208
Jan Dobkowski | Figura przestrzenna z cyklu "Przedłużenie lata", 1968/1969
Estymacja:
40,000 zł - 70,000 zł
Sprzedane
40,000 zł
Aukcja na żywo
Sztuka Współczesna. Pop-art • Popkultura • Postmodernizm
Artysta
Jan Dobkowski (1942)
Wymiary
105 x 65 cm
Kategoria
Opis
olej/płyta paździerzowa, 105 x 65 cm,
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„[W 1969] pracowałem nad zespołem figur ‘Przedłużenie lata’, wycinanych w płycie paździerzowej i malowanych w zieleni i czerwieni: kobiety wielkobiustowe, jabłkokobiety, kobietoptaki, gruszkokobiety itp. Miały być eksponowane w wolnej przestrzeni zimą, wówczas, gdy przyroda śpi. Zestawione były jako elementy przyrody z mechanizmami, np. samochodem, traktorem. Znalazły też miejsce w hali fabrycznej ‘Polfy’ w Warszawie (1969); zestawione z maszynami tworzyły swoiste wieloprzestrzenne environment”.
Jan Dobkowski
Bardzo wczesne zainteresowanie wyprowadzeniem form malarskich w przestrzeń zdradzają notesy, które Jan Dobkowski zapełniał szkicami w trakcie studiów. Uwidacznia się też w zdawałoby się płaskich obrazach, które powstały w pracowni Jana Cybisa. W pełni unaocznia się to jednak wtedy, kiedy artysta zaczął wycinać sylwety znane ze swoich malarskich kompozycji i umieszczać je w realnej przestrzeni. Pierwszym materiałem stała się trwała płyta paździerzowa, zamalowana na jednolity kolor – zielony lub czerwony. Tak powstał cykl „Przedłużenie lata”, z którego pochodzą dwie spektakularne formy przestrzenne prezentowane w niniejszym katalogu. Artysta prezentował je na wystawach, w przestrzeniach publicznych lub, mniej typowo, w halach produkcyjnych. Tego typu wydarzenie miało miejsce w 1969 w przestrzeni tarchomińskiego zakładu farmaceutycznego „Polfa”, na wystawie duetu „Neo-Neo-Neo”. Jan Dobkowski zaprezentował wyżej wymienione formy z cyklu „Przedłużenie lata”, zaś Jerzy Ryszard „Jurry” Zieliński: „Nowe stworzenie świata”. Jak pisała Bożena Kowalska: „[Formy przestrzenne są] kontynuacją doświadczeń malarstwa sztalugowego. Jako dwustronne, zawieszane tak, aby można było je oglądać z obydwu stron, nabrały charakteru kompozycji przestrzennych”.
Kolejną realizacją koncepcji były figury wycięte z zielonej i czerwonej folii. Wiotkie, kolorowe kształty kontrastowały z szarością przestrzeni publicznej Polski okresu PRL. Ze względu na swój lekki rozmiar i poręczną formę, Dobkowski chętnie zabierał je ze sobą w podróże i organizował „odsłony” na chodnikach, trawnikach, ławkach czy drzewach, czego przykładem jest akcja w Częstochowie w 1969.
Po formach z folii, z czasem umieszczonych między dwoma szybami, Jan Dobkowski zaczął tworzyć formy szklane. Nowy materiał nie sprawdził się ze względu na kruchość – lepsze okazało się pleksi zdobyte przez artystę w Nowym Jorku podczas pobytu na stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w 1972. Właśnie z pleksi wycięty został cykl „Pierworodni”, składający się z 14 antropomorficznych form. Po wielu latach eksponowania ich w oknach swojej pracowni na ostatnim piętrze wysokościowca, wszystkie prace tego typu znalazły się w kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Kolejną monumentalną realizacją przestrzenną była praca zaproponowana na Sympozjum Plastyczne Wrocław ’70. Artyści stworzyli projekty, które miały się znaleźć na wrocławskim osiedlu Celina. Dobkowski zaprezentował „Krwioobieg świata” – czerwony neon biegnący wzdłuż jednego z chodników osiedla. Tworzyć go miały powielone formy antropomorficzne i subtelnie wijące się kształty, kojarzące się z formami organicznymi. Choć neon nie powstał, zachował się jego 10-metrowy szkic oraz makieta z drutu. Był to projekt o charakterze konceptualnym – „Krwioobieg świata” miał obiegać całą ziemię, zaś zaprojektowany 650-metrowy odcinek był tylko jednym z fragmentów.
