8
Magdalena Abakanowicz | Projekt gobelinu "Teresa", 1963
Estymacja:
50,000 zł - 70,000 zł
Sprzedane
75,000 zł
Aukcja na żywo
Polska Szkoła Tkaniny
Wymiary
39 x 55 cm (w świetle oprawy)
Kategoria
Opis
kolaż/papier, 39 x 55 cm (w świetle oprawy), sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Magdalena Abakanowicz | Projekt Gobelinu "TERESA" | 2 x 3 m | proponowany dla Sp. "Wanda" Kraków | WO11/70 | "Teresa" | M. Abakanowicz | 200 x 300', oraz pieczęcie Spółdzielni Pracy i Przemysłu Artystycznego "WANDA" w Krakowie (lipiec 1964) oraz Komisji Ocen Artystycznych "Cepelia" w Warszawie (7.11.1963)
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Magdalena Abakanowicz zaczęła eksperymentować z tkaniną artystyczną już na początku lat 60. Począwszy od klasycznych, płaskich form, stopniowo odchodziła od gobelinu: tkaniny imitującej obraz. Prace twórczyni, choć dalej opierały się na płaszczyznowej kompozycji, coraz częściej operowały reliefem i elementami wychodzącymi poza lico. Tkaniny z tego okresu prezentowano na ekspozycjach już nie jako „przyklejone” do ściany tapiserie, lecz formy przestrzenne, sytuujące się na pograniczu płaskorzeźby i obrazu. Jak pisał Wiesław Borowski we wstępie do katalogu wystawy gobelinów Abakanowicz w warszawskiej Zachęcie w 1965: „Prace Magdaleny Abakanowicz od kilku lat są eksponowane na wystawach gobelinów i prawdopodobnie w tej kategorii plastyki będą eksponowane nadal. Fakt ten nie ma zresztą decydującego znaczenia dla jej twórczości. Te prace coraz trudniej mieszczą się w definicji gobelinu czy w ogóle sztuki tkactwa, choć podstawowa zasada techniczna wywodzi się z tej dziedziny plastyki. Krytycy europejscy, którzy – od momentu zetknięcia się z tkaninami Abakanowicz na Biennale w Lozannie – obdarzają jej twórczość wzrastającym zainteresowaniem, twierdzą, że wnosi ona ‘wiele świeżości w skostniałą tradycję gobelinu’. Rzeczywiście fakt związania tej twórczości z gobelinem zdaje się rokować więcej korzyści dla tego gatunku plastyki niż dla własnego rozwoju sztuki Abakanowicz. ‘Tło’ gobelinu jest już niewystarczające dla scharakteryzowania tej sztuki i ujęcia jej rangi” (https://zacheta.art.pl/ public/upload/mediateka/pdf/5a0aff7c4e6d8.pdf, dostęp: 01.03.2022).
Wczesne kompozycje Magdaleny Abakanowicz, powstałe przed 1965, należy jednak rozpatrywać w kontekście malarstwa. Joanna Inglot w swojej monumentalnej pracy „The Figurative Sculpture of Magdalena Abakanowicz” zwracała uwagę, że wczesne gobeliny twórczyni, w tym tkanina, do której szkic prezentujemy w katalogu, są w pewnym sensie kontynuacją form plastycznych wykorzystywanych przez Jeana Dubufetta w jego abstrakcyjnych obrazach z końca lat 50., np. Tabacco Goatee z 1959 (Joanna Inglot, The Figurative Sculpture of Magdalena Abakanowicz, California 2004, s. 49). Zarówno Dubuffet jak i Abakanowicz wykorzystują duże, owalne i płaskie formy. Oboje opierają się na brunatno-beżowej, ciepłej kolorystyce i wprowadzają do swoich prac szorstkość faktury. Twórczość obojga artystów łączy też predylekcja do monumentalnej formy. Podczas gdy u Dubuffeta pochodziła ona ze znajomości tendencji sztuki amerykańskiej lat 40., u Abakanowicz wynikała z innych przesłanek. W jednym z wywiadów artystka mówiła: „zaczęłam robić abakany, ponieważ nie chciałam pasować do kategorii i być klasyfikowana, nie chciałam podlegać tym wszystkim znawcom sztuki, którzy wiedzą, jaka sztuka ma być. (…) zaraz po studiach malowałam olbrzymie płótna, o rozmiarach ok. 4 na 4 metry. Były luźne, nienapięte na blejtram, co wynikało z konieczności, bo mieszkaliśmy z mężem w maleńkiej kawalerce. Te prace nie mieściły się w oglądzie malarstwa uznawanego u nas, bo malarstwo musiało być olejne, na blejtramie i w ramie. Dzisiaj wiemy, że wówczas w Ameryce wystawiano takie płótna jako malarstwo – ale my byliśmy odcięci od sztuki Zachodu. Malowanie wielkich powierzchni sprawiało mi przyjemność, bo chodziłam we własnej dżungli” (Sztuka – mój świat wyobraźni, z Magdaleną Abakanowicz rozmawia Ewa Likowska, „Przegląd”, styczeń 2002).
