego i paradoksalnego. Otóż pierwszoplanową rolę modela przejmuje tło przedstawienia. To ono stanowi sedno i kwintesencję. Bardzo często model i wzorzyste tło stają się równorzędne, tak samo ważne. Ornamentalizm stanowi w ogóle osobne zagadnienie w złożonej twórczości artysty. „Pan Mehoffer wszystko widzi jako ornament. Wiem, że najpiękniejsze bukiety płomieni z jego witraży potrafią mu się objawić podczas wycierania palety, a najbogaciej obszyte ornaty świętych – z okazji jakiegoś modnego stroju żony; zastanawiałem się też, jakie to procesy artystycznej alchemii zamieniają postaci urwisów z Kazimierza lub z via Panicale w wytworne aniołki… Nawet w tłach jego portretów można dostrzec, jak z plamy barwnej rodzi się ornament, a ze śmiałego wykrawania plam – arabeska (…)” (William Ritter, Un peintre polonais – Joseph Mehoffer. Etudes d’arte étranger, Paryż 1906). Jak widać na przykładzie portretu Zofii Zemły, tej dekoracyjnej poetyce ornamentu artysta pozostał wierny przez całe życie.
Był malarzem, grafikiem, dekoratorem, scenografem i pedagogiem. Malarstwa uczył się w latach 1887-94 w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki, równocześnie studiując prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kontynuował naukę w paryskich uczelniach: Académie Julian, Académie Colarossi (u P. - J. Blanca, G. Courtoisa) i École des Beaux-Arts (u Léona Bonnata). Po studiach w latach 1894-96 przebywał na zmianę w kraju, Paryżu i w Szwajcarii. Za projekt witraży do kolegiaty we Fryburgu otrzymał I nagrodę na międzynarodowym konkursie (realizacja witraży trwała do roku 1934). W roku 1896 zamieszkał w Krakowie, a od 1900 roku był wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych. Był członkiem i współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka (1897). Malował dekoracyjne portrety, kompozycje symboliczne, pejzaże i martwe natury.
Description:
Portrait of Zofia Zemla, 1943
oil/canvas, 120 x 90 cm; signed lower left: 'Jozef Mehoffer', dated by the author on the reverse: 'marzec 1943.',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
Mehoffer. Poetyka ornamentu
Eleganckie i wytworne portrety kobiece pojawiały się w twórczości Józefa Mehoffera już na samym początku jego artystycznej kariery. Kiedy to w 1898 roku, podczas I wystawy Secesji Wiedeńskiej malarz wystawił swoją „Śpiewaczkę” (1896, Lwowska Galeria Obrazów), Herman Bahr, jeden z czołowych krytyków wiedeńskiej moderny, napisał w recenzji o tym obrazie jako o „portrecie duszy”. Ponadto porównał dzieło Mehoffera do nastrojowych i przepełnionych melancholią portretów James’a McNeill’a Whistlera. Na tym wczesnym etapie, podczas pobytu w Paryżu poznał Mehoffer swoją przyszłą żonę – Jadwigę oraz jej siostrę – Wandę (sportretowaną jako śpiewaczkę). Obie siostry Janakowskie stały się wówczas jednymi z ulubionych modelek artysty.
Co oczywiste, sylwetka żony przewijać będzie się przez twórczość malarza także iw kolejnych latach. Mehoffer stworzył wiele portretów Jadwigi, a na każdym z nich upozował ją w inny sposób. Z zapałem przedstawiał bogate, ornamentalne stroje wytwornej damy, jak również urządzone ze smakiem wnętrza mieszkalne. Niewątpliwie jednym z najpiękniejszych portretów jego ukochanej jest kompozycja zatytułowana „Na letnim mieszkaniu” (1904, Muzeum Narodowe w Krakowie). Równie interesujący w tym kontekście wydaje się „Portret żony z pegazem” (1913, Muzeum Sztuki w Łodzi). W obu obrazach główną rolę odgrywa kostium modelki – fantazyjne suknie, wykwintne materiały, koronki, falbany, kapelusze z piórami. Mehoffer jednak nie poprzestawał tylko na osobie portretowanej. Ważną rolę w jego sztuce odgrywało otoczenie – ornamentalne tkaniny w tle, wzorzyste dywany, wielobarwne tapicerki.