Malarz i grafik. W latach 1962-68 odbył studia w ASP w Warszawie na Wydziale Malarstwa w pracowniach prof. Juliusza Studnickiego i prof. Jana Cybisa. Był współzałożycielem (wraz z Jerzym Jurrym Zielińskim) grupy "Neo-Neo" (1967-1970). Ilustrator wierszy Guillaume'a Apollinaire'a "Zwierzyniec albo świta Orfeusza" (1963). W roku 1968 Dobkowski wziął udział w wystawie "Secesja-Secesja?" w Galerii Współczesnej w Warszawie, która wywołała wielkie zainteresowanie w mediach i wśród krytyków. Po sukcesie na tej wystawie jego obrazy znalazły się na prestiżowej prezentacji "Polskie malarstwo współczesne. Źródła i poszukiwania" w Paryżu. Wkrótce też Guggenheim Museum w Nowym Jorku zakupiło do swoich zbiorów jego płótno "Podwójna dziewczyna" (1968), pierwszy czerwono-zielony obraz Dobkowskiego. Cały cykl obrazów w takiej kolorystyce powstał rok później, namalowany w ujednoliconym formacie 200 x 150 cm. Na zielonych tłach pojawiały się w różnych sytuacjach czerwone sylwety męskich i kobiecych postaci, te ostatnie najczęściej o bujnych kształtach, karykaturalnie rozrośniętych. Kobiety o wielu piersiach o formach jabłek czy gruszek miały w sobie potężny ładunek erotyzmu i zmysłowości. Niektóre formy na obrazach Dobkowskiego przemieniały się płynnie w inne, pierś kobieca stawała się dorodnym jabłkiem, serce plemnikiem, a kręgosłup i żebra organiczną, wiotką strukturą. Zieleń sugerowała naturę, żywiołową witalność, życie. Obrazy te stały się punktem wyjścia do wielu działań przestrzennych i następnych serii obrazów. W okresie stanu wojennego uczestniczył w akcjach kultury niezależnej. W 1972 roku był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. Laureat nagród, m.in.: Nagrody Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida (1978); Nagrody im. Jana Cybisa (1994) za całokształt twórczości.
Description:
Spatial figure from the series "Summer Extension", 1968/1969
oil, 105 x 65 cm; , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Opłaty:
- Do kwoty wylicytowanej doliczana jest opłata aukcyjna. Stanowi ona część końcowej ceny obiektu i wynosi 20%.
- Do kwoty wylicytowanej doliczona zostanie opłata z tytułu "droit de suite". Dla ceny wylicytowanej o równowartości do 50 000 EUR stawka opłaty wynosi 5%. Opłata ustalana jest przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez NBP w dniu poprzedzającym dzień aukcji.
„[W 1969] pracowałem nad zespołem figur ‘Przedłużenie lata’, wycinanych w płycie paździerzowej i malowanych w zieleni i czerwieni: kobiety wielkobiustowe, jabłkokobiety, kobietoptaki, gruszkokobiety itp. Miały być eksponowane w wolnej przestrzeni zimą, wówczas, gdy przyroda śpi. Zestawione były jako elementy przyrody z mechanizmami, np. samochodem, traktorem. Znalazły też miejsce w hali fabrycznej ‘Polfy’ w Warszawie (1969); zestawione z maszynami tworzyły swoiste wieloprzestrzenne environment”.
Jan Dobkowski
Bardzo wczesne zainteresowanie wyprowadzeniem form malarskich w przestrzeń zdradzają notesy, które Jan Dobkowski zapełniał szkicami w trakcie studiów. Uwidacznia się też w zdawałoby się płaskich obrazach, które powstały w pracowni Jana Cybisa. W pełni unaocznia się to jednak wtedy, kiedy artysta zaczął wycinać sylwety znane ze swoich malarskich kompozycji i umieszczać je w realnej przestrzeni. Pierwszym materiałem stała się trwała płyta paździerzowa, zamalowana na jednolity kolor – zielony lub czerwony. Tak powstał cykl „Przedłużenie lata”, z którego pochodzą dwie spektakularne formy przestrzenne prezentowane w niniejszym katalogu. Artysta prezentował je na wystawach, w przestrzeniach publicznych lub, mniej typowo, w halach produkcyjnych. Tego typu wydarzenie miało miejsce w 1969 w przestrzeni tarchomińskiego zakładu farmaceutycznego „Polfa”, na wystawie duetu „Neo-Neo-Neo”. Jan Dobkowski zaprezentował wyżej wymienione formy z cyklu „Przedłużenie lata”, zaś Jerzy Ryszard „Jurry” Zieliński: „Nowe stworzenie świata”. Jak pisała Bożena Kowalska: „[Formy przestrzenne są] kontynuacją doświadczeń malarstwa sztalugowego. Jako dwustronne, zawieszane tak, aby można było je oglądać z obydwu stron, nabrały charakteru kompozycji przestrzennych”.
