13
Jan Dobkowski (1942) | "Kobieta zaborcza", 1971
Estymacja:
40,000 zł - 60,000 zł
Sprzedane
55,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Jan Dobkowski (1942)
Wymiary
41 x 33 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 41 x 33 cm, sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Jan Dobkowski | "KOBIETA ZABORCZA" 1971 | OLEJ | 41 cm x 33',
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
FILOZOFIA WYZWOLENIA
Dorobek Jana Dobkowskiego, tworzony przez przeszło sześć dekad, jest zjawiskiem niezwykle spójnym. Nie dotyczy to form wyrazu ekspresji, które bywały bardzo zróżnicowane, ale przede wszystkim sposobu myślenia, swoistej filozofii, która przenika wszystkie cykle tego artysty: ciągła metamorfoza i powiązanie wszystkich organizmów w jeden byt. Dobkowski odrzuca podział na energię i materię, umysł i ciało, czas i przestrzeń, kobiecość i męskość, materię ożywioną i nieożywioną, ludzkie ciało i przyrodę. To właśnie w polimorfii ciał na płótnach Dobkowskiego możemy odnaleźć źródło wyzwolenia, opozycji dla sztywnych struktur i stałych, nieprzekraczalnych podziałów.
Owa polimorfia ciał to zjawisko, które odnajdujemy już w najdawniejszych praktykach symbolicznych. Dobkowski pokazuje, że natura i człowiek stanowią jedność – tym samym cofa odbiorcę do czasów sprzed społeczeństwa i logiki władzy. Ciało ma formę „plastycznego interfejsu”, dzięki czemu umożliwia ludzkiemu bytowi tworzenie połączeń ze światem.
Na przestrzeni lat badacze często zwracali uwagę na psychodeliczne wątki twórczości Jana Dobkowskiego, które wiążą go z rewolucją duchową i seksualną końca lat 60. Prace tego artysty nie tylko wykazują wiele związków formalnych z kulturą hippisów, ale przede wszystkim stanowią wyraz podobnych wniosków natury politycznej, społecznej i duchowej: wyzwolenie nie może nastąpić bez zmiany świadomości i przewartościowania fałszywych stosunków społecznych.
Post Brothers pisze: „Prace Dobkowskiego, w których morfologia ludzka łączy się z nie-ludzką, charakteryzują się podobieństwem do sztuki psychodelicznej, lecz ich styl i treść są zapożyczone raczej z secesji i symbolizmu. Często przedstawiają roztopione, ‘odlotowe’ formy, przypominające (…) przemiany po zażyciu substancji psychodelicznych. Zainteresowanie zjawiskami polimorficznymi i entoptycznymi bierze się w równym stopniu z doświadczeń halucynacyjnych i tradycyjnej wiedzy ludności rdzennej i prehistorycznej. Oba te obszary dostarczają Dobkowskiemu wzorców ponadindywidualnych, abstrakcyjnych funkcjonalnie, lecz głęboko zakorzenionych w środowisku przyrodniczym. Artysta opowiada się za radykalną polityką ciała, dzięki której mogą wyłonić się nowe światy, konfiguracje i pokrewieństwa. Jego pełne zniekształconych form prace stanowią ‘przewrót, jedyny w swoim rodzaju protest przeciwko metafizycznemu bezruchowi tego, co zostało dane raz na zawsze’, by zacytować słowa Siergieja Eisensteina” (Post Brothers, „Usposobienie polimorficzne” [w:] Jan Dobkowski, [red.] Marika Kuźmicz, Warszawa 2020).
Plazmatyczna, nieokreślona substancja, z której Jan Dobkowski tworzy ciała wyobrażone na płótnie, to manifest – wszystkie struktury mogą zostać zakwestionowane. Ciało nie jest stabilną i osobliwą całością, lecz posiadającym wewnętrzną logikę zjawiskiem, które podlega ciągłym ewolucjom i symbiozom. Środkiem wyrazu tej filozofii jest abstrakcyjna linia. To właśnie ona tworzy swoistą kosmologię świata Jana Dobkowskiego.