Prezentowany w katalogu szkic do gobelinu „Teresa” z 1963 jest niezwykle cennym dziełem z punktu oceny wczesnej twórczości Abakanowicz. Praca jak w soczewce skupia to, co przyświecało artystce w I połowie lat 60.: płaszczyznowe potraktowanie, wysublimowaną kolorystykę ograniczającą się odcieni beży, brązów i czerni, a także monumentalizm w założeniach. W swoim projekcie artystka przewidywała bowiem realizację o wymiarach 300 na 200 cm. Tkaninę, zdawałoby się odpowiadającą projektowi Abakanowicz, możemy odnaleźć w katalogu indywidualnej wystawy artystki w warszawskiej Zachęcie w 1965.
Studiowała w latach 1950-54 na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uprawiała rzeźbę. Pierwsze prace, które przyniosły jej międzynarodową sławę to monumentalne, przestrzenne gobeliny o reliefowej fakturze Abakany. Rzeźby artystki wykonane są w wielu technikach i różnych materiałach: ceramika, drewno, brąz, plastik - zarówno figuratywne, jak i niefiguratywne. Wykonała i zrealizowała wiele projektów dla miejsc publicznych i muzeów. W latach 1965-90 wykładała w poznańskiej ASP. Jest autorką erudycyjnych esejów poświęconych sztuce, mitologii, religii. W roku 1965 otrzymała nagrodę Grand Prix na Biennale Sao Paulo. Przez krytykę światową zaliczana do ścisłej czołówki artystów XX wieku.
Description:
Design of the tapestry "Teresa", 1963
collage/paper, 39 x 55 cm (dimensions in frame); signed, dated and described on the reverse: 'Magdalena Abakanowicz | Projekt Gobelinu "TERESA" | 2 x 3 m | proponowany dla Sp. "Wanda" Krakow | WO11/70 | "Teresa" | M. Abakanowicz | 200 x 300' , and stamps of the Work and Art Industry Cooperative "WANDA" in Krakow (July 1964) and the Artistic Evaluation Committee "Cepelia" in Warsaw (November 7, 1963),
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
Magdalena Abakanowicz zaczęła eksperymentować z tkaniną artystyczną już na początku lat 60. Począwszy od klasycznych, płaskich form, stopniowo odchodziła od gobelinu: tkaniny imitującej obraz. Prace twórczyni, choć dalej opierały się na płaszczyznowej kompozycji, coraz częściej operowały reliefem i elementami wychodzącymi poza lico. Tkaniny z tego okresu prezentowano na ekspozycjach już nie jako „przyklejone” do ściany tapiserie, lecz formy przestrzenne, sytuujące się na pograniczu płaskorzeźby i obrazu. Jak pisał Wiesław Borowski we wstępie do katalogu wystawy gobelinów Abakanowicz w warszawskiej Zachęcie w 1965: „Prace Magdaleny Abakanowicz od kilku lat są eksponowane na wystawach gobelinów i prawdopodobnie w tej kategorii plastyki będą eksponowane nadal. Fakt ten nie ma zresztą decydującego znaczenia dla jej twórczości. Te prace coraz trudniej mieszczą się w definicji gobelinu czy w ogóle sztuki tkactwa, choć podstawowa zasada techniczna wywodzi się z tej dziedziny plastyki. Krytycy europejscy, którzy – od momentu zetknięcia się z tkaninami Abakanowicz na Biennale w Lozannie – obdarzają jej twórczość wzrastającym zainteresowaniem, twierdzą, że wnosi ona ‘wiele świeżości w skostniałą tradycję gobelinu’. Rzeczywiście fakt związania tej twórczości z gobelinem zdaje się rokować więcej korzyści dla tego gatunku plastyki niż dla własnego rozwoju sztuki Abakanowicz. ‘Tło’ gobelinu jest już niewystarczające dla scharakteryzowania tej sztuki i ujęcia jej rangi” (https://zacheta.art.pl/ public/upload/mediateka/pdf/5a0aff7c4e6d8.pdf, dostęp: 01.03.2022).
