74
Zdzisław Nitka | "Patetyczny | las (żółty)", 2006
Estymacja:
10,000 zł - 15,000 zł
Sprzedane
10,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Artysta
Zdzisław Nitka (1962)
Wymiary
100 x 80 cm
Kategoria
Opis
olej/płótno, 100 x 80 cm, sygnowany i datowany l.d.: 'Z. Nitka '06', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Z. Nitka | "Patetyczny | las (żółty)" | 2006'
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
ZWIERZĘCA INTUICJA
W 1965 w düsseldorfskiej Galerii Schmela miała miejsce wyjątkowa akcja. Artysta konceptualny Joseph Beuys prowadził performatywny wykład. Z twarzą wysmarowaną miodem i obłożoną płatkami złota tłumaczył martwemu zającowi znaczenie swoich prac. Atmosfera tego zdarzenia była bardzo intymna – Beuys tulił truchło zwierzęcia, natomiast wyproszona z galerii publiczność mogła obserwować wydarzenie jedynie przez okna. Zając, według artysty, był symbolem wyższej świadomości, miód i wytwarzające go pszczoły odwoływały się do wizji idealnego społeczeństwa i współdziałania, natomiast złoto, jako kruszec alchemiczny, symbolizowało przemianę. Pozostaje pytanie, do jakiej zmiany nawoływał artysta? Działanie Beuysa można rozpatrywać na wiele różnych sposobów. Z jednej strony niesie ono mocną krytykę instytucji kultury, która przestaje pełnić funkcje społeczne; z drugiej w akcjach Beuysa często pojawiały się elementy dzikiej, nieokiełznanej przyrody, kiedy to np. zamknął się w jednej z galerii w USA z dzikim kojotem. Wydaje się, jakby natura miała dla artysty o wiele większą wartość niż dobra intelektualne wypracowane przez człowieka. Wielokrotnie podkreślał on znaczenie intuicji, pierwotnych rytuałów, a sztuka miała być pomostem łączącym gatunek ludzki i zwierzęta. Cywilizację traktował jak zagrożenie i skłaniał się ku teoriom wskazującym świat fauny i flory jako źródło ładu i dobrych rozwiązań. Beuys głosił, że sztuka jest dla wszystkich ludzi, zwierząt, a nawet przedmiotów. Angażował się w akcje ekologiczne, był jednym z założycieli niemieckiej Partii Zielonych, a jego ostatnią akcją było sadzenie 7 tysięcy dębów, co zostało ukończone już po śmierci artysty w 1986. Pod wielkim wrażeniem sztuki Josepha Beuysa był Zdzisław Nitka, na którego omawianym obrazie także widnieje postać zająca. Nitka to niezwykle świadomy twórca, odwołujący się w swoich pracach do istotnych zjawisk czy konkretnych prac z historii sztuki. Dzieła, które szczególnie na niego wpłynęły, artysta wielokrotnie przetwarzał w swoich pracach. Stało się tak np. z dziełem niemieckiego ekspresjonisty Edwarda Muncha, którego „Krzyk” Nitka kilka razy reinterpretował. Podobnie w przypadku Beuysa, z którym niewątpliwie łączy go wielka autentyczność wypowiedzi, podejmowanie uniwersalnych tematów w surowy, ekspresyjny, a czasami wręcz brutalistyczny sposób. Od czasu studiów w PWSSP we Wrocławiu Nitka wyróżniał się indywidualnym stylem, na który wpływ miał niewątpliwie niemiecki ekspresjonizm. Wielkie wrażenie zrobiła na artyście obejrzana w 1979 wystawa „Die Brücke” we wrocławskim Muzeum Narodowym, sposób malowania korespondował z niespokojną sytuacją społeczno- polityczną, w którą artysta czynnie się angażował. Malarstwo było bliskie życiu, komentowało je i pozwalało odreagować. Motywy w ówczesnym malarstwie Nitki zawierały się pomiędzy tematyką publicystyczną a abstrakcją, ostatecznie tę drugą wyparła figuracja. Młodzieńcze fascynacje niemieckimi artystami będą powracać w kolejnych pracach i przyjaźniach, m.in. z Georgiem Baselitzem, który nawet dedykował Nitce jeden z obrazów. Jak przystało na jednego z bardziej konsekwentnych polskich ekspresjonistów, prace Zdzisława Nitki powstają szybko i pod wpływem emocji, a jednak zestawienia