Malarz był w środowisku krakowskiej bohemy i inteligencji wziętym portrecistą. Bywał na salonach i otrzymywał liczne zlecenia – zarówno przed I wojną światową, jak także w latach 20. i 30. XX stulecia. Malował wizerunki dystyngowanych elegantów i znanych, wytwornych dam. Do tej grupy należy podobizna Izy z Giełgudów Axentowiczowej, żony malarza Teodora Axentowicza. Prezentowany w katalogu portret Zofii Zemły zaliczyć należy do późnych prac artysty. Pomimo to, widoczne są w nim wszystkie najważniejsze cechy jego malarstwa. Rodzina portretowanej była zaprzyjaźniona z Mehofferem i prowadziła znany w Krakowie salon zegarmistrzowski i jubilerski przy Floriańskiej, jednej z głównych ulic Starego Miasta. W kontekście kobiet związanych wówczas z modą wymienić należy jeszcze inną postać, a mianowicie prowadzącą elegancki salon krawiecki Zofię Minderową, którą również portretował twórca (1923, Muzeum Narodowe w Krakowie).
Na obrazach Mehoffera często dzieje się coś zupełnie niezrozumiałego i paradoksalnego. Otóż pierwszoplanową rolę modela przejmuje tło przedstawienia. To ono stanowi sedno i kwintesencję. Bardzo często model i wzorzyste tło stają się równorzędne, tak samo ważne. Ornamentalizm stanowi w ogóle osobne zagadnienie w złożonej twórczości artysty. „Pan Mehoffer wszystko widzi jako ornament. Wiem, że najpiękniejsze bukiety płomieni z jego witraży potrafią mu się objawić podczas wycierania palety, a najbogaciej obszyte ornaty świętych – z okazji jakiegoś modnego stroju żony; zastanawiałem się też, jakie to procesy artystycznej alchemii zamieniają postaci urwisów z Kazimierza lub z via Panicale w wytworne aniołki… Nawet w tłach jego portretów można dostrzec, jak z plamy barwnej rodzi się ornament, a ze śmiałego wykrawania plam – arabeska (…)” (William Ritter, Un peintre polonais – Joseph Mehoffer. Etudes d’arte étranger, Paryż 1906). Jak widać na przykładzie portretu Zofii Zemły, tej dekoracyjnej poetyce ornamentu artysta pozostał wierny przez całe życie.
Był malarzem, grafikiem, dekoratorem, scenografem i pedagogiem. Malarstwa uczył się w latach 1887-94 w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Władysława Łuszczkiewicza i Jana Matejki, równocześnie studiując prawo na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kontynuował naukę w paryskich uczelniach: Académie Julian, Académie Colarossi (u P. - J. Blanca, G. Courtoisa) i École des Beaux-Arts (u Léona Bonnata). Po studiach w latach 1894-96 przebywał na zmianę w kraju, Paryżu i w Szwajcarii. Za projekt witraży do kolegiaty we Fryburgu otrzymał I nagrodę na międzynarodowym konkursie (realizacja witraży trwała do roku 1934). W roku 1896 zamieszkał w Krakowie, a od 1900 roku był wykładowcą w Akademii Sztuk Pięknych. Był członkiem i współzałożycielem Towarzystwa Artystów Polskich Sztuka (1897). Malował dekoracyjne portrety, kompozycje symboliczne, pejzaże i martwe natury.
Description:
Portrait of Zofia Zemla, 1943
oil/canvas, 120 x 90 cm; signed lower left: 'Jozef Mehoffer', dated by the author on the reverse: 'marzec 1943.',
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany l.d.: 'Józef Mehoffer'
Proweniencja
dar artysty dla portretowanej; kolekcja rodziny portretowanej