Kolejną realizacją koncepcji były figury wycięte z zielonej i czerwonej folii. Wiotkie, kolorowe kształty kontrastowały z szarością przestrzeni publicznej Polski okresu PRL. Ze względu na swój lekki rozmiar i poręczną formę, Dobkowski chętnie zabierał je ze sobą w podróże i organizował „odsłony” na chodnikach, trawnikach, ławkach czy drzewach, czego przykładem jest akcja w Częstochowie w 1969.
Po formach z folii, z czasem umieszczonych między dwoma szybami, Jan Dobkowski zaczął tworzyć formy szklane. Nowy materiał nie sprawdził się ze względu na kruchość – lepsze okazało się pleksi zdobyte przez artystę w Nowym Jorku podczas pobytu na stypendium Fundacji Kościuszkowskiej w 1972. Właśnie z pleksi wycięty został cykl „Pierworodni”, składający się z 14 antropomorficznych form. Po wielu latach eksponowania ich w oknach swojej pracowni na ostatnim piętrze wysokościowca, wszystkie prace tego typu znalazły się w kolekcji Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.
Kolejną monumentalną realizacją przestrzenną była praca zaproponowana na Sympozjum Plastyczne Wrocław ’70. Artyści stworzyli projekty, które miały się znaleźć na wrocławskim osiedlu Celina. Dobkowski zaprezentował „Krwioobieg świata” – czerwony neon biegnący wzdłuż jednego z chodników osiedla. Tworzyć go miały powielone formy antropomorficzne i subtelnie wijące się kształty, kojarzące się z formami organicznymi. Choć neon nie powstał, zachował się jego 10-metrowy szkic oraz makieta z drutu. Był to projekt o charakterze konceptualnym – „Krwioobieg świata” miał obiegać całą ziemię, zaś zaprojektowany 650-metrowy odcinek był tylko jednym z fragmentów.
Malarz i grafik. W latach 1962-68 odbył studia w ASP w Warszawie na Wydziale Malarstwa w pracowniach prof. Juliusza Studnickiego i prof. Jana Cybisa. Był współzałożycielem (wraz z Jerzym Jurrym Zielińskim) grupy "Neo-Neo" (1967-1970). Ilustrator wierszy Guillaume'a Apollinaire'a "Zwierzyniec albo świta Orfeusza" (1963). W roku 1968 Dobkowski wziął udział w wystawie "Secesja-Secesja?" w Galerii Współczesnej w Warszawie, która wywołała wielkie zainteresowanie w mediach i wśród krytyków. Po sukcesie na tej wystawie jego obrazy znalazły się na prestiżowej prezentacji "Polskie malarstwo współczesne. Źródła i poszukiwania" w Paryżu. Wkrótce też Guggenheim Museum w Nowym Jorku zakupiło do swoich zbiorów jego płótno "Podwójna dziewczyna" (1968), pierwszy czerwono-zielony obraz Dobkowskiego. Cały cykl obrazów w takiej kolorystyce powstał rok później, namalowany w ujednoliconym formacie 200 x 150 cm. Na zielonych tłach pojawiały się w różnych sytuacjach czerwone sylwety męskich i kobiecych postaci, te ostatnie najczęściej o bujnych kształtach, karykaturalnie rozrośniętych. Kobiety o wielu piersiach o formach jabłek czy gruszek miały w sobie potężny ładunek erotyzmu i zmysłowości. Niektóre formy na obrazach Dobkowskiego przemieniały się płynnie w inne, pierś kobieca stawała się dorodnym jabłkiem, serce plemnikiem, a kręgosłup i żebra organiczną, wiotką strukturą. Zieleń sugerowała naturę, żywiołową witalność, życie. Obrazy te stały się punktem wyjścia do wielu działań przestrzennych i następnych serii obrazów. W okresie stanu wojennego uczestniczył w akcjach kultury niezależnej. W 1972 roku był stypendystą Fundacji Kościuszkowskiej w Nowym Jorku. Laureat nagród, m.in.: Nagrody Krytyki im. Cypriana Kamila Norwida (1978); Nagrody im. Jana Cybisa (1994) za całokształt twórczości.
Description:
Spatial figure from the series "Summer Extension", 1968/1969
oil, 105 x 65 cm; , ,
Additional Charge Details
- In addition to the hammer price, the successful bidder agrees to pay us a buyer's premium on the hammer price of each lot sold. On all lots we charge 20 % of the hammer price.
- To this lot we apply 'artist's resale right' ('droit de suite') fee. Royalties are calculated using a sliding scale of percentages of the hammer price.
Technika
olej/płyta paździerzowa
Literatura
Jan Dobkowski, [red.] Marika Kuźmicz, Warszawa 2020, s. 56 - porównaj
Wystawiany
„II Wystawa Neo-Neo-Neo”, Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne „Polfa”, Warszawa, 1969