Powrót do DESA.PL
23 of Liczba obiektów: 82
23
Ryszard Winiarski | "Set A" i "Set B" z cyklu "Penetracja przestrzeni realnej", 1972
Estymacja:
300,000 zł - 400,000 zł
Sprzedane
280,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Klasycy Awangardy po 1945
Wymiary
30 x 30 x 10 cm (wymiary każdej pracy)
Opis
akryl, ołówek, relief/deska, płyta pilśniowa, 30 x 30 x 10 cm (wymiary każdej pracy), obie części sygnowane i datowane na odwrociu: 'Winiarski 1972' oraz opisane: 'SET A' i 'SET B'
na odwrociu odautorska nalepka z opisem pracy: 'SET A, B PROBABILITY 50% WHITE AND BLACK | MUTABLE LOT - DICE, WOOD, ACRYL, 30 x 30 x 10 | YEAR 1972'
poniżej opisu instrukcja powstania zapisu gry

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Pierwszym obszarem fascynacji Ryszarda Winiarskiego była matematyka i to zdeterminowało późniejsze wybory artystyczne. Jego sposób definiowania sztuki i działania był niezwykłym przykładem połączenia nauk ścisłych i kreatywności. Dzisiaj to zestawienie już nas nie dziwi, ale w latach 60., gdy artysta debiutował, był ze swoją teorią programowania obrazów bliżej rodzącej się równolegle w Niemczech i Stanach Zjednoczonych sztuki cyfrowej niż rodzimym nurtom. Choć Winiarski do generowania obrazów nie używał technologii komputerowych, to jego wizualne reprezentacje układów statystycznych przypominają procedury algorytmiczne rozwijane do dzisiaj przez nurt sztuki cyfrowej. Natomiast pozbawienie dzieła sztuki jego materialnej wartości zapowiadało nadchodzący konceptualizm. Pionierskie myślenie Winiarskiego zdecydowanie wyprzedzało swój czas.

Już jako młody artysta zaproponował spójną, nowatorską i opartą na fundamencie matematyki koncepcję, którą rozwijał przez całe swoje życie. Jej początki wykrystalizowały się już pod koniec studiów na warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych, a decydujący na nią wpływ miało seminarium traktujące o związkach nauki i sztuki prowadzone na uczelni przez Mieczysława Porębskiego. Dla Winiarskiego, którego edukację artystyczną poprzedziło uzyskanie dyplomu na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej na Politechnice Warszawskiej, zetknięcie się z poruszoną przez Porębskiego kwestią było niezwykle mocnym zdarzeniem o charakterze iluminacji i zdecydowało o wypracowaniu koncepcji opartej na fundamencie naukowym, w której to artysta przekładał na język sztuki zagadnienia z obszaru nauk ścisłych takich jak statystyka, teoria gier, przypadek. Dyplomowy esej Winiarskiego nosił tytuł „Zdarzenie – Informacja – Obraz”, częściej jednak dla określenia swojej sztuki używał słowa „system”, obrazy zaś były dla niego „obszarami”. Takie podejście nie uwzględniało emocji i subiektywności samego twórcy, a było wizualną rejestracją układów wynikających z przyjętych reguł gry. Dla Winiarskiego estetyka obrazu i jego materialna obecność nie stanowiła głównego celu, ważniejszy od efektu był sam proces. Powstające prace były dla niego tylko „produktem ubocznym” przyjętego systemu zaplanowanych operacji myślowych. Artysta zmierzał do pełnej transparentności w sztuce, chciał w niej pokazać tylko to, co robił, nie zostawiając pola na interpretacje i asocjacje, stąd też wynikało ograniczenie środków wyrazowych i użycie głównie dwóch barw: czerni i bieli.

Znakiem rozpoznawczym artysty stały się kwadratowe płótna wypełnione układami mniejszych kwadracików w dwóch kolorach. Ten dualizm był odzwierciedleniem systemu binarnego. Konstruowanie „obszaru” artysta zaczynał od ustalenia reguł. Określały one, jaki rozmiar miało płótno i jak było dzielone, układ siatki, liczbę mniejszych kwadracików i narożnik, od którego będzie rozwijać się kompozycja. Następnie o zapełnianiu konkretnych pól kolorem decydował przypadek: rzut kostką lub monetą. Z czasem artysta losowo dodawał trzeci kolor, wychodził w przestrzeń, tworząc reliefowe kompozycje, odchodził od kwadratu na rzecz rombów i innych czworoboków. Na niektórych pracach znajdują się zapiski wyjaśniające reguły, którymi się posługiwał, do innych dołączał specjalne instrukcje. Lata 70. przyniosły rozwinięcie teorii gier, co miało swoje odzwierciedlenie w projektach siedmiu „Gier” oddanych do użycia publiczności, która jednak uparcie, wbrew woli Winiarskiego, doszukiwała się w nich malarstwa. Do formy tych gier nawiązuje praca „Set A Set B” z cyklu „Penetracja”, gdzie sześciany pokryte charakterystycznymi kwadracikami wychodzą w przestrzeń. Bożena Kowalska pisała o tych przestrzennych rozwiązaniach następująco: „Już w 1968 roku Winiarski zaczął tworzyć nowe programy, na podstawie których powstawały obiekty wielobarwne, próby penetracji przestrzeni iluzorycznej, oraz obiekty rzeczywiście trójwymiarowe dzięki reliefowej konstrukcji, iluzyjnie przedstawione przedmioty, ukształtowane losowo zbiory z wylosowaną strefą pustą, a nawet, incydentalnie, obiekty kinetyczne. Powstawały obrazy o nietypowych, meandrycznie powycinanych kształtach i realizacje przestrzenne (…)” (Bożena Kowalska, Ryszard Winiarski. Na pograniczu matematyki i sztuki, [w:] Ryszard Winiarski. Prace z lat 1973-1974, katalog wystawy w Galerii Polskiego Domu Aukcyjnego „Sztuka”, Kraków 2002, s. 12). Druga prezentowana praca „30th game” pochodzi z lat 90. – czasu, gdy w twórczości artysty było coraz więcej działania intuicji, ale też świadomych propozycji nowych kształtów i reguł. Kwadraty przechodzą płynnie od białych do czarnych, tworząc zbalansowaną kompozycję mówiącą o binarnej naturze świata, w którym jedne formy nieustannie przekształcają się w drugie.
Studiował na Politechnice i w ASP w Warszawie. W 1965 roku powstały pierwsze obrazy z serii "Próby wizualnej prezentacji rozkładów statystycznych", gdzie użył jako podstawowej jednostki struktury czarny i biały kwadrat, a ich układ wynikał z przypadku. W 1966 otrzymał nagrodę na Sympozjum Artystów i Naukowców w Puławach. W latach 1967-77 tworzył scenografie m. in. w Teatrze Polskim w Warszawie. Od 1976 rozpoczął działalność w "Salonach Gry", do których wprowadzał przypadkowych uczestników. Po 1980 powstały formy przestrzenne - tzw. geometria w stanie napięcia. Ważniejsze realizacje przestrzenne to: Goriucken 1976, projekt dla Hamburga z 1980, udział w Kunststrasse Rhon w 1986. Miał ok. 50 wystaw indywidualnych; ważniejsze wystawy zbiorowe to: Biennale w Sao Paulo (1969), Biennale Konstruktywizmu w Norymberdze (1969 i 1971).

Description:
"Set A" and "Set B" from the series "Penetration of real space", 1972
acrylic, pencil, relief/panel, fiberboard, 30 x 30 x 10 cm (dimensions of each); both parts signed and dated on the reverse: 'Winiarski 1972' and described: 'SET A' and 'SET B'
on the reverse an author's sticker with the description of the artwork: 'SET A, B PROBABILITY 50% WHITE AND BLACK | MUTABLE LOT - DICE, WOOD, ACRYL, 30 x 30 x 10 | YEAR 1972 '
below is a description of how to create a game,

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
akryl, ołówek, relief/deska, płyta pilśniowa
Sygnatura
obie części sygnowane i datowane na odwrociu: 'Winiarski 1972' oraz opisane: 'SET A' i 'SET B'
na odwrociu odautorska nalepka z opisem pracy: 'SET A, B PROBABILITY 50% WHITE AND BLACK | MUTABLE LOT - DICE, WOOD, ACRYL, 30 x 30 x 10 | YEAR 1972'
poniżej opisu instrukcja powstania zapisu gry
Proweniencja
kolekcja prywatna, Polska