Malarz i grafik. W latach 1962-68 odbył studia w ASP w Warszawie na Wydziale Malarstwa w pracowniach prof. Juliusza Studnickiego i prof. Jana Cybisa. Był współzałożycielem (wraz z Jerzym Jurrym Zielińskim) grupy "Neo-Neo" (1967-1970). Ilustrator wierszy Guillaume'a Apollinaire'a "Zwierzyniec albo świta Orfeusza" (1963). W roku 1968 Dobkowski wziął udział w wystawie "Secesja-Secesja?" w Galerii Współczesnej w Warszawie, która wywołała wielkie zainteresowanie w mediach i wśród krytyków. Po sukcesie na tej wystawie jego obrazy znalazły się na prestiżowej prezentacji "Polskie malarstwo współczesne. Źródła i poszukiwania" w Paryżu. Wkrótce też Guggenheim Museum w Nowym Jorku zakupiło do swoich zbiorów jego płótno "Podwójna dziewczyna" (1968), pierwszy czerwono-zielony obraz Dobkowskiego. Cały cykl obrazów w takiej kolorystyce powstał rok później, namalowany w ujednoliconym formacie 200 x 150 cm. Na zielonych tłach pojawiały się w różnych sytuacjach czerwone sylwety męskich i kobiecych postaci, te ostatnie najczęściej o bujnych kształtach, karykaturalnie rozrośniętych. Kobiety o wielu piersiach o formach jabłek czy gruszek miały w sobie potężny ładunek erotyzmu i zmysłowości. Niektóre formy na obrazach Dobkowskiego przemieniały się płynnie w inne, pierś kobieca stawała się dorodnym jabłkiem, serce plemnikiem, a kręgosłup i żebra organiczną, wiotką strukturą. Zieleń sugerowała naturę, żywiołową witalność, życie. Obrazy te stały się punktem wyjścia do wielu działań przestrzennych i następnych serii obrazów. W okresie stanu wojennego uczestniczył w akcjach kultury niezależnej. W 1972 roku był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. Laureat nagród, m.in.: Nagrody Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida (1978); Nagrody im. Jana Cybisa (1994) za całokształt twórczości.
Description:
"Possessive woman", 1971
oil/canvas, 41 x 33 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Jan Dobkowski | "KOBIETA ZABORCZA" 1971 | OLEJ | 41 cm x 33', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
FILOZOFIA WYZWOLENIA
Dorobek Jana Dobkowskiego, tworzony przez przeszło sześć dekad, jest zjawiskiem niezwykle spójnym. Nie dotyczy to form wyrazu ekspresji, które bywały bardzo zróżnicowane, ale przede wszystkim sposobu myślenia, swoistej filozofii, która przenika wszystkie cykle tego artysty: ciągła metamorfoza i powiązanie wszystkich organizmów w jeden byt. Dobkowski odrzuca podział na energię i materię, umysł i ciało, czas i przestrzeń, kobiecość i męskość, materię ożywioną i nieożywioną, ludzkie ciało i przyrodę. To właśnie w polimorfii ciał na płótnach Dobkowskiego możemy odnaleźć źródło wyzwolenia, opozycji dla sztywnych struktur i stałych, nieprzekraczalnych podziałów.
Owa polimorfia ciał to zjawisko, które odnajdujemy już w najdawniejszych praktykach symbolicznych. Dobkowski pokazuje, że natura i człowiek stanowią jedność – tym samym cofa odbiorcę do czasów sprzed społeczeństwa i logiki władzy. Ciało ma formę „plastycznego interfejsu”, dzięki czemu umożliwia ludzkiemu bytowi tworzenie połączeń ze światem.
Na przestrzeni lat badacze często zwracali uwagę na psychodeliczne wątki twórczości Jana Dobkowskiego, które wiążą go z rewolucją duchową i seksualną końca lat 60. Prace tego artysty nie tylko wykazują wiele związków formalnych z kulturą hippisów, ale przede wszystkim stanowią wyraz podobnych wniosków natury politycznej, społecznej i duchowej: wyzwolenie nie może nastąpić bez zmiany świadomości i przewartościowania fałszywych stosunków społecznych.