barw, kompozycje, mimo że kreślone pośpiesznie, są wynikiem długiego przygotowania, uważnych obserwacji i przetwarzania rzeczywistości. Wygląda tak, jakby dojrzałe wizje gwałtownie „wyskakiwały” na płótno. Prace są pełne znaków, symboli, humorystycznych komentarzy, absurdu i życia. W tym zawiera się ich ekspresja. Dzikie, ostre, kanciaste formy przywołują niemieckie inspiracje, a tym samym sytuują Nitkę w międzynarodowym gronie. Ostre zestawienia kolorystyczne, brutalność form, emocjonalne potraktowanie tematu, były jedyną drogą do wyrażenia niepokojów związanych ze stanem wojennym i sytuacją w kraju. Jednocześnie w tych kompozycjach nie ginie człowiek, jako jednostka, ze wszystkimi jego dylematami, bólem istnienia i żalem. Postać ludzka na niektórych pracach zostaje dosłownie wydrapana w grubej warstwie farby, która staje się materią stworzenia. W prezentowanej pracy uproszczonej figurze ludzkiej towarzyszą zwierzęta: wspomniany wcześniej zając i orzeł. Ten temat artysta powtórzył co najmniej trzy razy. Tytuł obrazu „Patetyczny las” odnosi się do dziewiczej funkcji lasu, jako miejsca, którego gospodarzami są zwierzęta, istoty nieskażone, lub, jak kiedyś określił je artysta – wręcz „święte”. Zarówno orzeł, jak i zając należą do swoistej „mitologii” Nitki i wielokrotnie pojawiają się na jego obrazach. Według artysty, w nawiązaniu do wspomnianej wcześniej akcji Josepha Beuysa, martwy zając ma więcej intuicji niż żywy człowiek.
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu oraz Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Dyplom uzyskał w pracowni prof. Józefa Hałasa, u którego przyjmuje stanowisko asystenta. W 1997 roku założył z Jolantą Nitką Muzeum Ekspresjonistów w ich własnym domu Obecnie pracownik ASP we Wrocławiu.
Description:
"Pathetic forest (yellow)", 2006
oil/canvas, 100 x 80 cm; signed and dated lower left: 'Z. Nitka '06', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Z. Nitka | "Patetyczny | las (zolty)" | 2006'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
ZWIERZĘCA INTUICJA
W 1965 w düsseldorfskiej Galerii Schmela miała miejsce wyjątkowa akcja. Artysta konceptualny Joseph Beuys prowadził performatywny wykład. Z twarzą wysmarowaną miodem i obłożoną płatkami złota tłumaczył martwemu zającowi znaczenie swoich prac. Atmosfera tego zdarzenia była bardzo intymna – Beuys tulił truchło zwierzęcia, natomiast wyproszona z galerii publiczność mogła obserwować wydarzenie jedynie przez okna. Zając, według artysty, był symbolem wyższej świadomości, miód i wytwarzające go pszczoły odwoływały się do wizji idealnego społeczeństwa i współdziałania, natomiast złoto, jako kruszec alchemiczny, symbolizowało przemianę. Pozostaje pytanie, do jakiej zmiany nawoływał artysta? Działanie Beuysa można rozpatrywać na wiele różnych sposobów. Z jednej strony niesie ono mocną krytykę instytucji kultury, która przestaje pełnić funkcje społeczne; z drugiej w akcjach Beuysa często pojawiały się elementy dzikiej, nieokiełznanej przyrody, kiedy to np. zamknął się w jednej z galerii w USA z dzikim kojotem. Wydaje się, jakby natura miała dla artysty o wiele większą wartość niż dobra intelektualne wypracowane przez człowieka. Wielokrotnie podkreślał on znaczenie intuicji, pierwotnych rytuałów, a sztuka miała być pomostem łączącym gatunek ludzki i zwierzęta. Cywilizację traktował jak zagrożenie i skłaniał się ku teoriom wskazującym świat fauny i flory jako źródło ładu i dobrych rozwiązań. Beuys głosił, że sztuka jest dla wszystkich ludzi, zwierząt, a nawet przedmiotów. Angażował się w akcje ekologiczne, był jednym z założycieli niemieckiej Partii Zielonych, a jego ostatnią akcją było sadzenie 7 tysięcy dębów, co zostało