Powrót do DESA.PL
20 of Liczba obiektów: 103
20
Józef Rapacki | Pejzaż mazowiecki ("Wrony"), 1916
Estymacja:
80,000 zł - 120,000 zł
Sprzedane
80,000 zł
Aukcja na żywo
Art Outlet. Sztuka Dawna
Artysta
Józef Rapacki (1871 - 1929)
Wymiary
118 x 146 cm
Opis
olej/płótno, 118 x 146 cm, sygnowany, datowany i opisany p.d.: 'JÓZEF RAPACKI 1916 r OLSZANKA 29/I', do ramy przykręcona tabliczka z grawerowanym napisem: 'Koledze Józefowi Antosiakowi | Prezesowi K.W.P. | Koleżanki i Koledzy | ze Związku Zaw. Pracowników P.Z.U.W. | Warszawa 1938'; do obrazu dołączona dokumentacja konserwatorska z 2008 roku oraz dwie nalepki zdjęte z ramy (z Salonu Juliana Burofa oraz z Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych)

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.


W 1891 roku Józef Rapacki powrócił do Warszawy ze studiów w Monachium. W tym okresie nawiązywał do twórczości malarzy innowatorów na gruncie mazowieckiego pejzażu – Władysława Podkowińskiego oraz Józefa Chełmońskiego. Zamieszkując w Warszawie, podjął próby z zakresu pejzażu czystego. Przez historię sztuki Rapacki został niesprawiedliwie osądzony jako „epigon realizmu”. Wielokrotnie powtarzano zapisane przez Pię Górską sformułowanie o „malarzu brzóz i liliowych wrzosów” (Pia Górska, Paleta i pióro [Wspomnienia], Kraków 1956, s. 39.). Mimo powtarzalności motywów i nadmiernej szczegółowości jego dzieł w ostatnich latach twórczości, wczesne dzieło Rapackiego stanowi ciekawy eksperyment malarski wyrosły na gruncie monachijskiego Stimmungu. Rapacki posługiwał się drobiazgowym realizmem, eksponując nastrojowe motywy i pory dnia. Był zapalonym plenerystą, czego wyraz odnaleźć można w śmiałym sposobie kadrowania wczesnych prac. Rapacki używał panoramicznych ujęć, otwierał płaszczyznę obrazu na sferę łąki czy pola, zabierał widza w trudno dostępne przestrzenie mazowieckich mokradeł, stawów, parowów i zagajników, zalanych łąk i pól. Artysta w sposób mistrzowski stosował perspektywę powietrzną, osiągając w oszczędnych kadrach wrażenie iluzji natury.
Zaznajomiwszy się na gruncie warszawskim z impresjonizmem (luminizmem) Pankiewicza i Podkowińskiego, Rapacki podjął próby w tym zakresie. W 1891 roku po powrocie ze studiów w Monachium do Warszawy, tworzył kolejne pejzaże olejne. W rok później letnie miesiące spędził w Woli Pękoszewskiej u Górskich, gdzie uczył malarstwa Pię. Wtedy powstają jego najlepsze wczesne mazowieckie pejzaże: Krajobraz równinny (Muzeum Narodowe w Krakowie) oraz Staw w lesie (Muzeum Narodowe w Krakowie). Uproszczenie kadru, wyciszenie kolorystyki wprowadza w nich atmosferę oczekiwania i medytacji nad naturą, co wzmacnia ich symboliczną wymowę jako obrazów żywotnych sił natury. Pejzaż zatytułowany „Wrony” powstał w 1916 roku. Ukazuje charakterystyczną dla twórcy panoramę mazowieckich pól z majaczącą w oddali jednorodną masą drzew. Ten zwarty zagajnik zdaje się pełnić tutaj rolę mistycznego gaju, nad którym wzniósł się właśnie klucz czarnych wron, krążących wokół niczym pochód świątynnych kapłanów.
Przyszedł na świat w Warszawie, w rodzinie o artystycznych tradycjach. Jego matka, Józefina z Hoffmanów, była śpiewaczką, a ojciec, Wincenty, aktorem, pisarzem i tłumaczem. Plastyczne zdolności Rapackiego ujawniły się już w dzieciństwie. Swoją edukację w tym zakresie rozpoczął w 1885 roku w warszawskiej Klasie Rysunkowej Wojciecha Gersona.Tam narodziło się zamiłowanie twórcy do malarstwa pejzażowego, wypraw plenerowych i studiowania natury, które rozwijał przez kolejne lata swojej kariery. Dwa lata później Rapacki rozpoczął studia w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1888 roku powrócił do Warszawy i kontynuował naukę pod okiem Gersona. Lata nauki w Krakowie i Warszawie to okres, w którym artysta znajdował się pod silnym wpływem nowatorskich idei naturalizmu Stanisława Witkiewicza. Przełomowym momentem w życiu malarza był wyjazd w 1889 do Monachium. W kręgu tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych szlifował swój warsztat plastyczny. Utwierdził się także w swoich artystycznych przekonaniach, co do malarstwa pejzażowego, otoczonego kultem w środowisku szkoły monachijskiej. Po studiach odbywał liczne podróże, m.in. do Włoch.

Po osiedleniu się w Warszawie kontynuował zapoczątkowaną jeszcze w okresie młodzieńczym współpracę z licznymi czasopismami. Jako ilustrator tworzył dla "Tygodnika Ilustrowanego", "Wędrowca" i "Świata". Ilustrował i projektował także książki. Zajmował się grafiką artystyczną. Należał do ugrupowania Pro Arte. W 1900 roku przeprowadził się z powodów zdrowotnych do Krakowa. W Małopolsce przebywał okresowo do 1907. Odwiedzał wówczas Zakopane i Szczawnicę, gdzie malował. W 1907 roku przeprowadził się wraz z żoną do mazowieckiej Olszanki, gdzie zbudował swój dom i pracownię. Prowadził tam bardzo aktywne życie towarzyskie. Obracał się w kręgu artystycznej bohemy, która w okolicy posiadała swoje posiadłości, m.in. w Woli Pękoszewskiej i Radziejowicach. Na jego oeuvre składają się przede wszystkim pejzaże, zarówno te kameralne, jak i wielkoformatowe. Rapacki określany jest mistrzem mazowieckiego krajobrazu. W swoich kompozycjach łączył wiele nurtów i idei rozwijających się w malarstwie europejskim na przełomie XIX i XX stulecia - realizm, pleneryzm i impresjonizm. Wpłynął na szeroką rzeszę polskich pejzażystów inspirujących się jego twórczością.

Description:
Masovian Landscape ("Crows"), 1916
oil/canvas, 118 x 146 cm; signed, datoed and described lower right: 'JOZEF RAPACKI 1916 r OLSZANKA 29/I', brass picture plate on the picture frame: 'Koledze Jozefowi Antosiakowi | Prezesowi K.W.P. | Kolezanki i Koledzy | ze Zwiazku Zaw. Pracownikow P.Z.U.W. | Warszawa 1938'; conservation treatment report (2008) attached with two paper labels detached during the treatment (Julian Burof's Antique Shop and Towarzystwo Zachety Sztuk Pieknych exhibition label),

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.

Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany p.d.: 'JÓZEF RAPACKI 1916 r OLSZANKA 29/I'
Proweniencja
Salon Juliana Burofa, Warszawa; kolekcja Zofii Tomaszewskiej, Warszawa
Wystawiany
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Królestwie Polskiem, Warszawa, 1917 (?)