Post Brothers pisze: „Prace Dobkowskiego, w których morfologia ludzka łączy się z nie-ludzką, charakteryzują się podobieństwem do sztuki psychodelicznej, lecz ich styl i treść są zapożyczone raczej z secesji i symbolizmu. Często przedstawiają roztopione, ‘odlotowe’ formy, przypominające (…) przemiany po zażyciu substancji psychodelicznych. Zainteresowanie zjawiskami polimorficznymi i entoptycznymi bierze się w równym stopniu z doświadczeń halucynacyjnych i tradycyjnej wiedzy ludności rdzennej i prehistorycznej. Oba te obszary dostarczają Dobkowskiemu wzorców ponadindywidualnych, abstrakcyjnych funkcjonalnie, lecz głęboko zakorzenionych w środowisku przyrodniczym. Artysta opowiada się za radykalną polityką ciała, dzięki której mogą wyłonić się nowe światy, konfiguracje i pokrewieństwa. Jego pełne zniekształconych form prace stanowią ‘przewrót, jedyny w swoim rodzaju protest przeciwko metafizycznemu bezruchowi tego, co zostało dane raz na zawsze’, by zacytować słowa Siergieja Eisensteina” (Post Brothers, „Usposobienie polimorficzne” [w:] Jan Dobkowski, [red.] Marika Kuźmicz, Warszawa 2020).
Plazmatyczna, nieokreślona substancja, z której Jan Dobkowski tworzy ciała wyobrażone na płótnie, to manifest – wszystkie struktury mogą zostać zakwestionowane. Ciało nie jest stabilną i osobliwą całością, lecz posiadającym wewnętrzną logikę zjawiskiem, które podlega ciągłym ewolucjom i symbiozom. Środkiem wyrazu tej filozofii jest abstrakcyjna linia. To właśnie ona tworzy swoistą kosmologię świata Jana Dobkowskiego.
Malarz i grafik. W latach 1962-68 odbył studia w ASP w Warszawie na Wydziale Malarstwa w pracowniach prof. Juliusza Studnickiego i prof. Jana Cybisa. Był współzałożycielem (wraz z Jerzym Jurrym Zielińskim) grupy "Neo-Neo" (1967-1970). Ilustrator wierszy Guillaume'a Apollinaire'a "Zwierzyniec albo świta Orfeusza" (1963). W roku 1968 Dobkowski wziął udział w wystawie "Secesja-Secesja?" w Galerii Współczesnej w Warszawie, która wywołała wielkie zainteresowanie w mediach i wśród krytyków. Po sukcesie na tej wystawie jego obrazy znalazły się na prestiżowej prezentacji "Polskie malarstwo współczesne. Źródła i poszukiwania" w Paryżu. Wkrótce też Guggenheim Museum w Nowym Jorku zakupiło do swoich zbiorów jego płótno "Podwójna dziewczyna" (1968), pierwszy czerwono-zielony obraz Dobkowskiego. Cały cykl obrazów w takiej kolorystyce powstał rok później, namalowany w ujednoliconym formacie 200 x 150 cm. Na zielonych tłach pojawiały się w różnych sytuacjach czerwone sylwety męskich i kobiecych postaci, te ostatnie najczęściej o bujnych kształtach, karykaturalnie rozrośniętych. Kobiety o wielu piersiach o formach jabłek czy gruszek miały w sobie potężny ładunek erotyzmu i zmysłowości. Niektóre formy na obrazach Dobkowskiego przemieniały się płynnie w inne, pierś kobieca stawała się dorodnym jabłkiem, serce plemnikiem, a kręgosłup i żebra organiczną, wiotką strukturą. Zieleń sugerowała naturę, żywiołową witalność, życie. Obrazy te stały się punktem wyjścia do wielu działań przestrzennych i następnych serii obrazów. W okresie stanu wojennego uczestniczył w akcjach kultury niezależnej. W 1972 roku był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. Laureat nagród, m.in.: Nagrody Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida (1978); Nagrody im. Jana Cybisa (1994) za całokształt twórczości.
Description:
"Possessive woman", 1971
oil/canvas, 41 x 33 cm; signed, dated and described on the reverse: 'Jan Dobkowski | "KOBIETA ZABORCZA" 1971 | OLEJ | 41 cm x 33', ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Jan Dobkowski | "KOBIETA ZABORCZA" 1971 | OLEJ | 41 cm x 33'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Niemcy; kolekcja prywatna, Polska
Literatura
0
Wystawiany
0