ukończone już po śmierci artysty w 1986. Pod wielkim wrażeniem sztuki Josepha Beuysa był Zdzisław Nitka, na którego omawianym obrazie także widnieje postać zająca. Nitka to niezwykle świadomy twórca, odwołujący się w swoich pracach do istotnych zjawisk czy konkretnych prac z historii sztuki. Dzieła, które szczególnie na niego wpłynęły, artysta wielokrotnie przetwarzał w swoich pracach. Stało się tak np. z dziełem niemieckiego ekspresjonisty Edwarda Muncha, którego „Krzyk” Nitka kilka razy reinterpretował. Podobnie w przypadku Beuysa, z którym niewątpliwie łączy go wielka autentyczność wypowiedzi, podejmowanie uniwersalnych tematów w surowy, ekspresyjny, a czasami wręcz brutalistyczny sposób. Od czasu studiów w PWSSP we Wrocławiu Nitka wyróżniał się indywidualnym stylem, na który wpływ miał niewątpliwie niemiecki ekspresjonizm. Wielkie wrażenie zrobiła na artyście obejrzana w 1979 wystawa „Die Brücke” we wrocławskim Muzeum Narodowym, sposób malowania korespondował z niespokojną sytuacją społeczno- polityczną, w którą artysta czynnie się angażował. Malarstwo było bliskie życiu, komentowało je i pozwalało odreagować. Motywy w ówczesnym malarstwie Nitki zawierały się pomiędzy tematyką publicystyczną a abstrakcją, ostatecznie tę drugą wyparła figuracja. Młodzieńcze fascynacje niemieckimi artystami będą powracać w kolejnych pracach i przyjaźniach, m.in. z Georgiem Baselitzem, który nawet dedykował Nitce jeden z obrazów. Jak przystało na jednego z bardziej konsekwentnych polskich ekspresjonistów, prace Zdzisława Nitki powstają szybko i pod wpływem emocji, a jednak zestawienia barw, kompozycje, mimo że kreślone pośpiesznie, są wynikiem długiego przygotowania, uważnych obserwacji i przetwarzania rzeczywistości. Wygląda tak, jakby dojrzałe wizje gwałtownie „wyskakiwały” na płótno. Prace są pełne znaków, symboli, humorystycznych komentarzy, absurdu i życia. W tym zawiera się ich ekspresja. Dzikie, ostre, kanciaste formy przywołują niemieckie inspiracje, a tym samym sytuują Nitkę w międzynarodowym gronie. Ostre zestawienia kolorystyczne, brutalność form, emocjonalne potraktowanie tematu, były jedyną drogą do wyrażenia niepokojów związanych ze stanem wojennym i sytuacją w kraju. Jednocześnie w tych kompozycjach nie ginie człowiek, jako jednostka, ze wszystkimi jego dylematami, bólem istnienia i żalem. Postać ludzka na niektórych pracach zostaje dosłownie wydrapana w grubej warstwie farby, która staje się materią stworzenia. W prezentowanej pracy uproszczonej figurze ludzkiej towarzyszą zwierzęta: wspomniany wcześniej zając i orzeł. Ten temat artysta powtórzył co najmniej trzy razy. Tytuł obrazu „Patetyczny las” odnosi się do dziewiczej funkcji lasu, jako miejsca, którego gospodarzami są zwierzęta, istoty nieskażone, lub, jak kiedyś określił je artysta – wręcz „święte”. Zarówno orzeł, jak i zając należą do swoistej „mitologii” Nitki i wielokrotnie pojawiają się na jego obrazach. Według artysty, w nawiązaniu do wspomnianej wcześniej akcji Josepha Beuysa, martwy zając ma więcej intuicji niż żywy człowiek.
Absolwent Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu oraz Liceum Sztuk Plastycznych we Wrocławiu. Dyplom uzyskał w pracowni prof. Józefa Hałasa, u którego przyjmuje stanowisko asystenta. W 1997 roku założył z Jolantą Nitką Muzeum Ekspresjonistów w ich własnym domu Obecnie pracownik ASP we Wrocławiu.
Description:
"Pathetic forest (yellow)", 2006
oil/canvas, 100 x 80 cm; signed and dated lower left: 'Z. Nitka '06', sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Z. Nitka | "Patetyczny | las (zolty)" | 2006'
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płótno
Sygnatura
sygnowany i datowany l.d.: 'Z. Nitka '06'