Wczesne kompozycje Magdaleny Abakanowicz, powstałe przed 1965, należy jednak rozpatrywać w kontekście malarstwa. Joanna Inglot w swojej monumentalnej pracy „The Figurative Sculpture of Magdalena Abakanowicz” zwracała uwagę, że wczesne gobeliny twórczyni, w tym tkanina, do której szkic prezentujemy w katalogu, są w pewnym sensie kontynuacją form plastycznych wykorzystywanych przez Jeana Dubufetta w jego abstrakcyjnych obrazach z końca lat 50., np. Tabacco Goatee z 1959 (Joanna Inglot, The Figurative Sculpture of Magdalena Abakanowicz, California 2004, s. 49). Zarówno Dubuffet jak i Abakanowicz wykorzystują duże, owalne i płaskie formy. Oboje opierają się na brunatno-beżowej, ciepłej kolorystyce i wprowadzają do swoich prac szorstkość faktury. Twórczość obojga artystów łączy też predylekcja do monumentalnej formy. Podczas gdy u Dubuffeta pochodziła ona ze znajomości tendencji sztuki amerykańskiej lat 40., u Abakanowicz wynikała z innych przesłanek. W jednym z wywiadów artystka mówiła: „zaczęłam robić abakany, ponieważ nie chciałam pasować do kategorii i być klasyfikowana, nie chciałam podlegać tym wszystkim znawcom sztuki, którzy wiedzą, jaka sztuka ma być. (…) zaraz po studiach malowałam olbrzymie płótna, o rozmiarach ok. 4 na 4 metry. Były luźne, nienapięte na blejtram, co wynikało z konieczności, bo mieszkaliśmy z mężem w maleńkiej kawalerce. Te prace nie mieściły się w oglądzie malarstwa uznawanego u nas, bo malarstwo musiało być olejne, na blejtramie i w ramie. Dzisiaj wiemy, że wówczas w Ameryce wystawiano takie płótna jako malarstwo – ale my byliśmy odcięci od sztuki Zachodu. Malowanie wielkich powierzchni sprawiało mi przyjemność, bo chodziłam we własnej dżungli” (Sztuka – mój świat wyobraźni, z Magdaleną Abakanowicz rozmawia Ewa Likowska, „Przegląd”, styczeń 2002).
Prezentowany w katalogu szkic do gobelinu „Teresa” z 1963 jest niezwykle cennym dziełem z punktu oceny wczesnej twórczości Abakanowicz. Praca jak w soczewce skupia to, co przyświecało artystce w I połowie lat 60.: płaszczyznowe potraktowanie, wysublimowaną kolorystykę ograniczającą się odcieni beży, brązów i czerni, a także monumentalizm w założeniach. W swoim projekcie artystka przewidywała bowiem realizację o wymiarach 300 na 200 cm. Tkaninę, zdawałoby się odpowiadającą projektowi Abakanowicz, możemy odnaleźć w katalogu indywidualnej wystawy artystki w warszawskiej Zachęcie w 1965.
Studiowała w latach 1950-54 na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Uprawiała rzeźbę. Pierwsze prace, które przyniosły jej międzynarodową sławę to monumentalne, przestrzenne gobeliny o reliefowej fakturze Abakany. Rzeźby artystki wykonane są w wielu technikach i różnych materiałach: ceramika, drewno, brąz, plastik - zarówno figuratywne, jak i niefiguratywne. Wykonała i zrealizowała wiele projektów dla miejsc publicznych i muzeów. W latach 1965-90 wykładała w poznańskiej ASP. Jest autorką erudycyjnych esejów poświęconych sztuce, mitologii, religii. W roku 1965 otrzymała nagrodę Grand Prix na Biennale Sao Paulo. Przez krytykę światową zaliczana do ścisłej czołówki artystów XX wieku.
Description:
Design of the tapestry "Teresa", 1963
collage/paper, 39 x 55 cm (dimensions in frame); signed, dated and described on the reverse: 'Magdalena Abakanowicz | Projekt Gobelinu "TERESA" | 2 x 3 m | proponowany dla Sp. "Wanda" Krakow | WO11/70 | "Teresa" | M. Abakanowicz | 200 x 300' , and stamps of the Work and Art Industry Cooperative "WANDA" in Krakow (July 1964) and the Artistic Evaluation Committee "Cepelia" in Warsaw (November 7, 1963),
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
kolaż/papier
Sygnatura
sygnowany, datowany i opisany na odwrociu: 'Magdalena Abakanowicz | Projekt Gobelinu "TERESA" | 2 x 3 m | proponowany dla Sp. "Wanda" Kraków | WO11/70 | "Teresa" | M. Abakanowicz | 200 x 300'
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska
