73 x 53 cm

olej/płyta, 73 x 53 cm, datowany i opisany na odwrociu: '"MARIAM" 1968 | 73 x 53', na odwrociu nalepki z Muzeum Narodowego w Poznaniu
oraz Galerie Alice Pauli w Lozannie

Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.


Prezentowana praca wpisuje się w charakterystykę płócien artysty z lat 60. – powierzchnię obrazu na modłę średniowiecznego horror vacui wypełniają stłoczone przedmioty zaczerpnięte z dobrze znanego repertuaru wykorzystywanych przez malarza utensyliów, szerokie płaszczyzny tła pokrywa gęsto naniesiona siatka na wpół abstrakcyjnych, geometrycznych form kreujących enigmatyczną przestrzeń. „Mariam” (aramejska forma biblijnego imienia Miriam) to wgląd we fragment abstrakcyjnego krajobrazu, w którym płaszczyznę nieba zapełniają uwolnione od praw ciążenia drabiny, słupy i skrzynki o misternie wyrysowanych deseniach, od uporządkowanych, geometrycznych konstrukcji w dolnej części kompozycji oddzielają je elementy tajemnej budowli, foremnego akweduktu. Autor odwołuje się tu do swojej ulubionej poetyki łączenia niezależnych, drobnych fragmentów w jedną, koincydencyjną całość – przedmioty współistnieją obok siebie głównie na mocy samej wyobraźni artysty, który zestawia w jednym ujęciu różne porządki i perspektywy, przenosząc poszczególne symbole razem z ich kontekstem. Choć do każdego z użytych symboli istnieje utrwalony kulturowo klucz interpretacyjny, maestria malarza polega na uwolnieniu ich spod ciężaru tych znaczeń i stworzeniu świata niejako na nowo. „Świat jest moim wyobrażeniem” to cytat ze Schopenhauera, na który często się powoływał – „świat jest moją wolą i moim wyobrażeniem, stwarzam go w taki, a nie inny sposób, bo taką mam wolę i jest taki, jak chcę”. Rzeczy, które są prostymi bryłami albo przedmiotami codziennego użytku, u Makowskiego zostają wystawione na mistyczne promieniowanie, a widz tego niemego spektaklu staje się uczestnikiem procesu formowania się platońskiego świata idei. Charakterystyczna jest również warsztatowa maestria, z jaką Makowski konstruował swoje płótna – mawiał, że narzędzia artysty stanowią integralną część jego twórczości. Niebagatelne znaczenie ma dbałość o precyzyjny rysunek, który kreuje iluzyjność przestrzeni i wzmaga tajemniczy nastrój, przywołując na myśl średniowieczne manuskrypty o nieodgadnionym znaczeniu i surrealistyczne rebusy. Nie sposób jednak podejmować wątku twórczości malarza na podstawie pojedynczych prac – w artystycznym modus operandi Makowskiego sztuka łączy się z przeżyciem, a wszelkie jej przejawy splatają się w ciągłą narrację – „Cud to harmonia części, które składają się na całość”. Tak jak w płótnach artysty te same przedmioty wędrują z obrazu na obraz, tworząc coraz to nowe konstelacje, tak jego twórczość wizualna przenika się z poezją, fascynacją muzyką i filozofią. Był artystą totalnym, wypowiadając się w języku różnych sztuk, tworzył dzieła synkretyczne. Jak sam wspominał, jego poezję i malarstwo ukształtowały trudne doświadczenia okresu wojennego, w okresie dominacji doktryny socrealizmu uważał się za jawnogrzesznika – od dyrektywy opiewania życia uciekł w formalizm – „sztuka jest formą, mnie bardzo bawiły i do dzisiaj bawią formy”, mówił. Nigdy nie identyfikował się z doświadczeniami awangardy, od samego początku twórczej drogi cechował go indywidualizm Był erudytą – zagorzałym czytelnikiem poezji, pism filozoficznych i ezoterycznych, interesowała go tradycja kabalistyczna i zjawiska magiczne. Genealogia jego oryginalnej formuły obrazowania sięga francuskiego surrealizmu. Podczas pobytu w Paryżu w 1962 artysta poznał bezpośrednio sztukę Andre Bretona – ojca europejskiego nadrealizmu – i członków międzynarodowego ugrupowania Phases. Niespotykane, zaskakujące zestawienia przedmiotów należących do rozmaitych porządków rzeczywistości dopełnione abstrakcyjnymi formami i geometrycznymi figurami igrają w kompozycjach Makowskiego – zgodnie z programem surrealistów – z logicznym porządkiem, prowokują poetyckie dialogi, pobudzają odkrywcze skojarzenia, dostarczają bodźców fantazji. Pośród przedstawionych elementów, składających się w polifoniczne łamigłówki, możemy znaleźć nawiązania do najróżniejszych kultur, europejskich i azjatyckich, do filozofii, magii, ezoteryki, poezji, matematyki i muzyki.
Studiował w warszawskiej ASP (1950-56). Zajmował się różnymi dziedzinami nauki: matematyką, kulturą wschodu, pasjonował się kabalistyka. Łącząc w swoich kompozycjach znaki, cyfry i litery osiągał efekty symboliczne i surrealistyczne. Brał udział w III Wystawie Sztuki Nowoczesnej w Warszawie w 1959. Jest laureatem Nagrody Krytyki Artystycznej im. Cypriana Kamila Norwida. W 1956 ukończył warszawską ASP (pracownia Kazimierza Tomorowicza). W 1962 przebywał we Francji i brał udział w wystawie "Le Mouvement Surréaliste et le Mouvement Phases" w Paryżu. Uprawia sztukę surrealistyczną, świadczącą o fascynacji wiedzą ezoteryczną. W latach 60. komponował swe obrazy ze znaków magicznych, symboli i rekwizytów, także sentencji i dłuższych tekstów. W latach 70. i 80. malował ezoteryczno-magiczne pejzaże, przedstawiające zazwyczaj fragmenty antycznej architektury, ponad którymi unoszą się symboliczne przedmioty "Vale ergo polia, Et ibam in profundis". Otrzymał Nagrodę Krytyki Artystycznej im. C.K. Norwida oraz Nagrody im. J. Cybisa.

Description:
"Mariam", 1968
oil/board, 73 x 53 cm; dated and described on the reverse: '"MARIAM" 1968 | 73 x 53', on the reverse of a sticker from the National Museum in Poznan
and the Alice Pauli Gallery in Lausanne

Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.

olej/płyta

datowany i opisany na odwrociu: '"MARIAM" 1968 | 73 x 53'